|
رضا شکیبا قلبِ نامرئیِ حجاب فهم ریشه های پنهان حجاب اجباری در ایران ( حداقل برای من) با خواندن کتاب «قلب نامرئی» اثرِ خانم نانسی فولبر راحت شد. خانم فولبر اعتقاد دارد که در بدن اقتصاد سرمایه داری یک قلب نامرئی وجود دارد که با کار 24 ساعته و بی مُزدِ زنان در زیر سقف خانه به تپش در می آید! خانم فولبر ادامه می دهد که علم اقتصاد هرچند ارزش اقتصادی این قلب نامریی را نادیده گرفته اما واقعیت این است که بدون تپش این قلب نامرئی- تعادل سودآوریِ سرمایه داری به هم می خورد.
مسعود نقره کارهشت زن
این نام نامه، یاد آورِنام هشت زن از قربانیان اهل قلم و آزادی اندیشه و بیان است.
ازعصماء، دختر مروان به عنوان شاعرنام برده شده است. برخی ازمورخان کارهای او را هجو و توهین به پیامبراسلام ارزیابی کرده اند. عصماء از قبیله ای در زمرۀ قبایل مخالف محمد بود. " این زن با استعدادی که در سرودن شعر داشت، دراشعار خود اسلام و محمد را مورد هجو، سرزنش و نقد قرار می داد. اشعار عصماء بزودی در سراسر مدینه ورد زبان ها شد و خشم محمد و پیروانش را بر ضد عصماء بر انگیخت.
زهره اسدپور«قرچک» رهایمان نخواهد کرد ون مخصوص حمل زندانیان وقتی به سمت اوین نرفت، برای همه‌ی ما مشخص بود که مقصد قرچک است، تمام راه را سرود و آواز خواندیم و خندیدیم، و گاه درباره‌ی آنچه که در قرچک در انتظارمان بود حرف زدیم. با فاصله‌ای ۱۸ ساله دوباره به بند عمومی می‌رفتم، بار پیش ۱۸ سال جوانتر بودم و دانشجویی بی‌تجربه و تنها…
به بچه‌ها می‌گویم تصویرتان را از زندانیان واقعی کنید، نه از آنها زامبیِ ایستک به دست (اصطلاحی که همانجا بچه‌ها ساختند) بسازید و نه تصویری سانتی‌مانتال…
بنفشه جمالی کف‌خواب‌ها گزارش یک بازداشتگ ساعت دوازده شب به زندان رسیدیم و بعد از بازرسی‌های بدنی و تحویل تمامی وسایل شخصیمان از جمله مبالغ پولی که داشتیم و با تحویل گرفتن بسته‌ای مخصوص زندانیان شامل شانه و لیوان یک بار مصرف و … به داخل زندان منتقل شدیم. علیرغم اینکه درون برگه‌هایمان نوشته شده بود بخش قرنطینه، سه چهار نفری به بندهای عمومی و جداگانه‌ای منتقل شدیم و بعد از گرفتن پتویی توسط مسئول بند، کف اتاق خوابیدیم. بعداً از طریق دیگر زندانیان فهمیدیم دلیل قرنطینه کردن زندانیان جدیدالورود هم تشخیص اعتیاد آنها است و هم زدن واکسن‌هایی چون هپاتیت به دلیل بیماری‌هایی است که در بندهای عمومی وجود دارد.
پیمان نعمتی نسل جدید زنان کنشگر اجتماعی در ایران :
فردیت در برابر خود آگاهی جمعی فردیت در نسل جدید یک واقعیت اجتماعی است.موضوع عموعی جنبش زنان تعیین نوع مناسبات با این فردیت نسل جدید است و اینکه چه تاثیراتی لازم است بر این فردیت گذاشت؟ با پشتوانه شناخت این فردیت و انگیزه های فردی این نسل، چه گونه تاثیر و رابطه ای بین نقش و تمرکزبر فردیت در کنشگری فردی و کنشگری بر اساس حود آگاهی – وجدان جمعی باید وجود داشته باشد؟
پیمان نعمتیچگونه می توان جنبش زنان در ایران را فریب داد؟ به سود منافع جنبش زنان در ایران و همچنین همسو با منافع این مجموعه گروهها و شخصیت های انقلابی است که نظرات این گرایش با شجاعت و به روشنی بیان شوند. رسیدن به اهداف اساسی سیاسی این گرایش بدون سرنگونی، براندازی حاکمیت غیرممکن است.
نمی توان با تبلیغ هر چند پنهانی و زیرکانه خواست انفلاب و نتایج خشونت آمیز آن همزمان خواهان تایید جنبش زنان در ایران شد، جنبشی که در طول زمان کوتاه دو دهه گذشته توانسته است نیروهای سیاسی مردانه با فرهنگ خشونت آمیز چند قرنی آنرا با فرهنگ مدنی و گفتگو ذاتی خود آرام سازد.
ناصر مهاجرشش روز خیزش زنان ایران در اسفند ۱۳۵۷(۶)
آنها كه خبر ترور قطب‌زاده را برساختند، درجا به هدف‌شان رسيدند. سرمقاله‌ى آيندگان بامداد امروز به «نشانه‌هاى تهديدآميز خشونت سياسى» مى‌پردازد: «هرگاه خشونت و مشت و تفنگ و چاقو به ميدان آمد، بايد آن را نشانه‌‌هايى جدى دانست. لحظه‌اى درنگ نكنيم... آيا بوى توطئه به مشام نمى‌رسد. هزاران ضد انقلابى سرسپرده‌‌ى اربابان داخلى و خارجى جاسوس و مزدور آيا در آتش زدن به خشم دست ندارند؟ پس بايد با اين دور تسلسل خشونت مبارزه كرد. بايد جايى باز نگذاشت كه تحرك ضدانقلابى بتواند از آن روزنه نفوذ كند و چهره بنمايد...»
مهناز متین
گفتگوی رادیو همبستگی (سوئد) با مهناز متین به مناسبت روز جهانی زن از ۵۷ تا ۹۶
چهار دهه اعتراض به حجاب اجباری در ایران* اگر بخواهم حرکت سال ۱۳۵۷ را با ۱۳۹۶ مقایسه کنم، باید بر یک تفاوت عمده انگشت بگذارم، و آن، هم‌دلی و همبستگی بخش قابل توجهی از نیروهای مدرن و سکولار جامعه ـ از زن و مرد و پیر و جوان‌ـ با اعتراض شجاعانه و مبتکرانه‌ی کسانی است که به "دختران خیابان انقلاب" شهرت یافته‌اند. از این هم‌دلی در سال ۱۳۵۷ خبری نبود و زنان معترض به واقع تنها ماندند. به‌رغم آنچه بعدها و به کرات، از سوی چپ‌ستیزان گفته و نوشته شده است، تنها نیروهای سیاسی چپ نبودند که به حمایت از جنبش زنان برنخاستند و یا آن را نادیده گرفتند ـ و به این ترتیب خود را از یکی از مهم‌ترین فرصت‌های مبارزه با ارتجاع اسلامی محروم کردند‌‌ـ بلکه عمده‌ی جریان‌ها و نیروهای سکولار ـ از دموکرات‌ها، سوسیال دموکرات‌ها تا لیبرال‌ها ـ نیز در این ناآگاهی از اهمیت مبارزات حق‌خواهانه‌ی زنان یا بی‌اعتنایی به این جنبش شریک بودند.
گزارشی از روز هشت مارس درتهران پلیس اجازه برگزاری تجمع هشت مارس زنان در تهران را نداد محل تظاهرات توسط نیروهای امنیتی و لباس شخصی‌های مجهز به دوربین‌های فیلم‌برداری اشغال شده بود. ولی زنان و مردان بسیاری در پیاده‌روها، ایستگاه‌های اتوبوس ایستاده و نشسته و یا در حال رفت و آمد بودند. تراکم نیروهای امنیتی در حدی بود که امکان تجمع وجود نداشت اما در فرصتی کوتاه حدود ٣٠ تا ٥٠ نفر از فعالان زنان توانستند شعارهای زیر را سردهند:
«نان، زنان، آزادی، لغو حجاب اجباری»
«تجمع تجمع حق مسلم ماست»
فردا روز ماست فردا روز اعتراض و اتحاد سرکوب شدگان و همه به حاشیه رانده‌شدگان جامعه است.
فردا روز نمایش همبستگی ماست.
فردا روزی برای بهتر کردن فرداهای دیگر است.
فردا:
🌷 روز پنجشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۶ از ساعت ۱۱ تا ۱۲ ظهر در برابر وزارت کار گرد هم می آییم
حمید حمیدیمستند زنان از مشروطه تا امروز این مستند نگاهی دارد به فراز و فرودها و تلاشها و مبارزات زنان ایران از پیش از انقلاب مشروطه تا امروز
من نیز به مانند خیل بیشمار هم میهنانم، دختران و زنان میهنم را نمی شناختم.بعدها که مفهوم" زایش" برایم روشن شد و فهمیدم که برای حضور در"هستی"،می بایست" دهلیز" تنگ و تاریک مادرم را با رنجهایش می کاویدم تا چشم به این دنیا بگشایم، مادر را شناختم. و زمانی که او را شناختم سختی این بار برایم تحمل ناپذیرترگردید.
ناصر مهاجر شش روز خیزش زنان ایران در اسفند ۱۳۵۷ (۵) دوشنبه ٢١ اسفند آيندگان روزنامه‌ى بامدادى تهران، در سمتِ راستِ بالاى صفحه‌ى نخست؛ «نظر دولت درباره‌ى حجاب» را چاپ زده است: «حجاب خانم‌ها الزامى نيست». زير اين سرنوشته با حروف ريز آمده است: «البته نمايش‌گرى، عريانى و جلفى چيز ديگرى‌‌ست»![1] در ميانه‌ى همان صفحه‌ى نخست، اين عنوان درشت به چشم مى‌خورد: «از طرف زنان حقوق‌دان: تحميل حجاب پايان يافته تلقى مى‌شود»
به رغم خبرهاى امروز و ديشب، از هشت بامداد، زنان گروه گروه به دانشگاه تهران مى‌آيند. تا پيش از ده صبح، هزار‌ها نفر در زمين چمن دانشگاه و پيرامون آن اجتماع كرده‌اند. بيشتر كارمند دولتند.
لاله حسین پورزنان به پیش چرا؟ چون برخی تصور می کنند، درخواست آزادی پوشش، پایین آوردن سطح درخواست های زنانن است و مدام می کوشند این مبارزه را در پیوند آن با سایر درخواستهایی که از نظرشان "مهم تر" است، نشان دهند. گویی درخواست رفع حجاب اجباری تنها امری سلیقه ای هست و ربطی به آزادی و دست یابی به حقوق زنان ندارد. درحالی که حق آزادی پوشش یکی از اولیه ترین و اساسی ترین حق انسان در جامعه است.
عیسی پهلواندختران خیابان انقلاب در قیام دی ماه ۹۶ حقوق زنان و مبارزه با حجاب اجباری حرکت های خود بخودی گسترده توده ای و خیزش ها وقیام ها ی مردمی پدیده هایی از درون خود بروز وبرون می دهندکه روی دادن و دامنه ی تاثیرات شان پیش بینی پذیرنیست . پدیده هایی که گاه بخشی از لرزه ها یند و زمانی هم از پس لرزه ها. پدیده رفع حجاب از سوی یکی از زنان شرکت کننده در یکی از تظاهرات مردمی در تهران که در آغاز چندان به چشم نیامده بود با شتابی شگفت از یک امر منفرد و کوچک به موضوعی سراسری و ملی و حتی جهانی بدل گشت و موضوع حجاب اجباری در حکومت اسلامی ایران را که سیاست واپسگرایان و نیروهای سنتی هوادار آیت الله خمینی در انقلاب ایران بود به پهنه ی سیاست روز پرتاب کرد وواکنش هایی دور از انتظار در میان مردم ،جناحهای گوناگون حکومت و همچنین برون از مرزها در پی آورد، نام ویدا موحد را که در خیابان انقلاب تهران در اعتراض به حجاب اجباری روسری از سربرگرفته و آن را بر چوبی آویخته بود در ایران و خارج از کشور بلند آوازه ساخت و مخالفت با حجاب اجباری را به موضوع روز و یک پدیده ملی فرا رویاند.
اطلاعیه مطبوعاتی شش‌رنگ: نقض حقوق «کودکان اقلیت جنسی» توسط ایران
در گزارش دبیرکل سازمان ملل آنتونیو گوتورش، دبیر کل سازمان ملل در اولین گزارش سالانه خود از وضعیت ایران به نقض حقوق اقلیت‌های جنسی و جنسیتی پرداخته است. این گزارش که در سی و هفتمین نشست شورای حقوق بشر ارائه شده است، به وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی جولای تا دسامبر ۲۰۱۷ پرداخته و ذیل عنوان «رفتار با اقلیت‌ها»، در یک بخش مجزا به نقض حقوق افراد لزبین، گی، بایسکشوال، ترنسجندر و اینترسکس اشاره کرده است.
ناصر مهاجرشش روز خیزش زنان ایران در اسفند ۱۳۵۷ (۴) مبهم بودن موضع فدائيان و بسيارى ديگر از جرگه‌هاى چپ و دموكرات در آن روزهای پُر تب و تاب كه خيل گسترده‌ى جوانان انقلابى مى‌خواهند بدانند چگونه بايد به خيزش زنان برخورد كنند، در برپايى نشستی با عنوان آزادى و شكيبايى نقش دارد. خبر برگذارى اين نشست نيز در آيندگان امروز آمده است. كميته‌ى زنان هوادار جنبش نوين انقلابى[۵] آن را برگذار مى‌كند؛ در ساعت سه و نيم بعد از ظهر و در تالار ورزش دانشگاه تهران. موضوع نشست، حجاب، و سخنران‌ها هما ناطق و هدايت متين‌دفترى هستند كه هر دو در ميان چپ‌ها از اعتبار و احترام برخوردارند. پيش از نشستِ آزادى و شكيبايى اما تظاهرات كارمندان زن وزارت امورخارجه برگذار مى‌شود.
رضا شکیبامعمای «شیب شیروانی» در «تاریخ ایرانی» «همت دولت عالی» بر این است که دست در «جیب اهالی» کنند و سقف «سکوهای مخابرات» در همه کشور را با «شیب شیروانی» مزین کنند که مبادا «ضعیفه- زنان» بر سکو عروج کنند و «دولت اسلام و ملایان» از این «عروج پی در پی» – سقوط کنند!
*«حاج میرزا آقاسی» در «بامبول بازی و ملابازی و بندبازی» از سرآمدانِ عصر خویش (در دوره محمد شاه قاجار) بود! وی گذشته از همه سیاه کاری ها که ( در کسوت صدراعظمی) در حق رعیت مبذول داشت- «جبران مافات» را بر امر «قنات سازی» گذاشت!
ناصر مهاجرشش روز خیزش زنان ایران در اسفند ۱۳۵۷ (۳) امروز نيز زنان پيكارجو به دانشگاه تهران مى‌روند. بيشترشان جوانند؛ دانشجو و دانش‌آموز و آموزگار. در دانشكده‌ى فنى گردمى‌آيند. پيش از ظهر چند هزار نفر شده‌اند. هر چند نفر با هم در گفتگويند. كسانى اجتماع‌كنندگان را به سكوت فرامى‌خوانند. سخنران در پى سخنران، به تحليل وضعيت سياسى و تأمل در سخنرانى ١٥ اسفند خمينى مى‌پردازد و تجليل از راه‌پيمايى ديروز. حمله‌ى ديروز به زنان بى‌حجاب را همه محكوم مى‌كنند. حزب‌الله «با گلوله‌هاى برف كه در آنها سنگ كار گذاشته شده» به اين سخنان پاسخ مى‌گويد.[5] يكى از سخنران‌ها كه از اعضاى كميته‌ى انقلابى زنان مبارز است، پيشنهاد مى‌دهد كه همه در دانشگاه تحصن كنند تا «نماينده‌اى از سوى دولت براى مذاكره بيايد». پيشنهاد پذيرفته نمى‌شود.
پیمان نعمتی گروگا ن گیری موضوع حجاب
و سکوت جنبش زنان در ایران آنچه بخش قالب جنبش زنان در ایران شناخته شده است و در همگرایی وهم اندیشی ها وکمپین ها از گرایشات متنوع زنان شامل سکولار، چپ واسلامی خود را نشان داده است، در چند هفته گذشته در برابر تهاجم چپ و راست افراطی خارج از کشور در گروگا ن گیری موضوع حجاب سکوت وعقب نشینی کرده است.
فرزانه عظیمی«دختران خیابان انقلاب»، چهار دهه پس از انقلاب حرکت اخیر زنان و دختران ایرانی علیه حجاب اجباری، در آستانه سی و نهمین سالگرد انقلاب بهمن ۵۷، نقطه عطف دیگری در مبارزات زنان علیه نابرابری و تبعیض جنسی بود. حرکتی که با به پرچم کردن روسری سفید، در دفاع از حق آزادانه انتخاب پوشش، بعنوان یکی از حقوق انسانی، جامعه ما را یک گام برگشت ناپذیر به سوی مدرنیته سوق داد. «دختران خیابان انقلاب» نزدیک به چهار دهه پس از انقلاب بهمن، در ادامه مبارزه هزاران هزار زنی که علیه حجاب اجباری، خیابان انقلاب را زیر قدم های استوار خود به لرزه درآورده بودند، امروز به سمبل جدید جنبش برابری طلب و ضد تبعیض در جامعه ما بدل شده اند. حرکت «دختران خیابان انقلاب» آشکارترین و رساترین اعتراض نسل جدیدی است که در نظام جمهوری اسلامی متولد شده است و علیرغم همه تمهیدات و آموزش های این نظام در تحمیل حجاب، زیر بار نقض حقوق فردی اش نمی رود!
شادی امينبی آبرویی نواندیشان دینی در حفظ آبروی حجاب به تازگی، یازده مرد و یک زن تحت عنوان "جمعی از نواندیشان دینی"، بیانیه‌ای در "حفظ آبروی حجاب" منتشر کرده اند[1].
فرای اینکه آیا نواندیشی با دین سازگار است یا خیر قصد دارم مختصر به این بیانیه با نگاهی به تاریخ یکی از این نویسندگان اشاره کنم.
این بیانیه، نادقیق، سطحی و سرشار از تحریف‌های تاریخی است. و البته خواهان "بازگشت به آرمانهای اولیه انقلاب پنجاه و هفتِ ملت ایران" است. و مشخص نمی‌کند، این آرمانهای اولیه انقلاب چیست؟ آرمانهای دوران امام راحل است و یا آرمان‌هایی که منجر به انقلاب 57 شد، یعنی، استقلال، کار، مسکن، آزادی؟
ناصر مهاجرشش روز خیزش زنان ایران در اسفند ۱۳۵۷(۲) پنجشنبه ١٧ اسفند بسيارى از زنان كارمندِ دولت در اين روز به محل كار خود نمى‌‌روند. بخش بزرگى از آنها برآنند كه حدود ظهر خود را به دانشگاه تهران برسانند تا در اعتراض به حجاب اجبارى، راه‌پيمايى كنند. بسيارى از زنانى كه سركار مى‌روند، درهاى وزارتخانه را بر خود بسته مى‌بييند و از نگهبانان و ماموران انتظامات مى‌شنوند: «زنان لخت پذيرفته نمى‌شوند. به خانه برويد و با لباس مناسب بازگرديد.» كشمكش ميان زنان بى‌حجاب و نگهبانان، بيشتر به بيرون رانده شدن زنان از وزارتخانه‌ها مى‌‌انجامد. اما در چند وزارتخانه كه تعطيل نبود «كارمندان زن... دور هم جمع شدند و نسبت به مسئله‌ى حجاب اسلامى به مذاكره پرداختند.»[3] نتيجه‌ى اين‌گونه مذاكره‌ها بيشتر، تاكيد بر ضرورت اعتراض است و راه‌پيمايى دسته‌جمعى به سوى دانشگاه. در ديگر اداره‌ها و شركت‌هاى وابسته به دولت نيز اين گرايش چيره است.
آزاده ارفع مبارزه زنان از جنبش «بد» حجابی به جنبش علیه حجاب اجباری! خبر بسیار هیجان انگیز بود، کشف حجاب دختری که به دختر خیابان انقلاب معروف شد مثل بمب در تمام رسانه های اجتماعی منفجر شد و توجه همگان را به خود جلب کرد و در صدر اخبار قرار گرفت. دختری که با لباس بسیارساده روی جعبه مخابراتی میدان انقلاب ایستاده و روسری خود را بر چوبی آویزان کرده و مشغول تکان دادن آن بود. اقدام او ، بسیار ساده به نظر می رسید اما این عمل نمادین مانند نیزه ای به قلب نظام زن ستیز اسلامی فرود آمد. ادامه این حرکت توسط زنان در تهران و شهرستان ها، زن سالمند و همچنین زن محجبه، سرآغاز شروع یک جنبش واقعی زنان علیه حجاب اجباری بود.
ناصر مهاجرشش روز خیزش زنان ایران در اسفند ۱۳۵۷ (۱) کنُش نمادین دختر خیابان انقلاب در یکی از روزهای آغازین دی ماه ۱۳۹۶، گرچه در سکوت صورت گرفت، پژواکِ فریاد اعتراض مادران و مادربزرگان آن دختر دلیر بوده است به فرمان حجاب اجباری آیت‌الله خمینی. آن زنان روز ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ به خیابان‌ها ریختند، در میدان انقلاب به هم پیوستند و خیزشی درانداختند که شش روز ادامه داشت، وجدان‌های بیدار را همراه ساخت و در تاریخ پیکار دموکراتیک مردمان ما جایگاهی بلند یافت. چند و چون آن خیزش که آزادی پوشش را بر تارک خود نشاند، از نسل امروزین دختران ایران پنهان مانده است که اینک برخاسته‌اند و دلاورانه حجاب از سر بر‌گرفته‌اند. جمهوری اسلامی تاکنون توانسته است پیوستگی پیکار چند نسل از زنان دگراندیش و دگرخواه را سر به سر بگسلد. از این روست که شش روز خیزش را در اختیار عصر نو گذاشتیم؛ با این امید که جان بخشیدن به حافظه‌ی تاریخی و برنمودن فراز و فرود آن فریاد فروخفته، ره‌توشه‌ای شود برای نافرمانان و رهروان آزادی و کرامت انسانی.
زارا امجدیان دختران انقلاب، خوشا دمی که حجاب‌ها برفکنیم! تقاطع جنسیت، قومیت، نژاد، مذهب و طبقه دیوار محکمی است که به آسانی روزنه‌ای در آن باز نمی‌شود. دیواری با لایه‌های هزار تو و در هم پیچیده! زن کرد اهل تسنن کارگر، زن ترک اقلیت یارسان خانه‌دار روستایی، زن بلوچ مرزنشین اهل تسنن بی‌سواد، زن ترکمن … زن لر… زن عشایر … زن بندری … زن … همه این زنان توانشان کجاست؟ با پرده‌ای که هرکدام از این نظام‌های سلطه برای «ندیده شدنش» بر او کشیده‌اند؟
صبوری می‌خواهد… که قابله می‌داند که زایمان، بی‌درد نمی‌شود!
| 
