روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام که هر ساله در ۱۰ اکتبر برگزار میشود، جنبشی جهانی و متشکل از جامعه مدنی، رهبران سیاسی، وکلا، و سازمانهای مدافع حقوق زندانیان و حق حیات که در اشکال مختلف برای لغو مجازات اعدام به جدیت کوشش می کنند. برگزاری تجمعات مختلف در روز ۱۰ اکتبر، تلاشی برای آگاهی سیاسی و بسیج حمایت در لغو مجازات ضد انسانی اعدام در سراسر دنیا میباشد. این مبارزات با رد تصورات غیر واقعی از مجازات اعدام که گویا می تواند امنیت ایجاد کند، روایت دولت های سرکوبگر را به چالش میکشند.
امنیت معمولاً به عنوان رهایی از خطر یا تهدید جانی، میباید مشمول تمام شهروندان شود. اما در حقیقت مجازات اعدام بر پایه اتهامات ناروشن و قضاوت های غیر عادلانه هر روزه جان هزاران انسان را میگیرد و شرایط خانواده ها را به تباهی می کشاند. این روایت «حفظ امنیت» بهانه ای بیش نیست و ریشه در بینش سیاسی دارد و اغلب به عنوان یک تاکتیک برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی و توجیه سیاست‌های امنیتی استفاده میشود. تعیین اینکه چه کسی تهدید محسوب میشود و چه کسی باید محافظت شود، اغلب تحت تأثیر منافع حاکمان و طبقه در قدرت، تعریف میشود. هنگام‌یکه سرچشمه مشکلات حیاتی مردم ناشی از ساختارهای نا عادلانه و تبعیض آمیز در جامعه میباشد، طبیعتاٌ فلسفه عدالت کیفری نیز بر اساس قوانین نابرابر و تبعیض آمیز تنظیم میشوند. درجه خشونت تنبیهات رابطه ای مستقیم با شرایط آزادی فردی، استثمار و ستم از یک طرف و میزان مشروعیت حاکمیت از طرف دیگر دارد.
بر اساس تحقیقات جرم شناسانه و بررسی وضعیت اجتماعی متهمین در صف اعدام نه تنها این عمل از ارتکاب جرایم جلو گیری نمی‌کند بلکه تأثیر نامتناسب و مخرب بر گروه‌های به حاشیه رانده شده را نیز تقویت می‌کند. برای دستیابی به راه‌حل‌های مؤثر بلندمدت، باید نگرانی‌های زندگی و شرایط زیستی مردم را در اولویت قرار دهیم و به ریشه‌های جرم و خشونت بپردازیم و رویکرد کرامت انسانی و احترام به حقوق فردی را در حل مناقشات و ایجاد جوامع امن‌تر به کار گیریم.
در پایان سال ۲۰۲۴، حداقل ۲۸۰۸۵ نفر در سراسر جهان محکوم به اعدام شناخته شده‌اند که تقریباً ۵٪ آنها زنان هستند.
پیشرفت ها در راه لغو مجازات اعدام در جهان:
۱۱۳ کشور مجازات اعدام را برای همه جرایم لغو کرده‌اند
۹ کشور مجازات اعدام را برای جرایم عرفی لغو کرده‌اند
۲۳ کشور اگرچه اعدام را هنوز در قانون دارند ولی در عمل مجازات اعدام را انجام نمی دهند.
۵۴ کشور همچنان مجازات اعدام را اجرا می کنند
کشورهایی که بیشترین اعدام را در سال ۲۰۲۴ در جهان انجام داده‌اند، به ترتیب تعداد اعدام ها عبارتند از: چین، ایران، عربستان سعودی، عراق، یمن، سومالی، آمریکا، مصر، کره شمالی و سوریه (طبق گزارش سازمان عفو بین الملل).
در ۹ ماهه اول سال ۲۰۲۵ میلادی، ایران بیش از ۱۰۷۱ انسان را بدون رعایت موازین حقوق بین الملل که «هر انسان بیگناه است تا زمانی که جرم او بدون هیچ شک و شبهه عقلانی و منطقی ثابت شود» اعدام کرده است. جمهوری اسلامی با از دست دادن مشروعیت خود در تمام عرصه های سیاسی و اجتماعی داخلی و خارجی، سرکوب و اعدام را تنها راه حفظ حیات خود میداند.
همبستگی با زندانیان در ۵۲ زندان در ایران و پیوستن به اعتراضات سراسری در خارج از ایران بر علیه مجازات اعدام، مسئولیتی عاجل و انسانی برای تک تک ما میباشد.
گزارش سازمان عفو بین الملل
Amnesty Death Sentences and Executions 2024.pdf
لغو فوری تمام احکام مجازات اعدام در ایران!
آزادی بدون قید شرط تمام زندانیان سیاسی و عقیدتی!
اعدام هرگز، هیچگاه و برای هیچکس»
مهر ۱۴۰۴
