گزارش ماهانه انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران (آداپ) - ژانویه ۲۰۱۰
نقض سیستماتیک حقوق انسانی آذربایجانیها در ایران در ماه ژانویه سال ۲۰۱۰ همچون ماههای گذشته ادامه داشت. هواداران تیم تراکتورسازی تبریز در ماه ژانویه تحت فشار قرار گرفته و فعالین آذربایجانی در رابطه با چاپ و پخش پوسترهای تبلیغاتی ترکی برای تیم تراکتورسازی بازداشت شدند. صدور احکام زندان، بازداشتهای خودسرانه و بازداشت موقت طولانی مدت بدون ملاقات با وکیل و محدودیت های فرهنگی در این ماه همچون ماه گذشته ادامه یافت.
بازداشت هواداران تیم فوتبال تراکتورسازی و فشار بر طرفداران این تیم آذربایجانی
در ماههای گذشته مسابقات تیم فوتبال تراکتورسازی به محل طرح مطالبات زبانی و ملی آذربایجانیها تبدیل شده است و دهها هزار آذربایجانی با حضور در استادیومهای فوتبال با در دست داشتن پارچه نوشته هایی به زبان ترکی آذربایجانی در حمایت از این تیم آذربایجانی شعارهایی نظیر «یاشاسین آذربایجان»، «تورک دیلینده مدرسه» سر می دهند.
مامورین امنیتی ایران با تفتیش بدنی تماشاگران این تیم آذربایجانی سعی در ممانعت از ورود پارچه نوشته ها با مضامین حقوق ملی و زبانی آذربایجانیها به استادیومها را دارند و طرفداران این تیم آذربایجانی صرف تشویق این تیم آذربایجانی با شعارهای ترکی آذربایجانی بازداشت می شوند.
ماموران امنیتی ایران در دو ماه گذشته عده ای از هواداران تیم فوتبال تراکتورسازی را که با مجوز این باشگاه و با موافقت اصولی اداره ارشاد تبریز اقدام به چاپ پوستر تبلیغاتی به زبان ترکی برای این تیم آذربایجانی نموده بودند دستگیر و چندین چاپخانه و محل فروش این پوسترها را پلمپ کرده اند.
عبدالله صدوقی روزنامه نگار آذربایجانی و عضو هیات تحریه نشریات ورزشی گل، کرنر و خوش خبر روز دوشنبه ۲۸ دی ۸۸(۱۸ ژانویه ۲۰۱۰)توسط مامورین اداره اطلاعات تبریز بازداشت شده است.
ماموران اداره اطلاعات پس از متوقف کردن اتومبیل برادر این روزنامه نگار آذربایجانی، او و برادرش حسین صدوقی را بازداشت کرده بودند. حسین صدوقی پس از چند ساعت بازجویی به قید آزاد شده است اما عبدالله صدوقی همچنان در بازداشت به سر می برد.
عبدالله صدوقی پس از کسب مجوز از مراجع قانونی اقدام به چاپ و توزیع پوسترتبلیغاتی به زبان ترکی آذربایجانی برای تیم تراکتورسازی نموده بود.
محمد علیمرادی دیگر فعال آذربایجانی نیز ۲۳ دی ۸۸(۱۳ ژانویه ۲۰۱۰) در رابطه با چاپ پوستر تبلیغاتی تیم تراکتورسازی تبریز توسط ماموران امنیتی بازداشت شده بود که پس از تحمل یک روز بازداشت توام با شکنجه به قید ضمانت آزاد شده است.
ماموران امنیتی ۲۷ دی ٨٨(۱۷ ژانویه ۲۰۱۰)طی تماسی تلفنی با ضامن محمد علیمرادی از او خواسته بودند این فعال مدنی آذربایجانی را به حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی در خیابان صائب تبریز تحویل دهد. علیمرادی ضمن غیرقانونی خواندن احضار تلفنی خواهان ازسال احضاریه کتبی شده است.
در همین رابطه مامورین امنیتی با مراجعه به مغازه کامپیوتری علیرضا حسین زاده از فعالین فرهنگی آذربایجان در تبریز او را بازداشت و مغازه وی را تفتیش کرده اند.مامورین چندین کیس کامپیوتر را با خود برده اند.حسین زاده پس از یک روز بازداشت موقت به قید وثیقه از زندان آزاد شده است.
قاضی هاشم زاده رئیس شعبه چهارم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب تبریز اتهام این فعالین را تبلیغ علیه نظام از طریق چاپ و پخش پوستر تبلیغاتی تیم تراکتورسازی عنوان نموده است.
ماموران اداره اماکن نیروی انتطامی تبریز ۲۱ دی ۸۸(۱۱ ژانویه ۲۰۱۰) با مراجعه به لیتوگرافی و چاپخانه های عافیت و نگار که یکی از بزرگترین موسسات انتشاراتی در شمال غرب کشور می باشد این اماکن را پلمپ نموده و علی عافیت مدیر چاپ عافیت و تنی چند از مسئولین این چاپخانه ها را بازداشت کرده بودند. علی عافیت ۲۱ بهمن ۸۸(۱۰ فوریه ۲۰۱۰) پس از تحمل ۱۰ روز بازداشت موقت به قید وثیقه از زندان تبریز آزاد شده است و چاپخانه ها با وساطت روسای اتحادیه ناشران تبریز فک پلمپ شده و فعالیت خود را از سر گرفته اند.
ماموران همچنین ۱۹ دی ۸۸ (۹ ژانویه ۲۰۱۰)با مراجعه به مغازه صوتی تصویری آذربایجان، داود شیری صاحب مغازه را بازداشت و پس از تفتیش مغازه کیس کامپیوتر و پوسترهای تیم تراکتورسازی تبریز را ضبط نموده بودند.شیری پس از یک روز بازداشت به قید ضمانت از بازداشت آزاد شده است اما مامورین اداره اماکن دستور تخلیه مغازه را صادر و پروانه کسب وی را لغو کرده اند.
صدور احکام زندان
علي بيكس فعال سیاسی آذربایجانی و عضو مجمع آذریهای ایران اسلامی که ۲۵ خرداد ۸۸(۱۵ ژوئن ۲۰۰۹) بازداست شده بود و تا کنون در زندان به سر می برد به هفت سال زندان و هفتاد و چهار ضربه شلاق محكوم شده است.
اتهام بیکس اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم بر علیه امنیت ملی، تبلیغ علیه نظام و تشویش اذهان عمومی عنوان شده است.
استنادات قاضی برای طرح این اتهامات مصاحبه بیکس با رسانه های خارجی و حضور وی در ساعات اولیه بامداد روز ۲۵ خرداد(۱۵ ژوئن) در خیابان بوده است.
نیروهای امنیتی زمانی که وی به منظور ملاقات با یکی از دوستانش در بامداد روز دوشنبه ۲۵ خرداد ۸۸(۱۵ ژوئن ۲۰۰۹)از خانه خود در خیابان تخت طاووس تهران خارج شد وی را بازداشت کرده بودند و بر همین اساس وی به اتهاماتی نظیر اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم بر علیه امنیت ملی متهم گردیده است.طرح این اتهام سنگین به بیکس در حالی صورت می پذیرد که در آن ساعات هیچگونه تجمع اعتراضی و تظاهراتی به وقوع نپیوسته بود.
وکیل این فعال مدنی به حکم صادره برای او اعتراض کرده و پرونده به دادگاه تجدید نظر استان تهران ارسال گردیده است.وکالت علی بیکس برعهده بیات وکیل دادگستری در تهران می باشد.
بیکس دانشجوی دکتری تاریخ و مسئول روابط عمومی مجمع آذریهای ایران اسلامی و یکی از فعالین ستاد تهران میرحسین موسوی کاندیدای دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران بود. وی پس از انتشار فیلمی در اینترنت که خاتمی رئیس جمهور پیشین ایران را در حال بازگویی جوکی نژادپرستانه در مورد آذربایجانیها نشان می داد از عضویت در ستاد موسوی و مجمع آذریهای ایران اسلامی استعفا داده و با نوشتن مقالاتی اعتراض خود را به این اظهارات ابراز داشت.
یاشار حکاک پور فعال حقوق بشر آذربایجانی از سوی شعبه ۱۰۶ دادگاه جزائی زنجان به شش ماه حبس تعزیری و ۵۰ ضربه شلاق محکوم شده است.
اتهام این فعال حقوق بشر نشر و اشاعه اکاذیب و افترا و اهانت به نهادهای رسمی حکومت ایران از طریق ارسال اخبار به خارج از کشور و تشکیل شب شعر به مناسبت ۲۱ آذر(۱۲ دسامبر) در دانشگاه زنجان عنوان شده است.
این فعال سابق دانشجویی ۱ بهمن ۸۴(۲۱ ژانویه ۲۰۰۶) توسط ماموران اداره اطلاعات مراغه بازداشت و پس از یک ماه بازداشت موقت به قید وثیقه و ضمانت ۳۰ و۵۰ میلیون تومانی از زندان آزاد شده بود.
پیش از این نیز شعبه یک دادگاه انقلاب زنجان این فعال حقوق بشر آذربایجانی را به اتهام تبلیغ علیه نظام محاکمه و وی را به شش ماه حبس تعزیری محکوم نموده بود.
حکاک پور معتقد است که فعالیتهای مدنی وی در راستای دفاع از حقوق انسانی آذربایجانیها در ایران و فعالیتهای دانشجویی او از جمله برگزاری مراسم شب شعر با مجوز هیات نظارت دانشگاه زنجان و انتشار نشریات قیزیل اوزن و زنگان سوزلری باعث صدور چنین احکامی برای وی شده است.
یاشار حکاک پور عضو شورای مرکزی جمعیت اسلامی دانشجویان دانشگاه زنجان، مدیر مسئول نشریه دانشجویی هیمه و سردبیر نشریات دانشجویی قیزیل اوزن و زنگان سوزلری در دانشگاه زنجان و مسئول شعبه سازمان غیردولتی(NGO)خانه فرزندان آذربایجان در مراغه بوده است. وی اکنون در خارج از کشور به سر می برد و مسئولیت روابط عمومی انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران(آداپ)را برعهده دارد.
برگزاری دادگاه فعالین آذربایجانی
بدنبال انتشار فیلمی در اینترنت که محمد خاتمی رئیس جمهور پیشین ایران (که از موسوي حمايت كرده است) را در حال بازگویی جوکی در مورد آذربايجاني‌ها نشان می‌داد شهرها و دانشگاههای آذربایجان اردیبهشت و خرداد ۸۸(می ۲۰۰۹) به صحنه اعتراضات آذربایجانیها تبدیل شد.
همزمان با سخنرانی میرحسین موسوی در تبریز در ۴ خرداد ۸۸(۲۵ می ۲۰۰۹) ماموران امنیتی با حمله به عده ای از حاضرین که شعارهایی در محکومیت عمل نژادپرستانه خاتمی و با محتوای خواستهای ملی و زبانی آذربایجانیها سر می دادند، آنها را به شدت مورد ضرب و شتم قرار داده و عده زیادی را بازداشت کرده بودند.
جلسه رسیدگی به اتهامات علی ایمانی فعال دانشجویی آذربایجان در دانشگاه تبریز و جهانبخش و نادر بخت آور از فعالین مدنی آذربایجانی در تبریز ۲۹و ۳۰ دی ۸۸(۱۹ و ۲۰ ژانویه ۲۰۱۰) در شعبه ۱۱ جزائی تبریز به ریاست قاضی محمدی برگزار شده است.
این فعالین ۴ خرداد ۸۸(۲۵ می ۲۰۰۹) پس از پایان مراسم سخنرانی میرحسین موسوی در ورزشگاه باغشمال تبریز توسط نیروهای امنیتی دستگیر و پس از ۹ روز بازداشت موقت به قید وثیقه از زندان آزاد شده بودند.
اتهام این افراد اخلال در نظم عمومی از طریق سردادن شعارهایی با محوریت تحصیل به زبان مادری و خواستهای ملی و زبانی آذربایجانیها و اعتراض به جوک گویی نژادپرستانه محمد خاتمی عنوان شده است.
دادگاه این افراد به صورت غیر علنی برگزار شده و نقی محمودی وکیل دادگستری در تبریز وکالت نادر و جهانبخش بخت آور را بر عهده داشته است.این فعالین در دوران بازداشت مورد ضرب و شتم و شکنجه قرار گرفته و از حق ملاقات با وکیل و خانواده محروم بوده اند.
جلسه رسیدگی به اتهامات جمشید زارعی، وحید شیخ بگلو و نیما پوریعقوب از فعالین مدنی آذربایجانی در تبریز ۱۴ دی ٨٨(۴ ژانویه ۲۰۱۰) در شعبه ۱۰۴ جزائی برگزار شده است.
دادگاه این افراد به صورت غیر علنی برگزار شده و اتهام این فعالین آذربایجانی اخلال در نظم عمومی عنوان شده است. نقی محمودی وکیل دادگستری در تبریز وکالت این افراد را برعهده داشته است.
این فعالین ۷ آبان ۸۷(۲۸ اکتبر ۲۰۰۸) و در جریان برگزاری مراسم استقبال از دانشجویان دانشگاه تبریز که پس از ماهها بازداشت موقت از زندان آزاد شده بودند، در مقابل درب زندان تبریز دستگیر وپس از مدتی به قید وثیقه از زندان آزاد شده بودند.
چندی پیش شعبه دوم دادگاه انقلاب تبریز۱۹ آبان ۸۸(۱۰ نوامبر ۲۰۰۹) این افراد را به اتهام اجتماع و تبانی جهت برهم زدن امنیت ملی محاکمه و از اتهام وارده تبرئه نموده است .
حکومت ایران از به کاربردن رنگها و نمادهای فرهنگی آذربایجانیها در تابلوهای تبلیغاتی، آرم شرکتها و مراسمات مختلف ممانعت می کند. استفاده کنندگان از این نمادها مورد آزار و اذیت قرار گرفته و بازداشت و زندانی می گردند. حکومت ایران فعالیت سازمان‌های غیر دولتی(NGO) آذربایجانی در ایران را به شدت محدود کرده و دید امنیتی نسبت به فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی این سازمانها مانع از شکل گیری نهادهای مردمی رسمی در منطقه آذربایجان گردیده است.
بهبود قلیزاده فعال مدنی آذربایجانی و مدیر گروه کوهنوردی یاشیل آذربایجان ۲۶ دی ۸۸(۱۶ ژانویه ۲۰۱۰) پس از حضور در شعبه ۲ بازپرسی میاندوآب(قوشاچای) تفهیم اتهام و به قید وثیقه آزاد شده است.
شورای تامین شهرستان میاندوآب(قوشاچای) ۱۵ آبان ۸۸(۶ نوامبر ۲۰۰۹) طی نامهای محرمانه به اداره تربیت بدنی این شهر دستور لغو مجوز گروه کوهنوردی «یاشیل آذربایجان» را به دلیل فعالیتهای قوم گرایانه صادر کرده بود. این سازمان غیر دولتی در زمینه ورزشی و حفاظت از محیط زیست و آشنایی جوانان آذربایجانی با فرهنگ آذربایجان فعالیت می نمود.
همچنین مامورین اداره اماکن میاندوآب(قوشاچای) ۲۲ آبان ۸۸(۱۳ نوامبر ۲۰۰۹) با مراجعه به مغازه عکاسی قلیزاده به نام «باخیش» خواستار تعویض تابلو و کارت ویزیت مغازه وی به دلیل استفاده از رنگها و نمادهای آذربایجانی در تابلو و کارت ویزیت وی و تبلیغ پان ترکیسم شده اند.
پرونده این فعال آذربایجانی پس از مقاومت در برابر خواسته ماموران برای تعوض نام و تابلو مغازه به دادگاه انقلاب ارسال گردیده است.
اتهام این فعال مدنی آذربایجانی تبلیغ علیه نظام از طریق تشکیل و اداره گروه کوهنوردی یاشیل آذربایجان با مجوز فرمانداری میاندوآب(قوشاچای) و استفاده از رنگها و نمادهای آذربایجانی و طراحی و چاپ تابلو تبلیغاتی و کارت ویزیت به زبان ترکی آذربایجانی برای آتلیه عکاسی عنوان شده است.
آزادی از زندان
ابراهیم آسمانی، ابراهیم فرج زاده، محمد رضا یوسفی از فعالین مدنی آذربایجانی در تبریز که ۸ دی ۸۸(۲۹ دسامبر ۲۰۰۹) در جریان تشییع جنازه چنگیز بخت آور فعال مدنی آذربایجانی در تبریز بازداشت شده بودند پس از تحمل ۲۶ روز بازداشت موقت به قید وثیقه سی میلیون تومانی از زندان تبریز آزاد شده اند.
اتهام این فعالین تبلیغ علیه نظام، عضویت در گروههای غیرقانونی و اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم بر علیه امنیت ملی از طریق شرکت در مراسم تشییع عنوان شده است.
پیش از این نیز مهدی، مجید و نصیب جوادپور از بازداشت شدگان در این مراسم به قید ضمانت از زندان آزاد شده بودند.
ماموران امنیتی در جریان مراسم خاکسپاری چنگیز بخت آور هنگامی که شرکت کنندگان در مراسم خاکسپاری از قبرستان مارالان خارج می شدند به آنها حمله کرده و با استفاده از چماق و زنجیر و گاز اشک آور مردم را مورد ضرب و شتم قرار داده و عده ای را بازداشت کرده بودند.
هوشنگ رضایی مدیر موسسه فرهنگی و غیردولتی «پارلاق دان اولدوزو» ۸ دی ۸۸(۲۹ دسامبر ۲۰۰۹) توسط ماموران اداره اطلاعات در تبریز در دفتر این موسسه غیر دولتی بازداشت و پس از تحمل ۲۰ روز بازداشت موقت به قید وثیقه سی میلیون تومانی از زندان آزاد شده است.
ماموران اداره اطلاعات تبریز با مراجعه به دفتر موسسه فرهنگی پارلاق دان اولدوزو که در زمینه آموزش زبان ترکی آذربایجانی و تحقیق علمی در زمینه زبان ترکی فعالیت دارد هوشنگ رضائی مدیر موسسه را بازداشت کرده بودند.مامورین دفتر این مرکز فرهنگی را تفتیش و پلمپ کرده کلیه کتابهای ترکی و مقالات موجود در این موسسه را با خود برده اند.نقی محمودی وکیل دادگستری در تبریز وکالت مدیر این موسسه فرهنگی را بر عهده دارد
مجید ماکوئی فعال دانشجویی آذربایجان و دانشجوی دانشگاه مالک اشتر اصفهان ۳ دی ۸۸(۲۴ دسامبر ۲۰۰۹) پس از تحمل دوران محکومیت با عفو مشروط از زندان تبریز آزاد شده است.
ماکوئی ۲۰ بهمن ۸۷(۸ فوریه ۲۰۰۹) طی حکمی از سوی شعیه یک دادگاه انقلاب تبریز به ریاست قاضی حملبر به یکسال حبس تعزیری و دو سال حبس تعلیقی محکوم گردیده بود.
اتهام این فعال دانشجویی آذربایجان مشارکت در تشکیل گروه جهت بر هم زدن امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام از طریق مدیریت وبلاگ جنبش دانشجویی آذربایجان(آذوح) عنوان شده است.
ماکوئی ۱۰ شهریور۸۷(۳۱ آگوست ۲۰۰۸) به همراه هشت تن از فعالین دانشجویی دانشگاه تبریز دستگیر و پس از دو ماه بازداشت موقت به قید وثیقه از زندان آزاد شده بود.
چندی پیش نیز فراز زهتاب، آیدین خواجه ای و احسان نجفی نسب از فعالین دانشجویی دانشگاه تبریز که در جریان این پرونده به سه سال حبس محکوم شده بودند پس از طی دوره محکومیت از زندان تبریز آزاد شده بودند.
سازمان عفو بین الملل طی بیانیه هایی در ۱ آذر٬ ۲ آبان و۲ مهر ۸۷ (۲۱ نوامبر٬ ۲۳ اکتبر و ۲۳ سپتامبر ۲۰۰۸) بازداشت این فعالین دانشجویی را محکوم و خواهان آزادی بی قید و شرط آنان شده بود.
۲۱ آذر(۱۲ دسامبر) سالروز رسمیت زیان ترکی آذربایجانی در آذربایجان است. آذربایجانیها هر ساله با هدیه کتابهای ترکی و پخش اعلامیه در سطح شهرهای آذربایجان، برگزاری مراسمات فرهنگی و آتش بازی یاد و خاطره یکسال رسمیت یافتن زبان ترکی در آذربایجان را گرامی داشته و این روز را جشن می گیرند.
حکومت ایران هر ساله همزمان با ۲۱ آذر(۱۲ دسامبر) از برگزاری مراسمات جشن سالروز رسمیت زیان ترکی آذربایجانی ممانعت می کند. شرکت کنندگان و برگزار کنندگان این مراسمات مورد آزار و اذیت قرار گرفته و بازداشت و زندانی می شوند.
سعید چلبیانی فعال فرهنگی آذربایجانی و مدیر گروه فرهنگی کودکان «وارلیق» که در جریان برگزاری مراسم ۲۱ آذر ۸۸(۱۲ دسامبر ۲۰۰۹)در تبریز بازداشت شده بود روز شنبه ۱۲ دی ۸۸(۲ ژانویه ۲۰۱۰) پس از تحمل ۲۴ روز بازداشت موقت به قید وثیقه ۲۰ میلیون تومانی از زندان تبریز آزاد شده است.
این فعال آذربایجانی ۱۹ آذر ۸۸(۱۰ دسامبر ۲۰۰۹) در جریان برگزاری مراسم جشن خصوصی در منزل یکی از فعالین آذربایجانی توسط مامورین اداراه اطلاعات بازداشت شده بود. این مراسم فرهنگی با شعرخوانی گروه فرهنگی کودکان با نام وارلیق و نواختن موسیقی آذربایجانی برگزار شده بود اما ماموران امنیتی ایران با حمله به مراسم به صورت عده ای از مهمانان گاز فلفل پاشیده و ضمن ضبط کارت شناسایی تمام افراد حاضر در مجلس، این فعالین را بازداشت کرده بودند.
اتهام چلبیانی اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم بر علیه امنیت ملی از طریق برگزاری مراسم خصوصی بزرگداشت ۲۱ آذر(۱۲ دسامبر) عنوان شده است.
پیش از این نیز رضا گردانی، جمیل تسوجیان و بهرام بهیمی که در همین مراسم بازداشت شده بودند ۱ دی ۸۸(۲۲ دسامبر ۲۰۰۹) به قید وثیقه از زندان تبریز آزاد شده اند.
بازداشت موقت طولانی مدت
مسئولین امنیتی ایران فعالین سیاسی و فرهنگی آذربایجانی را به صورت خودسرانه بازداشت و مدتهای طولانی بدون محاکمه وملاقات با وکیل و خانواده در بازداشت نگه می دارند.
ماموران امنیتی در جریان مراسم خاکسپاری چنگیز بخت آور در ٨ دی ٨٨(۲۹ دسامبر ۲۰۰۹) هنگامی که شرکت کنندگان در مراسم خاکسپاری از قبرستان مارالان خارج می شدند به آنها حمله کرده و با استفاده از چماق و زنجیر و گاز اشک آور مردم را مورد ضرب و شتم قرار داده و عده ای را بازداشت کردند.
هادی مرتضی سیلاب مدیر مسئول نشریه دانشجویی "دان اولدوزو" در دانشگاه صنعتی اصفهان، علی تهمتن استاد موسیقی آذربایجانی، رضا ابری و یعقوب وجودی از فعالین مدنی آذربایجانی که در این مراسم بازداشت شده بودند پس از گذشت بیش از یک ماه از زمان دستگیری همچنان در بازداشت به سر می برند. از سرنوشت فرزین اصغری و علی ایمانی دیگر بازداشت شدگان در این مراسم اطلاعی در دست نیست.
بازداشت این افراد پس از آن صورت گرفته است که آنها در مراسم خاکسپاری چنگیز بخت آور شرکت کرده و پس از نثار گل شعارهایی مبنی بر تسلیت این ضایعه به آذربایجانیها سرداده و مارش ملی آذربایجان را خوانده اند.
اتهام این فعالین تبلیغ علیه نظام، عضویت در گروههای غیرقانونی و اجتماع و تبانی جهت ارتکاب جرم بر علیه امنیت ملی از طریق شرکت در مراسم تشییع عنوان شده است.
چنگیز بخت آور از فعالین شناخته شده آذربایجانی در تبریز است که در سالهای اخیر به خاطر مبارزاتش در راستای خواستهای ملی و زبانی آذربایجانیها از سوی ماموران امنیتی ایران بازداشت و به زندان محکوم گردیده بود.خانواده بخت آور با توجه به سلامت جسمی او، ماموران امنیتی ایران را به دخالت در مرگ این فعال آذربایجانی متهم می کنند.
توقیف کتابهای شعر ترکی آذربایجانی
فشار بر شعرا و نویسندگان آذربایجانی در سده اخیر و پس از روی کار آمدن حکومت پهلوی در ایران افزایش یافته است. نهادهای ناظر بر امور نشر در ایران انتشار کتب به زبان ترکی آذربایجانی را منع نموده و محدودیتهای فراوانی در چاپ این آثار فرهنگی اعمال می کند. حکومت ایران در سال ۱۳۲۵(۱۹۴۶) اقدام به سوزاندن صدها هزار جلد کتاب به زبان ترکی آذربایجانی در آذربایجان نموده است.
کتابهای شعر ترکی «الیمده اللی بارماق» اثر نگار خیاوی ، «سو پیچیلتیسی» اثر ملیحه عزیزپور و «باهار گلمدی» اثر سامان حسن زاده از شعرای آذربایجانی در ایران که در جمهوری آذربایجان چاپ شده بود به هنگام ورود به کشور توسط ماموران اداره اطلاعات در مرز آستارا توقیف شده است.
ماموران اداره اطلاعات آستارا ۲۵ دی ۸۸(۱۵ ژانویه ۲۰۱۰) به هنگام ورود اتوبوس حامل کتابها به کشور کتب شعر را توقیف و اتوبوس حامل این کتابها را جریمه نموده اند.
وزارت ارشاد ایران از صدور مجوز برای چاپ این کتب شعر ترکی آذربایجانی خودداری نموده بود و بعضی از این کتابها پس از پنج سال از زمان تقاضای مجوز چاپ، موفق به اخذ مجوز نشده بودند.
چندی پیش نیز مسئولین اداره ارشاد قم از صدور مجوز برای انتشار کتابهای شعر و ادبیات آذربایجانی به نامهای ائل ادبیاتی و دیوان اشعارعلی سیفی خودداری کرده بودند.
Monthly Report of Association for Defense of Azerbaijani Political Prisoners in Iran(ADAPP)– January 2010
The systematic violation of human rights of Azerbaijanis within Iran continued through January 2010. Azerbaijani supporters of Tractor football club were under pressure, activists publishing and distributing posters of the club in Turkish were detained. Jail sentences were issued against Azerbaijani activists, arbitrary detention of activists, and long term temporary detentions were applied as in previous months. The detainees are deprived of their fundamental rights of access to a lawyer or visits from their families during detentions.
Detention of Azerbaijani supporters of Tractor football club
“Tiractor Football Club” soccer games have been transformed into the focal point of expressing the national demands of Azerbaijanis. The tens of thousands of supporters, carrying signs in Azerbaijani Turkish calling for linguistic and ethnic rights, chant slogans like “long live Azerbaijan”, and “Schooling in Turkish”.
Security forces have limited linguistic rights expression by using tactics such as body searches when entering to the sport stadiums and confiscating signs or any other item written in Azerbaijani Turkish.
Security forces also arrested makers of the Tractor Fan Club posters, which were allowed to be published by club and government authorities during past two months. Some printing and distribution offices for the posters as well as shops selling them were shut down.
Abdollah Sadughi, an Azerbaijani journalist and a member of Goal, Corner and Khos Khabar sport journals was arrested by Tabriz intelligence office agents on January 18, 2010. The agents arrested him and his brother after stopping their car. His brother Hossein Sadughi was released on bail after some hours but Abdollah Sadughi is still in detention.
Abdollah Sadughi was publishing and distributing posters in Azerbaijani Turkish after receiving permission from the government.
Mohammad Alimoradi, an Azerbaijani activist, was also arrested by security forces on January 23, 2010 in Tabriz for publishing Tractor Football Club posters. He was released on bail after one day of detention, but he was reportedly tortured and subjected to other ill-treatments.
Azerbaijani cultural activist Alireza Hosseinzade was arrested in Tabriz and his shop was searched by security forces. He was released on bail after one day of detention. He was detained for publishing and distributing Tractor football club posters.
Tabriz police forces arrested Ali Afiyet, the supervisor of the Afiyet printing office in Tabriz along with other managers in the office. Afiyet was released after 10 days of detention on bail. The printing office which was also closed down has been reopened.
The security forces also arrested Davud Shiri, who has a shop selling electronic goods. His shop was closed down after his detention and the computer and some Tractor Football Club posters were taken. Shiri was released after one day of detention on bail, but his shop remains closed by authorities.
Azerbaijani activists are faced by jail sentences
Ali Bikas, an Azerbaijani political activist and a member of Islamic Iran’s Azerbaijanis Association who was arrested on Jun 15, 2009 is still in prison. He was tried and sentenced to seven years of imprisonment and four lashes. Bikas was accused of “crimes against national security”, “propaganda against the regime” and also “swaying of public opinion.” The claims are based on his interview with foreign media and his presence in streets on Jun 15 after the latest presidential election in Iran.
Bikas’s lawyer opposed the issued verdict against his client and his file has been sent to appellate court.
Bikas is a Ph.D. student of history and is the spokesman of the Islamic Iran’s Azerbaijanis Association He was an active participant in Mir Hossein Mousavi’s recent election campaign. He withdrew from his position after an internet video was released in which former Iranian President Khatami ridiculed Iranian Azerbaijanis. He was further compelled to write articles condemning Khatemis racist action. Khatami was an ardent supporter of Mir Hossein Mousavi during the election.
Yashar Hakkakpur, a human rights activist, was sentenced to six months of imprisonment and 50 lashes. He was charged with allegedly publishing and distributing false information, insulting the IRI by sending news to foreign countries, and participating in a meeting in which Azerbaijani poets were present to commemorate the 21 Azer in Zanjan University. He had been previously sentenced to six months of imprisonment on charges of propaganda against the regime.
Hakkakpour, a student at the time, was detained on January 21, 2006 by Maraghe intelligence office agents and was released on bail of 800 million rials ($80,000).
Hakkakpur believes that the verdicts are issued against his activities in defense of Azerbaijani human rights and also his student activities such as publishing student journals Qiziluzen and Zangan Sozleri.
Yashar Hakkakpur was a member of the board of the Islamic Association of Zenjan University, director-in-chief of student journal Heyme, and editor-in-chief of student journals Qiziluzen and Zangan Sozleri. He was also responsible for the NGO Azerbaijan’s Children Home in Maraghe. He now is living in Turkey and is a spokesman for the Association for the Defense of Azerbaijanis political prisoners in Iran (ADAPP).
Azerbaijani activists tried
Iran authorities banned using the colors and cultural symbols of Azerbaijan in advertisements, logos and ceremonies. Those who do are arrested and mistreated by authorities. Iran’s government has put limits on forming Azerbaijani NGO’s.
Behbud Gholizade, an Azerbaijani cultural activist and the director of Yasil Mountaineering Group was tried on January 16, 2010 in Miyandoab (Qosacay). He was subsequently released on bail. The group was banned by Miyandoab sport and physical training office because of group’s activity on ethnic rights. The group was an NGO which held activities advocating the preservation of natural environments and also in introducing Azerbaijani culture to youth.
The authorities also demanded that a photography shop owned by Gholizade remove anything in his store using colors or symbols of Azerbaijan. The shop owner will be tried and charged with managing Yasil Mountaineering Group and pan-Turkism only for use of such symbols in his shop.
Last summer, widespread protests were orchestrated throughout cities and universities of Azerbaijan in response to an internet video which showed Mohammad Khatemi, an ex-president of the Islamic Republic of Iran, making a racially-motivated joke and insulting the national integrity of Azerbaijanis.
In a presidential campaign speech by Mousavi in Tabriz on May 25, 2009, security forces attacked the participants who were chanting slogans in condemning Khatemi’s racist action and demanding human rights for Azerbaijanis. Some activists were detained during the speech.
Ali Imani, an Azerbaijani student activist along with Azerbaijani cultural activists Jahanbakhs and Nader Bakhtavarz were tried on January 19, and 20, 2010. The activists were arrested during Mousavi’s Tabriz speech by security forces and were released on bail to be tried later.
They are being charged with “violation of the public order” by chanting Azerbaijanis ethnic and linguistic rights slogans and condemning Khatemi’s racist joke. The trial was not public. Reportedly, the activists were tortured and subjected to other ill-treatments and were not allowed to access a lawyer during detention.
The trial of Jamshid Zarei, Vahid Sheykhbaghlu, and Nima Puryaghub took place on January 4, 2010 in Tabriz. The Azerbaijani activists are charged with “violation of public order.” The trial was not public.
Zarei and Sheykhbaghlu were arrested when participating in a meeting in front of Tabriz University and were released after 9, and 49 (respectively) days of detention on bail to be tried later. Prior, they also were charged with movement against national security and were acquitted.
Azerbaijani activists released from prison
Ebrahim Asmani, Ebrahim Farajzade and Mohammadreza Yusefi, Azerbaijani activists in Tabriz who were arrested during funeral ceremony of Changiz Bakhtavar (an Azerbaijani prominent activist in Tabriz), were released after 26 days of detention on bail of 300 million rial ($30,000) to tried later. They were arrested and charged with propaganda against regime, membership in illegal groups and also movement against national security by participating in a funeral ceremony.
Prior Mehdi, Majid, and Nasib Javadpur, who were arrested at the same ceremony, were also released on bail. During this funeral ceremony many were arbitrarily arrested, severely beaten and pepper sprayed by security agents.
Hushang Rezayi, director of “Parlak Dan Uludz”, a non-governmental cultural center in Tabriz were released after 20 days of detention on bail of 300 million rial ($30,000). He was arrested in his work place by Tabriz intelligence office agents on December 29, 2009.
The cultural center actively works on Azerbaijani Turkish education and research in the field of Azerbaijani language. The building of the organization was searched by agents and the center was closed down. All books and articles existing in the center were confiscated by security forces.
Majid Makui, an Azerbaijani student activist at Esfahan Malekashtar University, was conditionally released from Tabriz prison after serving his jail term in December 24, 2009.
Makui was arrested on August 31, 2008, along with eight other student activists, and was released on bail to be tried later. Later, Makui was tried and sentenced to one year of imprisonment and two years of suspended imprisonment on February 2009. He was charged with participation in establishing of illegal groups in order to violate national security and propaganda against regime by moderating AZOH (Azerbaijan Student Movement) blog.
Faraz Zehtab, Aydin Khajeyi, and Ehsan Najafi Nasab who were released several months ago were also given the same charges. Amnesty International issued urgent actions on November 21, October 23, and September 23, 2008 condemning the detention of the student activists called for the unconditional release of all students.
21 Azer refers to the date December 12, 1945, at which time the Azerbaijani-Turkish language regained its official status and once again became the official language of Azerbaijan. Every year, the people of Azerbaijan throughout the cities celebrate its anniversary by giving Azerbaijani-Turkish books as presents, distributing leaflets and making fireworks to commemorate the year that the Azerbaijani language became the official language of their homeland. Iranian authorities arbitrarily prevent any celebration in a heavy-handed manner every year around 21 Azer day.
Said Chalabiyani, Azerbaijani cultural activist and director of the “Varliq Childrens Poem Reciting Group” who was arrested on December 10, 2009 in Tabriz, was released on bail of 200 million rial ($20,000) after 24 days of detention. His trial is scheduled for a later date. He is charged with movement against national security by organizing private ceremonies.
The activist was arrested at the home of one of the Azerbaijani activists during a private celebration of 21 Azer. Although the ceremony was a cultural ceremony with poem readings and Azerbaijani music performances, the security forces attacked the guests spraying pepper gas and beating participants. Security forces confiscated the IDs of participants.
Reza Gordani, Jamil Tasujiyan, and Bahram Bahmani were released on bail on December 22, 2009.
Long term arbitrary detentions
Iran authorities detain Azerbaijani political and cultural activists arbitrarily for long periods of time and deprive them from their fundamental rights of access to a lawyer or visits from their family.
Hadi Mortaza Selab, the director-in-chief of “Dan Ulduz” student journal at Esfahan Technical University; music teacher Ali Tahamtan; and Reza Abri and Yghub Vujudi, cultural activists who were arrested during Changiz Bakhtavar funeral ceremony on December 29, 2009 are still detained. The reason of their detention is propaganda against regime and membership in illegal groups and movement against national security by participating in funeral ceremony.
Azerbaijani poem books are banned
Pressure on Azerbaijani poets and writers is an old story in Iran which started from Pahlavi era. It reached a peak in 1946 in which the government burned hundreds of thousands of books in Tabriz. Such pressure has not decreased since the 1979 Revolution. Iranian authorities have banned books written in Azerbaijani Turkish.
“Elimde Elli Barmaq” by Negar Khiyavi, “Su Piciltisi” by Malihe Azizpur, and “Bahar Gelmedi” by Saman Hasanzade, which are poems published in Republic of Azerbaijan, were confiscated by Astara border intelligence agents when entering Iran on January 15, 2010.
Iran authorities do not accept the application for publishing books in Azerbaijani Turkish and some books are waiting for acceptance for more than five years. In Qom, authorities did not accept the publication of “El Edebiyati” and a poem book by Ali Seyfi.
*******
گزارش ماهانه انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران (آداپ)
- دسامبر ۲۰۰۹
نقض سیستماتیک حقوق انسانی آذربایجانیها در ایران در ماه دسامبر سال ۲۰۰۹ همچون ماههای گذشته ادامه داشت. با مرگ مشکوک چنگیز بخت آور، جامعه آذربایجانیها در ایران برای چندمین بار در طی سالهای گذشته شاهد مرگ فعالین شناخته شده آذربایجانی بود. بازداشت و احضار فعالین آذربایجانی در ماه نوامبر به دلیل همزمانی با ۲۱ آذر(۱۲ دسامبر) و برگزاری مراسمات ویژه این روز افزایش یافته است. محدویتهای فرهنگی و صدور احکام حبس برای فعالین آذربایجانی در ماه دسامبر نیز ادامه یافت و آذربایجانیها از حق اجتماع آزادانه و بیان خواسته های خود محروم بوده اند.
مرگ مشکوک چنگیز بخت آور فعال آذربایجانی
جسم بی جان چنگیز بخت آور فعال شناخته شده آذربایجانی روز يکشنبه ۶ دی ٨٨(۲۷ دسامبر ۲۰۰۹) در محل کارش در نیروگاه برق تبریز پیدا شد. همکاران او چندین ساعت پس از مرگ، جسد او را در اتاق محل کارش یافته اند.
خانواده بخت آور با توجه به سلامت جسمی او، ماموران امنیتی ایران را به دخالت در مرگ این فعال آذربایجانی متهم می کنند.
مامورین اداره اطلاعات تبریز خانواده بخت آور را جهت دفن هرچه سریعتر جسد تحت فشار قرار داده بودند و تهدید کرده بودند که در غیر اینصورت جسد بخت آور را در مکانی نامعلوم و بدون اطلاع خانواده دفن خواهند کرد.
بر اساس معاینات اولیه علت مرگ بخت آور سکته قلبی عنوان شده است و جسد به منظور تعیین علت دقیق مرگ توسط اداره پزشکی قانونی کالبد شکافی شده است اما نتایج کالبد شکافی هنوز مشخص نیست. خانواده بخت آور با توجه به وابسته بودن اداره پزشکی قانونی به نهادهای امنیتی ایران نتایج کالبد شکافی را رد می کنند.
چنگیز بخت آور از فعالین شناخته شده آذربایجانی در تبریز است که در سالهای اخیر به خاطر مبارزاتش در راستای خواستهای ملی و زبانی آذربایجانیها از سوی ماموران امنیتی ایران بازداشت و به زندان محکوم گردیده بود.
بازداشت فعالین آذربایجانی
ماموران امنیتی ایران صبح روز سه شنبه ٨ دی ٨٨ (۲۹ دسامبر ۲۰۰۹) پس از برگزاری مراسم تشییع جنازه چنگیز بخت آور در قبرستان مارالان تبریز به شرکت کنندگان در مراسم حمله و پس از پرتاب گاز اشک آور و ضرب و شتم مردم ۲۲ تن از شرکت کنندگان در مراسم را بازداشت کردند.
ابراهیم فرج زاده، هادی مرتضی سیلاب، علی تهمتن، رضا ابری، هوشنگ رضائی، فرزین اصغری، علی ایمانی، محمد رضا یوسفی، ابراهیم آسمانی و سه برادر به نامهای مهدی،مجید و نصیب جوادپور از جمله بازداشت شدگان می باشند.از میان بازداشت مجيد، مهدي و نصيب جوادپور و چند تن دیگر در طی روزهای گذشته آزاد شده اند اما بقیه همچنان در بازداشت به سر می برند.
در جریان این درگیری ماموران امنیتی با پاشیدن گاز فلفل به چشمان عباس لسانی ، هادی حمیدی شفیق ، محمد تاجدهی و حسین نصیری از فعالین مدنی آذربایجانی، به شدت آنها را مورد ضرب و جرح قرار دادند.
پیش از برگزاری مراسم نیز ماموران اداره اطلاعات تبریز در تماسی تلفنی با عباس لسانی فعال شناخته شده آذربایجانی وی را به مرگ تهدید کرده بودند و از او خواسته بودند تا سریعا تبریز را ترک و در مراسم تشییع جنازه و مجلس ترحیم شرکت نکند.
نیروهای امنیتی همچنین با حضور در مجلس ترحیم چنگیز بخت آور که عصر همان روز در مسجد امام علی شهرک رشدیه تبریز برگزار شده بود یعقوب وجودی فعال آذربایجانی در تبریز را بازداشت و اقدام به فیلمبرداری از شرکت کنندگان در مراسم کرده اند.
چنگیز بخت آور از فعالین شناخته شده آذربایجانی در تبریز بود که در سالهای اخیر به خاطر مبارزاتش در راستای خواستهای ملی و زبانی آذربایجانیها بارها بازداشت و به زندان محکوم گردیده بود.خانواده بخت آور معتقدند که مرگ او یک مرگ طبیعی نبوده و ماموران امنیتی ایران در مرگ وی نقش داشته اند.
برگزاری مراسم ۲۱ آذر(۱۲ دسامبر) در آذربایجان هرساله با ممانعت جدی مقامات حکومت ایران مواجه بوده است.
۲۱ آذر(۱۲ دسامبر) سالروز رسمیت زیان ترکی آذربایجانی در آذربایجان در سال ۱۳۲۴(۱۹۴۵) است و آذربایجانیها هر ساله با هدیه کتابهای ترکی و پخش اعلامیه در سطح شهرهای آذربایجان، برگزاری مراسمات فرهنگی و آتش بازی یاد و خاطره یکسال رسمیت یافتن زبان ترکی در آذربایجان را گرامی داشته و این روز را جشن می گیرند.
سعید چلبیانی، رضا گردانی، جمال تسوجیان و بهرام بهیمی از فعالین آذربایجانی در تبریز روز پنجشنبه ۱۹ آذر ۸۸ (۱۰ دسامبر ۲۰۰۹(در جریان مراسم جشن خصوصی در منزل یکی از این فعالین آذربایجانی که به مناسبت ۲۱ آذر برگزار شده بود بازداشت شدند. از این میان رضا گردانی، جمال تسوجیان و بهرام بهیمی ۱ دی ۸۸ (۲۲ دسامبر ۲۰۰۹) پس از تحمل ۱۳ روز بازداشت موقت به قید وثیقه ۲۰ میلیون تومانی از زندان تبریز آزاد شدند اما سعید چلبیانی همچنان در بازداشت به سر می برد.
مامورین امنیتی پس از حمله به این مراسم خصوصی به چشمان عده ای از حاضران در مجلس گاز فلفل پاشیده و کارت شناسایی و موبایل بیش از صد تن از حاضران در مجلس را ضبط نموده اند.
در این مراسم گروه شعر خوانی کودکان وارلیق اقدام به خواندن شعر نموده و موسیقی آذربایجانی نواخته شده است.
حسن دمیرچی(استاد موسیقی آذربایجانی)،آیدین شفیعی و یعقوب تقوی از حاضران در این مجلس مهمانی چند روز پس از برگزاری مراسم به اداره اطلاعات تبریز احضار و مورد بازجویی قرار گرفته اند.
در همین رابطه مصطفی عوض پور، هدایت ذاکر، احمد والایی، جلال محمدی، محمدرضا محمدخانی، ابراهیم آسمانی و عیسی قربان علیزاده از فعالین آذربایجانی در تبریز روز جمعه ۲۰ آذر ۸۸ (۱۱ دسامبر ۲۰۰۹) زمانی که به قصد شرکت در مراسم فرهنگی به مناسبت ۲۱ آذر (۱۲ دسامبر)به تالاربنفشه تبریز مراجعه کرده بودند بازداشت شدند.این افراد پس از چند ساعت بازداشت در حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی تبریز به قید کفالت آزاد و در روزهای بعد جهت بازجویی چندین بار به اداره اطلاعات احضار شدند.
پیش از این قرار بود مراسم فرهنگی ۲۱ آذر )۱۲ دسامبر)در این تالار برگزار شود اما مسئولین برگزاری مراسم پس از دستگیریهای فعالین آذربایجانی در ۱۹ آذر ۸۸ (۱۰ دسامبر ۲۰۰۹) تصمیم به لغو این مراسم گرفته بودند.
شایان ذکر است شهر تبریز روز شنبه ۲۱ آذر ۸۸ (۱۲ دسامبر ۲۰۰۹)جوی امنیتی به خود گرفته بود و ماموران نیروی امنیتی و انتظامی برای کنترل عبور و مرور شهروندان پستهای ایست و بازرسی ایجاد کرده بودند.
مسابقات تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز در ماههای اخیر به صحنه طرح مطالبات آذربایجانیها تبدیل شده است و هواداران این تیم در تهران و تبریز و دیگر شهرهای آذربایجان با سر دادن شعارهای «یاشاسین آذربایجان»، «آذربایجان وار اولسون دوشمنلری خوار اولسون» و «تورک دیلینده مدرسه» اقدام به طرح مطالبات ملی آذربایجانیها و تشویق این تیم می کنند.ماموران امنیتی و انتظامی با حمله به هواداران این تیم آذربایجانی، مانع تشویق این تیم با شعارهای ترکی می شوند.مامورین امنیتی و انتظامی ضمن تفتیش بدنی هواداران این تیم از ورود پارچه نوشته های ترکی آذربایجانی که برای تشویق این تیم تهیه می شود ممانعت می کنند.
یونس نوروزی، وحید منافی و چند تن دیگر از هواداران تیم تراکتورسازی تبریز روز جمعه ۱۳ آذر ۸۸(۴دسامبر ۲۰۰۹) در جریان مسابقه فوتبال بین تیمهای فوتبال تراکتور سازی تبریز و صبای قم بازداشت و پس از دو روز بازداشت موقت با دادن تعهد از اداره اطلاعات تبریز آزاد شده اند.
بازداشت این افراد در ورزشگاه سهند تبریز و هنگامی روی داده است که این افراد پارچه نوشته ای با عنوان «بارسلونای آذربایجان، تراختور تراختور» در دست داشتند و شعار «یاشاسین آذربایجان» در تشویق این تیم آذربایجانی سر داده اند.
بازداشت شدگان در مدت بازداشت در حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی تبریز مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند.
در همین رابطه حامد ختاره دانشجوی حسابداری و از هواداران تیم فوتبال تراکتورسازی تبریز روز چهارشنبه ۲ دی ۸۸ (۲۳ دسامبر ۲۰۰۹) توسط ماموران نیروی انتظامی در ورزشگاه اکباتان تهران بازداشت و پس از تحمل روز بازداشت موقت آزاد شد.
بازداشت این هوادار آذربایجانی تیم فوتبال تراکتورسازی در جریان بازی این تیم با تیم راه آهن تهران صورت گرفته است. مامورین نیروی انتظامی درحین تفتیش بدنی تماشاگران و پس از آنکه جزوه ای در خصوص خواستهای ملی و زبانی آذربایجانیها و تبعیضات صورت گرفته بر آذربایجانیها در ایران در دست ختاره یافتند وی را بازداشت کرده بودند.
همچنین عده ای از هواداران تیم تراکتورسازی پس از پایان مسابقه این تیم با سردادن شعارهایی در رابطه با حقوق زبانی و ملی و انسانی آذربایجانیها اقدام به راهپیمایی در خیابان منتهی به استادیوم اکباتان نمودند. این راهپیمایی مسالمت آمیز با حمله گارد ضدشورش نیروی انتظامی و پرتاب گاز اشک آور و ضرب و شتم مردم و بازداشت عده ای از تظاهر کنندگان به پایان رسید از تعداد بازداشت شدگان و وضعیت آنها اطلاعی در دست نیست.
ماموران نیروی انتظامی با تفتیش بدنی هواداران تیم تراکتورسازی مانع از ورود پرچم و پارچه نوشته های ترکی به داخل استادیوم بازی شده اند.
استاد موسیقی آذربایجانی که در یکی از شهرهای مرزی استان اردبیل مشغول آموزش موسیقی و تشکیل گروه ارکستر بود توسط مامورین امنیتی حکومت ایران بازداشت شده است.
هویت فرد بازداشت شده تا کنون مشخص نیست اما به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا اتهام این تبعه جمهوری آذربایجان آموزش موسیقی در این شهر مرزی استان اردبیل بوده و بر اساس خبر منتشر شده در این خبرگزاری این استاد موسیقی متهم است که با آموزش موسیقی آذربایجانی و تشکیل گروه ارکستر اقدام به ترویج فرهنگ بیگانه نموده است.
سفارت و کونسولگری جمهوری آذربایجان در ایران تا کنون از کم و کیف بازداشت فرد مزبور اظهار بی اطلاعی می کنند.
در سالهای گذشته محدودیتهای فرهنگی در منطقه آذربایجان در شمال غرب ایران به شدت افزایش یافته است. حکومت ایران با بیگانه شمردن زبان، موسیقی و آداب و رسوم آذربایجانیها هر گونه تلاش در جهت احیای فرهنگ آذربایجانی را ترویج فرهنگ بیگانه قلمداد کرده و فعالان عرصه فرهنگی را تحت فشار قرار داده است.
ضرب و شتم فعالین مدنی آذربایجان
حکومت ایران در طی سالیان گذشته از برگزاری مراسم بزرگداشت فقهایی که نظرات متفاوتی با رهبریت مذهبی ایران دارند ممانعت می کند.
ماموران نیروی انتظامی روز پنجشنبه٣ دی ٨٨)۲۴ دسامبر ۲۰۰۹) از برگزاری مراسم مجلس ترحیم آیت الله منتظری در مسجد سید ممانعت نمودند.
بدنبال ممانعت از برگزاری مراسم و تجمع مردم در مقابل درب مسجد، مامورین انتظامی به مردم حمله کرده و عده ای را مورد ضرب و شتم قرار دادند. در جریان این درگیری رئوف طاهری فعال سیاسی در زنجان و برادر زن سعید متین پور فعال حقوق بشر و روزنامه نگار آذربایجانی به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته و مجروح شد.
همچنین دو تن از شهروندان آذربایجانی که در جریان این مراسم بازداشت شده بودند پس از چند ساعت بازداشت آزاد شده اند.
پیش از این نیز آیت الله شریعتمداری مرجع تقلید آذربایجانیها که در اوایل انقلاب خواهان اعطای نوعی خودگردانی به مناطق اقلیتهای اتنیکی و جدایی دین از سیاست بود از سوی مقامات حکومت ایران تحت بازداشت و فشار قرار داشت.مقامات ایران در سال ۵۸ (۱۹۷۹)عده زیادی از مقلدان این مرجع شیعه را اعدام و تبعید و زندانی نموده بودند و از برگزاری مراسم بزرگداشت این مجتهد ممانعت نمودند.
آزادی از زندان
احسان نجفی نسب فعال دانشجویی آذربایجانی در دانشگاه تبریز ۱ دی ٨٨ (۲۲ دسامبر ۲۰۰۹) پس از تحمل دوران محکومیت با عفو مشروط از زندان تبریز آزاد شده است.
این فعال دانشجویی ۲۰ بهمن ۸۷ (۸ فوریه ۲۰۰۹) طی حکمی از سوی شعیه یک دادگاه انقلاب تبریز به ریاست قاضی حملبر به یکسال حبس تعزیری و دو سال حبس تعلیقی محکوم گردیده بود.
نجفی نسب در اویل تابستان ۸۷ (۲۰۰۸) به همراه ۷ تن دیگر بازداشت و پس از سه ماه بازداشت موقت به قید وثیقه از زندان آزاد شده بود.
اتهام این فعال دانشجویی مشارکت در تشکیل گروه جهت بر هم زدن امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام از طریق مدیریت وبلاگ جنبش دانشجویی آذربایجان(آذوح) عنوان شده است.
علی حسین نژاد فعال مدنی آذربایجانی ۳ دی ۸۸ (۲۴ دسامبر ۲۰۰۹) پس از تحمل سه ماه بازداشت موقت در ادارات اطلاعات شهرهای ارومیه و ماکو به قید وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی از زندان آزاد شده است.
این فعال آذربایجانی ۴ مهر ۸۸ (۲۶ سپتامبر ۲۰۰۹) و پس از آنکه که جهت مرخصی یک هفته ای از زندان ماکو آزاد شده بود توسط مامورین اداره اطلاعات در مغازه اش بازداشت شده بود.اتهام حسین نژاد جاسوسی برای ترکیه عنوان شده است.
این فعال آذربایجانی پیش از این نیز به اتهام دعوت مردم به شرکت در تجمع اعتراضی در ۱ خرداد ۸۶ (۲۲ می ۲۰۰۹) و در سالگرد چاپ کاریکاتور توهین آمیز روزنامه دولتی ایران به هشت ماه حبس تعزیری محکوم شده بود و مشغول گذراندن دوران محکومیت خود بود.
فشار بر زندانیان سیاسی آذربایجانی در زندان اردبیل
ودود سعادتی، رحیم غلامی، بهروز علیزاده و علی عباسی از زندانیان سیاسی آذربایجانی که برای اجرای حکم در زندان اردبیل به سر می برند تحت فشار و آزار و اذیت مسئولین زندان قرار دارند.
رئیس زندان اردبیل به مدیر داخله زندان اردبیل دستور داده تا زندانیان مشکل ساز، خطرناک و دارای بیماریهای سخت را به بند ۷ زندان که زندانیان سیاسی در آن نگهداری می شوند منتقل نموده و پرسنل زندان با فحاشی به عقاید و افکار این افراد آنها را تحت فشار قرار دهد.
بدنبال اعتراض ودود سعادتی به توهین پرسنل زندان و سیاست رئیس زندان اردبیل در تحت فشار قرار دادن و تحقیر زندانیان سیاسی آذربایجانی،این زندانی سیاسی روز پنجشنبه ۱۹ آذر ۸۸ (۱۰ دسامبر ۲۰۰۹) به مدت دو روز به سلول انفرادی زندان اردبیل منتقل شده بود.
صدور احکام حبس
پس ازانتشار فیلمی در اینترنت که محمد خاتمی رئیس جمهور پیشین ایران (كه از موسوي حمايت كرده است) را در حال بازگویی جوکی در مورد آذربايجاني‌ها نشان می‌دهد شهرها و دانشگاههای آذربایجان به صحنه اعتراضات آذربایجانیها تبدیل شد.
در جریان یکی از این اعتراضات در ۴ خرداد ۸۸ (۲۵ می ۲۰۰۹) و همزمان با سخنرانی میرحسین موسوی در تبریز ماموران امنیتی با حمله به عده ای از حاضرین در محل سخنرانی که شعارهایی در محکومیت این عمل خاتمی سر می دادند، آنها را به شدت مورد ضرب و شتم قرار داده و عده زیادی را بازداشت کرده بودند.
عبدالله صدوقی، فرید باقرزاده، آرمین شاکران وحیدی، برات دادگر، بابک مینقی(فیلمساز) و اصغر قدیمی(دانشجوی دانشگاه آزاد تبریز) از فعالین آذربایجانی در تبریز ۱۲ آبان ۸۸ (۳ نوامبر ۲۰۰۹) طی حکمی از سوی شعبه ۱۱۱ جزائی تبریز به نود و یک روز حبس و سی ضربه شلاق که به مدت دوسال به تعلق در می آید محکوم گردیدند.
بر اساس حکم صادره قاضی محمدی رئیس شعبه ۱۱۱ جزائی تبریز اتهام این افراد را اخلال در نظم عمومی عنوان کرده است. آنها متهمند که از طریق سردادن شعارهایی بر علیه سید محمد خاتمی و درخواست حقوق زبانی آذربایجانیها به ایجاد سر و صدا در حین سخنرانی میرحسین موسوی در ورزشگاه تختی پرداخته اند.
متهمین در طول دوره بازداشت و دادرسی از حق داشتن وکیل محروم بوده اند و در دوران بازداشت مورد ضرب و شتم و شکنجه قرار گرفته اند.
ممانعت از فروش کتابهای ترکی آذربایجانی در نمایشگاه کتاب
ماموران اداره اطلاعات تهران ۵ آذر ۸۸ (۲۶ نوامبر ۲۰۰۹)با مراجعه به نمایشگاه کتاب انتشارات پینار از عرضه کتابهای ترکی آذربایجانی در این نمایشگاه ممانعت نمودند و از مسئولین نمایشگاه خواستند تا کتابهای ترکی به نمایش گذاشته شده در این فروشگاه را جمع آوری نمایند.
مامورین همچنین در تماسی تلفنی با شریفه جعفری مدیر انتشارات پینار، فروش كتابهای ترکی در مناطق جنوبی تهران را که اکثریت ساکنان آن آذربایجانی هستند حساس خوانده و تهدید به لغو مجوز انتشارات پینار در صورت ادامه عرضه کتابهای ترکی آذربایجانی در این منطقه نمودند.
ممانعت از عرضه کتابهای ترکی آذربایجانی در نمایشگاه کتاب انتشارات پینار در حالی صورت می گیرد كه تمام كتابهاي تركي عرضه شده در این نمايشگاه داراي مجوز چاپ و نشر از وزارت فرهنگ و ارشاد ایران بوده است.
چندی پیش نیز هیأت ناظر وزارت فرهنگ و ارشاد ایران مانع از حضور ناشران کتابهای ترکی آذربایجانی در نمایشگاه سراسری کتاب ایران در ارومیه شده بود. فشار بر ناشران آذربایجانی در سالهای اخیر افزایش یافته و وزارت فرهنگ و ارشاد ایران صدور مجوز برای این ناشران جهت چاپ کتابهای ترکی آذربایجانی را محدود کرده و این ناشران تحت فشار مقامات امنیتی ایران قرار دارند.
Monthly Report of Association for Defense of Azerbaijani Political Prisoners in Iran(ADAPP)– December 2009
The systematic violation of human rights of Azerbaijanis within Iran continued during December 2009. The death of Changiz Bakhtavar under suspicious circumstances reverberated memories of similar suspicious deaths of Azerbaijani activists in Iran in years past. The detention and interrogation of Azerbaijani activists in November 2009 escalated as they coincided particularly with the anniversaries of “21 Azer.” The month of December saw more gross human rights violations such as restraining cultural activities, issuing more arbitrary detention orders against Azerbaijani activists and depriving Azerbaijanis from the right to assemble and the right to free expression.
Death of Changiz Bakhtavar, under Suspicious Circumstances
Changiz Bakhtavar, a renowned Azerbaijani activist, was found dead at his workplace by his colleagues on December 27, 2009. His colleagues at Tabriz Power Station discovered his body a few hours after death in his office.
Bakhtavar’s family stresses that the victim had no known health problems and underlines suspicious behavior by the Iranian security agents.
Security agents were pressing the Bakhtavar family for a rapid burial, else they had warned that the victim’s corpse would have been disappeared and buried in an unmarked grave without the family’s information.
In accordance with the preliminary examinations, his death was claimed to be due to a heart attack. But the detailed autopsy report by the medical examiner is yet to be issued. His family members are pressing for a timely and authentic autopsy report.
Changiz Bakhtavar was a well known Azerbaijani activist in Tabriz. He devoted his life for upholding the national and linguistic rights of the Azerbaijanis within Iran. During past few years, he was detained and imprisoned repeatedly by security agents for his activities.
Arbitrary Detentions of Azerbaijani Activists
Following the funeral services of Changiz Bakhtavar at Maralan Cemetery of Tabriz, on December 20 2009, security agents attacked the participants using violence and teargas, during which 22 individuals were arrested.
The victims of the arrests included Ebrahim Farajzade, Hadi Mortaza Selab, Eli Tahamtan, Reza Ebri, Husheng Rezayi, Farzin Asghari, Ali Imani, Mohammadreza Yusefi, Ebrahim Asmani and three brothers, Mehdi, Majid and Nasib Javadpur. Majid, Mehdi and Nasib Javadpur and a number of other individuals were recently released, however the others still suffer detention.
During this act of arbitrary arrest, pepper teargas was sprayed to the eyes of Abbas Lisani, Hadi Hamidi Shafiq, Mohammad Tajdehi and Hossein Nasiri, who were severely beaten up by security agents.
Prior to the funeral service, security agents had threatened Abbas Lisani, a prominent Azerbaijani activist, with death. They had warned him to immediately leave Tabriz and not participate in both the funeral and memorial services.
Memorial services took place in Imam Ali Mosque at Rushdiyye Township of Tabriz, where security agents intimidated the guests by filming the participants of the memorial service and even arresting Yaghub Vujudi, an Azerbaijani activist.
Marking the 21 Azer Anniversary is an important day in Azerbaijani calendar, but Iranian authorities arbitrarily prevent any initiative in a heavy-handed manner.
21 Azer refers to the date December 12, 1945, at which time the Azerbaijani-Turkic language regained its official status and once again became the official language of Azerbaijan. Every year, the people of Azerbaijan throughout the cities celebrate its anniversary by giving books as present, distributing leaflets and making fireworks to commemorate the year that the Azerbaijani language became the official language of their homeland.
Iranian authorities arbitrarily arrested Azerbaijani activists Said Chalabiani, Reza Gordani, Jamal Tasujian, and Bahram Bahmani on December 10, 2009 at the home of one of the activists during a private celebration of 21 Azer. Of these four victims, three have been temporarily released after suffering 13 days of detention on bail of 200 million rial ($20.000). Said Chalebiani, however, is still in arbitrary detention.
The arrest was carried out by the Ministry of Intelligence and Security (MOIS) agents, who sprayed pepper spray into the eyes of the guests and confiscated the identity cards and mobile phones of more than 100 participants.
During this ceremony, “The Varliq Children Poem Reciting Group” had poetry recitations and performed Azerbaijani songs.
Others were also summoned for interrogation in one of the centers of the MOIS in Tabriz. These include Hasan Damirchi, the renowned Azerbaijani maestro, composer and performer, and Aydin Shafei and Yaghub Taghavi, who were present in the private party.
Security agents further summoned other Azerbaijani activists on December 11, 2009 in Tabriz in relation to the 21 Azer anniversary, which was planned under an official license to take place in Banafshe Hall in Tabriz. These activists included Mostafa Avazpur, Hedayet Zaker, Ahmad Valayi, Jalal Mohammadi, Mohammadreza Mohammadkhani, Ebrahim Asmani and Isa Ghorban Alizade. They were arbitrarily detained when they reported to the authorities but were released temporarily under bail after a few hours. In the following days, they were repeatedly summoned for interrogation by the Iranian MOIS.
Although the organizers of the anniversary had a formal license to commemorate the occasion of 21 Azer in Banafshe Hall, but they had to cancel it, subsequent to the detention of some of the Azerbaijani activists on 10 December 2009.
It is worth noting that that on December 12, 2009, Tabriz was under a tense atmosphere due to militarized conditions created by the security agents and establishing checkpoints at various locations in the city.
The sport matches of “Tiraxtor (Tractor) Football Team” have been transformed into the focal point of expressing the national demands of Azerbaijanis. The supporters of this team orchestrate slogans such as “Long live Azerbaijan”, “Schooling in Azerbaijani Turkish”, and etc. Security agents prevent this popular movement using all sorts of tactics including unnecessary body searches when entering to the sport stadiums, confiscating their slogans normally painted over cloth material. Security agents also prevent the supporters to take in any messages written in Azerbaijani Turkic to any stadium.
Yunes Noruzi, Vahid Manafi and a few other supporters of the Tiraxtor football team of Tabriz were arrested on December 4, 2009 during the match with Saba Team of Qom. They were released after 2 days of detention in intelligence offices in Tabriz after giving assurances.
The above named individuals were arrested for carrying a poster promoting the expressions of: “Azerbaijan’s Barcelona: Tiraxtor, Tiraxtor,” and “long live Azerbaijan.”
The arrested individuals were detained by security agents in Tabriz and severely beaten up.
Further to the above, Hamid Khatare, an accountancy student and a supporter of the Tiraxtor team was arrested on December 23, 2009 by the security agents at Ekbatan stadium of Tehran but released after a day of detention. Khatare’s arrest took place at a match with the Railway team of Tehran. Security agents arrested Khatare when doing body searches of the participants entering the stadium, during which he was found carrying slogans demanding for national and linguistic rights and protesting against discriminating Azerbaijanis.
Also, a group of supporters were chanting slogans related to linguistic, national and humanitarian rights when walking in a street towards the Ekbatan stadium. This peaceful walk was interrupted by the attacking Antiriot Guard units, who threw teargases to the people, resorted to violence and detained a number of individuals. There is no information on the detainees.
Security agents also prevented the supporters of the Tiraxtor team and prevented any fan taking the logos of their favorite team written in Azerbaijani Turkish to the stadium.
Finally, a music teacher from the Republic of Azerbaijan has been detained by Iranian authorities. This teacher was engaged in teaching music and forming a local musical orchestra group in a border city between the Azerbaijani province of Ardebil and the Republic of Azerbaijan.
The identity of this individual has not been identified by the Iranian authorities but according to a report by the IRNA News Agency, the accused is a citizen of the Republic of Azerbaijan and according to this news source. The accused was engaged in spreading foreign culture by teaching Azerbaijani music and forming an Azerbaijani Orchestra Group in Iranian Azerbaijan.
The embassy and consular offices of the Republic of Azerbaijan in Iran have acknowledged their lack of any official information from this detention.
Over the past years, Iranian suppressions in Azerbaijani provinces, particularly on cultural matters have intensified. Iranian government labels native Azerbaijani language, music, culture and traditions as foreign and resorts to violence against any attempt to restore the Azerbaijan culture in Azerbaijani provinces.
Inflicting Violence against Peaceful Azerbaijani Activists
The Iranian government obstructs the commemoration of dissident clergies including the famed Ayatollah Montazeri. Security agents prevented Montazeri’s commemoration service on December 24, 2009 in Seyyed Mosque, in the Azerbaijani province of Zanjan.
Security agents attacked and wounded a number of individuals gathered in front of the mosque, as they were already prevented from entering to the Mosque. As a result of this attack, Rauf Taheri was severely beaten up and wounded. He is a political activist of Azerbaijan and brother-in-law of Said Matinpur, the renowned Azerbaijani human right defender and journalist.
Two citizens of Zanjan who wanted to take part in the commemoration were arrested and released after a few hours.
Years back, Ayatollah Shariatmadari, one of the supreme ayatollahs and an Azerbaijani by nationality, was subjected to severe pressure and suffered from detention in due course. He promoted some sort of autonomy to ethnic regions and argued against theocracy. Iranian authorities executed a large number of his followers in 1979, banished others to exile and imprisoned many more. Iranian authorities also prevented the commemoration services when this Ayatollah met his death.
Released Prisoners of Conscience
Ehsan Nejefi-neseb, an Azerbaijani student activist of the Tabriz University, was released from Tabriz prison on December 22, 2009 after suffering the core days of imprisonment but subject to a conditional pardon.
This student activist was sentenced on February 8, 2009 by Revolutionary Court in Tabriz. The sentence was initially for 2 years, however it was suspended.
Najafinasab was detained together with seven other activists in early summer 2008 but was released temporarily after three months of detention under bail.
The charges brought against this student activist were: undermining the security in the country and propaganda against the Iranian system by managing the weblog of Azerbaijan Student Movement (AZOH).
Ali Hosseinnejad, an Azerbaijani cultural activist, was released on December 24, 2009 after suffering three months of detention in MOIS custody in the Azerbaijani cities of Urmia and Maku by meeting a bail of 2 Billion rial ($200,000).
The Azerbaijani activist was arrested at his workplace on September 26, 2009 by security agents of the Ministry of Information during a weeklong temporary release from Maku prison. He was charged for spying for Turkey.
This Azerbaijani activist was detained earlier in May 2009 and accused of promoting the participation of the people in third anniversary of the May 2006 mass protests to an offensive cartoon published in “Iran” state-run newspaper. He was arbitrarily sentenced to 8 months imprisonment and is currently serving the term.
Exerting Pressure against Azerbaijani Prisoners of Conscience in Ardabil Prison
Azerbaijani political prisoners (prisoners of conscience) Vadud Saadati, Behruz Alizade and Ali Abbasi are being held in Ardabil Prison and are being constantly harassed by prison authorities.
The head of the Ardabil prison system has ordered the internal manager of the prison to transfer troublemakers, dangerous or infected prisoners to section 7, which is allocated for political prisoners. The personnel are encouraged to use offensive languages and swear at ideas and beliefs.
Vadud Saadati was held in solitary confinement for two days on December 10, 2009 in Ardabil prison following his protest against the use of bad language by prison personnel to Azerbaijani political prisoners.
Passed Sentences
Widespread protests were orchestrated throughout cities and universities of Azerbaijan in response to a distributed film in the Internet, in which Mohammad Khatemi, an ex-president of the Islamic Republic of Iran (who also supported Mr. Mousavi as a presidential candidate of Iran), were seen to incite a racially-motivated joke, abusing the national integrity of Azerbaijanis.
In one of these orchestrated protest events on May 25, 2009, security agents viciously attacked the individuals pressing their mark in the pre-election campaign of Mr. Mousavi in Tabriz. The Iranian agents inflicted violence against the protesting individuals and rounded up many of them.
One outcome of these arrests and detentions is passing sentences of 91 days of imprisonment and 30 Acts of flogging. The sentences were passed by the Penal Court, Branch 111, Tabriz, on November 3, 2009 and the victims of these arbitrary sentences are: Abdollah Sadughi, Farid Bagherzade, Armin Shakeran Vahidi, Barat Dadgar, Babak Meynaqi (a cinematographer). All are Azerbaijani activists from Tabriz.
They were accused of citing slogans against the ex-president of Iran, Seyyed Mohammad Khatami, chanting demands for the restoration of linguistic rights of Azerbaijanis and creating noise while Mir Hossain Mousavi was delivering his campaign speech in Takhti Stadium in Tabriz.
The victims were deprived of the right of access to a lawyer during their detention and trial and when in detention and were physically tortured.
Preventing Sale of Turkic Azerbaijani Books in Book Exhibitions
Tehran MOIS agents entered an exhibition of the Pinar Publication and prevented their presentation of Turkic Azerbaijani books. They forced the organizers to remove all of the books displayed in Turkic Azerbaijani.
The agents have also contacted Mrs. Sharife Jafari, the manager of the Pinar Publications, warning her of the sensitivity against Turkic Azerbaijani books displayed in those districts largely populated by Azerbaijanis. She was threatened to lose her license if any such book should be found from such bookstalls.
The reported preventive measures against the Pinar Publications took place while the publisher had all the necessary permits to sell these books, all of which were published under license by the legal Iranian authorities, known as the Ministry of Culture and Enlightenment of Iran.
Sometime ago, the Inspectorate Committee of the Ministry of Culture and Enlightenment of Iran excluded the participation of the publishers of Turkic Azerbaijani books in the Urumia Exhibition (Urmia is the provincial capital of West Azerbaijan and the second largest city of Azerbaijan in Iran), where the event was organized for the country-wide participation of publishers. Azerbaijani publishers are under increasing pressure and the Ministry of Culture and Enlightenment of Iran are severely limiting the number of licenses issued for the publication in Azerbaijani-Turkic, where the publishers themselves are under risks posed by Iranian security agents.
