در برلین اتفاق افتاد

majidsedghi@yahoo.com
هجده سال پس از کشتار اعضای حزب دموکرات کردستان ایران در رستوران میکونوس برلین نمایش فیلم مستندی از این ماجرا در هشتمین جشنواره سینمای ایران در تبعید که از هشتم تا یازدهم آوریل در پاریس برگزار شد باردیگر چگونگی این ماجرای دردناک را در یادها زنده کرد.
در ماجرای ترور میکونوس که در رستورانی به همین نام در برلین در 17 سپتامبر 1992 رخ داد تعدادی از سران مخالف حکومت ایران به قتل رسیدند. افراد کشته شده صادق شرفکندی دببرکل حزب دموکرات کردستان ایران - فلاح عبدلی نماینده حزب دموکرات کردستان ایران در اروپا و نوری دهکردی کارمند صلیب سرخ وفعال در امور پناهندگان ایرانی مقیم آلمان بودند.
آرمان نجم سازنده فیلم مستند ( ترور در برلین ) که همراه فیلمش در جشنواره سینمای ایران در تبعید شرکت داشت در جلسه گفت وشنود پس از نمایش فیلمش یادآورشد که تحقیق در مورد این ماجرا را به طور جدی از دوسال پیش آغاز کرد و به این دلیل که خود ساکن برلین است همیشه در مورد این ماجرا کنجکاو بود . نجم در بخش دیگری از سخنانش گفت . من فکر می کنم که ما ایرانی ها حافظه ضعیفی داریم و به این دلیل لازم است که نگذاریم ماجراهایی مانند کشتار در رستوران میکونوس فراموش شود از طرف دیگر در این فیلم تلاش کردم به نکته هایی اشاره کنم که تاکنون مطرح نشده بود.
به عنوان نمونه نجم در فیلمش با خبرنگاری مصاحبه ی کند که مامور ضد اطلاعات آلمان بوده است .
فیلم نجم به رغم طولانی بودنش خسته کننده نیست شاید به این دلیل که کارگردان در فیلمش تلاش کرده تا از تکرار بپرهیزد. پرویز دستمالچی یکی از شاهدان این کشتار در این فیلم در حالی که در یک ترن نشسته در جلوی دوربین به نقل خاطراتش که در عین تلخی به دلیل نحوه گفتارش شیرین است می پردازد . در فیلم به موازات یادآوری آنچه که در برلین اتفاق افتاد از زبان دستمالچی تماشاگر شاهد گفت و گوی صمیمانه دختر یکی از کشته شدگان این ماجرا ( نوری دهکردی ) با دختر دیگری است که گرچه پدرش را در این ماجرا از دست نداده اما به هرحال او نیز مانند هر ایرانی آزاده ای دیگری قربانی حکومتی است که به سرکوب مردم می پردازد.
در مورد دستمالچی گفته شد که وی کسی بود که پس از این حادثه به شکل خستگی ناپذیری پی گیر این ماجرا بود آن هم در زمانی که خیلی ها می خواستند دولت جمهوری اسلامی را در این ماجرا بی گناه بخوانند . به گفته کارگردان دستمالچی تنها کسی بود که در برلین برای این منظور کمیته تحقیق برپا کرد .
پس از استقرار جمهوری اسلامی تاکنون 220 قتل سیاسی توسط جمهوری اسلامی صورت گرفته که چهار فقره آن در برلین بوده است . پس از برپایی کمیته تحقیق بود که برای اولین باردر تاریخ جهان دولت جمهوری اسلامی ایران به عنوان دولتی که از تروریست ها حمایت می کند شناخته شد.
دستمالچی یادآور شد که پس از صدور رای دادگاه در سال 1997 تاکنون دیگر هیچ قتل سیاسی توسط رژیم در اروپا رخ نداد و برای اولین بار شرایط جهانی طوری شد که اتحادیه اروپا با ایران قطع رابطه کرد .و مهم تر از همه وحشتی که مخالفان در خارج از کشور از وجود تروریست های رژیم در خارج داشتند از بین رفت . شاید دلیل بسیاری از مخالفان که امروز زنده هستند به دلیل همان رای است . دستمالچی همچنین به این نکته اشاره کرد که پس از ماجرای کشتار در برلین بسیاری از مخالفان متاسفانه ترجیچ دادند تا سکوت کنند .
مساله دیگری که پس از نمایش فیلم توسط کارگردان مطرح شد وجود جاسوسان رژیم در خارج از کشور است . نجم تاکید کرد که صاحب رستوران میکونوس با رژیم ایران در تماس بوده و مدارک نشان می داده که دولت وقت ایران این رستوران را برای اجرای طرح ترور خریداری کرده بود . نجم اضافه کرد که پشت برخی از رستوران های ایرانی در خارج از کشور سازمان امنیت جمهوری اسلامی قراردارد وبه عنوان نمونه از دو رستوران ایرانی در پاریس به نام های هزارو یک شب و حافظ نام برد که صاحبان این دو رستوران از عوامل رژیم جمهوری اسلامی هستندو کارشان خبرچینی در مورد مخالفان رژیم در خارج از کشور است .
فیلم دیگری که از نجم در جشنواره به نمایش در آمد فیلم 12 دقیقه ای ( بازگشت به وطن ) براساس قتل زهرا کاظمی بود نجم یادآور شد که او تحقیق در باره قتل کاظمی را شش ماه پس از ماجرای قتل کاظمی خبرنگار ایرانی مقیم کانادا که به ایران آمده بود شروع کرد . نجم پس از نمایش فیلمش در پاسخ به پرسش یکی از تماشاگران که چرا زندان اوین دراین فیلم اصلا شباهتی با زندان اوین که خود مدتها در آنجا بوده ندارد وبیشتر به سردابه های مخوف زمان ناصرالدینشاه شباهت دارد گفت که او تنها می خواسته فضای مخوف یک زندان و تنهایی و وحشت زندانی را نشان دهد .
فیلم دیگری که در جشنواره بحث های بسیاری را باعث شد فیلم ( نه بک توهم ) ساخته ترنگ عابدیان براساس ماجرای دختری به نام سارا بود که مانند فیلم ( کسی از گربه های ایرانی خبر ندارد ) ساخته بهمن قبادی به موسیقی زیرزمینی در ایران می پردازد. فیلمبرداری فیلم به گفته کارگردان از سال 2003 شروع و در سال 2008 به پایان رسید .و هرچند کارگردان فیلم تاکید داشت که تنها می خواسته فیلمی در باره ممنوعیت کار گروه های موسیقی در ایران بسازد با تاکیدی که فیلم در نشان دادن دشواری های خواندن زنان در جمهوری اسلامی نشان می داد باید پذیرفت که هدف اصلی کارگردان از ساخت فیلم بیشتر محدود به خواندن زنان بوده است .ضمن آنکه در مجموع شامل ممنوعیت برای خوانندگان مرد هم می شد.
جشنواره سینمای ایران در تبعید که به سرپرستی و مدیریت جواد دادستان هشتمین سال خود را به پایان رسانید امسال نیز مانند سالهای پیشین پر بار بود . بیش از 24 فیلم بلند و کوتاه از سینماگران ایرانی فعال در خارج از کشور و نیز فیلمسازان خارجی به نمایش در آمد. فیلم 55 دفیقه ای کلام آخر در باره شادروان احمد شاملو ساخته مسلم منصوری مستند 100 دقیقه ای سخن از هایده ساخته پژمان اکبرزاده و فیلم هایی از داریوش شکوف کیاکیارستمی و فریبرز علیمحمدی کیوانی از جمله برنامه های این جشنواره بود که امسال به همه زنان آزادیخواه جهان تقدیم شده بود.