وضعیت انسانی در غزه
«این همان جنایت جنگی است»

اسرائیل به‌تازگی یک نظام کمک‌رسانی جدید برای غزه ایجاد کرده است، اما این نظام اکنون در آستانه فروپاشی قرار دارد.
الکس دِ وال، کارشناس قحطی‌ها، می‌گوید این فاجعه قابل پیش‌بینی بوده است.
گفت‌وگویی از فریتس شااپ

تقریباً دو ماه تمام اسرائیل اجازه ورود هیچ‌گونه کمک‌رسانی به نوار غزه را نداد. حدود دو هفته پیش، دولت اسرائیل تحت فشارهای بین‌المللی از جمله از سوی کشورهای خارجی، عقب‌نشینی کرد. سازمان‌های امدادرسانی توانستند به‌طور موقت ارسال کمک‌ها را از سر بگیرند. در پایان ماه مه، یک نهاد جدید به نام «بنیاد انسانی غزه» (GHF) کار خود را آغاز کرد؛ نهادی که قرار است کمک‌ها را تنها در چهار نقطه توزیع کند، در حالی که سازمان ملل این توزیع را در حدود ۴۰۰ نقطه انجام می‌داد. به‌زودی تنها GHF، با همراهی شرکت‌های امنیتی خصوصی آمریکایی و نیروهای ارتش اسرائیل، مسئول تأمین نیازهای صدها هزار انسان خواهد بود.

اشپیگل: در نخستین روز فعالیت GHF، مردم به یک مرکز توزیع غذا هجوم بردند. ارتش اسرائیل تیرهای هشدارآمیز شلیک کرد و صحنه‌ای پر از وحشت به‌وجود آمد. طبق گزارش‌ها، روز یک‌شنبه بیش از ۲۰ نفر در نزدیکی یک محل توزیع کشته شدند، و ظاهراً سه‌شنبه حداقل ۲۴ نفر دیگر نیز جان باختند.

آقای دوال، آیا این اتفاق شما را شگفت‌زده کرد؟

دوال: اصلاً تعجب نکردم. سازمان ملل متحد ستون فقرات نظام بین‌المللی کمک‌رسانی در نوار غزه است. این نهاد دارای شبکه‌ای بسیار گسترده و هماهنگ است. اما اسرائیل می‌خواهد نظامی مستقل و تحت کنترل خود ایجاد کند که توسط شرکت‌های امنیتی خصوصی اداره ‌شود. در حالی که تنها راه مؤثر و ایمن برای رساندن کمک، استفاده از سازمان‌هایی است که در جامعه ریشه دارند و از اعتماد مردم برخوردارند. شرکت‌های نظامی خصوصی چنین جایگاهی ندارند.

اشپیگل: آیا در تاریخ نمونه‌ای برای چنین نظامی که GHF اکنون آن را اجرا می‌کند وجود دارد؟

دوال: به‌نظر من این یک نسخه به‌روزشده از تکنیکی قدیمی در سرکوب شورش‌هاست. این روش در دهه ۱۹۵۰ توسط بریتانیایی‌ها در مستعمره مالایا به کار گرفته شد. بریتانیایی‌ها آن را «عملیات گرسنگی» می‌نامیدند. هدف‌شان این بود که شورشیان کمونیست در مناطق روستایی را از طریق گرسنگی دادن، تضعیف و نابود کنند. برای این منظور، جمعیت غیرنظامی را به روستاهای به‌اصطلاح «محافظت‌شده» منتقل می‌کردند؛ جایی که تحت نظارت شدید با جیره غذایی زندگی می‌کردند. در این مناطق، مردم فقط به‌اندازه زنده ماندن غذا داشتند، نه به‌قدری که بتوانند از شورشیان خارج از اردوگاه حمایت کنند.

اشپیگل: شما معتقدید که اسرائیل نیز راهبردی مشابه را دنبال می‌کند؟

دوال: مقامات اسرائیلی به‌صراحت اعلام کرده‌اند که قصد دارند کمک‌ها را طوری توزیع کنند که به دست حماس نرسد.

اشپیگل: آیا می‌توان جمعیت غیرنظامی را به این شکل به‌طور کافی تغذیه کرد؟

دوال: با توجه به شرایط کنونی، این نظام قادر به انجام چنین کاری نخواهد بود. این سیستم به گرسنگی پایان نخواهد داد.

اشپیگل: آیا اسرائیل در غزه از گرسنگی به‌عنوان یک سلاح استفاده می‌کند؟

دوال: سازمان ملل، دیده‌بان حقوق بشر و آکسفام اسرائیل را متهم کرده‌اند که به‌طور عمدی زیرساخت‌هایی را نابود کرده که برای بقای جمعیت غیرنظامی ضروری‌اند. این اقدام مطابق با تعریف «جنایت جنگی» یعنی گرسنگی دادن عمدی است.

اشپیگل: چه چیزی باعث می‌شود وضعیت غزه با دیگر بحران‌های گرسنگی در تاریخ تفاوت داشته باشد؟

دوال: این یک مورد بسیار استثنایی است، زیرا تمام ابزارهای پایان دادن به گرسنگی در دست قدرت کنترل‌کننده، یعنی اسرائیل، قرار دارد. در هیچ مورد دیگری در گذشته نزدیک، جمعیتی تا این حد از دنیای بیرون منزوی نشده که حتی امکان تأمین نیازهای اولیه‌اش را نداشته باشد.

اشپیگل: حماس نیز می‌تواند رنج غیرنظامیان را کاهش دهد.

دوال: هر گامی که حماس برای تسریع در پایان دادن به جنگ بردارد، وضعیت را بهبود خواهد بخشید.

اشپیگل: قحطی چه شکلی دارد؟

دوال: یک فرد بزرگسال سالم بین ۶۰ تا ۹۰ روز زمان نیاز دارد تا بر اثر گرسنگی بمیرد—بیشتر، اگر جیره‌های حداقلی در کار باشد. بدن شروع به تحلیل رفتن می‌کند؛ ابتدا چربی‌های ذخیره‌شده را مصرف می‌کند، سپس به اندام‌های حیاتی خود روی می‌آورد تا فقط زنده بماند. انسان بی‌انگیزه و بی‌رمق می‌شود، و در نهایت دچار نوعی جنون می‌گردد. عامل اصلی مرگ در بسیاری از موارد، بیماری است—به‌ویژه بیماری‌های اسهالی که موجب کم‌آبی شدید بدن شده و روند فروپاشی جسمی را شتاب می‌دهند. در مورد کودکان، این فرآیند بسیار سریع‌تر است و آن‌ها زودتر می‌میرند. این بستگی به سن‌شان دارد. نوزادان ممکن است ظرف چند روز از گرسنگی جان بدهند.

الکس دِ وال (Alex de Waal)، متولد ۱۹۶۳، به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین کارشناسان در زمینه قحطی شناخته می‌شود. او مدیر «بنیاد صلح جهانی» در «مدرسه روابط جهانی فلچر» در دانشگاه تافتس واقع در نزدیکی بوستون است.
در سال ۲۰۱۸ کتاب او با عنوان «قحطی گسترده: تاریخ و آینده گرسنگی» منتشر شد.

به نقل از اشپیگل آنلاین