mansoure-shojai-2.jpg
منصوره شجاعی

نوروزنامه ای برای نسرین ستوده


حالا این سومین نوروز دور ازخانه است؛ شوربهارانه که ندارد هیچ، تقویم هم ندارد. یعنی دارد اما این تقویم شمسی وقمری نیست. ازقضا میلادی هم نیست. این تقویمی است مصادف با روزآمد ترین وگاه کهنه ترین اخبار ایران. این تقویم هیچ ربطی به فصل، به طبیعت، به زرتشت و به چیزهایی از این دست ندارد.فروهشتگی وفراهشتگی اش نیزنظربه اخبار رسیده تعیین می شود. مثلا تحویل سال مصادف است با خبرمرخصی تعدادی از زندانیان و سرزده رسیدن نسرین ستوده به خانه اش. اول فروردین اش مصادف است با تولد عزیزی در ایران. ...



نخستین زن زندانی سیاسی در ایران، که بود؟

یادداشتی از ابراهیم مروجی (*)

درپیوند با درگذشت زنده یاد راضیه غلامی شعبانی، برخی منابع خبری از او به عنوان نخستین زندانی سیاسی زن ایران یاد کرده‌اند؛ در حالی که ایشان، آن طور که در زندگی نامه‌اش آمده، در سال ۱۳۲۵ به حبس افتاده بود؛ و این در حالی ست که ۱۰ سال پیش از آن تاریخ، دو تن از اعضای جنبش زنانهٔ «پیک سعادت نسوان رشت»، به نام‌های: «جمیله صدیقی کسمائی» و «شوکت روستا» به دلیل برخی فعالیت‌های ترقی خواهانه‌ای که البته، رنگ و بوی چپ گرایانه داشت و مقبول دستگاه حاکم در ان روزگار نبود، به زندان افتاده بودند.



آمنه کرمی

پیروزی «ارمیا» در آکادمی گوگوش، پیروزی اسلام لیبرال

اگر شوهر ارمیا به جای آلمانی، مثلا مردی ایرانی بود، الگوی ارمیا می‌توانست الگویی کامل و بدون نقص، تعریف شود و شوهرش هم می‌توانست به عنوان مدلی برای مرد ایرانی که بچه‌ها را در خانه نگه می‌دارد تا همسرش به دنبال بلندپروازی‌هایش برود، تبدیل شود ولی حیف که همسر او ایرانی نبود.



نسرین اسفندیاری

ازدواج سفید معضل اجتماعی یا ضرورتی گریز ناپذیر؟!
بخش سوم

ازدواج سفید در ایران سبکی از همزیستی است که یر اساس میل متفابل زن و مرد (دختر و پسر) خارج از چارچوب‌های ازدواج سنتی صورت می‌گیرد. این سبک از همزیستی با نامهای متفاوت امروزه، یکی از شیوه‌های رایج زندگی در بسیاری از نقاط جهان است. در سوئد، این نوع زندگی به صورت یک هنجار اجتماعی درآمده و تقریباً سه چهارم زنان و مردان، بدون ازدواج با یکیدگیر زندگی می‌نمایند. و همچنین دوسوم زوج‌های اروپایی پیش از ازدواج رسمی، مدتی را بدون ازدواج با یکدیگر زیر یک سقف می‌گذرانند.



نسرین اسفندیاری

ازدواج سفید معضل اجتماعی یا ضرورتی گریز ناپذیر؟!
بخش دوم

در جریان دگرگونی‏های اجتماعی و گسترش شهرنشینی اولین ‌تغییر افزایش در حوزه رشد جمعیتی است که رخ می‌دهد. روند پرشتاب جمعیت اصلی جامعه ایران، جمعیت جوان است. جمعیت کشور در سال‌۱۳۵۷ حدود ۳۳ میلیون نفر و در سال ۱۳۷۵ حدود ۶۰ میلیون نفر بوده است. به این ترتیب در فاصله حدود ۲۰ سال، تقریباً ۲۷ میلیون نفر بر جمعیت ایران افزوده شده است.



نسرین اسفندیاری

ازدواج سفید معضل اجتماعی یا ضرورتی گریز ناپذیر؟!
بخش اول

ازدواج و خانواده موضوعات مورد تحقیق بسیاری از پژوهشگران علوم اجتماعی در سال‌های اخیر بوده‌اند. مجموعه کاوش‌ها نمایانگر ان است که در جریان تحولات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی چند دهه گذشته، نه تنها فرم ازدواج و‌ خانواده دگرگون شده‌اند، ۱ بلکه شهروندان بویژه در کلان شهر‌ها و بخصوص در تهران شاهد رشد سلوک‌ها ی تازه‌ای ازهمزیستی در جامعه بوده‌اند. تح آن‌ها معتقدند ‌که جامعه فعلی ایران مرحله گذار از جامعه سنتی به یک جامعه مدرن را سپری می‌کتد.



روحی شفیعی

خلاصه تصمیمات در کنفرانس کمیسیون مقام زن

در تاریخ ۱۵ ماه مارس موافقتنامه تاریخی در زمینه مبارزه با خشونت و خشونت زدائی علیه زنان در نشست ۵۷ کمیسیون مقام زن به تصویب نهائی رسید
سند مورد توافق، دولت‌ها را موظف می‌کند که منابع لازم را برای مبارزه با خشونت علیه زنان فراهم اورند. در سند بر اموزش به ویژه اموزش مردان و پسران و آگاهی دادن به آن‌ها به وظایف خود تاکید شده است. همچنین پاراگرافهائی در زمینه حمایت از ان جی او‌ها و سازمانهای زنان برای فراهم آوردن اموزش پایه و مشاوره دادن به دولت‌ها اختصاص داده شده است.



ناهید جعفرپور

خشونت علیه زنان در کشورهای عربی

سازمان عفو بین الملل با انتشار بیانیه‌ای نسبت به افزایش قابل توجه آزار جنسی زنان در مصر همزمان با تدوام درگیری‌ها و اعتراض‌ها در این کشور هشدار داد. بر اساس آخرین آمار ارایه شده، در درگیری‌های روز ۲۵ ژانویه ۲۰۱۳ در شهر قاهره دستکم ۳۰ مورد حملات شدید و خشونت علیه زنان گزارش شده است. همزمان گروهی از فعالان مصری با برپایی تظاهرات علیه آزار جنسی زنان در مصر اعتراض کردند. معترضان می‌گویند، این اقدامات برای این است که از حضور اجتماعی زنان جلوگیری و زنان به داخل خانه‌ها بازگردانده شوند.



Vida-Hajebi-Farideh-Lashaei.jpg
ویدا حاجبی تبریزی

فریده لاشایی:
عزیزی از زندان قصر تا هنوز

فریده لاشایی، عزیزیست که با او در بند زنانِ زندان قصر آشنا شدم، اواسط ۱۳۵۳. پرشور و شعف وارد بند شد و به گفتۀ خودش در دادِ بی‌داد «با این باور که آدم حسابی جایش در زندان است.» رفته رفته با جمع کوچکی نزدیک شد که علاقۀ ویژه‌ای به موسیقی کلاسیک، فیلم و تئا‌تر و تلویزیون داشتند. چیزی که با ارزش‌ها و معیارهای بیشتر همبندان یا به اصطلاح آن روز‌ها «جمع» ناسازگار بود و با آن به شدت مخالفت می‌شد.




shahnaz-gholami3.jpg
شهناز غلامی

«روز جهانی زن و مطالبات جنبش زنان»

در سال ۱۹۷۷ سازمان ملل در قطعنامه‌ای ۸ مارس را با عنوان «روز حقوق زنان و صلح بین‌المللی» وارد تقویم رسمی خود کرد و اکنون ماه مارس به عنوان ماه جهانی زنان نامیده می‌شود. در این روز فمینیست‌های سراسر جهان اعم از لاییک، سکولار، سوسیالیست، کمونیست، دموکرات و آزادیخواه فعالیت‌های اعتراضی انجام می‌دهند و گروه‌های متشکل و خودجوش تلاش می‌کنند تا مطالبات مربوط به حوزه زنان را مطرح سازند. درحال حاضر ۸ مارس، به نماد همبستگی زنان تبدیل شده است.



azade-davachi03.jpg

اعطای حق رأی به زنان و شکل گیری مقاومت فمینیستی در ایران

یکی از دستاوردهای عظیم فعالیت های زنان در اقصا نقاط جهان که بعدها به کشورهای دیگر حتی ایران گسترش یافت، حق رأی زنان بوده است. حق رأی به زنان در کشورهای مختلف موجب شد که فعالیت های فمینیستی زنان بستر مناسبی برای گسترش و مشروعیت در عرصه اجتماعی پیدا کند. در عین حال توانست ساختار مردسالاری را که هدفش تعریف خانگی از زن و محدود کردن آن به فضاهای کلیشه ای و سنتی بود به مرور تحت تاثیر قرار دهد.



به مناسبت روز جهانی زن:
سه روایت از تولد «سرود برابری»

منصوره شجاعی، فرشته مولوی و گرجی مرزبان

مدرسه فمینیستی: به مناسبت روز جهانی زن، سرودی را که حاصل همکاری سه تن از همراهان مدرسه فمینیستی، و با امید به برقراری صلح و برابری در کشورمان تهیه شده، تقدیم به همه زنان ایرانی می کنیم. این سرود با نام «سرود برابری» حاصل فعالیت مشترک منصوره شجاعی، فرشته مولوی و گرجی مرزبان است. شعر این سرود را فرشته مولوی به نگارش درآورده و آهنگسازی آن را رفیع آرمان و تنظیم آن را آریو مرزبان برعهده داشته و در اسفندماه 1391 در وین و با خوانندگی نسرین ح. به اجرا درآمده است.



mansoure-shojai-2.jpg
منصوره شجاعی

جنبش زنان، الگوی دموکراسی خواهی

شکل گیری دوباره جنبش زنان در ایران به اوایل دهه هفتاد برمی گردد.در آن سالهای پس ازپایان جنگ باعراق و آغاز سیاست های تعاملی دولت درصحنه بین المللی و توجه به شرایط جهانی، ‌فضای نسبتا بازی برای فعالیت هایی به وجود آمد که چهره ایران را در عرصه بین الملل موجه تر نشان بدهد. حضور جامعه مدنی قدرتمند و فعالیت تشکل های غیردولتی از زمره این فعالیت ها بود. بنابراین در این دوره اکثر نیروهای فعال به ویژه زنان توانستند با استفاده هشیارانه از این فضای کمابیش باز، تشکل های علنی و مستقل خود را برپا کنند. نهادها و سازمان های مستقل زنان از یکسو موجب تقویت جامعه مدنی شده و ازسوی دیگر ضرورت حضور خود را در جامعه مدنی تثبیت کرده ­اند.



mansoure-shojai-2.jpg
منصوره شجاعی

مروری مفهومی،مصداقی بر رابطه جنبش زنان و جنبش سبز

در این متن قصد نگارنده آن است که با بررسی موضع گیری ها و ارتباط میان جنبش زنان و جنبش سبز دموکراسی خواهی، کاربرد سه حالت "وحدت - وحدت"، "وحدت - تضاد" و "تضاد - تضاد"، را در دیالکتیک رابطه دوسویه پدیده های اجتماعی / سیاسی و درخصوص ارتباط بین این دو جنبش در ایران بیازماید.
توجه به جغرافیای سیال جنبش زنان ایران موجب شده که رویکردهای فعالان جنبش زنان داخل و خارج کشور هر دو در این موضوع گیری لحاظ شود. روشن است که این امر هم جای بسط و گسترش بیشتر دارد و هم به روی نقد و پرسش آغوش گشوده است.



bijan-baran.jpg
بیژن باران

روز جهانی زن خجسته باد

نیمی از ۷ بیلیون جمعیت زمین زنان‌اند که با پرورش کودکان آینده زمینیان را بعهده دارند. بر اساس تحقیقات در ۶ کشور آسیایی روشن شده: برای هر دلار که بر خدمات صحت باروری، ولادی، صحت نوزادان و کودکان به مصرف می‌رسد، بازدهی اقتصادی به ارزش ۴۰دلار را در پی دارد. لذا رسیدن به حقوق مدنی مدرن زنان، تنها ضامن شکوفانی اقتصادی، مدنیت، صلح ساکنان زمین است. یکی از علل عقبماندگی خاور میانه مقام زن مادون مرد مومن است.



لاله حسین پور

زنان، قدرتی در زیر پوست جامعه!

زنان، قدرتی که خود را زیر پوست جامعه گسترده‌تر می‌کنند. وسیع و پهناور. آثار این قدرت را از طرح‌ها و لایحه‌های طاق و جفت رژیم جمهوری اسلامی می‌بینیم که حتی در مهم‌ترین بحران‌های جناحی خود، از کابوس آن رهایی ندارد و در هر فرصتی تلاش می‌کند تا زنان را با قوانین ریز و درشت به خیال خود مهار کرده و در خانه و خانواده محبوس کند. آن‌ها را مشغول بارداری و بچه داری می‌کند و کار ِ خانه را نیز یکی از وظایف مقدس زنان می‌داند.



fakhri-shadfar.jpg
فخری شادفر

روز جهانی زن گرامی باد:
خانه داری شغل بدون مزد

مدرسه فمینیستی: خانه داری کار مشترکی که زنان بصورت انفرادی در خانه های جدا از هم انجام می دهند کارهایی نظیر بچه داری، آشپزی، خرید، نظافت منزل، نگهداری از سالمندان و غیره. بی شک اگر این کارها در خارج از خانه صورت می گرفت تک تک شان مزد معینی داشت. اما خانه داری در نظام مردسالار سرمایه داری جهانی کار بی مزد و حقوقی تلقی می شود و ارزش افزوده ناشی از انجام این کارها غیر مستقیم به جیب سرمایه دار وارد می شود.



روح انگیز پورناصح

به مناسبت روز جهانی زن: «زن...؟»

مدرسه فمینیستی: امروز، حالا، در این زمان - مکان، بعد از قرن­ها حرف و حدیث درباره­ی انسان و حقوق انسانی، صداقت و ارزش­های اخلاقی، برابری، عدالت، و هزاران اصطلاح معجزه­گر و جذاب دیگر، هنوز هم باید نقش بازی کرد؛ هنوز هم نمی­توان حرف­ها را شفاف زد؛ هنوز هم برای زن و مرد رُل بازی کردن و انواع سوء استفاده­ها از هم­دیگر هنر زندگی و صداقت محسوب می­شود.



fariba-sabet02.jpg
فریبا ثابت

زن آینده بشر است

جنبش زنان از پتانسیل بالائی برخورد است. اما این پتانسیل نباید در جمهوری اسلامی و شرایط سر کوب شدید آن به هزر رود. در نتیجه برای رسیدن به هدف در وهله اول باید از انحراف در جنبش زنان با قاطعیت جلو گیری کرد. جنبش زنان باید بپذیرد که رهایی زنان در چهار چوب دین و قانون الهی می‌سر نیست. مسئله اساسی تغییر این قانون یا آن قانون ضد زن نیست، مشکل اصلی جایگاه زن در قانون است. بحث بر سر این نیست که تحت فشار جنبش زنان از طریق حقوقی قانونی، دولت جمهوری اسلامی عقب نشینی هائی بکند و اینکه رفرم و عقب راندن در مقاطعی می‌تواند فشار را بر زنان بکاهد و راه را برای آن‌ها هموار کند، اما تئوریزه کردن اینکه آزادی زنان در چهار چوب قانون دینی در جمهوری اسلامی ممکن است جنبش زنان را به انحراف می‌کشاند و مانع بروز افکار رادیکال شده و با آن می‌جنگد.



ejbari-shodane-hejab-s.jpg
علی محمد جهانگیری

چهرهٔ پنهان مهربانوان میهن (۱۲)
پروژهٔ اجباری شدن «حجاب» در جمهوری اسلامی

آیت الله خمینی از چهارم تیرماه تا دهم تیرماه ۱۳۵۹خورشیدی، با ایراد چهار سخنرانی تحت عناوین، «مبارزه با منافقین»، «طاغوت زدائی»، «تصفیه ضد انقلاب از وزارتخانه‌ها»، «مبارزه با فحشا» پروژه ی اجباری شدن حجاب در جمهوری اسلامی را کلید زد... آیت الله منتظری، که نظام جمهوری اسلامی از نظر حقوقی و حقیقی با رهبری ایشان شکل گرفته بود و الگوی روحانیون هوادار آیت الله خمینی و رهبران حزب جمهوری اسلامی بود و امید امام و امتِ حزب الهی به شمار می‌رفت. چون از اهداف اولیهٔ پروژهٔ طاغوت زدائی (نفی فرهنگ و میراث ملی و حجاب اجباری)، تصفیه ضدانقلاب از وزارتخانه‌ها (اپوزیسیون و افراد مستقل)، مبارزه با فحشا (حجاب اجباری) در ادارات و سازمانهای دولتی ناراضی بود.



karman-t2-s.jpg

سونیا زکری در ملاقات با توکل کارمان برنده جایزه صلح نوبل

ترجمه مینوالوندی


آزادیخواهان در یمن کارمان را به نرمش و انعطاف نسبت به عربستان سعودی متهم می‌کنند. این کشور سنی مذهب با سیستم پادشاهیش حامی حزب اصلاح اسلامی است که کارمان هم به آن تعلق دارد. بسیاری از افراد پراگماتیست نظیر خود کارمان و خانواده بانفوذ الاحمر و نیز شیخ جنجالی عبدالمجید الزندانی، که در امریکا در لیست تروریستی قرار دارد، در این حزب فعالیت می‌کنند. روز جمعه اول مارس هزاران نفر از اعضای حزب یکی از خیابان‌های مرکزی صنعا را مسدود کردند.



mahin-shokrollahpour-s.jpg
مهین شکرالله پور

سکوت دیگر جایز نیست

آزارهای خیابانی، ساعات ناامن، مکانهای ناامن، تن فروشی، فحشا، خشونت اجتماعی، دادو ستد بدن زن، آزارجنسی در محل کار، حجاب اجباری، بدنام کردن، شرم و حیا، تبعیض، خشونت دولتی، خشونت، نفرت، تحقیرو بی‌رحمی... تنها گوشه‌ای از شرایط اجتماعی ناامن زن را بیان می‌کند. بی‌حرمتی ادامه دارد زیرا در بیرون از خانه هم زنان نه به واسطه دولت نه جامعه و قوانین هیچگونه امنیت جانی نداشته و همیشه مورد آزار و تجاوز قرار می‌گیرند. واقعاً در طول تاریخ چه قشری تا این حد در معرض خشونت و تحقیر فردی جنسی بوده‌اند؟



sedighe-dowlatabadi.jpg
الهه باقری

به مناسبت پنجاهمین سالگرد حق رأی زنان ایران:
صدیقه دولت آبادی و حق رأی زنان


در واقع دیدگاه صدیقه دولت دولت آبادی نسبت به حق رأی زنان به رغم موافقت او با اعلامیهٔ زنان تا حدودی عوض شده بود، چه او طی سال‌های ۱۲۹۹ تا ۱۳۳۰ شمسی که قانون انتخابات مجلس و انجمن‌های ایالتی و ولایتی را نقد کرده بود از فعالان کسب حق رأی برای زنان به شمار می‌آمد اما این نیاز زنان به آموزش و سواد آموزی را نسبت به دیگر نیازهای زنان در اولویت می‌دانست.



shahnaz-gholami3.jpg
شهناز غلامی

حجاب، عمق فاجعهء ستم جنسیتی

جامعه ی مرد سالار و ستم بر زنان سابقه ای به درازای جوامع طبقاتی داراست و مبارزه علیه ستم جنسیتی در راه رهایی بشر از ارکان مهم مبارزات بشری محسوب می شود. به کرّات این جمله را شنیده ایم که « حتی اگر یک زن تحت ستم باشد، هیچ انسانی آزاد نخواهد بود. " پس این موضوع محدود به ایران نیست و تمامی کشورها را شامل می گردد.