|
پروفسور س. آغاجانف اسکان اوغوزها و ترکمنها بر پایه داده‌های ابوریحان بیرونی ترجمه: رحیم کاکایی اطلاعات تاریخی و جغرافیایی‌ای که از اوغوزها و ترکمنها ارائه شده اند اسکان آنها در سده دهم را مشخص میکنند. مناطق زیستگاه آنها در سده یازده ازطریق تحلیل آثار ابوریحان بیرونی روشن می شوند. لازم به ذکر است که داده‌های بیرونی بیشتر اسکان اوغوزها را در غرب و ترکمنها را مناطق شرقی آسیای مرکزی مشخص میکنند.
الهه غیز- بی بی، کیش خدای زن ترکمنهای باستان
و میراث ما‌درسالارانه تمدن مرو باستان ترجمه و گردآورنده : رحیم کاکایی روستای نوخور در غرب کوپتداغ در جمهوری ترکمنستان، محل خاصی است که در آن افسانه‌هایی که زاده شده اند، به افسانه های دیگر ترکمنی شبیه نیستند. جهان کوهستانی ویژه نوخور که با باغ های باشکوه احاطه شده اند تاریخ منحصر بفردی را بوجود آورده است.اما با این حال یک افسانه‌ی نوخوری وجود دارد که ارتباط تنگاتنگی با دیگر افسانه‌ها و حماسه‌های ترکمنستان دارد. این داستانی است درباره پری‌های زیبا و شکافی است در صخره که مردم برای زیارت آن به این محل می آیند. محل زیارت غیز- بی‌بی نامیده میشود. غیز- بی بی، محل «مقدس» باستانی در غرب سلسله جبال کوپتداغ است و چهار ساعت راه از شهرعشق آباد فاصله دارد.
دكتر عبدالستار دوشوكیبلوچستان در آینه سالی که گذشت تجزیه و تحلیل و مروری تصویری و صوتی بر اوضاع استان سیستان و بلوچستان در سالی که گذشت (سال ۱۳۹۵)
دکتر محمد حسین یحیاییمردم آذربایجان، این بار گرفتار در تبعیض مالیاتی کوتاه سخن اینکه در شرایط رکود و کمبود شدید نقدینگی در تولید، افزایش مالیات با واقعیت های اقتصادی همخوانی ندارد، زیرا تولید نه تنها افزایش پیدا نمی کند، بلکه با ادامه رکود بخش هایی از آن با تهدید تعطیلی و پایان فعالیت روبرو می شود و هر روز هم بر تعداد بیکاران افزوده می شود که این خود حجم تقاضا را کاهش می دهد، در نتیجه نه تولید، نه توزیع و نه خدمات توان پرداخت مالیات اضافی و تبعیض آلود را ندارند، بنابرین هدف از افزایش مالیات در استان، سیاسی است که خواهان کوچ و گریز سرمایه و نیروی کار زبده و کارآفرین از منطقه است.
تانگری‌گرايی
جهان بينی دينی ترکان باستان
تهيه و تنظيم: رحيم کاکايی تانگری‌گرايی (تِنگری گرايی)، یا نظام جهان بينی سنتی ترکی – مغولی و آموزش دينی تانگريسم (تِنگريسم) است که در محيط رمه‌داران کوچ‌نشين آسيای مرکزی بين نياکان مشترک ترکان و مغولان پديد آمد. ترکان تا پذيرش اديان جهانی، یعنی اسلام، مسيحيت و بوديسم، دين باستانیِ بسيار کهن و خود‌ويژه تانگری‌گرايی (تانگری چيليق- ترکمنی) را داشتند. اين دين بر ايمان به خالق و پرستش تانگری، خدای کيهانی استوار بود. اين دين شباهت زیادی با خدای «تين» (آسمان، طبيعت) چينی و خدای «دينگير» (آسمان) سومری دارد. تانگری‌گرايی مانند همه ادیانِ ديگربا گذشت زمان تکامل یافت و همه ويژگی‌های لازم خود را بدست
دکتر محمد حسین یحیاییبار دیگر سخنی پیرامون روز جهانی زبان مادری زبان مادری در انسان همیشه پایدار است و انسان در بدترین شرایط هم آن را فراموش نمی کند، زیرا همراه با زبان که ابزار ارتباطی است هویت انسان را می سازد و در اندیشه و رشد فکری انسان موثر است، با تضعیف زبان مادری در جامعه فقر فرهنگی حاکم می شود و در دراز مدت فرهنگ عمومی جامعه رو به زوال می رود، برای رشد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه چند فرهنگی تقویت همه زبان را در راستای همگرایی ضروری و الزامی است و این بینش با استبداد حاکم بر جامعه همخوانی و همسویی ندارد
دکتر محمد حسین یحیایینگاهی گذرا به جنبش ۲۱ آذر ( بمناسبت هفتادمین سال، بخش پنجم ) یکی از اشتباهات بزرگ حکومت ملی آذربایجان اجرای یک جانبه موافقتنامه تبریز بود، در حالیکه این موافقتنامه ضمانت اجرایی برای تهران نداشت و تهران تعهدات خود را به آینده و انتخابات گره زده بود، اجرای آن از سوی تبریز ناخشنودی زیادی در بین گروه ها و طبقات اجتماعی آذربایجان بوجود می آورد.انتخاب سلام اله جاوید بعنوان استاندار و اعضای حکومت ملی در راس ادارات از شتاب فعالیت های عمرانی کاست و آذربایجان را با تنگناهای بزرگ اقتصادی روبرو کرد، در این میان کاهش فعالیت های تجاری باعث نغمه های ناسازگار در برخی از تجار بازار شد و افراد دو دل را به سوی تهران سوق داد.
دکتر محمد حسین یحیایینگاهی گذرا به جنبش ۲۱ آذر ( بمناسبت هفتادمین سال، بخش چهارم ) شکست کمسیون سه جانبه ( ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، شوروی ) که از سوی نمایندگی های آمریکا و انگلیس برای مداخله آشکار در امور ایران پیشنهاد شده بود و حتا خواهان انتخابات انجمن های ایالتی، خود مختاری لازم، با کاربرد زبان های محلی و در نهایت قیومیت سه جانبه ( منطقه نفوذ ) را در نظر داشت، که با مخالفت شوروی ( استالین ) روبرو شد. در نتیجه بار دیگر، مسئله تخلیه ایران از نیرو های متفق مطرح گردید.
ف. آگاهنگاهی به جنبش ۲۱ آذر متاسفانه نوشته های سیاسی فارسی معمولأ مبتلا به عوارضی نظیر عدم آگاهی اساسی از موضوع و فقدان استدلال منطقی هستند که انعکاس عوارض فرهنگ شعر زدۀ احساساتی ایران محسوب می شوند. لذا هرسال با تکرار سالروز جنبش بیست و یک آذر نیز، بر تعداد نوشته های به اصطلاح وطنپرستانه احساساتی در مورد این جنبش افزوده می شود. تا جائیکه تاریخ و منطق در پیشگاه مام وطن قربانی می شود. و نه تنها وطن در این نوشته ها به مقوله ای غیر منطقی و عقده مند بدل می گردد، بلکه هربار از سر پان ایرانیسم به تاریخ دروغ گفته می شود.
دکتر محمد حسین یحیایی نگاهی گذرا به جنبش ۲۱ آذر ( بمناسبت هفتادمین سال، بخش سوم )
فرقه دمکرات آذربایجان همچنان خواسته های خود را به دولت های زود گذر که عمرشان چند ماهی بیش نبود گزارش می کرد، پیشه وری با نوشتن نامه ای به حکیمی که کابینه خود را تشکیل داده بود، بار دیگر این خواسته ها را یادآور شد و نوشت: انتخابات انجمن های ایالتی و ولایتی در تمام ایران شروع شود، مطالبات آزادی خواهان آذربایجان عملی گردد، کلوب آزادی خواهان و اتحادیه های کارگری باز و حکومت نظامی منحل شود ( روزنامه آذربایجان شماره ۴۱ هشتم آبان ۱۳۲۴ ) ارتجاع حاکم بر تهران و بسیاری از نمایندگان با نگرانی و ترس از آینده خود که نتوانند بار دیگر وارد مجلس شوند، با قانون انتخابات انجمن های ایالتی و ولایتی به شدت مخالفت می کردند،
دکتر محمد حسین یحیایینگاهی گذرا به جنبش ۲۱ آذر
( بمناسبت هفتادمین سال، بخش دوم ) آذربایجان به سرعت به سوی انقلاب و دگرگونی اساسی و ساختاری پیش می رفت، خبرنگار روزنامه « ایران ما » در جواب پرسشی که آذربایجان را چگونه دیدی؟ با صراحت گفت، که آذربایجان متشنج و آماده انقلاب است. بنابرین آنهایی که برای مطرح کردن خود، تاریخ می سازند و یا تاریخ را به دلخواه و آرزو های خود نقل، و بیشتر تحریف می نمایند، خواست و اراده مردم آذربایجان را نادیده می گیرند که گویا جنبش مردم آذربایجان وارداتی و از آنسوی مرز ها و به خواست فرد و یا گروهی برای پیشبرد اهداف خود بوده است،
احمد رحيمياز چریک فدایی تا تاریخ نویسی فدوی؟ با نزدیک شدن سالروز ۲۱ آذر ۱۳۲۵ شمسی، زرادخانه حافظان «تمامیت ارضی» باروت آب کشیده خود را دوباره از توپخانه دروغ خویش شلیک میکنند. اینبار توپچی جدیدی استخدام کرده‌اند که البته از خطه زرخیز آذربایجان است. آذربایجانی که در عین پروراندن سرداران قهرمانی مانند ستارخان، مانقورتهای رنگارنگی را نیزبعنوان سیاهی لشکر به صحنه شطرنج سیاست میکشاند تا چهره آن سرداران در صفحات تاریخ تابناکتر بدرخشد.
ارژنگ بامشادناسیونالیسم قومی، تهدیدی برای ملت ایران! در روز هفتم آبان ماه ۱۳۹۴ صدها نفر از جوانان و مردم در پاسارگارد جمع شدند و با شعارهای تاسف بار «ما آریائی هستیم، عرب نمی پرستیم» به اصطلاح زادروز کورش ساسانی را گرامی داشتند. آنها حتی اگر به "لوح کوروش" وفادار مانده بودند، نمی توانستند نفرت قومی را فریاد بزنند. تاسف بارتر آن که بخشی از رهبران احزاب سیاسی همچون رهبران احزاب پان ایرانیست، جبهه ملی، جبهه دموکراتیک ایران و حزب ملت ایران نیز در تجمعی این روز را جشن گرفتند. این که چنین روزی، کی و کجا به عنوان روز جهانی کوروش نامیده شده ، بر نگارنده روشن نیست.
احمد مرادیتأملی بر اتصال و انفصال ما از احزاب و سازمانهای سراسری از زمان گسست نخستین گروه نیروهای منتسب به مناطق ملی از احزاب و سازمانهای سراسری ، حدود ٣٠ سال میگذرد . در طی این ٣٠ سال فراز و نشیب های فراوانی در زندگی این نیروها بوجود آمد و بخش اعظم آنها بسته به توان و دیدگاه ها و ارزیابی های خود ، در اشکال متفاوتی از تشکل گرد هم آمده و فعالیت های خود را تداوم بخشیده ، ضمن این که بسیاری از آنها به زندگی آرام و غیر سیاسی خود ادامه دادند . این که این تشکل ها تا چه حد در پیشبرد وظایف خود موفق بوده و توانستند ایده آل ها و آرمان های تحقق نیافته خود در این سازمان های سراسری را پیش برند ، موضوع بحث جداگانه ای است که قبل از همه بانیان این تشکل ها باید بدان پاسخ دهند.
نادر فولادی جنبش کرد
و چالش های پیش رو در ایران و منطقه جنبش کرد در منطقه خاورمیانه در آستانه تحولات مهمی قرار دارد. این جنبش به ویژه در دو کشور سوریه و عراق تحول مهمی را از سر می گذراند که برای آینده جنبش کرد در کل خاورمیانه از نقش تعیین کننده ای برخوردار است. دخالت های همه جانبه حکومت "حزب عدالت و توسعه" ترکیه در جنگ داخلی سوریه به عاملی برای هم سرنوشتی هر چه بیشتر جنبش کرد در دو کشور ترکیه و سوریه مبدل شده است.
معصومه قربانى يك گزاره و گزينه هاى متفاوت در مورد انتخابات تركيه حقيقت اين است كه هويت طلبى و تاكيد بر خود خويشتن،هر چند كه به شدت از طرف حكومت و روشنفكران مركز محور تحت فشار قرار دارد رو به رشد است. ما با حقيقت هويت طلبى در بين ملتهاى تحت سلطه روبرو هستيم كه در سخترين شرايط زيستى هم رو به رشد هستند. حقيقتى كه سالهاست مورد انكار دولتها و نه فقط دولتها،كه بلكه همگام با آن مدعيان دمكراسى و چپ هم قرار گرفته و آنها هم چيزى بيشتر از دولتهاى مستقر براى درخواست هويت طلبان ندارند.ما بدون اينكه ژنتيك كورد و تورك را واكاوى كنيم!قدرت گيرى ه-د-پ را پيروزى گفتمان هويت طلبى بر گفتمان انكار مى دانيم.
سرگی دِميدوف درختان مقدس ترجمه از: رحيم کاکايی
درختان، همانند پاره ای ديگر موضوعات بی جان طبيعت، جهان نباتات وحيوانات ترکمنستان، جای مهمی را درافسانه ها و باورهای ترکمنها که از دوران پيش از اسلام حفظ شدند، اشغال ميکنند.بخشی ازآنها – بازتاب بازنمود ها وتصورات باستانی کشاورزان ده نشين ايرانی زبان آسيای مرکزی دوره پيش از ترکان است، که نزد آنها کيش گياهان جای ويژه ای را داشت (کافی است سيمای حامی فرهنگ کشاورزی بابا دايخان را بخاطر بياوريم).
بسياری عناصر زندگی وفرهنگ که مقدم برقشروسازند قومی واتنيکی هستند بصورتی نو توسط مردمان ترک زبان درک شدند و بخشی ازاين عناصر را خود اين گروه قومی درخود گنجانده شد.
جمعی از هواداران سازمان فداییان خلق ایران – اکثریت (داخل کشور) مسئله ملی، ضرورت ها و الزامات در آستانه برگزاری کنگرۀ چهاردهم سازمان، به ضرورت طرح و دفاع از مسئله ملیت ها و اقوام کشورمان می پردازیم. موضوعی که بصورت موجی بعضاً طرح و پس از مدتی بدست فراموشی سپرده می شود. پر واضح است که در حیات سیاسی کشورمان مسئله ملی توانسته بخش بزرگی از فعالین سیاسی و اجتماعی را با خود همراه سازد. طرح موضوع با چنین ابعاد گسترده ای در فضای عینی و مجازی و در بین نیروهای اجتماعی و خصوصاً در بین جوانان، نشان از اهمیت و عینیت آن دارد.
پروفسور س.گ.آغاجانف نظام اجتماعی ومبارزه طبقاتی درترکمنستان درسده های يازده ودوازده ترجمه از: رحيم کاکايی نظام اجتماعی خراسان، گورگان(گرگان)،خوارزم دردوره مورد مطالعه برپايه اقتصادی روابط توليدی فئودالی استواربود. ساختارطبقاتی جامعه با شکل مالکيت حاکم وبا مؤسسات عمده فئودالی تعيين شده بود. فئودالها وتوده های مردم نيروهای عمده اجتماعی آشتی ناپذير بودند.اسناد سلجوقی اشراف حاکم را از رعايا– طبقه ماليات ده توده ها متمايز ميسازند.اصطلاح رعيت اصولا برای دهقانان وپيشه وران - توليد کننده مستقيم نعمات مادی، بکاربرده ميشد.
علی دماوندیدر دفاع از حق ملیتهای ساکن ایران ،خواست برابری و آزادی چگونه متحقق میشود؟ همبستگی ملیتها بر چه پایه ای ممکن است؟ اگرحق تعیین سرنوشت ملل حقی عمومی و خدشه ناپذیراست که انکارآن بمعنای تایید سرکوب و اجبار جهت ادغام است، پس تنها راه ممکن برای دفاع ازاتحاد ملل و ادغام درمسیر تکامل نیروهای مادی، مبارزه با ناسیونالیسم برپاپه دمکراسی وبرابری حقوقی و پیشرفت مبارزه طبقاتی است. از نظر ما بر پایه دمکراسی و ایجاد همبستگی طبقاتی اکثریت ملتها بایکدیگر، مبارزه با ناسیونالیسم تفرقه جو پیش رانده میشود، بدین ترتیب که پذیرش حق برابر ملت ها ومبارزه با ستم ملی ، زمینه اصلی تقابل و رشد ناسیونالیسم را از بین میبرد و شرایط برای طرح مطالبات اجتماعی اکثریت ملتها وتبدیل آنها به حلقه مقدم مبارزه سیاسی و بنابراین صف بندی متحد زحمتکشان در برابر طبقات مسلط مساعد می شود.
رویارویی با پ‌ک‌ک در کردستان عراق بر سر سنجار هیئت رئیسه مجلس محلی کردستان عراق با صدور بیانیه ای، تلاش حزب کارگران کردستان ترکیه (پ ک ک) برای تشکیل دولت خودگردان در منطقه سنجار را گامی در جهت بازگشت به دوران جنگ داخلی و «پاشیدن تخم تفرقه» میان مردم کرد دانسته است.
فراکسیون حزب حاکم دموکرات در این مجلس نیز با صدور بیانیه جداگانه‌ای، پ ک ک را متهم کرده که به حاکمیت ملی «کردستان جنوبی» (کردستان عراق) دست درازی و سیاست خود را بر «اراده مردم زخم خورده و ستمدیده» سنجار تحمیل می کند و در راستای تجزیه خاک کردستان گام برمی دارد.
س.گ.آغاجانف ترکمن های آسيای مرکزی دردوره حمله مغولان ترجمه از: رحيم کاکايی ترکمنها درراه عليه مغولها شورش کردند اما شکست خورده وبه جانب مرو وآموی فرارکردند. توده ترکمن باقی مانده که درحوالی شهر جند و يانگی کنت زندگی ميکردند، ازاستيلاگران مغول اطاعت کردند. ترکمنهايی که از جند به مرو گريختند، به نيروی نظامی بوکا (بوقا) پيوستند که قبلا درنيروی گشتی خوارزمشاهيان خدمت ميکرد. بوکا (بوقا) خود اصل اش ترکمن بود. پيرامون وی ترکمنهايی که در وادی مرغاب زندگی ميکردند گردآمدند.
دكتر عبدالستار دوشوكیبی اطلاعی یا تبلیغات سوء بر علیه بلوچ ها؟ سرکار خانم مهرانگیز کار در مقاله ای بنام "بدن زنان زیر تیغ زنان" در سایت روز انلاین مدعی شده است که دختران در بخش هائی از جهان از جمله سیستان و بلوچستان ختنه می شوند. ایشان نوشته اند" "ختنه دختران یک سنت است و جمعی از مسلمانان آن را ضروری می دانند". ایشان سپس ادامه می دهند : "که معلوم نیست (این سنت) از کجا آمده و هرچه هست حکم اسلامی نیست. شیعیان به ندرت به این سنت پایبندی نشان داده اند".
دکتر محمد حسین یحیاییخواسته های جنبش ۲۱ آذر همچنان پا برجاست واقعیت و حقیقت جنبش ۲۱ آذر مردم آذربایجان همچنان در یاد ها و خاطره ها زنده است، کنشگران اجتماعی و پژوهشگران تاریخ بویژه جوانان به همه زوایای آن خواهند پرداخت تا نقاط قوت، تاریک و مبهم آن را روشن سازند و دستآورد های آن را هم که با کوشش و تلاش روشنفکران، کارگران و تهیدستان شهر و روستای آذربایجان بدست آمده مطرح سازند، در نهایت باید یادآور شد که گذشته چراغ راه آینده است...
س. حمیدیآذریهای تهران با آنکه آذری‌های ایران با جمعیت پانزده میلیونی خود اکثریتی را از جمعیت سی میلیونی آذری‌های جهان در بر می‌گیرد، ولی آنان از تبلیغ و ترویج آزادانه‌ی زبان و فرهنگ قومی خویش بهره‌ای ندارند. همچنان که جمهوری اسلامی در نمایش‌های ساختگی و تصنعی خود در رسانه‌های همگانی تلاش می‌ورزد تا چنین واقعیتی را از ذهن ایشان بزداید. بی‌تردید آذری‌های ایران علی‌رغم فزونی جمعیت به منظور دستیابی به حقوق اجتماعی و حتا طبیعی خود، از آذری‌های فرامرزی جا مانده‌اند. چون در ایران اسلامی فرهنگ ملی و قومی آنان مُثله می‌گردد و تنها در چهارچوب رسانه‌های رسمی و دولتی فارسی شناسانده میشود. همچنین روزنامه و نشریه‌ی مستقلانه و آزادانه‌ای از آذری‌ها نشر نمی‌یابد و حکومت در تقابل با کلیه‌ی اقوام، شعر، موسیقی و تئاتر آنان را قدر نمی‌داند.
| 
