فرج سرکوهی در برنامۀ "به عبارت دیگر" تلویزیونِ فارسیِ بی بی سی، که در روزهای سه شنبه – پنج شنبه، 20-22 امرداد 1388، پخش شد، در همسخنی با عنایت فانی نقش روشنفکران لائیک یا سکولار (غیر دینی) را در مبارزات سیاسی کنونی ایران به طور کامل منکر شد و البته، به گونه ای دستپاچه، این امر را نتیجۀ فعل حکومت و انفعال خود روشنفکران لائیک و سکولار دانست .
جای بسی تأسف است که این دو بزرگوار، بویژه فرج سرکوهیِ نازنین که پوست و استخوتن شده بود، با دیدی سطحی نگرانه نتوانسته اند نقش عظیم و دورانساز همۀ روشنفکران غیر دینی (از فیلمساز و نقاش و شاعر و نویسنده و... تا استاد فلسفه و سیاست و جامعه شناسی و ...)، از جمله نقش خود فرج سرکوهی را مشاهده کنند. براستی در حجم عظیم تولید هنری و فکری چه نسبتی میان نقش سکولار ها و لائیکها با نقش روشنفکرانِ باصطلاح مذهبی است؟ بی گمان روشنفکران دینی در تولید اندیشه و نقادی و در تغییر فضای فرهنگی و سیاسی کشور نقش داشته اند؛ اما باید نقش بنیادی روشنفکران لائیک و سکولار را در انتقال و تولید اندیشه و هنر پذیرفت.
نگاهی ساده به فضای هنر و اندیشۀ ایران نشان می دهد که روشنفکران لائیک و سکولار هم پیشگام انتقال و تولید اندیشه و نقد بوده اند و هم در این عرصه نقش غالب را داشته اند. اما روشن است که نظر به سرکوب بی سابقۀ اپوزیسیون و رانده شدن روشنفکران لائیک و سکولار از عرصۀ مبارزۀ سیاسی علنی، نقش آنان نسبت به نقش روشنفکران دینی، به ویژه کنشگران سیاسیِ اصلاح طلب، در پرده است، پرده ای که نباید پردۀ غفلت باشد و همواره روشن بینان آن را کنار زده اند و فردا برای همگان به کنار خواهد رفت.
علی – تهران، پنجشنبه 22 امرداد 1388 ساعت 20
نظرات خوانندگان:
شجاعت اخلاقی خوب است اما این مصداق شجاعت اخلاقی نیست
جلال 2009-08-16 11:00:47
|
محسن عزیزشجاعت اخلاقی خوب است اما این مصداق شجاعت اخلاقی نیست. این دست کم گرفتن خود و کل روشنفکران لائیک و سکولار، چه در غالب گروهای گوناگون سیاسی و چه در فعلیت فکری و هنری بدون وابستگی به این گروه ها (حد اکثر در حد سمپات) است. شما خودتان به کتابخانه ی خصوصی یا کتابخانه ی محل یا به یک کتابفروشی سر بزنید. چند در صد کارهای بنیادین فکری و هنری، چه ترجمه چه تألیف، کار روشنفکران باصطلاح دینی است. اگر شاهد تجمعات مسالمت آمیز پیش و پس از انتخابات، یا بحثهای فکری و هنری محیط کار / تحصیلتان بوده باشید باید انصاف بدهید که بخش اعظم ساختمان فکری و نگرش افراد متأثر از دستاوردهای روشنفکران لائیک و سکولار است که ممکن است در ظاهر شما آنها را در خط مقدم مبارزه ی علنی نبینید. آنها چنان در دهه های قبل، بخصوص در دهه ی 60 تلفات داده اند که تاریخ کمتر به خود دیده است. انصاف را رعایت کنیم. در خطرناکترین دوره ی فعالیت فکری همین فرج سرکوهی در عرصه ی فعالیت علنی مجله ی آدینه در می آورد و چراغی را بزافروخته بود و دیگران هم هر یک به گونه ای در کار خلق و انتقال اندیشه و هنر بودند. قصد اندرز دادن ندارم اما لازم است همه ی ما هم به گذشته خوب نگاه کنیم هم به حال و هم به آینده. شیراز |
جمال رنجور 2009-08-14 17:28:33
|
انتقاد کاملا درستی و این را هم باید اضافه کرد که روشنفکران لائیک نه تنها تولید کننده فرهنگ و هنر و اندیشه پیشرو بوده اند و همچنین با ترجمه های خود پنجر ه یی گشوده به روی نسل جوان به جهان از زندان بزرگی که ایران تحت رژیم ملاهااست،بوده اند، در هم انها با کار خود شکننده جوّ ارعاب نییز بوده انده و امید به آینده و را نیز در دل نسل جوان زنده نگهه داشته اند. در ضمن روشنفکر دینی معنایی ندارد همانطور که آقای یوسفی اشکوری هم در مصاحبه ای اشاره کرد نو اندیشان دینی واژه مناسبی است. |
کاش ما هم
محسن 2009-08-14 13:32:39
|
کاش ما هم توانسته بودیم به شجاعت اخلاقی او برسیم. با خودمان به صداقت رسیده باشیم. تا کی مثل بچه ها لجبازی باید کرد؟ |
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
