شب کذشته اسرائیل به مراکز نظامی، اتمی ایران حمله کرد. دولت نتانیاهو تهدیدات خود را عملی کرد و در بحبوحه مذاکرات اتمی بین ایران و آمریکا درگیری نظامی را کلید زد. طبق اخباری که منتشر شدهاست، تا کنون تعدادی از فرماندهان نظامی از سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، حسین سلامی، فرمانده کل سپاه و غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا در پی حمله اسرائیل کشته شدند. همچنین تعدادی از دانشمندان هستهای ایران، کشته شدند. براساس این گزارشها عبدالحمید مینوچهر، احمدرضا ذوالفقاری، سید امیرحسین فقهی، مطلبیزاده، محمدمهدی طهرانچی و فریدون عباسی از دانشمندان هستهای جمهوری اسلامی ایران هستند که در این حملات کشته شدند.
پیشتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، با صدور بیانیهای حمله به ایران را تایید کرد و گفت: «لحظاتی قبل اسرائیل "عملیات برخاستن شیر: را آغاز کرد؛ عملیات نظامی که هدف آن پس زدن تهدید ایران برای نابودی اسرائیل است. این عملیات هر چند روز که نیاز باشد ادامه خواهد یافت تا جلوی گسترش تهدید را بگیرد».
آنچه درباره حملات اسرائیل به مراکز هستهای و فرماندهان نظامی ایران میدانیم
بیبیسی: اسرائیل روز جمعه حملاتی را در سراسر ایران انجام داد و گفت حمله «دقیق و پیشگیرانهای» را در خاک ایران آغاز کرده که هدف از آن، ضربه زدن به برنامه هستهای و نظامی جمهوری اسلامی ایران است.
با توجه به پیشبینی واکنش ایران «در آیندهای بسیار نزدیک»، در اسرائیل وضعیت فوقالعاده اعلام شده است.
سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، حسین سلامی، فرمانده کل سپاه و غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا در پی حمله اسرائیل کشته شدند.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایران فریدون عباسی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران و مهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد نیز در حملات اسرائیل کشته شدند.
آمریکا اعلام کرد که در این حملات نقشی نداشته است. این حملات تأسیسات اصلی غنیسازی اورانیوم ایران را نیز هدف قرار دادهاند.
حملات چه زمانی رخ داد؟
حدود ساعت ۳:۳۰ بامداد به وقت محلی گزارشهایی از وقوع انفجار در پایتخت ایران، تهران، منتشر شدند.
رسانههای دولتی ایران اعلام کردند که مناطق مسکونی هدف قرار گرفتهاند و صدای انفجارها در شمالشرق تهران نیز شنیده شده است. بیبیسی بهطور مستقل امکان تایید این گزارشها را ندارد.
در اسرائیل نیز مردم در همان زمان با آژیر خطر حمله هوایی از خواب بیدار شدند و هشدارهای اضطراری از طریق تلفن همراه دریافت کردند.
چند ساعت پس از حملات اولیه، انفجارهایی در تاسیسات هستهای نطنز – واقع در حدود ۲۲۵ کیلومتری جنوب تهران – رخ داد.
اسرائیل چه گفته است؟
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اعلام کرد که این حملات با عنوان «قدرت شیر» «یک عملیات نظامی هدفمند برای عقب راندن تهدید ایران علیه بقای اسرائیل» بوده است.
او گفت که این عملیات «تا زمانی که گسترش [تهدید] متوقف شود، ادامه خواهد داشت».
او افزود: «ایران در ماههای اخیر اقداماتی انجام داده که پیش از این هرگز انجام نداده بود، اقداماتی در جهت تسلیحاتی کردن اورانیوم غنیشده.»
او افزود «اگر جلوی ایران گرفته نشود، میتواند در مدت بسیار کوتاهی به سلاح هستهای دست یابد، ممکن است یک سال طول بکشد، یا حتی چند ماه، کمتر از یک سال. این یک تهدید آشکار و فوری برای بقای اسرائیل است.»
نتانیاهو در سخنرانیاش همچنین از دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، برای «مقابله با برنامه سلاحهای هستهای ایران» تشکر کرد.
یک مقام ارتش اسرائیل نیز به بیبیسی گفت که ایران به اندازهای مواد هستهای در اختیار دارد که میتواند «در عرض چند روز» بمب اتمی تولید کند.
ایران تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای را رد میکند.
ایران چه میگوید؟
به گزارش رویترز، یک سخنگوی نیروهای مسلح ایران گفته است که آمریکا و اسرائیل «بهای سنگینی» بابت این حملات خواهند پرداخت.
آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران، در واکنش به حملات بامداد جمعه اسرائیل به چند نقطه این کشور از جمله پایتخت، گفت نیروهای مسلح کشورش «سرنوشت تلخ و دردناکی» برای عاملان این حمله که او «رژیم صهیونی» خوانده «تدارک» خواهند دید.
ابوالفضل شکارچی، سخنگوی نیروهای مسلح ایران، گفته است: «نیروهای مسلح حتماً به این حمله صهیونیستی پاسخ خواهند داد.»
ستاد کل نیروهای مسلح در اطلاعیهای حمله بامداد جمعه اسرائیل به مناطقی از ایران را محکوم کرده و آن را «تجاوز آشکاردشمن صهیونیستی و مغایر با موازین بین المللی دانسته است.»
آمریکا و سایر کشورها چه میگویند؟
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، گفته است که ایالات متحده در این حملات نقشی نداشته و هیچگونه کمکی نیز ارائه نکرده است.
او تأکید کرد که اولویت اصلی آمریکا حفاظت از نیروهای آمریکایی در منطقه است.
عمان که میزبان مذاکرات ایران و آمریکا در ماههای اخیر بوده است، اسرائیل را به خاطر آنچه «تشدید خطرناک و بیملاحظه تنش» خواند، محکوم کرده است.
تاکشی ایوایا، وزیر امور خارجه ژاپن، روز جمعه در توکیو به خبرنگاران گفت که کشورش حملات هوایی اسرائیل به ایران را «به شدت» محکوم میکند و خواستار خویشتنداری همه طرفها شد.
پنی ونگ، وزیر خارجه استرالیا، گفت این کشور از تشدید تنشها نگران است و این حملات ممکن است باعث «بیثباتی بیشتر در منطقهای شود که از پیش هم ناپایدار است».
کییر استارمر، نخست وزیر بریتانیا، گزارشهای مربوط به حملات هوایی اسرائیل به ایران را نگرانکننده خواند و از همه طرفها خواست تنشها را فوراً کاهش دهند.
برنامه هستهای ایران چیست؟
ایران همواره تأکید کرده که برنامه هستهایاش صرفاً برای مقاصد غیرنظامی است. این کشور چندین تأسیسات هستهای در نقاط مختلف ایران دارد که دستکم برخی از آنها در حملات اسرائیل هدف قرار گرفتهاند.
اما بسیاری از کشورها همچنین آژانس بینالمللی انرژی اتمی قانع نشدهاند که این برنامه صرفاً اهداف غیرنظامی دارد.
این هفته، شورای حکام آژانس برای نخستین بار در ۲۰ سال گذشته، رسماً اعلام کرد که ایران تعهدات خود در زمینه منع گسترش سلاحهای هستهای را نقض کرده است.
این گزارش به «ناکامیهای متعدد» ایران در ارائه پاسخهای کامل درباره مواد هستهای اعلامنشده و همچنین به میزان ذخایر اورانیوم غنیشده ایران اشاره کرده است.
گزارش پیشین آژانس حاکی از آن بود که ایران اورانیوم را تا خلوص ۶۰ درصد غنیسازی کرده است؛ سطحی که به میزان کافی به اورانیوم با کاربرد تسلیحاتی نزدیک است و میتواند برای ساخت حدود ۹ بمب هستهای استفاده شود.