شعار مرگ بر ديکتاتور و مرگ بر ولايت فقيه، در دوره قبل نيز پس از مدت کوتاهی طنين افکند. علت آن هم خشم فروخفته ساليان توده های مردم بود. تفاوت، اين بار، درآميختن يک آرزو و خواست، با نمونه های عينی، يعنی سرنوشت بن علی و مبارک بود که جوانان ما به زيبائی آن را به نمايش گذاشتند. اين شعار، که به دنبال رای من کو و به سرعت پديدار گشت، پيش درآمد نفی تمامی نظام جمهوری اسلامی است که در صورت به دست آوردن امکانی ولو محدود، به خواست بخشهای وسيعی از مردم تبديل خواهد شد. | |
۱ - حرکت ۲۵ بهمن و اقدام به دعوت برای راهپیمائی را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا این اقدام را تحول جدیدی در جنبش اعتراضی و دمکراسی خواهی اخیر می دانید؟ اگر آری چرا؟
صحبت از تحول، کمی از واقعيات ما را دور می کند. در مورد ارزش و جايگاه خيزش پسا انتخاباتی، بسيار صحبت شده است و در اين فرصت به آن بر نمی گردم اما افت جنبش اعتراضی، محصول عوامل متعددی بود که از جمله آنها، سرکوب شديد، از عدم حضور و يا حضور سازمان نيافته بخشهائی معين و قابل توجهی از جامعه درآن جنبش تا حتی فقدان حمايت از آن، و بويژه تناقض آشکار ميان زمينه های واقعی و مطالبات پايه ای با امکان و ظرفی که از دايره نظام خارج نمی شد، بود. حرکت 25 بهمن نشان داد که اين موئلفه ها کم و بيش بر سر جای خود باقی هستند. اما می توان از شروع دوره ای صحبت به عمل آورد که اين موئلفه ها مسير تغيير و تکوين را پيش پای خود دارند. تحولات در تونس و مصر و جنب و جوشهای آشکار در ديگر کشورهای منطقه، اين يقين را به درستی بوجود آورد و آورده است که جامعه ايران نمی تواند از آن بی تائير بماند. تقويت روحيه مبارزاتی و افزايش اعتماد به نفس در ميان توده ها، نتيجه اين تائيرات بوده و خواهد بود.
۲ - نظر شما در مورد شعارهای راهپیمایان مشخصا در مورد شعار «خامنه ای باید برود» چیست؟ این شعار متناسب با سطح رشد جنبش هست؟
شعار مرگ بر ديکتاتور و مرگ بر ولايت فقيه، در دوره قبل نيز پس از مدت کوتاهی طنين افکند. علت آن هم خشم فروخفته ساليان توده های مردم بود. تفاوت، اين بار، درآميختن يک آرزو و خواست، با نمونه های عينی، يعنی سرنوشت بن علی و مبارک بود که جوانان ما به زيبائی آن را به نمايش گذاشتند. اين شعار، که به دنبال رای من کو و به سرعت پديدار گشت، پيش درآمد نفی تمامی نظام جمهوری اسلامی است که در صورت به دست آوردن امکانی ولو محدود، به خواست بخشهای وسيعی از مردم تبديل خواهد شد. دلايل، انگيزه و زمينه هر شعاری، به اجبار، با شرايط بيان آن متناسب نيست ولی نمیتوان به دليل نبود شرايط بيان آن، از تلاش برای ترويج و تبليغ آن باز ماند.
۳ - موضع شما در مورد رهبری جنبش کنونی چیست؟ این رهبری چگونه تحولی را دنبال می کند ، یا باید بکند؟
مناسب است که از رهبری ها و از کانونهای متعدد هدايت صحبت کنيم. زمينه های مبارزه و سطح مطالبات و نيز کنشگرانی که برآن زمينه و برای آن مطالبات فعاليت و تلاش می کنند، برخوردار از همان امکان و اهرمهائی که يک نيروی منتسب به نظام دارد، برای ابراز وجود، نيستند. رابطه اين دو، شرايطی ويژه را در جامعه ما ايجاد کرده است. برای نمونه، دو روز قبل از راهپيمائی (25 بهمن)، مشارکت آن بيانيه ای را صادر می کند که متبری از خواهان ساقط شدن نظام است ولی تظاهر کنندگان به ريشه آن می زنند. با اين موضوع، هم اکنون و از بدو حرکتهای اعتراضی از خرداد 1388 ، ما با سه نوع برخورد مواجه هستيم. از زمينه اعتراض، از يک طرف و از طرف ديگر از امکان بيان آن صحبت کردم. يک نظر به علت اصل قرار دادن زمينه و خواست، هر گونه امکانی که به نحوی از انحا، پای منتسبين به نظام را به ميان بياورد را نفی می کند. يک نظر به خاطر و به بهانه همين امکان، موقعيت آنها را مطلق کرده و خود را به لحاظ سياسی تابع و حتی محو می سازد. به نظر می رسد در ميان اپوزسيون، روش سوم، يعنی بهره ورزی از اين امکانات، اما پافشاری بر سر خواستهای اساسی و آشتی ناپذير با هر گونه توجيه و بهانه و تلاش برای ارائه راهکاری مستقل و پاسخگوی معضلات اساسی، کارساز تر از همه باشد. با پيشرفت مبارزه، همه آحاد در گير در آن، متحول خواهند شد. تا آنجائی که به نيروهای مدافع آزادی همه جانبه، عدالت اجتماعی، جدائی دين از دولت و مخالف هر گونه تبعيض جنسيتی، مليتی، مذهبی و مدنی برمی گردد، اتحاد مبارزاتی آنان، تحول درخور و مناسب برای موقعيت کنونی است. نيروهای درگير با دولت حاکم ولی طرفدار نظام هم دچار تحول خواهند شد چه به سمت بقا نظام و چه خروج قطعی از آن.
۴ - تحرکات اپوزیسیون حول ۲۵ بهمن در خارج را چگونه ارزیابی می کنید؟
دفاع از مبارزات مردم و رساندن صدای آن به گوش جهانيان از وظايف همه هموطنان در خارج از کشور است. از هر بهانه و فرصتی می توان استفاده درست به عمل آورد و ضمن حمايت از مبارزات مردم، اقشا سرکوب و در حد توان جلوگيری از دامنه تعرضات، خواست و مطالبات اصلی جامعه را بيان کرد. تناقض ميان خواستهای اصلی جنبش و امکان بيان آنها، در خارج از کشور که تمامی جريانات سياسی آزادانه نظرات خويش را عرضه می کنند، وجود ندارد اما نکته ای که همواره گوشزد شده است، فقدان ابتکار از طرف جريانات سياسی و بويژه آن بخش است که نفی جمهوری اسلامی را طلب می کند. ميزان جنب و جوش در داخل، نقشی انکار ناپذير در بسيج و به حرکت درآوردن نيروهای خارج ايفا می کند. با توجه به حجم و وسعت نيروهای اپوزیسيون در خارج و برخورداری آنها از امکاناتی معين، اين نيرو هم در صورت دست زدن به ابتکاراتی جمعی و هدفمند، می تواند بر سير تحولات در داخل، به طور متقابل تائير گذار باشد.
۵- مواجهه رژیم با تحرکات مربوط به ۲۵ بهمن را چگونه می بینید؟ از شعارهای تند در درون دستگاه حاکم علیه رهبران جنبش سبز چه می توان فهمید؟
هيچ نظام حاکمی که بر پايه استبداد و نفی حقوق مردم، شکل گرفته باشد، به ميل خويش به خواست مردم تن نخواهد داد و تا آخرين لحظه آنطور وانمود خواهد کرد که بر جريان مسلط است و کسی را يارای تعارض با وی نيست. از هر وسيله و روشی هم برای تلقين آن استفاده خواهد خواهد کرد. اما کيست که نداند اين ظاهر قضيه است چرا که به ميزانی که در پائين نارضايتی گسترش می يابد، در بالا شکاف ايجاد می شود. مسائلی که ازماهها قبل در درون هيئت حاکمه و تا کنون شاهد بوده ايم، گواه اين امر است. شايد کاسته شدن هر چند بسيار اندک ابعاد بسيج نيروهای سرکوبگر در 25 بهمن، عليرغم اعمال سرکوب وجان باختن و زخمی شدن چند ين تن از مبارزان، از اين امر ناشی شود. البته هنوز بسيار زود است که در مورد آينده آن صحبت کرد ولی تا آنجا که به بخش دوم سئوال مربوط می شود، اين تهديدات بيشتر نگرانی و زير فشار بودن سران رژيم را نشان می دهد. گرچه قدر مسلم در حال انديشه برای يافتن راه و راههائی برای مقابله با جنبش و بويژه ادامه و گسترش آن به سر می برند اما تغيير روشی جدی در رفتار آنها، حداقل درچشم اندازی نزديک، ديده نمی شود. چنانچه قرار باشد تغييری در اين مورد ايجاد شود، در درجه اول، سياسی خواهد بود چرا که رژيم جمهوری اسلامی دست بالائی در به عاريت گرفتن گفتمان مخالفان برای به سرانجام رساندن مقاصد خويش، دارد.
با تشکر از آقای رئوف کعبی
چهار شنبه ۲۷ بهمن ۱۳۸۹ - ۱۶ فوريه ۲۰۱۱
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
