بهزاد كریمی سرکوب در داخل، سازش در خارج معاملهی تاکتیکی اخیر جمهوری اسلامی با آمریکا از یکسو به موضوع درماندگی مالی آن برمیگردد و از سوی دیگر به نگرانیاش در مناسبات با جامعهی جنبشی کشور. پاره عقب نشینیهایی مقطعی آن برای تخفیف مشکلات درونی و بیش و پیش از همه متاثر از برآمد «زن – زندگی – آزادی» است. اساساً همین حد از عقب نشینی نظام در برابر غرب، در تحلیل نهایی چیزی جز محصول پیشرفت جامعه معترض به این نظام نیست.
ارزیابی مشترک حزب کمونیست ایران وسازمان کارگران انقلابی ایران(راه کارگر) نمایش قدرت مردم در سیمای هراسان رژیم در سالگرد انقلاب ژینا انعکاس گسترده جهانی سالگرد شهادت ژینا در اکثر کشورها بسیار چشم گیر بود. در بسیاری از کشورها، رسانه ها و مطبوعات اصلی، مقالات، گزارش ها، فیلم های متعددی در باره خیزش انقلابی ژینا منتشر کردند. استقبال افکار عمومی جهانی و به ویژه زنان از انقلاب "زن، زندگی، آزادی" باعث شده است که بسیاری از مقامات دولتی و مصدر مشاغل مهم نیز در باره اهمیت انقلاب ژینا اظهار نظر کنند. واقعیت این است که در دهه های اخیرهیچ خیزش انقلابی در سطح بین المللی با این استقبال وهمدلی مواجه نشده است.
جلال ایجادیآدمکش اسلامی و اوباشان در سازمان ملل مردی با عمامه ای سیاه بر سر، قرآنی دردست، در هفتاد و هشتمین نشست سالانه سازمان ملل، به جنگ خرد و آزادی و صلح می رود. نام او ابراهیم رئیسی، آدمکش و قاتل زندانیان سیاسی و امروز نماینده خامنه ای در دولت جمهوری اسلامی است. قدرت این آدمکشان فاسد بیان شکست ما ایرانیان است. جامعه شناسی این شکست باید ما را به شورش آگاهانه برای تغییر قدرت سیاسی کمک کند. از سقوط تراژیک خود باید خارج شد. ما سزاوار مقام برجسته در جهان هستیم.
مسعود نقره کار« سونامی خودکشی» قابلِ پیشگیری ست بخش بزرگی از خودکشی ها در ایران به علتِ فشارهای حکومتی و دیگر عوامل محیطی و اجتماعی هستند، عواملی که حکومت اسلامی در بروز و گسترش و شیوع آن ها نقش تعیین کننده داشته و دارد. برخوردهای ضد انسانی و خشن با جوانان و ایجاد محدودیت در زمینه های مختلف زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی آن ها، ستیز با آزادی و شادی، ستایش و تقدیس عزاداری و ترویج هرچه بیشتر فرهنگ مرگ پرستی، بیکاری، فقر، گرسنگی، و آماده سازی هرچه گسترده تر بستر پیدائی و رشد اعتیاد و دیگر بزهکاری ها و ناهنجاری های اجتماعی راه به خودکشی برده اند.
یدالله بلدیخاوران ، زخم عمیق کاری دشمن رژیم تبهکار با تمام تمهیدات نتوانست مانع از حضور خانواده ها در گلزار خاوران شود تا شاید این جنایت به فراموشی سپرده شود. پس شروع به احداث دیوار بتونی در اطراف آرامگاه کرده است و قصد دارد آن را به پارک تبدیل کند، اما نمی تواند نام این فرزندان دلاور را که در برابر دژخیمان سرفراز ایستادند و مرگ سرخ را پذیرفتند، از خاطره ها حذف کند. در این سالها بسیاری از مادران خاوران درگذشتند، اما شهامت و پایداری آنان در برابر دژخیمان ماندگار خواهد ماند.
کیقباد یزدانی«پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک» یعنی چه؟ هر دین و مرام و مسلکی آموزههای خود را دارد. اما تفاوت بنیادی ادیان، بهویژه ادیان "الهی یا وحیانی" با دیگر مرام و مسلکها در مطلق بودن، مقدس بودن و جاودانی بودن آموزههای آنهاست. این در عمل به این معناست که آموزههای دینی تغییرپذیر نیستند، بلکه فقط تفسیرپذیرند. مارتین لوتر بزرگترین اصلاحگر دینی جهان بااینکه با جنبش اصلاح دینی خود، اروپا و با آن جهان را دگرگون کرد، هیچ تغییری، حتی یک کلمه در "کتاب مقدس انجیل" نداد. او فقط تفسیر، برداشت و خوانش دیگری از انجیل در برابر تفسیر، برداشت و خوانش حاکم ارائه داد.
تقی روزبهجنبش «زن زندگی آزادی»: شکست یا فروکش نسبی و موقت؟ باعطف بهمؤلفههای عمدهی تولید اقتدار، معلوم میشود که وضعیت کنونی مرحلهای است دستخوش فرایند اضمحلال و فروپاشی و نیز بحران شدید بازتولید. از همین رو، در شرایط بحران بقا، بهکارگیری اهرم سرکوب در مقیاس گسترده در گرماگرم نبردی که هنوز هم پایان نیافته است، بیش از آنکه بیانگر توان بازتولید خود و نظام باشد (که طبعاً شکست جنبش هم از آن استنتاج میشود) دانست. عقبههای استراتژیک اقتدار، یعنی مؤلفههای اصلی قدرت و توان بازتولید، بهدلیل بحرانی شدن آنها و شکاف حاکمیت و مردم از دست رفته و یا بهسرعت در حال از دست رفتن است، گرچه هنوز درحوزهی سرکوب تفوق تاکتیکی وجود دارد، اما به دلیلِ تهاجم در شرایط فقدان عقبهی استراتژیک، این اقتدار به شکل بالقوه بهشدت شکننده است.
علی افشاریمرور یک سند «شورای انقلاب» که پایهگذار استبداد دینی شد ایراد اصلی شورای انقلاب نادیده گرفتن موازین دموکراسی و مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر بود. در ترسیم تبار تاریخی انقلاب بهمن ۵۷، انقلاب مشروطه بهعنوان مرز بین ایران قدیم و جدید سانسور شد. حذف مشروطه در جایگاه گفتمانی و سیاسی بهمعنای نادیده گرفتن بنیادهای مدرن در حکمرانی و نفی مطلق تبعیض و بیعدالتی بود و راه را برای واپسگرایی و بازسازی اشکال کهنِ حکمرانی گشود که ملت ایران در انقلاب مشروطه از آنها گذشته بود.
مریم سطوتبا «مجاهدین خلق» چه باید کرد فضای سیاسی ایران و جهان با ۴۰ سال پیش فرق بسیاری کرده است. فصلی از تاریخ ایران تمام و فصلی دیگر آغازشده است. خواست دمکراسی ، خواست عدم خشونت ، پایبندی به حقوق بشر، خواست گفتگو با نحلههای گوناگون، پذیرش موجودیت نگاهها و دیدگاههای مختلف تقویتشده و به گفتمان غالب در جامعه بدل گردیده است. جدا کردن اعضا از زندگی عادی، دشمنی با همه نیروهایی که ناقد سیاست هاو نظرات یک جریان باشند، عدم پذیرش قواعد اولیه مناسبات سیاسی نیروها در جامعه امروز ایران جایی ندارد اگر مجاهدین نیز چنین راهی را نپذیرند هر چه بیشتر از جامعه عقبمانده و نیروهای خود را از دست خواهند داد.
حمید شیرازیشکست دیهیم، پرتاب عمامه، و مشروعیت حکمرانی در ایران آینده از منظر کلان تاریخی، ملت ما در آستانه پی افکندن حاکمیتی مدرن متکی بر مشروعیتی عقلانی است که بعد از زوال مشروعیت های تاریخی جایگزین شایسته ای برای ان هاست. در مقطعی قرار داریم که مبانی تشکیل حاکمیتی عقلانی برمبنای چهار اصل که عبارتند از: حاکمیت مردم به عنوان پایه ای ترین اصل مشروعیت حکمرانی، جدایی دین از حاکمیت، احترام به کرامت انسانی و اعلامیه جهانی حقوق بشر و ملحقات ان، و دموکراسی، اصولی قبول شده از نظر اکثر مردم است.
رضا جاسکیکژاندیشیهای فوکویی از انقلاب بهمن تا «زن، زندگی، آزادی» ویژگی فوکو بهعنوان متفکری که مخالف روایتهای کلان، نقش ویژهی دولت و درک او از قدرت است، باعث شد که از «جعبه ابزار» تئوریک وی در عرصههای بسیار متفاوتی استفاده شود. برخی از طرفداران او علت شکست در بهکارگیری تئوریهای فوکو را مربوط به استفادهی نادرست از نظرات وی در برخی از عرصهها میدانند. این گفته را به دو شکل میتوان تعبیر کرد. اول، اگر منظور این است که تئوریهای او مناسب مبارزه برای تحولات عمیق سیاسی-اجتماعی در جامعه نیستند، آن را باید به فال نیک گرفت. دوم، اگر منظور این است که در ایران این تئوریها ابتدا از هم گسسته شده و آنگاه به کار گرفته میشوند، باید گفت فوکو یک نظریهپرداز سیستمیک نبود و خود او همه را دعوت به آن میکرد که ابزار مناسب را بنا به میل خویش انتخاب کنند.
باقر ابراهیم زادهدادخواهی از منظر امروز جنبش بزرگ دادخواهی ، مرکز و محور همه جنبشهای اجتماعی است که امروز در قالب جنبش کارگری، جنبش دانشجویی، جنبش بازنشستکان، جنبش مال باختگان، جنبش تشنگان، جنبش گرسنگان ، جنبش ملی و مدنی ود مکراتیک جریان دارد. این جنبش پیگیر و همیشگی چهل وچهارساله میتواند وباید گسترده شود، خود را به زمان ومکان و دوره ی خاصی محدود نکند، مدافع پیگیر و بی قید و شرط آزادی بیان وعقیده واحزاب و سازمان ها باشد، مدافع پیگیر همبستگیهای بزرگ اجتماعی برای آزادی و برابری و سرنگونی حکومت اسلامی و علیه هرگونه حکومت موروثی و مذهبی وایدئولوژیک وفردی باشد.
مهران زنگنه«پیروز رها» و داستان تکراری «بلوک سوسیالیستی» در مورد انشعاب و وحدت، سیزیفوس یا تمیستوکلوس؟ انسان سوسیالیستی که می خواهد مبارزه بکند و مسئلهاش تغییر در وضعیت به نفع فرودستان است (تز آخر فوئریاخ) باید جمله مشهور لنین را آویزهی گوش بکند: «روح زندهی مارکسیسم در تحلیل مشخص از شرایط مشخص نهفته است»! خواستها (اگر قرار نباشد فهرست آرزوها باشند)، چه خواستهای دورهای، میاندورهای، درازمدت و غیره نیز از تحلیل مشخص از شرایط مشخص در سطح ذیربط، ساختی و غیر ساختی، نتیجه میشوند!
اشتباهی که دوستمان رها در قرائت متن من (لینک زیر) کرده است را باید تصحیح کرد: نه خود تحلیل فینفسه باید یکسان باشد، بلکه نتایج سیاسی-عملی از آن باید مشخص و همگرا باشند یا امکان همگرائی در آنان وجود داشته باشد!
علی شاکری زندبرگهایی از زندگی سیاسی دکتر شاپور بختیار* بخش پانزدهم ـ ج معرفی ارتشبد فریدون جم از سوی شاپور بختیار به شاه به عنوان وزیر دفاع را پیش از این دیدهبودیم۱. جم در صورت عضویت در دولت بختیار میتوانست یکی از برجستهترین و مؤثرترین وزیران او باشد. او به دلیل تحصیلات سطح بالا، پاکدامنی و محبوبیتاش در ارتش و احترامی که به دلیل شأن اخلاقی و حرفهای در میان ارتشیان داشت نه تنها مورد استقبال آنان قرارمیگرفت بلکه میتوانست در آن شرایط سخت و استثنائی که همهی عوامل در جهت تزلزل نیروهای مسلح کارمیکرد، موجب اعتماد به نفس اکثریت درستکار افسران و سربازان و بهترین امیران این نهاد در جهت انجام وظائف خطیرشان گردد.
کاظم کردوانیخیزش رهاییطلبانهیِ «زن، زندگی، آزادی»، دگردیسیِ جامعهی ایران* پیشکش به دختران و زنان ایران برای بررسی خیزش رهاییطلبانهای که جرقهی آن پس از به قتل رساندن ژینا-مهسا امینی زده شد، بهیکمعنا باید دو مرحله را درعین رابطهی تنگاتنگ و ناگسستنییی که دارند از یکدیگر جدا کرد. مرحلهی نخست شروع این خیزش است و چرایی و چگونگی آن و مرحلهی دوم شکلگیری و روندی است که به خود گرفت و بررسی مشخصههای آن. سپس پیآمدهای این خیزش است چه در سطح ملی و چه در عرصهی جهانی. و بعد باید کمبودهای این جنبش و چالشهایی که با آن روبهروست ارزیابی کرد و دستآخر دستاوردهای آن را سنجید.
بهروز بیاتهنگامی که عباس میلانی قافیهاش تنگ میآید من از سخنرانی آقای عباس میلانی فاکتهائی را شنیدم که مستقل از قصد ایشان برای تجلیل از رضا شاه در خور تاملاند. از سوی دیگر این سخنرانی را زیبنده یک پژوهشگر، حتی جانبدار، اما مطرح، چون آقای عباس میلانی، نمیپندارم. شاید اینجا هم باز روح زمانه در گشت و گذار آمده است: نفرت از رژیم وحشی ج.ا. شهروندان را به درمانده گی و استیصال کشانده است. بخشی از اپوزیسیون به انضمام عباس میلانی برای گریز از این وضعیت راه حل را در بازگشت به دیکتاتوری دیگر، شاید این بار پارسای، در ایران جستجو میکنند و بدینوسیله ایدههای ضد دمکراتیک راست افراطی را فعال کردهاند.
ارزیابی مشترک سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر) و حزب کمونیست ایران نگاهی به دستاوردهای خیزش انقلابی «زن، زندگی، آزادی» خیزش انقلابی ژینا هر چند شروعی توفنده و انفجاری داشت و ارکان دستگاه ولایت و خلافت اسلامی را به لرزه درآورد، اما در مسیر خود از تلاش برای براندازی سریع فراتر رفت و سمت و سوی انقلابی همه جانبه به خود گرفت. حالا دیگر مردم ایران که یک انقلاب تمام عیار را آرام و استوار به پیش می برند، به فکر ساختن فردایی بهتر هستند. پیوند مبارزات آزادی خواهانه، مدنی، اجتماعی و فرهنگی با مبارزات اقتصادی، مطالباتی، معیشتی در این یک سال گذشته آن چنان قدرتمند شده است که خواست هایی هم چون اشتغال شرافتمدانه با حداقل دستمزد واقعی، آموزش، بهداشت و درمان رایگان، مسکن قابل زیست و قابل پرداخت، تامین اجتماعی فراگیر و همگانی، به خواست های عاجل و روز مردم تبدیل شده است.
مسعود نقره کار«شهر من رقص کوچه هایش را باز می یابد» امروز اهمیت و جایگاه رقص حدی ست که جامعه شناسی، انسان شناسی و فرهنگ شناسی رقص شاخه هایی از علوم اجتماعی و انسانی شده اند. نگاه شهوانی حکومت اسلامی، رقص را هم تاب نیاورده و آن را ممنوعه کرده است. دستگیری آموزشدهندگان رقص، شلاقزنی و ممنوعیت نمایش رقص و دستگیری و آزار رقصندگان از بارقه های " قانون" حکومت اسلامی شده اند.
جلال ایجادیدانشگاه در محاصره فاشیسم اسلامی مسئولان جمهوری اسلامی فکر می کردند می توانند دانشگاه را کاملن مطیع خود و ایدئولوژی اسلامی خود سازند. موجهای سرکوب متمرکز علیه استاد و دانشجو نشان دهنده شکست سیاست رژیم است زیرا رژیم توانایی تسلط یک جانبه را ندارد. ضربه های حکومت و طبقه آخوند و نظامی و تکنوکراتها به دانشگاه عظیم بوده است و فشار دینی و استبدادی کیفیت دانشگاهی را در مقیاس جهانی بشدت تخریب کرده است. یکسان سازی اسلامی فاشیستی رویای حکومت بود و هست. دینی کردن فضای دانشگاه و محتوای درسها، وارد کردن آخوند و مداحان اوباش در دانشگاه، تخریب پژوهش و روش های علمی تحقیق، تحمیل موضوع های دینی و ایدئولوژیک به دانشجویان، فشار روانی روی دانشجو و استاد، با هدف ویرانگری علیه سکولاریسم و عرفی گرایی و دانش گرایی بوده است.
محمدعلی اصفهانیدر بزرگداشت کبوترانِ شهید، در خون تپیدگان عشق فکر میکنم که بیست و نه سال پیش بود، سال ۱۳۷۳، که دوازده هزار کبوتر را در قم قتل عام کردند این سفلگان.و من همان موقع، این نمیدانم چه را که در اینجا میخوانید نوشته بودم و منتشر کرده بودم، و بعدها، هر بار به بهانهیی به یادش افتاده بودم و خوانده بودمش و معناهای دیگری در آن یافته بودم و برداشتهای دیگری از آن کرده بودم. مثل این بار.
اسد سیفکرد و کردستان از لابهلای خاطرات احمد اسکندری مردم کردستان در طول تاریخ هیچگاه از سوی حکومت مرکزی مورد توجه قرار نگرفتند. همیشه مورد سوءظن قرار داشتند و کردستان در شمار فقیرترین مناطق کشور بود. پنداری آنان نمیبایست از ثروت کشور سهمی داشته باشند. شاید به علت همین پیشینه بود که کردها در عدم اعتماد به دولت مرکزی، از همان آغاز با خواستهایی مشخص به جنبش پیوستند، با هدف سرنگونی رژیم پیشین در انقلاب شرکت کردند، پیروزی آن را جشن گرفتند، اما تن به خواستهای خمینی و حکومت نوبنیاد ندادند.
مهدی رجبیفدرالیسم یا خودگردانی سازوکار فدرالیسم با وجود آنکه در برخی کشورها به همزیستی صلح آمیز مردمان کمک نموده، و دشواری ها و کشاکش های بسیاری را حل نموده است، برای سوژه آگاه جامعه ایرانی که در پی راهچارهای دمکراتیک سادهتری برای برطرف کردن تبعیض ها و نابرابریهای گوناگون است، پذیرفتنی نیست. دلیل این امر را از سویی باید در این دید که واپس ماندگی ها، دشواری ها و نابسامانی های زندگی مردمانی که مناسبات آنها بلحاظ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی درهم تنیده شده است، پاسخ خود را در راه حلهای دمکراتیک برای کل ایران می یابد، و ازسوی دیگر، چون این سازوکار زنگ جداسری و پراکندگی را به صدا در می آورد، حتا چنانچه برخی نیروهای سیاسی با آن دمسازی کنند، همراهی نیروهای اجتماعی تاریخ ساز کشور را بدنبال نخواهد آورد. در عوض، دمکراسی در ایران چون برپایه اداره امور بوسیله مردم در چارچوب قانون واحد برقرار خواهد شد، بنابر ذات خویش، خودگردانی و شکلهایی از خودمختاری را با خود بهمراه خواهد آورد.
آذرخش ایرانی وحدت سیاسی بدون اعتمادسازی سیاسی به وجود نمیآید! باید برای مردم روشن کرد که چگونه میشود که هم به مردمسالاری اعتقاد داشت و هم از نظامی موروثی و فردمحور دفاع کرد؟ چگونه میشود که هم به حکومت ایدئولوژیک و دینی اعتقاد داشت و هم به آزادی اندیشه و بیان باور داشت؟ چگونه میتوان هم از حکومت مرکزی مقتدر دفاع کرد و هم حقوق اقوام و اقلیتها را به رسمیت شناخت و آنها را برآورده نمود؟ چگونه میتوان نظامی برپا کرد که هم بر عرف و سنت استوار باشد و هم به منشور حقوق بشر پایبند بماند؟ و بسیاری پرسشهای بایستهی دیگر.
منوچهر تقوی بیاتدموکراسی، حزب، قانون در کشورهایی که دموکراسی هست، قانون از رأی و اراده ی واقعی شهروندان پدید می آید. تا مردمان یک کشور خود قدرت را در دست نگیرند و سامانه ی دموکراسی را برپا نکنند، کسی دموکراسی را به آنان پیشکش نمی کند. در جهان امروز قانون به دستورالعمل و فرمانی گفته می شود که از سوی حزب ها و اکثریت نمایندگان ملت پذیرفته شده و در مجلس شورای ملی یا پارلمان تصویب شده باشد. هر حکم حکومتی قانون نیست و شهروندان همیشه حق دارند به چنین احکام حکومتی که برابر ضوابط قانونی نیست، اعتراض کنند و آن ها را نپذیرند.
محمد حسین صدیق یزدچیپادشاهی ایرانی اهرم بازدارندهی دموکراسیست خیزش نوین ایران، زن زندگی آزادی، برای نخستین بار در تاریخ مبارزاتی ما از عصر مشروطه تا حال، نخستین خیزش و جنبش بی ابهام و شفاف ایرانی ست که "دموکراسی" سنگ چرخشی فرهنگ عصر مدرن را در هدفهای خود دارد. ویژگی های نظری "تئوریک" این جنبش که ماهیتاً مسالمتجو است، دقیقاً فهم نشده. به سخنی جامعهی ایران در همهی قشرهای اجتماعی، جنبش را به ابهام درک کرده. اما و از آنجا که جامعهی ایران به لحاظ فرهنگی و به لحاظ سنت فکریاش هنوز دینبنیاد، گذشتهگرا و محافظهکار است، طبعاً از حرکتهای خیزشگون که ارزشهای مسلّط سنت فکری را نفی کند، نوعاً میپرهیز یا به چنین جنبشی نظری احتیاطآمیز دارد. چرایی این محافظهکاری بررسیهای دامنهداری را میطلبد که از گنجایش این نوشته بیرون است.
|