ali-shakerizand02.jpg
علی شاکری زند

دکتر مصدق واصـلاحـات کاذب
یا
یکی از ریشه‌های عمده‌ی ضدِانقلاب‌اسلامی

موضوع اصلی مقاله یک سخنرانی تاریخی دکتر مصدق بوده که در جلسه‌ی سری کمیسیون نفت مجلس شانزدهم ایراد شده‌بود، هنگامی که مسئله ی نفت حیاتی‌ترین و داغ‌ترین موضوع سیاسی روز کشور بوده‌است. چنانکه در مقدمه‌ی مقاله‌ی مندرج در نامه‌ی نهضت، که به‌دنبال این مقدمه‌ی جدید می‌آید نیز اشاره شده، دشمنان کشور و خدمتگزاران منافع بیگانه در آن ایام برای انحراف افکار عمومی و انصراف مردم از تعقیب مسئله‌ی حیاتی نفت از همه طرف با حرارت و شدت زیاد مسئله‌ای را تحت عنوان «ضرورت و فوریت انجام اصلاحات ارضی»، بدان صورت و معنی که همواره از جانب منابع خارجی الهام و القاء می شد، و ارتباطی با واقعیت های زراعی و ساخت کشاورزی ایران نداشت و از روی یک الگوی ساخته و پرداخته‌ی مراکز برنامه‌ریزی جهانی گرده‌برداری شده، و حتی در برخی از کشور‌های دنیای سوم نیز اجرا‌شده‌بود یا بعدأ به اجرا گذاشته‌شد، پیش‌کشیده، در اطراف آن غوغا و جنجال زیادی به‌راه‌انداخته‌بودند.



yadollah-baladi02.jpg
یدالله بلدی

روز معلم هم مصادره شد

(بمناسبت روز معلم )

ازسوی سازمان فرهنگی یونسکو روز ۵ اکتبر برابربا ۱۳ مهرماه بعنوان روز معلم نامگذاری شده است.در ایران ازسال ۱۳۴۰ تا انقلاب روز ۱۲ اردیبهشت روز ترور دکترخانعلی دبیر دبیرستانهای تهران به پیشنهاد معلمان ، بعنوان روز معلم نامگذاری شد.اما پس از انقلاب روز معلم که دستاورد مبارزات پیگیر معلمان وخونبهای جانباختن خانعلی بود مصادره شد وروز ترورایت اله مرتضی مطهری استاد دانشکده الهیات بدسست گروه فرقان که برحسب اتفاق آن روز هم روز ۱۲ اردیبهشت بود روز معلم نام گرفت.



mehrasa.jpg
محمد علی مهرآسا

بین موجودات زنده، کدام موجود به معنای درست کلمه وحشی است؟

ما آدمیان معمولاً به حیوانات و یا موجودات زنده ای مانند شیر، پلنگ، ببر، گرگ، تمساح و غیره وحشی می گوئیم و مکانهائی را نیز برای نمایش این موجودات بی نوا فراهم کرده آنان را اسیر می کنیم و در این مکانها به نام «باغ وحش» نگه می داریم و از مردم پول می ستانیم تا به تماشای این وحوش بیایند و طرز زندگی آنها را از نزدیک تماشا کنند. گمان کنم دستکم هر پایتختی در دنیا یک باغ وحش برای مردمانش تهیه دیده و این حیوانات را در آنجا به معرض تماشای جنسی دیگر از حیوانات که خودش باشد، می گذارد.



رضا جاسکی

دوران باباگوریو؟

آیا سوسیال‌دموکراسی پاسخگوی مشکلات امروز است؟

در قرن بیستم جنبش سوسیال‌دموکراسی به عنوان قوی‌ترین بخش جنبش کارگری در کشورهای پیشرفته سرمایه‌داری توانست موفقیت‌های چشمگیری را بدست اورد. این موفقیت‌ها، در درجه اول نتیجه تلاش‌های احزاب سوسیال‌دموکراسی بود. سیاست سوسیال‌دموکراسی بر پایه سازش طبقاتی با سرمایه‌داران نهاده شده بود. موقعیت و چشم‌اندازهای این جنبش در شرایط کنونی از شرایط مساعد قرن گذشته به دور است. اگر سرمایه را به عنوان جناح مقابل سوسیال‌دموکراسی در نظر بگیریم، آن‌ها به دلایل مختلف با نمایندگان طبقه کارگر حاضر به سازش شدند.



behzad-karimi.jpg
بهزاد كریمی

از رسمیت جمهوری کردستان باید پشتیبانی کرد!

به رسمیت شناختن یک کشور، فقط یک مقوله از حقوق بین الملل در سطح دولت‌ها نیست.هر انسان نیز حق و وظیفه دارد که در برابر هر واقعیت‌ سیاسی قدیم و جدیدی ابراز نظر نموده و تعیین موضع کند. من به عنوان یک شهروند جهانی، نتیجه رفراندوم مردم کردستان عراق را به رسمیت می شناسم و به چگونگی اجرای این تصمیم اعم از تحقق فدرالیسم واقعی در عراق یا تشکیل بلاواسطه دولت کردی مستقل احترام می گذارم. این، تصمیمی بوده فقط و فقط در حوزه اختیارات مردم "اقلیم" و نه از آن هیچ دولت و ملت دیگری. تصمیمی که اکنون دیگر سندیت حقوقی یافته و هر گونه انکار این واقعیت حقوقی زیر هر عنوان هم که باشد چیزی جز نقض دمکراسی و نفی آزادی نیست.



hamid-hamidi.jpg
حمید حمیدی

نگاهی به مفاهیم«دیکتاتوری» و«استبداد»

خودكامگی تنها در برگیرندة شخص خودكامه و گروه همدستانش نیست، بلكه فرمانبرداران، زیردستان و قربانیان او را نیز دربر می گیرد، یعنی عناصری كه او را به این مقام رساند ه اند.در میان هر ملتی بیش از هزاران هیتلر و استالین بالقوه وجود دارد . اما به ندرت پیش می آید كه این توفیق را داشته باشند كه تا مرحله به دست گیری قدرت مطلقه پیشروی كنند و به آرزوی رام نشدنی خود برای همتایی با خدایان دست یابند



nikrouz-azami4.jpg
نيكروز اعظمى

سخنى راجع به «تلرانس» غرب، و نقبى بر معناى «روادارى»

اگر "روادارى" بخواهد نقش "تلرانس" غرب را ايفاء كند اين مربوط مى شود به تحمل انديشه هاى مخالف و از چنين تحملى ست كه آزادى جوانه مى زند و مى شكفد. وقتى آزادى هست، تنوع و تكثر و مالاً تحمل به انديشه ديگرى مطرح مى شود پس "تلرانس" نسبت به آزادى متأخر است. تنوع و تكثر انديشه ها و تثبيت حقوقى و مأمن قضايى آن در پيكره اى از فرهنگ آزادمنش ما كجاست تا بتوان مفهوم جارى بودهء آزادى در جامعه ما را نشان داد و آنگاه ادعاى "تلرانس" كرد؟ در جامعه اى آزاد و فعال در بكارگيرىِ روشِ نقد روشنفكرى به قدرت و دين است كه موضوع "تلرانس" مطرح مى شود.



hidayet-soltanzadeh.jpg
هدایت سلطان زاده

آیا رفراندوم در کردستان عراق به‌معنی حق تعیین سرنوشت است؟

خود مختاری در کردستان عراق بسی فراتر از یک واحد خود مختار در کانادا ، بلژیک و یا هرکشور فدراتیو دیگری در جهان است. . به نظر می رسد که رفراندوم در آنجا مانوری از طرف بارزانی ها در مقابل رقبای داخلی، سفت کردن کنترل خانواده بارزانی بر تمامی نهادهای قدرت در آن منطقه و به حاشیه راندن مخالفین خود است. این هدف اول این رفراندوم است که بارزانی با سوار شدن بر حق دموکراتیک مردم از آن در جهت منافع خاصی بهره برداری می کند.



س. حمیدی

صندوق خالی بانک‌ها و ماجرای پول‌های سرگردان

دولت با خوش‌خیالی سیاستی را تبلیغ می‌کند که گویا می‌تواند با کاهش سود بانکی جدای از بورس به بخش ساخت و ساز کشور هم یاری برساند. چون از رکود بی‌سابقه‌ی بخش مسکن در ایران بیش از شش سال می‌گذرد. زمانی سوداگران این بخش از اقتصاد به سودی کمتر از پنجاه در صد رضایت نمی‌دادند ولی در شرایط حاضر دستیابی به سود بیست و پنج درصدی هم برای بسازبفروشان حرفه‌ای مشکل می‌نماید. با این رویکرد پیداست که حتا پول‌های سرگردان هم هرگز نخواهد توانست به رونق بخش مسکن چیزی بیفزاید. در نتیجه سرمایه‌گذاران بخش مسکن همچنان ناامیدانه آینده‌ای را به انتظار نشسته‌اند. اما با حضور تیم اقتصادی لکنته و شلخته‌ی حسن روحانی بر کرسی قدرت، امید و انتظار کاری بی‌فایده خواهد بود.



behrouz-bayat2017-01.jpg
بهروز بیات

وصل یا فصل، همگرائی یا واگرائی، کدامین رهیافت بهینه است

به بهانه رفراندم در اقلیم کردستان

اگر قرار باشد که کشورهای متصل به کردستان مسیری مسالمت امیز برای همکاری همه جانبه و رفع تبعیضات اتنیکی طی کنند، نقش بی همتای کردها به عنوان حلقه زنجیر پیوند دادن این چند کشور می‌تواند، در صورت بهره گیری سازنده از آن، برای گسترش ارتباطات سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی برجسته شود. وابستگی متقابل به یکدیگر، ادغام اقتصادی و نزدیکی سیاسی و فرهنگی کمک به هم سرنوشت شدن ساکنین کشور های نامبرده می‌کند.



Forough-Tayyai.jpg
فروغ طیاری

ابهام در شناخت مراسم عزاداری محرم

۴۸۰ میلیارد دلار فروش اسلحه آمریکا به خاورمیانه چه هدفی را دنبال میکند؟ این سلاحها ایران را نشانه گرفته اند. از یکطرف موشک اندازیهای سپاه پاسداران و عوامل سرسپرده موساد در ایران از انجمله حسین شریعتمداری ، مصباح یزدی ، کودتاچی و یار غار مظفر بقائی آخوند موحدی کرمانی و همه حجت الاعدامهای ریز و درشت دیگر و از طرف دیگر نتانیاهو ، عربستان سعودی و عوامل ایرانی که دل به امریکا خوش کرده اند که بیاید کشورمان را مانند سوریه ، لیبی و افغانستان آزاد کند ! و به رئیس جمهور ترامپ نامه فدایت شوم مینویسند که بیا بیا بیا و مارا از ظلم و ستم ملا نجات بده ! در فکر تخریب ایران هستند . در آخر باید اضافه کنم جناب خلیفه این ره که حکومت شما انتخاب کرده است به همه جا میرود ولی به راه صلح خیر .



paya2-rastgonia.jpg
پایا راستگونیا

برای تصمیم و اراده جمعی کردها آرزوی کامیابی داشته باشیم

آنچه کردها در عراق در رابطه با سرنوشت خویش انجام خواهند داد و هر تصمیمی که از خلال اراده جمعی و مشخصاً صندوق رای و دیگر ابزارهای ابراز اراده جمعی خواهند داشت اعم از استقلال یا عدم استقلال و هر راه حل دیگری که برمی گزینند در نهایت می باید با آرزوی ما به موفقیت و کامیابی برای آنها همراه باشد اگر به راستی خود را خیر خواه و آزادیخواه و علاوه بر این خود را با مردمان کرد دارای تبار و فرهنگ مشترک و پیوسته می دانیم.
و بر هر آزادیخواهی است که از اراده و خواست مردمی و جمعی دفاع کرده، و خیر و صلاح کار را برای مردم آرزو کند.



تقی روزبه

همه پرسی استقلال کردستان عراق و سه چالش مهم پیشاروی آن!

با نزدیک شدن لحظه همه پرسی استقلال ملی کردستان عراق، چالش ها و رویکردهای موافق و مخالف در منطقه و نقاط دیگرجهان و نیز در صفوف چپ ها پیرامون این رویدادمهم و مناقشه برانگیز و تاثیرگذار بر نقشه خاورمیانه، بیش از پیش داغ شده و به نقطه غلیان خود نزدیک می شود. نوشته حاضر رئوس عمده این چالش ها را تحت عنوان سه چالش اصلی و مهم موردبررسی قرار می دهد، که عبارتند از چالش های مربوط به فضای سیاسی و مخالفت ها و ریسک های پیشاروی حاکم بر نتیجه این همه پرسی، چالش مربوط به شیوه برگزاری آن و بالأخره چالش معطوف به به محتوا و پوست اندازی حق تعیین سرنوشت و بحران های برخاسته از نظم مبتنی بر دولت -ملت در گذرتاریخ.



مهران زنگنه

رفراندم در کردستان عراق و امکان بالکانی کردن ایران و خاورمیانه

شرایطی که رفراندم در آن در کردستان عراق برگزار می‌شود یا قرار است برگزار شود، آن را از یک رفراندم متعارف برای استقلال مثل رفراندم‌های ممکن در اسپانیا-کاتالونیا یا در انگلیس-اسکاتلند متمایز می‌کند. این شرایط عبارتند از: ۱) جنگ و وجود نیروهای خارجی در کشور ۲) وجود داعش ۳) کشورهای مجاور و پراکندگی کردها ۴) وابستگی اقتصادی دولت مرکزی عراق و کردها به نفت و منابع طبیعی ۵) عدم وجود آزادی‌های دموکراتیک.



abdolsatar-doshouki-s.jpg
دكتر عبدالستار دوشوكی

آی ملت، به داد ما برسید

حدود چهارصد هزار نفر در سواحل مـَکّـُران از جاسک گرفته تا گواتر در مرز پاکستان با کمترین امکانات زندگی از جمله فقدان آب، برق، گاز، مسکن، مدرسه، بیمارستان و بیکاری و فقر گسترده روزگار سپری می کنند. حدود صد هزار کودک در بلوچستانی که بیش از نیمی از آنها در سواحل مکران هستند از مدرسه ابتدایی و آموزش محروم هستند. بنا به گفته نمایندگان مجلس بین ۴۰% تا ۵۰% از مردم استان سیستان و بلوچستان بیکار هستند.



manouchehr-salehi2.jpg
منوچهر صالحی

لائیسیته یا سکولاریسم؟

ادامه استمرار جمهوری ولایت فقیه در ایران سبب گشته تا اندیشه جدائی دولت از دین به تدریج از رشد برخوردار گردد، زیرا فساد مالی و اخلاقی که در این ۴۰ سال در جامعه حاکم شده است، به تدریج برای اکثریت مردم آشکار خواهد کرد که روحانیت توان اداره یک جامعه مدرن را ندارد. هم‌چنین وجود بیش از ۱۵ میلیون مردمی که در زیر خط فقر می‌زیند، نیروئی است که می‌تواند تمامی ساختارهای سرکوب این حکومت دین‌سالار را نابود سازد. برای پیش‌برد مبارزه سرنوشت ‌ساز رهائی ایران از بختک ولایت مطلقه فقیه بهتر است مردم را گرفتار بحث‌های روشنفکرمآبانه دولت لائیسیته و سکولار نکنیم. مهم آن است که جامعه ما گامی در جهت جدائی دولت از دین بردارد. دولت آینده چه سکولار دمکراتیک باشد و چه دمکراتیک لائیک، دولتی خواهد بود مدرن که می‌تواند در تحقق آزادی و هم‌برابری مردم ایران نقشی بزرگ بازی کند.



رضا جاسکی

سرنوشت سوسیال‌دموکراسی

آیا سوسیال‌دموکراسی پاسخگوی مشکلات امروز است؟

هنگامی که میتران به قدرت رسید تأکید نمود که برنامه جبهه متحد او یک برنامه انقلابی نیست. ”مردم فرانسه به یک برنامه مشترک رأی داده‌اند. چیزی را که خواسته‌اند، اجرا می‌شود. این یکی از راه‌های پایان دادن به مبارزه طبقاتی است. ما می‌خواهیم اقتصاد مختلط را توسعه دهیم. ما انقلابیون مارکسیست-لنینیست نیستیم.” با این همه، سرمایه‌گذاری در کشور بالا نرفت. سرمایه‌داران از افزایش هزینه‌های استخدامی بشدت ناراضی بودند، کاتولیک‌ها از تغییرات سیستم آموزشی و سکولاریزه شدن آن شکایت داشتند، و کشاورزان نگران قیمت مواد کشاورزی بودند. تورم بالا رفت و فرانک بشدت سقوط نمود، از جمله به خاطر سیاست‌های مالی آمریکا و المان.



mostafa-ghahramani2.jpg
مصطفی قهرمانی

از نجف تا پاریس از زبان ابراهیم یزدی

- بازخوانی گزارشی از یک سفر -

انقلاب ایران در آستانه سی‌و‌نهمین سال‌گرد خود قرار دارد. ۳۹ سال پیش در چنین روزهایی شمارش معکوس حیات حکومتی خودکامه که می‌بایستی نظام مشروطه سلطنتی باشد آغاز شده بود. نزدیک به یک سال بود که دیگر تب داغ مبارزات اجتماعی ـ سیاسی تمامی کوچه‌ و‌ برزن‌های میهن ما را در چنگال خود گرفته بود. قریب به یک ربع قرن پس از کودتای ا مریکایی ـ انگلیسی ۲۸ مرداد برعلیه دولت قانونی دکتر محمد مصدق، شاه و حکومت خودکامه برخاسته از اراده او به‌تنهایی عزم و توان اجرا و انجام اصلاحات لازم و دیگر غیرقابل اجتناب در ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را نداشتند.



Ruben-Markarian70.jpg
روبن مارکاریان

نگرانی چپ از "جبهه کردستانی" کاملاٌ بر حق بود!

درباره کنگره هفدهم کومه له
(سازمان کردستانی حزب کمونیست ایران)

همکاری"سازمان کردستانی حزب کمونیست ایران (کومله)" با پنج سازمان کردی در مورد تحریم انتخابات که بخشی از آن ها از شاخص ترین نیروهائی هستند که در خط تغییر رژیم( رژیم چنج) قرار دارند انتقاداتی را درسطح "شورای همکاری نیروهای چپ و کمونیست" و نیز سایر نیروهای چپ درباره این چرخش سیاسی حزب کمونیست ایران برانگیخت(۱).درواکنش به این انتقادات(۲)، متاسفانه رفقای حزب کمونیست ایران به جای تصحیح اشتباه خود به دفاع از ائتلاف با نیروهای رژیم چنج و ادامه سیاست همکاری با آن ها پرداختند.



Araz-Fani2s.jpg
آراز فنی

راه های تکامل حقوق بشر در ادبیات و گذر تاریخ (پاره ی هفدهم)

در دوران معاصر همزمان با عصر روشنگری بود که برای اولین بار متفکری بنام سزار بکاریا در کتاب خود بنام "در باره ی جنایت و مکافات" غیر انسانی بودن اعدام مطرح کرد و خواستار آن شد که اعدام در موارد مشخص لغو شود! کتاب بکاریا مدتها یکی از پرفروشترین کتابهای زمان خود بود. طبق نظر بکاریا اعدام مجرمین کمکی به کاهش جرم/جنایت نمی کند. بدین ترتیب یکی از دلایل مهم مقامات کیفری و حکومتها برای اعدام بطور جدی زیر علامت سئوال برده شد. بعد ها این ادعا با تحقیقات دقیقتری نشان داده شد.



jamshid-faroughi1.jpg
جمشید فاروقی

«به زبان قانون»، بازگویی یک رویداد تاریخی مهم

کتاب «به زبان قانون، بیژن جزنی و حسن‌ ضیاءظریفی در دادگاه نظامی» ۳۶۷ صفحه، چند بخش و دو رویکرد مکمل را شامل می‌شود. بخش قابل ملاحظه‌ای از این کتاب، همان گونه که شرحش رفت مربوط به گردآوری پر وسواس و دقیق اسناد و مدارک مربوط به محاکمه و دفاعیات این دو چهره بنیانگذار جنبش فدایی است. این بخش بر آن است با پرتوافکنی بر برهه زمانی پس از دستگیری جزنی و ضیاءظریفی و محاکمه آنان در دادگاه نظامی، از تحریف‌های منتشر شده در کتاب: "چپ در ایران به روایت اسناد ساواک" پرده برگیرد. اما دامنه تحریف‌ها تنها به آن کتاب محدود نمی‌ماند.



رضا جاسکی

معمای سوسیال‌دموکراسی

آیا سوسیال‌دموکراسی پاسخگوی مشکلات امروز است؟ - قسمت سوم

نکته اصلی اینکه تغییرات چند دهه اخیر در سیاست‌های سوسیال‌دموکراسی نه پذیرش سیاست‌های نئولیبرالیستی بلکه پاسخ سوسیال‌دموکراسی به موج سوم انقلاب صنعتی یا انقلاب اطلاعاتی بود. سوسیال‌دموکراسی بنا به پراگماتیسم و سنت رویزیونیستی خود عناصر اصلی سیاست خود را تغییر داد، تغییری که از هرجهت شوک‌‌اور بود، زیرا سیاستی تدوین شده بود که برای بسیاری از طرفداران این جنبش نیز نااشنا بنظر می‌امد. بنابراین، تغییرات اخیر در سوسیال‌دموکراسی از سویی تداوم سنت گذشته تاریخی آن بود،از این رو نمی‌توان آن را چون غرشی در آسمان آبی فرض کرد، اما از سوی دیگر آن موجب تغییرات مهمی در برخی از عناصر اصلی ایدئولوژی سوسیال‌دموکراسی گشت.



س. حمیدی

بی‌بی‌سی حرکت در سطح و پرهیز از عمق

بدون تردید بی‌بی‌سی پس از صدا و سیمای لکنته‌ی جمهوری اسلامی، پرشنونده‌ترین و پربیننده‌ترین رسانه‌ی صوتی و تصویری در ایران به شمار می‌آید. ولی رادیو فردا در رقابتی پنهان با بی‌بی‌سی تلاش فراوانی به خرج می‌دهد که او هم از اقبال شهروندان ایرانی به رسانه‌های خارجی بی‌بهره نماند. حتا صدای امریکا ضمن الگوگرفتن از شگردهای بی‌بی‌سی جاپای محکمی را برای خود بین شنوندگان و بینندگان ایرانی تدارک می‌بیند. چنانکه در سال‌های اخیر استقلال عمل روشنی را دنبال و تعقیب می‌کند تا همانند بی‌بی‌سی از چیرگی سازوکارهای دولتی مصون بماند.



Mehdi-Fatapour02.jpg
مهدی فتاپور

تداوم فاجعه ملی

تا زمانیکه قوانینی چون ارتداد و سب النبی رسما نفی نشده، تا زمانیکه بهاییانی هستند که بدلیل اعتقاداتشان در زندان هستند، تا زمانیکه صادر کنندگان احکامی دردهه شصت که تنها میتوان بر آنها جنایت نام نهاد در سطوح تصمیم گیران قضایی کشور حضور دارند. تا زمانیکه اعتراض به چنین جنایت هایی در سایه مصلحت طلبی های دیگری قرار گیرد فاجعه سال 67 به یک فاجعه تاریخی کشور ما بدل نگردیده و یادآوری و تلاش برای تبدیل مخالفت با آن به یک عاطفه ملی اهمیت سیاسی عملی روز دارد.



احمد فرهادی

زنده باد فرایندِ وحدتِ صفوفِ چپ

نقدِ «گزارشی از کارکرد هیئت برگزاری کنگره مشترک»

نقطۀ قوت "گزارش" این است که برخی از گرهگاههایِ کار و دشواری‌هایِ پیش رو را به روشنی نشان داده است. یک گرهِ پایه‌ای نبودِ برداشتِ یگانه از کاری است که پیشِ رو قرار دارد. نگارندۀ "گزارش" زیر سرنویسِ «مشکل کنونی ما چیست» می‌نویسد: «ما درک و دریافت حدودا مشابه ای از این پروژه نداریم». این پایه‌ای‌ترین دشواریِ کار است و سرچشمۀ همۀ تنش‌ها و کش‌مکش‌ها، و سدی است بر راهِ پیش‌رفت. نگارندۀ "گزارش" جایی می‌نویسد: «مهمترین وظیفه‌ای که در دستور هیئت برگزاری کنگره مشترک و گروه های کار قرار دارد زمانبندی و برنامه ریزی برای برگزاری یک کنگره موفق است». آدمی از خود می‌پرسد آیا با نبودِ برداشتِ یگانه از کار می‌توان از پسِ مهم‌ترین وظیفه‌ای که گفته شده برآمد؟ و اصولا آیا در چنین فضایی مهمترین وظیفه درست تشخیص داده شده است؟