رادیو فردا: دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، توافقنامهای راهبردی در زمینهٔ مشارکت اقتصادی امضا کردند.
این تواقفنامهها شامل همکاریهای در حوزههای انرژی، معدن و دفاعی است.
رئیسجمهور ایالات متحده روز سهشنبه ۲۳ اردیبهشت در آغاز سفر چهار روزهٔ منطقهای خود وارد عربستان سعودی شد.
بنابر گزارشها، توافقنامه دفاعی که بین دو کشور امضا شد، ارزشی نزدیک به ۱۴۲ میلیارد دلار دارد که به موجب آن ریاض تجهیزات و خدمات پیشرفتهای از شرکتهای آمریکایی دریافت خواهد کرد. این خبر را کاخ سفید اعلام کرد.
بر پایهٔ اطلاعات منتشرشده از سوی کاخ سفید، این توافق دفاعی بخشی از تعهد سرمایهگذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری عربستان در ایالات متحده است. این توافق همچنین شامل صادرات توربینهای گازی و راهکارهای انرژی شرکت «جیای» به ارزش ۱۴٫۲ میلیارد دلار و هواپیماهای مسافربری بوئینگ ۷۳۷–۸ به ارزش ۴٫۸ میلیارد دلار نیز میشود.
کاخ سفید همچنین اعلام کرد که شرکت سعودی «دیتاولت» قصد دارد ۲۰ میلیارد دلار در مراکز داده و زیرساختهای انرژی مرتبط با هوش مصنوعی در ایالات متحده سرمایهگذاری کند.
جذب تریلیونها دلار سرمایه از کشورهای ثروتمند عربی
هواپیمای ویژهٔ حامل رئیسجمهوری آمریکا که از سوی جنگندههای اف-۱۵ عربستان سعودی اسکورت میشد، روز سهشنبه در فرودگاه ریاض به زمین نشست. او لحظاتی بعد مورد استقبال محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و حاکم حقیقی این کشور، قرار گرفت.
به طور معمول، استاندار ریاض یا یک مقام دیگر در بدو ورود از رهبران خارجی استقبال میکند. ملک سلمان یک بار در سفر باراک اوباما رئیسجمهور پیشین آمریکا به عربستان، در فرودگاه از او استقبال کرد، اما پس از آن مقامات رده پایینتر این کار را انجام دادند زیرا ریاض از مواضع وی در مورد بهار عربی در ۲۰۱۱ و توافق هستهای شش قدرت جهانی با ایران عصبانی بود.
رئیسجمهور جو بایدن نیز در سفر سال ۲۰۲۲ خود به عربستان مورد استقبال یک فرماندار قرار گرفت.
دونالد ترامپ قرار است در این سفر، علاوه بر عربستان، از قطر و امارات متحده عربی نیز دیدار کند.
قرار است در جریان سفر رئیسجمهور آمریکا به این سه کشور ثروتمند عربی، قراردادهایی در زمینههای دفاعی، هوانوردی، انرژی و هوش مصنوعی امضا شود.
ترامپ امیدوار است بتواند تریلیونها دلار سرمایهگذاری از کشورهای عربی تولیدکننده نفت در حاشیه خلیج فارس تضمین کند. عربستان سعودی متعهد به ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری شده است، اما رئیسجمهور آمریکا گفته که او خواهان یک تریلیون دلار سرمایهگذاری است.
انتظار میرود که آقای ترامپ شامگاه سهشنبه در مراسم شام رسمی ولیعهد عربستان شرکت کند و در گردهمایی اعضای شورای همکاری خلیج فارس شامل بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز حضور یابد.
رئیسجمهور ایالات متحده پیش از ترک کاخ سفید به خبرنگاران گفت که اگر مذاکرات سران روسیه و اوکراین در ترکیه به پیشرفتی دست یابد، او میتواند برنامههای خود را تغییر دهد و روز پنجشنبه به استانبول برود.
گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس حاکی است که پیش از ورود ترامپ به ریاض، پایتخت عربستان سعودی، پرچمهای دو کشور در خیابانهای شهر برافراشته شده و تدابیر شدید امنیتی با استفاده از خودروهای پلیس ساخت آمریکا به اجرا در آمده است.
در «واحهٔ رسانهای» که برای روزنامهنگاران راهاندازی شده است، نمایشگرهای ویدئویی غولپیکری پروژههای ساختمانی عربستان سعودی مانند شهر آیندهنگر «نئوم» و میزبانی جام جهانی فوتبال در سال ۲۰۳۴ به نمایش گذاشتهاند.
شاهزاده ترکی الفیصل که بیش از دو دهه رهبری نهاد اطلاعاتی عربستان سعودی را برعهده داشت و به عنوان سفیر این کشور در ایالات متحده و بریتانیا خدمت کرده است، در روزنامه انگلیسیزبان «عرب نیوز» خطاب به رئیسجمهور آمریکا نوشت که «درها و قلبهای ما به روی شما باز است».
سکوت تلویحی ایران
ایران که مشغول مذاکره با آمریکا بر سر برنامهٔ هستهای خود است، تا حدود زیادی در مورد سفر ترامپ سکوت کرده است.
سفرهای قبلی روسایجمهور ایالات متحده به عربستان، عمدتاً با این انتقادها در ایران روبرو میشد که عربستان سعودی به «گاو شیردهٔ» آمریکا تبدیل شده است.
اما این بار، روزنامههای ایران و تلویزیون دولتی تا حدود زیادی دربارهٔ سفر رئیسجمهور آمریکا به منطقه سکوت کردهاند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این سکوت ممکن است به این دلیل باشد که ریاض و تهران از سال ۲۰۲۳ با میانجیگری چین روند تنشزدایی را آغاز کردهاند. اخیراً، شاهزاده خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، که برادر ولیعهد سعودی است، نیز به تهران سفر و با آیتالله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی دیدار کرد.
حسین ایبیش، تحلیلگر موسسهٔ کشورهای عربی خلیج فارس مستقر در واشینگتن، میگوید پروژههای توسعهٔ اقتصادی عربستان سعودی در داخل به این معنی است که ریاض خواهان صلح در سراسر منطقه است.
فروش ۱.۴ میلیارد دلار بالگرد و تجهیزات نظامی به امارات
در همین حال، مقامات آمریکایی روز دوشنبه اعلام کردند که وزارت خارجه این کشور اجازه فروش ۱.۴ میلیارد دلار بالگرد و تجهیزات نظامی به امارات متحده عربی را پیش از سفر هفته جاری آقای ترامپ را صادر کرده است.
دفتر امور سیاسی-نظامی وزارت خارجه ایالات متحده در بیانیهای اعلام کرد که بر اساس این مجوز، قرار است شش بالگرد شینوک CH-47F و سایر تجهیزات به ارزش یک میلیارد و ۳۲۰ میلیون دلار تحویل امارات شود که از سیاست خارجی و امنیت ملی ایالات متحده حمایت میکند.
به گفته این دفتر، «امارات متحده عربی از این تجهیزات برای امور جستجو و نجات، امدادرسانی در بلایای طبیعی، حمایتهای بشردوستانه و عملیاتهای ضد تروریسم استفاده خواهد کرد».
وزارت خارجه آمریکا همچنین فروش ۱۳۰ میلیون دلار قطعات جنگنده اف-۱۶ به امارات را تأیید کرده است.
این وزارتخانه در بیانیهای جداگانه گفت که قطعات جنگنده اف-۱۶ «قابلیتهای امارات متحده عربی برای دفاع از حاکمیت و تمامیت ارضی خود را تقویت میکند».
کنگرهٔ ایالات متحده ۳۰ روز فرصت دارد که در صورت مخالفت، فروش بالگرد و تجهیزات نظامی به امارات را وتو کند.