بیبیسی: ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین از پیشنهاد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه برای مذاکرات مستقیم صلح محتاطانه استقبال کرده، اما همزمان خواستار پذیرش آتشبس از سوی مسکو شده است.
آقای زلنسکی بدون اشاره مستقیم به دعوت آقای پوتین برای مذاکره در استانبول گفت: «این نشانه مثبتی است که روسها بالاخره پایان دادن به جنگ را مدنظر قرار دادهاند.»
رئیس جمهور اوکراین با این حال تاکید کرد قدم نخست در پایان دادن «واقعی» به هر جنگی آتشبس است:
«ادامه کشتار، حتی برای یک روز، هیچ معنایی ندارد. ما از روسیه انتظار داریم که با آغاز آتشبس کامل، ماندگار و قابل اعتماد از فردا ۱۲ مه موافق کند و اوکراین هم آماده دیدار است.»
پیشتر ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، پیشنهاد مذاکرات مستقیم با اوکراین را مطرح و اعلام کرد این مذاکرات بدون معطلی باید برگزار شود.
پوتین در یک مصاحبه مطبوعاتی کمسابقه در نیمه شب شنبه ۱۰ مه به وقت محلی مسکو، در کاخ کرملین پیشنهاد داد ۱۵ مه، ۲۵ اردیبهشت، در استانبول با اوکراین مذاکرات مستقیم داشته باشد.
او اعلام کرد: «ما برای رفع ریشههای اصلی این درگیری و آغاز حرکت به سوی صلحی پایدار و قوی... به دنبال گفتوگوهای جدی هستیم.»
چند ساعت پیش از این سخنرانی، رهبران اروپایی از جمله کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا و امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه که به اوکراین سفر کردهاند، از روسیه خواستند با آتشبس موافقت کند.
پوتین اعلام کرده است این «احتمال را رد نمیکند» که در جریان این مذاکرات بتوانند «بر سر آتشبسهای جدید و یک آتشبس تازه به توافق برسند.»
رئیسجمهور روسیه همچنین گفت که روز یکشنبه با رئیسجمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، تماس خواهد گرفت تا جزئیات این موضوع را بررسی کند.
پیشتر استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور خاورمیانه، در سفر به مسکو و دیدار با پوتین پیشنهادهایی را برای حل بحران جنگ روسیه و اوکراین مطرح کرده بود اما اکنون ولادیمیر پوتین، به ظاهر رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه را به عنوان واسطه این مذاکرات معرفی کرده است.
کییف هنوز به پیشنهاد پوتین واکنشی نشان نداده است.
آخرین مذاکرات مستقیم روسیه و اوکراین پس از حمله همهجانبه روسیه به اوکراین در حدود سه سال پیش انجام شد.
پوتین در بیانیه خود همچنین اوکراین را متهم کرد که بارها از پاسخ به سه پیشنهاد آتشبس مسکو خودداری کرده است؛ از جمله آتشبس ۳۰ روزه برای توقف حملات به زیرساختهای انرژی، آتشبس به مناسبت عید پاک و آتشبسی که پوتین ماه گذشته همزمان با مراسم سالگرد پیروزی در جنگ جهانی دوم پیشنهاد کرد.
اوکراین پیشتر اعلام کرده بود که حملات روسیه در تمام این دورهها ادامه داشته است. در مقابل، روسیه نیز ادعاهای مشابهی درباره ادامه حملات اوکراین مطرح کرده است.
پوتین در ادامه گفت: «با وجود همه این مسائل، ما بار دیگر به مقامات کییف پیشنهاد میدهیم که مذاکرات را از سر بگیرند... مذاکرات مستقیم را از سر بگیرند و تأکید میکنم، بدون هیچ پیششرطی.»
پوتین فوریه ۲۰۲۲ دستور اعزام هزاران نیروی نظامی روس را به اوکراین صادر کرد؛ اقدامی که به یکی از جدیترین بحرانها میان روسیه و غرب از زمان بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ تبدیل شد.
سران اروپایی به پوتین چه گفتند؟
فراخوان سران اروپایی در جریان نشست موسوم به «ائتلاف کشورهای داوطلب» صادر شد؛ در این نشست، رهبران فرانسه، آلمان، بریتانیا و لهستان در کنار رئیسجمهور اوکراین، ولادیمیر زلنسکی، دیده شدند.
آنها در بیانیهای از پوتین خواستند تا با یک آتشبس ۳۰ روزه بدون قید و شرط موافقت کند.
در پاسخ، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که مسکو «باید به دقت این موضوع را بررسی کند»؛ او هشدار داد که «تلاش برای تحت فشار قرار دادن روسیه کاملا بیفایده است.»
این بیانیه پس از گفتوگوی تلفنی آنها با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، صادر شد که ابتدا ایده آتشبس بدون قید و شرط را مطرح کرده بود. رهبران اروپایی و آمریکا در این نشست، روسیه را تهدید کردند که در صورت نپذیرفتن آتشبس، با تحریمهای «سنگین و گسترده» مواجه خواهد شد.
پس از پایان این نشست، کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، گفت: «همه ما که در اینجا حضور داریم، همراه با آمریکا، از [ولادیمیر پوتین] میخواهیم که اگر واقعا به دنبال صلح است، اکنون وقتش رسیده آن را ثابت کند.»
ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، هم گفت: «از همه شما برای ایستادگی در کنارمان تشکر میکنم. امروز بر این موضوع تمرکز خواهیم کرد که چگونه امنیتی واقعی ایجاد و ثبات آن را تضمین کنیم.»