زن بودن یک واقعیت طبیعی نیست، بلکە نتیجە یک تاریخ معین است. هیچ سرنوشت بیولوژیکی و یا روانشناسانەای وجود ندارد کە بتواند بدین ترتیب زن را تعریف کند. موقعیت کنونی وی پیش از هرچیز نتیجەی یک تاریخ تمدن است. علاوە براین هر فرد زن بطور ویژە محصول تاریخچەی شخصی وی و دوران کودکی‌اش میباشد. اینست آنچە کە زن بودن ویرا تعیین میکند. در وی چیزی میآفریند کە ذاتی ویا ماهوی نیست. چیزی کە آنرا 'زنانگی ابدی' و یا زن‌بودن نامیدەاند. هرچە بیشتر روانشناسی کودکان را مطالعە میکنیم، هرچە عمیقتر میکاویم، بیشتر آشکار میشود کە نوزادان دختر برای زن شدن ساختە میشوند.

پیام زهرا رهنورد نه فقط برای مادر خود که پیامی برای جامعه مدنی ایران بود؛ در روزگاری که مادران قاصد پیام‌های ماندگار فرزندان دربند خویش شده‌اند. به تجربه دانسته ایم آنگاه که زنان، همدل و همدست، جامه پیام آوری به تن کنند، به همان طریق می‌روند که مادر سهراب و ندا، مادران عزادار و مادران خاوران رفته‌اند و این بار نیز مادری پیام فرزند خویش را قاصد شد و با این پیام پرسشی را پیش روی ما نهاد. پرسشی درباره چرایی غربت نسبی موضوع حصر در میان عموم فعالان جامعه مدنی ایران.

تجربه عمومی درباره سیاستمداران و مدیران زن در سیاست، ادارات و مؤسسات معتبر نشان می‌دهد که آنها ناگزیر به انطباق با ساختارهای موجود هستند و در غیر این صورت ناگزیر به عقب نشینی از موقعیت مدیریت خواهند بود. راه سومی وجود ندارد. ساختارهای دولتی در هرم قدرت بینهایت تنومند و ریشه دار هستند، زنانی که به قله‌های قدرت و مدیریت می‌رسند، به تنهایی شانسی برای تغییر ساختارهای موجود ندارند.

در طی قرن بیستم شاهد مباحثات زیاد و مطالب منتشر شده کثیری توسط مسلمانان حول موضوع "منزلت زنان در اسلام" بوده ایم. بخش عمده ای از این مجادلات تدافعی بوده است- دفاعی در برابر انتقادات مدرنیست ها از قوانین تبعیض آمیز خانواده و روابط جنسیتی نابرابر که به زعم ایشان به واسطه متون اسلامی توجیه شده اند.(2) آن دسته از زنان مسلمان که مدافع برابری بین مردان و زنان در قانون - و بالطبع در زندگی اجتماعی و سیاسی- بوده اند، بسیار دیر قادر به رساندن صدای خود به گوش همگان شدند، و البته تنها کمی دیرتر از همقطاران غیرمسلمانشان.

منابع و مکتوبات فراوانِ موجود هم نشان می‌دهند که عطارنیشابوری در این رهیافت و بسط آن در فرهنگ اسلامی، تنها نیست و اکثریتِ مطلق اولیاء و مشایخ بزرگ تصوف عابدانه و عاشقانه، در کتاب‌ها و قصه‌های اندرزگوی‌شان، عمدتاً با همین نگرشِ آمرانه است که «جمع» مقلدان را مورد خطاب قرار می‌دهند: مجمعی کردند مرغان جهان...؛ جماعتی که تا پیش از تمکین و ذوب در متافیزیکِ شهودی رهبرشان، همواره «دیگری» محسوب می‌شوند،

نکته قابل تامل آن است که جنبش زنان پیشرو ایران علیه تبعیض و برای دست یابی به مشارکت اجتماعی و سیاسی برابر، از نظر کیفی یکی از نیرومندترین جنبشهای زنان در منطقه است، اما دو مانع مهم روبروی این جنبش قرار دارد، یکی فقدان آزادی های سیاسی و بسته بودن ساختار حاکم و دیگری مقاومت ساختار سنتی و مردسالار، خانواده و جامعه است. اگر می بینیم که جنبش زنان علیه تبعیض و برای مشارکت سیاسی برابر، در برخی از کشورهای دیگر منطقه از جمله در کشورهای همسایه چون افغانستان و یا عراق دست آوردهای بیشتری داشته و زنان بیشتری در مجلس این کشورها حضور دارند، به دلیل فضای سیاسی نسبتا بازتری است که شرایط و تعادل نیروها و تغییرات در بالا ایجاد کرده است، در حالی که ساختار سنتی و مردسالارانه خانواده در این کشورها چه بسا نیرومندتر از ایران است. درست به همین دلیل است که حرکت جنبش زنان ایران برای تقویت حضور در ساختار سیاسی و از جمله تغییر چهره مردانه مجلس، می تواند تاثیری تعیین کننده داشته باشد.

این روزها موضوع آزارجنسی از سوی حمیدرضا عمادی رییس پرس‌تی‌وی که چندی پیش در دادگاه اروپایی به خاطر همراهی‌اش د‌ر اعتراف‌گیری‌های اجباری و پخش آن، در لیست تحریم‌های حقوق بشری اتحادیه اروپا قرار گرفت، به مشغولیت بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی بدل شده و بسیاری را نیز به موضع‌گیری در مورد آزار جنسی و اظهار نظر در مورد مردان و زنانی که علنا چنین مواردی را افشا می‌کنند بدل شده است.