فرهاد قابوسی آیا فلسفه موضوعی مجرد از فرهنگ اجتماعی است؟ (روزمرگی "فلسفۀ" کانت و نیچه) نگاه دورادور، استثناء- پنداری و احساس رُعب نسبت به یک موضوع، سبب بدفهمی آن شده و در نهایت منجر به اسطوره سازیِ از آن می گردد. به این سیاق است که دوری از فلسفۀ ایرانی موسوم به اسلامی و کم دانشی و فاصلۀ جغرافیایی نسبت به فلسفۀ اروپایی سبب شده اند که بسیاری از علاقمندان ایرانی به فلسفه از فلسفۀ اروپایی اسطوره سازی کنند. در این روال برخی نیچه را حلال تمامی مشکلات "فلسفی" عالم می شمارند و بعضی فلسفه کانت را مستدل ترین اندیشۀ فلسفی می دانند. درحالی که قرار دادن این فلاسفه در متن فرهنگ اجتماعی مولدشان نشان می دهد که هردوی آنها بقول معروف "پیاز هم می خوردند" و یعنی بسیار پیش پا افتاده تحت تاثیر محیط زندگی خصوصی خویش اندیشیده، یا اندیشه هایشان شدیدا از شرایط زندگی خصوصی شان تاثیر یافته اند.
اسماعیل رضاییایدئولوژی ایدئولوژی مجال و روال گریز از مسئولیت های فردی و جمعی را نهادینه می سازد. چرا که توجیه پذیری روال مسلط و حاکم را ممکن ساخته و مجال کافی و وافی برای بازیابی و بازسازی سلطه و قدرت خدشه پذیرفته را فراهم می سازد.نقطه اتکای ایدئولوژی عوام پذیری و عوام گزینی فراشدهای اجتماعی برای استقرار و استمرار علایق و سلایق جاری و ساری است. براین اساس میراث خوار گذشته و وام دار حال برای گذر از چالش ها و رویکردهای نامتعارف محیطی می باشد. و آینده را نه براساس روندهای تحولی و تکاملی که با یافته ها و داشته های کنونی و سازه های مسلط به بحث و فحص می نشیند.پل ارتباطی بین گذشته، حال و آینده را با نمودهای ایده ای حاکم، نه تکمیل و کمال جامعه و انسان مد نظر قرار می دهد.
نیک سرنیسک و آلکس ویلیامز اختراع آینده (فصل ششم) ترجمه: محمود شوشتری امروز به نظر میرسد نیروهای مترقی باید بیشترین تلاش را برای دستیابی به کوچکترین میزان تغییر انجام دهند. تظاهرات تودهای و اعتصابات کارگری صورت میگیرد، اما حاکمین وقت موفق به مهار و سرکوب آن میشوند. در کشورهای اروپایی میلیونها نفر در اعتراض به ریاضت اقتصادی به پا میخیزند، ولی کاهش بودجه بیسابقه ادامه مییابد. در سراسر جهان مردم در اعتراض به نابرابری اقتصادی، شکاف بین فقیر و غنی فریاد میکشند، اما این شکاف هر روز بیش از پیش میگردد. خوشبختانه در میان این روایات سیاه، نقطههای سفید نیز به چشم میخورند که امیدبخش هستند و به ما انرژی میبخشند.
فرهاد قابوسیبحث فلسفی در ایران (نمونه نظرات کانت در بارۀ آزادی فکر) اکثر ایرانیان علاقمند به فلسفه طرفدار ادبیات و اسطوره های فلسفی یا کلمات قصاری هستند که در حول و حوش فلاسفه و نظراتشان مطرح و معروف شده است. لذا در مورد کانت نیز نه متوجه تحلیل های وی از مباحث مشخص فلسفی فرضا در «نقد عقل محض» و نه متوجه شرایط تاریخی عصر اویند که حدود و ثغور، معانی واقعی و مقصود ممکن نظراتش را تعیین می کنند، بلکه صرفا متوجه ظاهر کلمات او مثلا در رساله «روشنگری چیست، ...» هستند تا به وسیلۀ آن نظرات خویش را توجیه کنند
|