اخراج افغان‌ها از ایران: در حالی‌که رژیم در واقع به «افغانی‌ها» نیاز دارد. عکس: واکیل کوهسار / خبرگزاری AFP
در پی بحران ناشی از حملات هوایی اسرائیل و آمریکا، رژیم ایران به دنبال یافتن مقصر می‌گردد. و این مقصر را در میان مهاجران افغانستانی می‌یابد که مورد بدنام‌سازی و اخراج قرار می‌گیرند . تا ۳۰٬۰۰۰ نفر اخراج تنها در یک روز.
سید احمد ترسیده است. او در یک چت واتساپی می‌گوید: «نمی‌دانم کی دوباره می‌توانم خبری بدهم. شاید آمدن به اینجا کار عاقلانه‌ای نبود. افغانستان امن‌تر بود»، در این روزها اتصال اینترنت در تهران قطع بود. سپس یکی از همسایه‌ها با کمک اینترنت ماهواره‌ای استارلینک ایلان ماسک، ارتباط را برقرار کرد؛ اما استفاده از آن در واقع ممنوع بود. احمد با هیجان می‌گوید: «هرکس از استارلینک استفاده کند، دستگیر می‌شود و شاید حتی اعدام.» نام واقعی این مرد سی‌وچندساله البته احمد نیست. او حدود یک سال پیش از کابل به تهران گریخت.
او با دوستانی که در گذشته با آنان تحصیل کرده بود، ارتباط برقرار کرد و امیدوار بود بتواند در ایران برای سازمان ملل کار کند. «اینجا پناهجویان افغانستانی زیادی زندگی می‌کنند و گفته می‌شد که به نیروی کار توانمند نیاز دارند.» اما در نهایت این امید به جایی نرسید. زمانی که اسرائیل در ماه ژوئن حملات هوایی به ایران را آغاز کرد، احمد، همانند چهار میلیون افغانستانی دیگر در این کشور، خود را درگیر جنگی تازه یافت.
میلیون‌ها افغانستانی در ایران زندگی می‌کنند
از اوایل دهه ۱۳۶۰ (۱۹۸۰ میلادی)، افغانستانی‌ها به امید زندگی بهتر و امن‌تر به کشور همسایه غربی خود، ایران، آمده‌اند. اما در عوض با استثمار و نژادپرستی مواجه شده‌اند. «افغانی» به عنوان یک ناسزا به کار می‌رود. در دست‌کم ۱۶ استان ایران، حضور رسمی افغان‌ها ممنوع است. در برخی پارک‌های عمومی تابلوهایی با عبارت «ورود افغان‌ها ممنوع» دیده می‌شود. کسانی که مدارک اقامت معتبر ندارند، از تحصیل در مدرسه و دانشگاه محروم‌اند.
با این حال، حکومت به «افغانی‌ها» نیاز دارد: شهرهای بزرگی چون مشهد، شیراز و تهران به دلیل وجود کارگران افغان با دستمزدهای ناچیز سرپا مانده‌اند. در جریان جنگ سوریه، تهران هزاران پناهجوی افغانستانی را، به‌ویژه از اقلیت شیعه هزاره، برای عضویت در «لشکر فاطمیون» به خدمت گرفت تا از دیکتاتوری بشار اسد دفاع کنند. به خانواده‌های این مزدوران – که در میانشان نوجوانان نیز بودند – وعده داده شد که مدارک اقامت ایرانی، و دسترسی به آموزش و اشتغال خواهند گرفت.
لحن تندتر پس از حملات هوایی
پس از حملات اسرائیل، لحن حکومت در تهران خشن‌تر شد: اگر پیش از آن هم افغان‌ها به عنوان «دزد»، «تجاوزگر» یا «تروریست» شناخته می‌شدند، حالا رسانه‌های تحت کنترل دولت آنان را «جاسوس» یا «همدست موساد» می‌نامند. ادعا شده است که آن‌ها مختصات حملات را در اختیار اسرائیل گذاشته یا برایش پهپاد ساخته‌اند. زندانیان افغانستانی در تلویزیون دولتی به نمایش گذاشته شدند.
اختر محمد، که او نیز از بردن نام واقعی‌اش خودداری می‌کند، می‌گوید: «ترس همه وجودمان را گرفت. فهمیدیم که دیگر حتی اینجا هم امن نیست.» بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه و حتی اعدام تهدیدهای جدی هستند. کاربران ایرانی در اینستاگرام، زیر ویدئوهایی که نشان می‌دهد جوانان افغانستانی توسط جمعیت خشمگین ناسزا شنیده و کتک می‌خورند، کامنت می‌گذارند: «همه‌شان را بیرون کنید.»
تنها در ماه ژوئن، بیش از ۲۵۶٬۰۰۰ پناهجو از ایران اخراج شدند. تنها چند روز پس از پایان جنگ کوتاه‌مدت ایران و اسرائیل، حدود ۳۰٬۰۰۰ افغانستانی مجبور شدند در یک روز خاک ایران را ترک کنند. اخراج‌های دسته‌جمعی بیشتری نیز در راه است. این افراد را با اتوبوس به مرز بازمی‌گردانند و به‌سادگی رها می‌کنند: گرسنه، تشنه و بدون هیچ پولی.
به نقل از اشپیگل آنلاین هشتم ژوئن ۲۰۲۵
