اولاً، ایلان ماسک با ناراحتی از کاخ سفید ترامپ جدا شده است.
او پس از ۱۲۸ روز جنجالی و پر از هرج‌ومرج، از طریق شبکه‌ی ایکس خداحافظی کرد، اما آسیبی که ماسک به دولت و توانایی‌های آن در خدمت به مردم وارد کرد، سال‌ها باقی خواهد ماند — هرچند بسیاری از تصمیمات او به‌سرعت توسط دادگاه‌ها لغو شدند. روش‌های تهاجمی او، حملاتش به داده‌های دولتی (و شخصی) و لذت بی‌رحمانه‌اش در اخراج کارکنان دولتی و تعطیلی نهادها، میراثی وحشتناک برجای گذاشتند.
طعنه‌آمیز اینکه، ماسک حتی به هدف اولیه‌اش یعنی صرفه‌جویی ۲ تریلیون دلاری نزدیک هم نشد. او مدام هدف را تغییر می‌داد — از ۲ تریلیون به ۱ تریلیون، سپس به ۱۵۰ میلیارد. بعید می‌دانم صرفه‌جویی نهایی بیشتر از ۲۰ میلیارد دلار باشد، هرچند ممکن است هرگز نفهمیم، چون روش حسابداری او شفاف نبود.
ویرانی‌هایی که ماسک به بار آورد، تفاوت میان اثر بودجه‌ای (که بسیار ناچیز بود) و اثر انسانی (که رفتار او با کارکنان فدرال و میلیون‌ها آمریکایی وابسته به آن‌ها آسیب زیادی زد) را نشان می‌دهد.
ماسک به ده‌ها هزار کارمند دولت، نهادهایی مانند آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) و برنامه‌های مختلف دولتی که مردم به آن‌ها تکیه دارند — از FEMA گرفته تا کنترل ترافیک هوایی، مزایای کهنه‌سربازان، و دفتر حمایت مالی مصرف‌کنندگان — آسیب شدیدی وارد کرد.
بخش زیادی از مردم آمریکا از او متنفر شدند، و کسب‌وکار خودِ تسلای او نیز سقوط کرد.
خدا حافظ آقای ماسک.
ثانیاً، دادگاه مسئول تجارت بین‌الملل تقریباً همه‌ی تعرفه‌های ترامپ را لغو کرده است.
بند هشتم از ماده اول قانون اساسی آمریکا (که مربوط به وظایف خاص کنگره است) می‌گوید: «کنگره قدرت دارد تا تجارت با کشورهای خارجی را تنظیم کند.»
این موضوع کاملاً روشن است. اما قانونی که در سال ۱۹۷۷ توسط کنگره تصویب شد — قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بین‌المللی — به رئیس‌جمهور اجازه می‌دهد تا در مواقع اضطراری ملی، تعرفه، تحریم یا ممنوعیت وضع کند.
ترامپ با استناد به این قانون ضعیف، موج تعرفه‌گذاری‌های خود را آغاز کرد. او «وضعیت اضطراری ملی» اعلام کرد به‌دلیل قاچاق فنتانیل و تهدید ناشی از کسری تجاری مزمن. همچنین، بر کشورهایی که در واکنش متقابل عمل کردند، تعرفه‌های تلافی‌جویانه اعمال کرد.
اما شب گذشته، سه قاضی — منصوب‌شده توسط رونالد ریگان، باراک اوباما و خود ترامپ — به‌طور یک‌صدا اعلام کردند که ترامپ با استناد به کسری تجاری مزمن، از اختیارات خود فراتر رفته و و بعد بخش اعظم تعرفه‌های او که از ۲۰ ژانویه اعمال شده بودند، را باطل کردند. آن‌ها همچنین اعلام کردند شرکت‌هایی که این تعرفه‌ها را پرداخت کرده‌اند باید پولشان بازگردانده شود.
این حکم دادگاه تجارت بین‌الملل آمریکا، فرمان‌های اجرایی ترامپ برای وضع تعرفه‌های ۲۵٪ بر کالاهای کانادایی و مکزیکی و تعرفه ۲۰٪ بر کالاهای چینی را لغو می‌کند.
این حکم همچنین تعرفه ۱۰ درصدی اعمال‌شده بر تمامی شرکای تجاری آمریکا برای مقابله با کسری تجاری را لغو می‌کند، هم چنین تعرفه‌های «متقابل» تعلیق‌شده ترامپ که بین ۲۰ تا ۵۰ درصد بر حدود ۶۰ شریک تجاری وضع شده بودند اگراین کشورها نتوانند تا 9ژوئیه با کاخ سفید به توافق نرسند هم لغو می شود.
این حکم در میانه مذاکرات تنش‌آمیز با اتحادیه اروپا، چین و سایر شرکای کلیدی صادر شد — مذاکراتی که فقط به دلیل تهدید تعرفه‌ها آغاز شده بودند. ممکن است این مذاکرات دیگر ادامه نیابند.
امروز، دادگاه فدرال دوم نیز علیه اختیارات تعرفه‌ای ترامپ رأی داد. قاضی رودولف کنترراس از دادگاه منطقه‌ای دی‌سی نیز همانند دادگاه تجارت بین‌الملل آمریکا اعلام کرد که ترامپ اختیاراتی که ادعا می‌کند را ندارد.
ترامپ هنوز اختیار دارد که بر کشورهایی که با آمریکا کسری تجاری قابل توجهی دارند، تعرفه ۱۵٪ وضع کند. و برخی از تعرفه‌های او — مانند تعرفه‌های ۲۵٪ بر فلزات و خودرو — تحت قوانین دیگری صادر شده‌اند و تحت تأثیر این حکم نخواهند بود.
بدیهی است که دولت ترامپ درخواست تجدیدنظر خواهد داد، اما شانس پیروزی ترامپ در این تجدیدنظر کم به نظر می‌رسد.
در نهایت، لایحه‌ی بزرگ و زیبای ترامپ- یعنی کوشش او برای کاستن از مالیات ثروتمندان در سنا متوقف شده است.
جمهوری‌خواهان سنا به‌شدت دچار اختلاف شده‌اند و این مسأله زمینه‌ساز نبردی در مجلس بالا شده که احتمالاً تا اواسط ژوئیه ادامه خواهد داشت.
سناتورهای جمهوری‌خواه وعده داده‌اند لایحه را بازنویسی کنند، اما هنوز هفته‌ها با رسیدن به نسخه‌ای که بتواند ۵۱ رأی لازم را کسب کند فاصله دارند.
هرچه سناتورها تغییرات بیشتری در لایحه ایجاد کنند، تصویب دوباره‌ی آن در مجلس نمایندگان — که جمهوری‌خواهان اکثریت شکننده‌ی ۲۲۰ در برابر ۲۱۲ دارند — دشوارتر خواهد شد. (هر دو مجلس باید نسخه‌ی یکسانی از لایحه را تصویب کنند تا برای امضا به ترامپ برود.)
کاهش بودجه Medicaid میان محافظه‌کاران اختلاف ایجاد کرده؛ سناتور جاش هاولی (جمهوری‌خواه از میزوری) هشدار داده که این کاهش می‌تواند هم از نظر سیاست‌گذاری و هم سیاسی، خودکشی باشد. سوزان کالینز از ایالت مین نیز نگران آن است.
سناتور تام تیلیس از کارولینای شمالی هشدار داده که حذف ناگهانی مشوق‌های انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند مانند انفجار بمب بر شرکت‌های داخلی اثر بگذارد. او به‌طور دقیق پیگیر سرمایه‌گذاری میلیاردی انرژی پاک در کارولینای شمالی است.
کالینز و تیلیس از اهداف اصلی دموکرات‌ها برای انتخابات ۲۰۲۶ هستند. اگر شکست بخورند، جمهوری‌خواهان ممکن است برای سال‌ها کنترل سنا را از دست بدهند. با توجه به اینکه احتمال انتخاب مجددشان به تأثیر لایحه بر رأی‌دهندگانشان وابسته است، احتمالاً در زمینه اصلاح Medicaid و مشوق‌های انرژی سبز سخت‌گیری زیادی خواهند کرد.
وزیر خزانه‌داری، اسکات بسنت، نیز به کنگره هشدار داد که اگر می‌خواهند دولت به تعهدات مالی‌اش پایبند بماند، باید تا ماه ژوئیه سقف بدهی را افزایش دهند.
همه‌ی این‌ها چه معنایی دارد؟
اینکه مرحله‌ی اول از دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ — حمله‌ی شوکه‌کننده و پرهیاهو — به پایان رسیده است. بدون ماسک، بدون توانایی یک‌جانبه برای اعمال تعرفه، و بدون شتاب برای تصویب «لایحه‌ی بزرگ و زیبای» مالیاتی‌اش، ترامپ تنها با خشم انتقام‌جویانه‌اش و طرح‌های پول‌سازی برای خودش و خانواده‌اش باقی مانده است.
اما بخش دوم ترامپ ۲ ممکن است برای آمریکا دشوار باشد. انتظار می‌رود راسل ووت هدایت وزارتخانه‌ی موسوم به «کارایی دولت» ماسک را به‌دست بگیرد. ووت — نویسنده پروژه‌ی ۲۰۲۵ و مدیر بودجه‌ی ترامپ در هر دو دوره — فردی کارکشته است که برخلاف ماسک، می‌داند چگونه بدون واکنش عمومی شدید، کارها را پیش ببرد. احتمالاً بی‌سروصدا اما مؤثر عمل خواهد کرد.
در همین حال، ترامپ همچنان سیاست‌های انزواگرایانه‌ی آمریکا را پیگیری خواهد کرد. انتظار می‌رود سیاست‌های ضد مهاجرتی خشن استفن میلر ادامه یابند، هرچند دادگاه‌ها آن‌ها را کند کرده‌اند. احتمالاً تمرکز رژیم حالا به یک شبکه‌ی سرکوبگر جامع‌تر برای هدف‌قراردادن افراد بدون مدرک در داخل آمریکا منتقل می شود. و رفتار تهاجمی ترامپ نسبت به همسایگان و متحدان سنتی آمریکا نیز ادامه خواهد یافت.
ترامپ قصد ندارد از هیچ‌کدام از این اقدامات دست بکشد. در واقع، انتظار می‌رود در بخش دوم دوره‌ی دوم، نمایشی‌تر رفتار کند. علیه قضات خشم خواهد گرفت و هرچه در توان دارد به دیوان عالی خواهد برد. و کاهش مالیاتی عظیم و بودجه‌سوز همچنان محور اصلی خواسته‌های او از کنگره خواهد بود.
اما جنون مرحله‌ی اول به پایان رسیده است. هنوز دستورات اجرایی عجیب و تیترهای خبری خواهیم دید، و باید هرطور می‌توانیم مقاومت کنیم. اما بخش زیادی از آسیب تاکنون مهار شده است.
اصل این یادداشت را به انگلیسی دراین لینک بخوانید.
https://znetwork.org/znetarticle/the-end-of-trump-ii-part-1/
