نقض سیستماتیک حقوق انسانی آذربایجانیها در ایران در ماه فوریه سال ۲۰۱۰ همچون ماههای گذشته ادامه داشت. فعالین آذربایجانی در این ماه مورد بازداشت خودسرانه قرار گرفته و به زندانهای طویل المدت محکوم گردیدند. با فرارسیدن روز جهانی زبان مادری شهر های آذربایجان فضایی امنیتی به خود گرفت و ماموران امنیتی ایران مانع از برگزاری آزادانه مراسم این روز در شهرهای آذربایجان شدند. قتل شاعر آذربایجانی در این ماه موجب نگرانیهای فراوان در خصوص آغاز دوری از قتلهای مشکوک در شهر آذربایجان و بویژه شهر تبریز شده است. مسئولین امنیتی و قضائی ایران در ماه فوریه نیز از دادن مرخصی به سعید متین پور فعال حقوق بشر آذربایجانی که دچار بیماریهای حاد جسمی است امتناع کرده و وی بدون دسترسی به پزشک همچنان در زندان اوین به سر می برد. ممانعت از برگزاری مراسمات فرهنگی آذربایجانی و فیلترینگ سایتهای اینترنتی از دیگر وقایع ماه فوریه می باشد.
وضعیت وخیم جسمی سعید متین پور در زندان
سعید متین پور فعال حقوق بشر و روزنامه نگار آذربایجانی در شرایط بد جسمی و بدون دسترسی به امکانات پزشکی در زندان اوین تهران به سر می برد. این روزنامه نگار زندانی ۹ بهمن ۸۸(۲۹ ژانویه ۲۰۱۰) دچار درد شدید قلب و عارضه قلبی شده و مسئولین زندان او را بعد از مدت زیاد و با تاخیر به پزشک منتقل کرده اند.
متین پور پیش از این نیز در ۲۸ شهریور ۸۸(۱۹ سپتامبر ۲۰۰۹) دچار عارضه قلبی گردیده بود. پزشکان متخصص بر این عقیده اند که در صورت تکرار حملات قلبی، سلامتی جسمی متین پور دچار مشکل جدی خواهد شد و زندان اوین فاقد امکانات کافی پزشکی برای درمان وی می باشد بنابراین او باید سریعا در خارج از زندان تحت درمان پزشکی قرار گیرد.
مراجعات مکرر وکیل و خانواده متین پور به مسئولین قضائی و درخواست مرخصی وی جهت درمان در خارج از زندان تا کنون بی نتیجه مانده است و مقامات قضائی از ارائه پاسخ به درخواست مرخصی این روزنامه نگار زندانی امتناع میکنند. مسئولین قضایی به خانواده این روزنامه نگار رندانی گفته اند که وزارت اطلاعات ضمن ارسال نامه ای اعطای هرگونه مرخصی به این زندانی را ممنوع اعلام کرده است.
این فعال حقوق بشر آذربایجانی پس از دستگیری در ۴ خرداد ۸۶(۲ می ۲۰۰۷) و تحمل ۹ ماه بازجویی تحت شکنجه جسمی در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران محاکمه و در جریان پرونده مربوط به حضور عده ای از شخصیتهای آذربایجانی در کنفرانسی حقوق بشری در کشور ترکیه به هشت سال حبس تعزیری محکوم گردیده است. این روزنامه نگار آذربایجانی در اثر شکنجه های اعمال شده بر وی در دوران بازداشت موقت دچار ناراحتی های قلبی، ریوی، سردرد و کمردرد شدید شده است.
اتهام متین پور همکاری با دول خارجی متخاصم و تبلیغ علیه نظام عنوان شده است. مدافعان حقوق بشر در آذربایجان اتهامات وارده به متین پور را بی اساس دانسته و تصریح می کنند که متین پور به دلیل فعالیت هایش در عرصه روزنامه نگاری و دفاع از حقوق بشر در آذربایجان مورد خشم حکومت ایران قرار گرفته است.
سازمانهای بین المللی حقوق بشر از جمله عفو بین الملل و گزارشگران بدون مرز متین پور را زندانی عقیده و وجدان نامیده و خواهان آزادی بی قید و شرط وی می باشند.
قتل شاعر آذربایجانی
مرگ مشکوک فعالین سیاسی و فرهنگی آذربایجانی در سالهای اخیر افزایش یافته به گونه ای در سالهای گذشته چندین تن از فعالین سیاسی آذربایجانی به طرز مشکوکی جان باخته اند.
جسد مجید امیری شاعر آذربایجانی و کارمند دیوان محاسبات آذربایجان شرقی که به طرز مشکوکی جان باخته بود ۷ بهمن ۸۸(۲۷ ژانویه ۲۰۱۰) در گاراژ منزلش در تبریز پیدا شده است. مسئولین پزشکی قانونی تبریز پس از انتقال جسد به این اداره مانع از روئیت جسد این شاعر آذربایجانی توسط خانواده اش شده اند و علت مرگ این کارمند را گازگرفتگی ناشی از دود اگزوز اتومبیل اعلام کرده اند. این در حالی است که به هنگام پیدا شدن جسد آثار ضرب و شتم و خونریزی بر روی بدن مقتول مشخص بوده است.
مامورین اداره اطلاعات خانواده امیری را تهدید و از پیگیری علت واقعی مرگ این کارمند آذربایجانی منع کرده اند. مامورین آنها را مجبور کرده اند تا جسد را بدون بررسی دقیق پزشکی دفن کنند. این کارمند دیوان محاسبات آذربایجان شرقی در زمینه مبارزه با فساد اداری در استان آذربایجان شرقی فعال بوده است. وی در همین راستا طی نامه هایی به سران نظام از فساد اداری موجود در این استان انتقاد و خواهان مبارزه با فساد اداری در ادارات این استان شده بود.
نزدیکان امیری می گویند این کارمند آذربایجانی به دلیل پیگیری جدی پرونده های فساد اداری مسئولین رده بالای استان آذربایجانشرقی از طرف اداره اطلاعات تبریز احضار و تهدید به مرگ شده بود.
بازداشت فعالین مدنی آذربایجانی
مسابقات تیم تراکتورسازی تبریز در ماههای اخیر به صحنه طرح مطالبات ملی و زبانی آذربایجانیها تبدیل شده است و ماموران امنیتی ایران سعی در محدود کردن بروز احساسات ملی آذربایجانیها پس از مسابقات این تیم را دارند.
محمد علیمرادی فعال مدنی آذربایجانی و از هواداران تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز ۱۳ بهمن ۸۸(۲ فوریه ۲۰۱۰) پس از تحمل ۱۳ روز بازداشت موقت به قید وثیقه ۲۰ میلیون تومانی از زندان تبریز آزاد شده است. بازداشت علیمرادی پس از چاپ و انتشار گسترده پوستر تبلیغاتی تیم فوتبال تراکتورسازی به زبان ترکی آذربایجانی صورت گرفته بود. این پوسترها با مجوز باشگاه تراکتورسازی و با هماهنگی اداره ارشاد تبریز چاپ و منتشر شده است.
پیش از این نیز چاپخانه و لیتوگرافی نگار و عافیت و صوتی تصویری آذربایجان در رابطه با این پرونده از سوی ادارات اطلاعات و اماکن تبریز پلمپ و علی عافیت، داود شیری و چندین تن دیگر در این ارتباط بازداشت شده بودند که همگی به قید وثیقه از زندان آزاد شده اند.
بازداشت فعالین فرهنگی آذربایجانی و پلمپ مراکز چاپ و انتشار پوسترهای تیم تراکتورسازی تبریز و آزار و اذیت صاحبان آنها در حالی صورت می پذیرد که این پوسترها پس از کسب مجوز نشر از باشگاه تراکتورسازی و با موافقت اصولی اداره ارشاد تبریز انتشار یافته بود.
رحیم حسین زاده (کارمند سازمان آب و فاضلاب استان قم) و روح الله حیدری شهروندان آذربایجانی روز جمعه ۷ اسفند ۸۸(۲۶ فوریه ۲۰۱۰) در جریان مسابقات بین المللی کشتی یادگار امام توسط ماموران امنیتی و انتظامی قم بازداشت و پس از چند روز به قید وثیقه آزاد شدند. بازداشت این فعالین توام با ضرب و شتم آنها و بدنبال طرح شعارهای «آذربایجان وار اولسون ؛ ایسته مین خوار اولسون»، «یاشاسین آذربایجان» و «زنجان تبریز همدان ؛ یاشاسین آذربایجان» توسط آذربایجانیهای حاضر در سالن و تشویق کشتی گیران ترک شرکت کننده در این مسابقات صورت گرفته بود.
اتهام این افراد اشاعه پان ترکیسم از طریق تشویق کشتی گیران ترک شرکت کننده در این تورنمنت بین المللی عنوان شده و پرونده در شعبه ۵ دادرسی دادگستری استان قم در جریان است.
سال گذشته نیز در جریان برگزاری این تورنمنت بین المللی جلال ذوالفقاری و محمد سلیمانی از فعالین مدنی آذربایجانی در قم پس از تشویق کشتی گیران ترک شرکت کننده در این مسابقات بازداشت شده بودند که بدنبال اعتراض کنفدراسیون جهانی کشتی(فیلا) این افراد پس از چند ساعت بازداشت آزاد شدند.
مهدی اژدری، بابک میامی، حسن کریمی و شهروز تختی چهار از فعال مدنی آذربایجانی در اردبیل روز سه شنبه ۴ اسفند ۸۸(۲۳ فوریه ۲۰۱۰) از سوی ماموران اداره اطلاعات بازداشت و پس از چهار روز بازداشت موقت به قید ضمانت و وثیقه ۳۰ میلیون تومانی از زندان آزاد شدند. بازداشت این افراد بدنبال پخش گسترده اعلامیه هایی با موضوع تبریک روز جهانی زبان مادری در سطح شهرهای استان اردبیل و مناطق ترک نشین استان گیلان صورت گرفته بود. ماموران اداره اطلاعات اردبیل پس از بازداشت این افراد با مراجعه به منزل مهدی اژدری اقدام به تفتیش خانه نموده و کیس کامپیوتر ، کتاب و دیگر وسائل شخصی وی را با خود برده بودند.
بلاتکلیفی فعالین آذربایجانی در زندان
عبدالله صدوقی روزنامه نگار آذربایجانی که ۲۸ دی ۸۸(۱۸ ژانویه ۲۰۱۰) بازداشت شده بود در شرایط بلاتکلیفی در زندان تبریز از ۲۹ بهمن ۸۸(۱۸ فوریه ۲۰۱۰) دست به اعتصاب غذا زده است. این روزنامه نگار آذربایجانی دلایل اعتصاب غذای خود را اعتراض به دستگیریش پس از چاپ پوستر مجوزدار و همچنین نگهداری طولانی مدت در زندان بدون صدور هرگونه حکم قضائی عنوان کرده است. به گفته خانواده این روزنامه نگار زندانی وی در اثر اعتصاب دچار ۲۰ کیلوگرم کاهش وزن شده است و معده وی خونریزی کرده است.
مسئولین زندان تبریز این روزنامه نگار آذربایجانی را پس از اعلام اعتصاب غذا به بند ۱۰جرایم زندان تبریز - که محل نگهداری زندانیان شرور و خطرناک است - منتقل کرده اند و افراد شرور با تحریک مسئولین زندان اقدام به ضرب و شتم این روزنامه نگار زندانی نموده اند.
روز جهانی زبان مادری و جو امنیتی در آذربایجان
شهرهای آذربایجان در روز جهانی زبان مادری مملو از ماموران امنیتی و ضد شورش بود و آذربایجانیها در این روز شاهد فضایی امنیتی و نظامی در شهرهای خود بودند.
بدنبال پخش فراخوان فعالین آذربایجانی در تبریز و دعوت مردم به تجمع روز جهانی زبان مادری در ۲ اسفند ٨٨ (۲۱ فوریه ۲۰۱۰) این شهر فضایی نظامی به خود گرفته بود.حضور گسترده ماموران امنیتی در میدان شهناز و خیابانهای اطراف و گشت زنی صدها موتورسوار مسلح به اسلحه های ساچمه ای در این شهر محسوس بود.علاوه از این مامورین لباس شخصی در این روز به تعداد زیاد در میادین و معابر اصلی شهر مستقر و اقدام به کنترل اوضاع و جلوگیری از هرگونه تجمع بیش از دو نفر می نمودند.
شهرهای دیگر آذربایجان نیز همچون تبریز فضایی امنیتی داشت و فعالین آذربایجانی با پخش خودکارهای مزین به شعار «تورک دیلینده مدرسه اولمالیدیر هر کسه» و چاپ و پخش اعلامیه ها و پوسترهای تبلیغاتی با شعارهای «منیم دیلیم اولن دئییل باشقا دیله دونن دئییل»، «آنا دیلینده مدرسه اولمالیدیر هر کسه»، «به تبعیضات زبانی و ملی در حق آذربایجانیها پایان دهید»،«آذربایجان میللتینین ایستگی : آذربایجانلیلارا گوره آیری سئچگیلیک و تبعیضلرین دودورولماسی» خواهان توقف سیستم تبعیض زبانی در ایران شده و روز جهانی زبان مادری را به آذربایجانیها تبریک گفتند.
شایان ذکر است علیرغم اینکه ایران یکی از اعضای سازمان ملل متحد و متعهد است که از زبان مادری اتنیکهای ساکن ایران حمایت کرده و زمینه رشد و توسعه آنها را فراهم آورد اما با این همه نهادهای امنیتی ایران مانع از برگزاری روز جهانی زبان مادری در مناطق غیر فارس در ایران می شوند.
اصل ۱۵ قانون اساسی ایران تحصیل به زبان مادری اتنیکهای غیر فارس ساکن ایران را آزاد اعلام کرده است اما خواست تحصیل به زبان مادری از سوی آذربایجانیها همواره با برخوردهای خشن حکومت ایران سرکوب می شود و بیش از ۶۰ درصد جمعیت ایران که غیرفارس هستند از تحصیل به زبان مادری محرومند.
صدور احکام سنگین زندان برای فعالین مدنی آذربایجانی
دستگاه امنیتی و قضائی ایران با طرح اتهامات ساختگی سعی در تصویر چهره ای خشونت طلب از مبارزات مدنی آذربایجانیها در ایران و صدور احکام سنگین برای فعالین آذربایجانی دارد.
مرتضی مرادپور، فردین مرادپور، رسول بدلی، علی بدلی، امین پاشا قره باغی و آرش عشقی مولان از فعالین مدنی آذربایجانی در تبریز در دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان شرقی به شش سال تا شش ماه زندان محکوم شدند.
شعبه چهارم دادگاه تجدید نظر آذربایجانشرقی فردین مرادپور نوجوان ۱۸ ساله آذربایجانی را به شش سال حبس تعزیری و مرتضی مرادپور و رسول بدلی را به ترتیب به سه سال و دو سال حبس تعزیری محکوم کرد.
اتهام این افراد اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم بر علیه امنیت کشور، تبلیغ علیه نظام و تهیه و نگهداری مواد منفجره عنوان شده است.
دادگاه همچنین علی بدلی، امین پاشا قره باغی و آرش عشقی مولان از فعالین مدنی آذربایجانی را به اتهام تبلیغ علیه نظام محاکمه و هر کدام را به تحمل شش ماه حبس تعزیری محکوم کرده است.
این افراد در جریان راهپیمایی خانوادگی ۱ خرداد ۸۸(۲۲ می ۲۰۰۹) در پارک ائل گولی تبریز و پس از طرح شعارهایی در رابطه با حقوق زبانی و ملی آذربایجانیها بازداشت و پس از نزدیک به سه ماه بازداشت به قید وثیقه آزاد شده بودند.
نیروهای امنیتی و انتظامی ایران در حین برگزاری مراسم با تیراندازی و پرتاب گاز اشک آور به سوی شعار دهندگان به آنها حمله برده و عده ای را مجروح و بازداشت کرده بودند.
مسئولین امنیتی و قضایی ایران در جریان این پرونده با استناد به ترقه های آتش بازی کودکان در منزل برادران مرادپور اقدام به طرح اتهام ساختگی تهیه و نگهداری مواد منفجره برای فردین مرادپور و صدور حکم حبس تعزیری برای این نوجوان ۱۸ ساله نموده اند.
دادگاههای ایران فعالین آذربایجانی را که به کشورهای آذربایجان و ترکیه سفر می کنند را بازداشت و تحت شکنجه قرار می دهد وبر اساس اعترافات بدست آمده در زیر این شکنجه ها این فعالین را با اتهام ساختگی جاسوسی محاکمه و زندانی می کند.
نقی احمدی آذر مقدم نویسنده و روزنامه نگار آذربایجانی از سوی شعبه سوم دادگاه انقلاب تبریز به پنج سال حبس تعزیری و ده سال محرومیت از سفر به جمهوری آذربایجان محکوم گردید. این نویسنده آذربایجانی پس از رفت و آمد به محافل ادبی در جمهوری آذربایجان به جاسوسی در خاک ایران علیه ارمنستان و به نفع جمهوری آذربایجان سنگین متهم گردیده است.
احمدی آذر ۱۵ فروردین ماه ۸۸(۴ آوریل ۲۰۰۹) بازداشت و پس از تحمل تحمل صد و چهل و شش روز بازداشت به قید وثیقه ۱۵۰ میلیون تومانی از زندان تبریز آزاد شده بود. دادگاه این نویسنده آذربایجانی به صورت غیرعلنی برگزار شده و وی از حق داشتن وکیل در دوران بازداشت محروم بوده است. خانواده احمدی آذر می گویند این نویسنده آذربایجانی به هیچگونه اطلاعات محرمانه ای دسترسی نداشته است تا از طریق انتقال آنها اقدام به جاسوسی نموده باشد.
در سالهای گذشته نیز سعید متین پور فعال حقوق بشر آذربایجانی بعد از سفر به ترکیه و علی عباسی بعد از سفر به جمهوری آذربایجان با اتهام ساختگی جاسوسی و ارتباط با دول بیگانه مواجه و به احکام هشت ساله و پنج ساله حبس تعزیری محکوم شده بودند.
شعبه سوم دادگاه انقلاب تبریز ابراهیم فرج زاده، حسین نصیری و نوراله حسینیان به تحمل شش ماه حبس تعزیری و جواد سلمانی و ابوالفضل نصیری به پرداخت پانصد هزار تومان جریمه نقدی محکوم کرده است. اتهام این فعالین آذربایجانی عضویت در دسته جات و گروهها به قصد برهم زدن امنیت کشور و تبلیغ علیه نظام از طریق دعوت مردم به تجمع در سالگرد اعتراضات مردم بر علیه کاریکاتور نژادپرستانه روزنامه ایران در ۱ خرداد ۸۶ و سفر به جمهوری آذربایجان عنوان گردیده است.
این افراد پس از آنکه اعلامیه هایی در خصوص دعوت مردم به تجمع در سالگرد اعتراضات آذربایجانیها بر علیه کاریکاتور موهن روزنامه ایران در سطح شهر تبریز پخش شده بود در ۶ اردیبهشت ۸۶(۲۶ آوریل ۲۰۰۷)بازداشت شده بودند. بازداشت شدگان پس از تحمل ۸۱ روز بازداشت موقت به قید وثیقه های ۳۰ و ۱۰ میلیون تومانی از زندان آزاد شده بودند.
جلسه رسیدگی به اتهامات این فعالین آذربایجانی ۱۹ شهریور ۸۶(۱۰ سپتامبر ۲۰۰۷) و ۱۷ آذر ۸۸(۸ دسامبر ۲۰۰۹) در شعبه سوم دادگاه انقلاب تبریز به ریاست قاضی بیات و به صورت غیر علنی برگزار شده و علی اصغر اسماعیلی و صمد عالمی وکلای دادگستری در تبریز وکالت این این افراد را بر عهده داشته اند.بازداشت شدگان در تمام مدت بازداشت از حق دسترسی به وکیل و ملاقات با خانواده محروم بوده اند.
بدنبال انتشار فیلمی در اینترنت که محمد خاتمی رئیس جمهور پیشین ایران (که از موسوي حمايت كرده است) را در حال بازگویی جوکی در مورد آذربايجاني‌ها نشان می‌دهد شهرها و دانشگاههای آذربایجان به صحنه اعتراضات آذربایجانیها تبدیل شد. در جریان این اعتراضات و همزمان با سخنرانی میرحسین موسوی در تبریز ماموران امنیتی با حمله به عده ای از حاضرین که شعار سر می دادند، آنها را به شدت مورد ضرب و شتم قرار داده و عده زیادی را بازداشت کرده بودند.
علی و مهدی ایمانی (فعالین دانشجویی آذربایجانی در دانشگاه تبریز)٬ جهانبخش و نادر بخت آور از فعالین مدنی آذربایجانی در تبریز از سوی شعبه ۱۱۱ جزائی تبریز به احکام شش ماه تا سه ماه حبس تعلیقی و سی ضربه شلاق محکوم گردیدند. قاضی محمدی رئیس شعبه ۱۱۱ جزائی تبریز طی حکمی علی و مهدی ایمانی (دانشجویان دانشگاه تبریز) را به شش ماه حبس تعلیقی به مدت چهار سال و جهانبخش و نادر بخت آور را هرکدام به ۹۱ روز حبس تعلیقی به مدت دو سال و سی ضربه شلاق محکوم کرده است.
این فعالین پس از پایان مراسم سخنرانی میرحسین موسوی در ورزشگاه باغشمال تبریز در ۴ خرداد ۸۸(۲۵ می ۲۰۰۹) و بدنبال طرح شعارهایی در حین مراسم با موضوع حقوق زبانی و ملی آذربایجانیها و اعتراض به جوک نژادپرستانه سید محمد خاتمی (عضو کمپین انتخاباتی موسوی)، توسط نیروهای امنیتی ایران دستگیر شده بودند. اتهام این افراد اخلال در نظم عمومی و ایجاد سر و صدا در حین سخنرانی میر حسین موسوی در ورزشگاه باغشمال تبریز عنوان شده است.
جلسه دادگاه این فعالین ۲۹ و ۳۰ دی ٨٨ (۱۹ و ۲۰ ژانویه ۲۰۱۰)به صورت غیر علنی برگزار شده بود و نقی محمودی وکیل دادگستری در تبریز وکالت جهانبخش و نادر بخت آور را بر عهده داشته است. متهمین در طول دوره بازداشت و دادرسی از حق داشتن وکیل محروم بوده اند و در دوران بازداشت مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند.
برگزاری دادگاه
جلسه رسیدگی به اتهامات حسن ارک، روزنامه نگار آذربایجانی روز دوشنبه ۱۲ بهمن ٨٨(۱ فوریه ۲۰۱۰) در شعبه سوم دادگاه انقلاب تبریز به ریاست قاضی بیات برگزار شده است. این روزنامه‌نگار آذربایجانی ٣۰ شهریور ٨٨(۲۱ سپتامبر ۲۰۰۹) توسط ماموران اداره اطلاعات در تبریز بازداشت و پس از ۳۹ روز بازداشت موقت به قید وثیقه های ۵۰ میلیون تومانی از زندان آزاد شده بود. اتهامات ارک تبلیغ علیه نظام، افترا به رهبری و نیروی انتظامی و اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم بر علیه امنیت ملی از طریق مصاحبه با تلویزیون ماهواره‌ای «گوناز تی وی» عنوان شده است.
دادگاه انقلاب از میان اتهامات وارده اتهام تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم بر علیه امنیت ملی را مورد رسیدگی قرار داده و اتهام افترا به رهبری و نیروی انتظامی را جهت رسیدگی به شعبه ۱۰۶ جزائی ارجاع نموده است.
جلسه دادگاه حسن ارک به صورت غیر علنی برگزار شده و نقی محمودی وکیل دادگستری در تبریز وکالت ارک را بر عهده داشته است.حسن ارک نویسنده عضو هیات تحریریه نشریه توقیف شده شمس تبریز و نویسنده آذربایجانی می باشد.
آزادی از زندان
جمشید زارعی فعال شناخته شده آذربایجانی روز یکشنبه ۲ اسفند ٨٨(۲۱ فوریه ۲۰۱۰) پس از تحمل مدت حبس شش ماهه از زندان تبریز آزاد شد. اتهام این فعال مدنی آذربایجانی تبلیغ علیه نظام از طریق تهیه و پخش اعلامیه دعوت مردم به شرکت در تجمع اعتراضی ۱ خرداد ۸۸ مصادف با سالگرد چاپ کاریکاتور توهین آمیز روزنامه ایران بر علیه ترکها عنوان شده بود و شعبه دوم دادگاه انقلاب تبریز به ریاست قاضی بیات طی حکمی در ۱۲ آبان ۸۷(۲ نوامبر ۲۰۰۸) این فعال آذربایجانی را به شش ماه حبس تعزیری محکوم کرده بود.
زارعی ۲۱ اردیبهشت ۸۷(۱۰ می ۲۰۰۸) به همراه چند تن دیگر در تبریز بازداشت و پس از تحمل سه ماه بازداشت موقت به قید وثیقه از زندان آزاد شده بود.
هادی مرتضی سیلاب مدیر مسئول نشریه دانشجویی دان اولدوزو و علی تهمتن استاد موسیقی آذربایجانی روز پنجشنبه ۲۹ بهمن ۸۸(۱۸ فوریه ۲۰۱۰) پس از تحمل ۵۲ روز بازداشت موقت به قید وثیقه ۲۰ و ۳۰ میلیون تومانی از زندان تبریز آزاد شدند. اتهام این افراد اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم بر علیه امنیت کشور، اقدام علیه امنیت ملی و تبلیع علیه نظام به نفع گروههای قوم گرا عنوان شده است.
این فعالین ۸ دی ۸۸(۲۹ دسامبر ۲۰۰۹) و پس از شرکت در مراسم تشییع جنازه چنگیز بخت آور از فعالین مدنی آذربایجانی در در قبرستان مارالان تبریز بازداشت شده بودند. فعالین آذربایجانی در این مراسم با نثار گل و سر دادن شعارهایی این ضایعه را تسلیت گفته و مارش ملی آذربایجان را خوانده بودند.
ماموران امنیتی پس از پایان مراسم به شرکت کنندگان در مراسم حمله کرده و با استفاده از چماق و زنجیر و گاز اشک آور مردم را مورد ضرب و شتم قرار داده و عده ای را بازداشت کرده بودند. این افراد در مدت بازداشت موقت و مرحله تحقیقات از دسترسی به وکیل محروم بوده و مورد ضرب و شتم ماموران اداره اطلاعات تبریز قرار گرفته بودند.
ممانعت از برگزاری مراسم بزرگداشت ستارخان در دانشگاه زنجان
فشار بر فعالین دانشجویی آذربایجانی و ممانعت از برگزاری مراسمات فرهنگی دانشجویان آذربایجانی در سالهای اخیر افزایش یافته است و مسئولین فرهنگی دانشگاهها به نام حفظ همبستگی ملی مانع از برگزاری مراسمات شب شعر و موسیقی آذربایجانی و بزرگداشت قهرمانان ملی آذربایجانیها در دانشگاههای ایران می شوند
هیات نظارت دانشگاه زنجان مانع از برگزاری مراسم گرامیداشت یاد و خاطره ستارخان در دانشگاه زنجان با نام «ائل هارایی» شد. مسئولین دانشگاه زنجان ۹ اسفند ۸۸(۲۸ فوریه ۲۰۱۰) و چند ساعت پیش از آغاز مراسم با نشان دادن نامه معاونت سیاسی و امنیتی استانداری استان زنجان به مسئولین کانون فرهنگی اشراق که مسئولیت برگزاری این مراسم را برعهده داشت خبر از لغو مجوز این مراسم دادند.
مسئولین برگزاری مراسم در نظر داشتند تا این مراسم با برگزاری شب شعر ترکی آذربایجانی، سخنرانی مورخین و برپایی نمایشگاه عکس برگزار گردد.
پیش از این نیز جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان که در سال ۱۳۸۰ (۲۰۰۱) در این دانشگاه تاسیس شده بود اقدام به برگزاری برنامه های متنوع فرهنگی و اجتماعی و انتشار نشریات با محوریت حقوق اتنیکهای غیر فارس با محوریت آذربایجانیها می نمود.
مسئولین دانشگاه زنجان پس از برگزاری مراسم روز جهانی زبان مادری توسط جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان در اسفند سال ۱۳۸۵(۲۰۰۶) این تشکل دانشجویی را منحل و داوود خداکرمی دانشجوی کارشناسی ریاضی و دبیر این تشکل دانشجویی را از دانشگاه اخراج کرده بودند.
فیلترینگ سایتهای اینترنتی
سایت اینترنتی بیزیم تبریز نیوز روز دوشنبه ۱۹ بهمن ٨٨(۸ فوریه ۲۰۱۰) از سوی اداره مخابرات ایران فیلتر شد. این سایت اینترنتی یکی از مراکز فعال خبری در منطقه آذربایجان می باشد که پس از فعالیت موثر در زمینه اطلاع رسانی در عرصه های اجتماعی، فرهنگی وسیاسی فیلتر می شود.
فیلترینگ این سایت اینترنتی در راستای ایجاد اختلال برای جریان آزاد اطلاعات و ممانعت از دسترسی کاربران داخلی به اخبار و رویدادهای آذربایجانیها در ایران صورت می گیرد.
در سالهای گذشته نیز سایتهای اینترنتی آداپ، ساوالان سسی، اویرنجی، میللی حرکت، گوناسکام و دهها سایت اینترنتی دیگر که همگی اخبار و وقایع منطقه آذربایجان در شمال غرب ایران را منتشر می کردند از سوی حکومت ایران فیلتر شده اند.
Monthly Report of Association for the Defense of Azerbaijani Political Prisoners in Iran ( ADAPP ) - February 2009
The systematic violation of human rights of Azerbaijanis within Iran continued through February 2010. Azerbaijani activists were arbitrarily detained and given harsh sentences. On International Mother Tongue Day, security forces prevented people from freely organizing ceremonies. The death of an Azerbaijani poet this month worried activists of starting a new era of suspicious deaths in the Azerbaijani region, especially in the city of Tabriz. Security and judiciary authorities denied giving permission to Said Matinpur, a journalist and prisoner of conscience who is suffering from various illnesses, to seek medical attention. A popular Azerbaijani language website was filtered in Iran.
Said Matinpur in serious physical condition in prison
Said Matinpur, an Azerbaijani journalist and human rights activist, is in grave health yet does not have access to proper medical care. Matinpur has suffered chest pains since late January 2010. Prison authorities accepted his requests to visit a prison doctor only days after the pain started.
Matinpur suffered another serious bout of chest pains in September 2009. Many believe that the continuous, long-term heartaches have caused serious health problems, however the prison lacks enough medical equipment to properly care for him. He must thus be transferred to a hospital in city to access proper medical care.
The repeated requests of Matinpur’s lawyer and family from judiciary authorities on his transfer to a hospital outside of the prison have not been granted. Judiciary authorities claim that The Ministry of Intelligence and Security (MOIS) has vetoed any permission for his transfer to anywhere outside of prison.
In May 2007, Said Matinpour was arrested in Zanjan. He was released after 278 days of detention in solitary confinement on a bail of 5 billion Rials ($500,000). As a result of both harsh treatment and unsanitary cell conditions, Matinpour suffered from serious back problems and digestive difficulties after his release from prison. False confessions were extracted from him, during his interrogations in detention by means of physical and psychological torture.
Matinpur was charged with “connections to foreigners” and with “propaganda against the regime” based on his cultural and linguistic rights work. The charges against him were justified by his false confessions, obtained through torture. He was sentenced to eight years in the notorious Evin Prison. The appeals trial issued the same verdict.
Reporters without Borders (RSF) issued a report on September 24 disputing the claim of some Iranian authorities that Iran is the world’s most free country. Their dispute took into account Matinpur’s denied access to health care. RSF also expressed their concern that journalists in Iran are deprived of their fundamental rights.
Amnesty International, Reporters without Borders, Front Line and The Committee to Protect Journalists (CPJ) have released urgent action reprots on Matinpur’s behalf. They have described Matinpur as a prisoner of conscience and have called for his unconditional release.
Suspicious death of Azerbaijani poet
The unaccounted deaths of Azerbaijani cultural and political activists increased throughout the last few years. Majid Amiri, an Azerbaijani poet and a clerk in the Supreme Audit Court of Iran, was found dead in his housed on January 27, 2010. Authorities prevented his family from seeing his body. The official report by police claims the cause of death from poison gas released by his car, although there is evidence that his body was bloody and also showed signs of blunt trauma when the body was found.
Intelligence officers threatened Amiri’s family against investigating the matter of his death. The body was buried without any medical investigation. Amiri was active in raising awareness against corruption in East Azerbaijan province, and had criticized the local government in several letters to government authorities. According to people close to Amiri, he was called into an intelligence office in Tabriz and threatened to death about his investigation on the corruption of the province’s top authorities.
Azerbaijani activists detained
Tractor Football Club (Tractor FC) matches have become a forum for Azerbaijanis to demand linguistic and ethnic rights. Security forces, however, actively prevent people from expressing their demands during and after football matches.
Mohammad Alimoradi, an Azerbaijani cultural activist and an ardent Tractor FC fan, was detained on February 2, 2010 and was released on bail for 200 million rial ($20,000) after 13 days of detention in Tabriz prison. He was detained after publishing and distributing Tractor FC posters in Azerbaijani-Turkic. The posters were published with official permission granted by the proper authorities.
Neghar and Afiyat, two press and Azerbaijan electronic goods shops were closed down for publishing Tractor FC posters in Azerbaijani Turkish and distributing them. Some of workers in Afiyat press also were detained by security forces and were later released on bail.
Rahim Hosseinzadeh and Ruhollah Heydari, who participated in international wrestling matches in Qom, were detained and released on bail after some days of detention. Security beat and arrested them during the match after they gathered to chant slogans demanding ethnic rights and in favor of Turkish wrestlers. There were charged with spreading pan-Turkism by supporting Turkish wrestlers in an international tournament.
Last year during another international tournament, Azerbaijani cultural activists Jalal Zolfaghari, and Mohammad Soleymani, were detained and released after some hours after FILA’s objection on their arrests.
Azerbaijani cultural activists Mehdi Ajdari, Babek Miyami, Hasan Karimi, and Shahruz Takhti, were arrested on February 23, 2010 by MOIS agents and were released after 4 days on bail of 300 million rial ($30,000). They were detained after distributing articles in Ardabil and Gilan Provinces celebrating International Mother Language Day.
Intelligence agents searched Ajdari’s house and took his personal computer, books, and other personal properties.
Azerbaijani activists held in prison without trial
Abdollah Sadughi, an Azerbaijani journalist who was arrested in January 18, 2010 is still in prison (as of the date of this report). He has protested his arrest by going on a hunger strike. The journalist has protested his reason of detention, which was publishing and distributing posters of Tractor FC, and his indefinite arbitrary detention without any judiciary verdict. According to his family, he has lost around 20 kilograms because of the hunger strike, and shows signs of gastric bleeding.
The prison authorities transferred Sadughi to the ward reserved for dangerous criminals after his hunger strike, and provoked prisoners against him.
International Mother Language Day
Azerbaijani cities and towns were filled with security forces and Azerbaijanis were witnesses for a so-called “extraordinary situation.”
Following distributing articles and bulletins inviting people to a gathering on International Mother Language Day on February 21 in Tabriz, city police were under high alert as the city was designated an “extraordinary situation.” A wide presence of people in some well-known streets of the city and also security forces were observed. Security forces prevented people from assembling in a particular area.
Various other cities in Azerbaijani provinces were placed under the same condition as Tabriz. Azerbaijani activists distributed pens imprinted with “schooling in the mother tongue”, as well as articles and posters about ethnic and national rights of Azerbaijanis, demanding an end to linguistic and ethnic discrimination in Iran.
Although Iran is a member of United Nations and must adhere to UN principles of protecting its various languages, the government prevents people from celebrating the International Mother Language Day in non-Persian parts of Iran. Iran’s constitution also issues that ethnic groups have the right to learn their mother tongues in schools. The demands, however, from the non-Persian speaking population of Iran for language instruction have not been met.
Heavy sentences for Azerbaijani activists
Security and judiciary systems issue false accusations against Azerbaijani activists and aim to discredit the Azerbaijani civil and cultural rights struggle.
Mortaza Moradapur, Fardin Moradpur, Rasul Badali, Ali Badali, Aminpasha Gharabaghi, and Arash Eshghi Molan, who are all Azerbaijani activists in the city of Tabriz, were given prison sentences ranging from six months to six years by an appellate court.
Fardin Moradpur, 18 years old teenager was sentenced to six years of imprisonment, Mortaza Moradpur, and Rasul Badali were sentenced to three and two years of imprisonments, respectively. They are charged with gathering to commit crime against national security and propaganda against the regime by preparing exploring materials.
The same court sentenced Ali Badali, Aminpasha Gharabaghi, and Arash Eshghi Molan to six months of imprisonment. They were charged with propaganda against the regime.
The activists were arrested during a rally on May 22, 2009 when chanting slogans demanding Azerbaijanis ethnic and linguistic rights and were released after six months of detention on bail to be tired later. Security forces attacked people participating in the rally throwing gas bombs and spreading tear gas on participants in rally.
Security authorities accused Moradpur’s brothers of preparing exploring materials based on materials found in Moradpur’s house which is used to make fireworks.
Iran trials accuse Azerbaijani activists who travel to Azerbaijan or Turkey republics with spying and based on confessions taken under torture charge them with heavy sentences.
Naghi Ahmadi Azer, Azerbaijani writer and journalist, is sentenced to five years of imprisonment and ten years of deprivation of travel to Azerbaijan Republic. The writer was detained after his travels to Azerbaijani Republic to attend literature conferences and was charged with spying for Azerbaijan Republic against Armenia.
Ahmadi Azer was detained on April 4, 2009, and was released on bail of 1,500 million rial ($15,000) after suffering 146 days of temporary detention. He was tried later and charged with spying. The trial was not public and he was not allowed to access a lawyer. Azer’s Family believes that he had no access to any secret information to spying to any other country.
Through past years Said Matinpur also was accused of spying after his trip to Turkey to attend a conference on human rights. Ali Abassi also was sentenced to eight, and five years of imprisonments after his trip to Azerbaijan Republic.
Ebrahim Farajzadeh, Hossein Nasiri, and Nurollah Hosseiniyan were sentenced to six months of imprisonment; Javad Salamani and Abolfazl Nasiri were sentenced to fine charge of 5 million rial ($500,000). They were charged with membership in groups in order to violate national security, and also propaganda against the regime by inviting people to participate in demonstration of racist cartoon published in state-run Iran newspaper which most of Azerbaijanis found it offensive.
The activists were detained following distributing articles and bulletins inviting people in anniversary of cartoon demonstration on April 26, 2007. They were released after suffering 81 days of temporary detention on bails of 300, and 100 million rial ($ 30,000, and 10,000).
The trial of activists was not public, also they were not allowed to access a lawyer when they were detained.
Following publish of video on internet in which Mohammad Khatami the former President of Iran was telling a joke insulting Azerbaijanis, people protested Khatemi. The protests took place in Mir Hossein Musavi’s presidential campaign that was supported by Khatemi. Some of peoples were detained during these protests.
Ali and Mehdi Imani, Azerbaijani student activists, Jahanbakhsh and Nader Bakhtavar are Azerbaijani activists were sentenced to imprisonment from three months to six months and also 30 lashes of whip.
They were arrested after Musavi’s speech in Tabriz stadium on May 25, 2009 following chanting slogans in support of Azerbaijanis ethnic demands and also condemning Khatemi’s racist action. They were charged with violating of public order during Musavi’s speech in stadium. They were not allowed no access a lawyer when were detained and their trail was not public. Reportedly they were subjected to ill-treatments during the detention.
Azerbaijani activists tried
Hasan Ark, Azerbaijani journalist was tired on February 1, 2010. He was detained on September 21, 2009 and was released after 39 days of detention on bail of 500 million rial ($50,000) to be tied later. He was charged with slandering supreme leader and security system and also movement to commit crime against national security by interview with “GunAz TV”. The trial was not public.
Azerbaijani activists released from prison
Jamshid Zarei Azerbaijani prominent activists were released after serving his six months jail term. He was charged with propaganda against the regime and preparing and distributing articles inviting people to participate in demonstrations of cartoon in 2008.
Zarei was detained on May 10, 2008 with some other activists and was released on bail after three months to be tired later.
Hadi Mortaza Selab, Editor in chief of “Dan Ulduz” student journal and Ali Tahamtan Musician Were released on bails of 200, and 300 million rial ($20,000, and 30,000) respectively after suffering 52 days of temporary detention from Tabriz prison. They will be charged with movement against national security and propaganda against the regime via membership in groups struggling for ethnic demands.
The activists were arrested on December 29, 2009 following their participation in funeral ceremony of Changiz Bakhtavar Azerbaijani prominent activist whose death was suspicious. Security forces attacked the participants after the ceremony spreading tear gas beating peoples and detaining large number of people.
Sattar Khan Remembrance Day ceremony was prevented
Pressure on student activists has increased in past years and university authorities prevent students from organizing cultural activities in university. The authorities deny requests of students in taking cultural ceremonies such literature gathering, music concerts in behalf of national union.
Zanjan University authorities prevented organizing of the Remembrance Day ceremony of Sattar Khan (Azerbaijanis here and the national hero of constitutional revolution). The ceremony was banned just hours before start of the ceremony on February 2, 2010. The ceremony was composed of some parts such literature, seminars and photo galleries.
Prior Zanjan University students by establishing an association in 2001 tried to organize different cultural and social activities and also publishing journals about ethnic rights in Iran. The university authorities closed down the association in 2006 following organizing a ceremony celebrating Mother Tongue Day. The director of association, Davud KhodaKarami was dismissed from university.
Filtering of websites
Bizim News Tabriz a website active on giving news about Azerbaijani events in Iran was filtered on February 8, 2010 by Iran tele-communication center. Through past years many websites have been filtered and peopled are not allowed to access those websites. Some of them are ADAPP official website and its news website including savalansesi, Azerbaijani student movement website “oyrenci”, Milli Hereket, Gunaskam, and tens of other websites.
