|
|
|
|
از چندی پیش، شیوه ی نامبارکی در نگارش و ترجمه رایج شده است. گروهی با دست‌کاری در نوشته دیگران، کوشش می کنند موضع راست و محافظه کارانه خود را در زیر نام نویسندگان مشهور پنهان کنند، یا با نسبت دادن موضع خود به آنان، توجیهی برای نظرات خود دست و پا کنند. هرچه باشد، روش ناپسندی است که نخستین قربانی آن، حقیقت، صداقت در ترجمه و اطلاع رسانی است.
ترجمه مقاله ی «روبر هیرش (لوموند) : «چرا حزب چپ پوپولیست فرانسه همان اندازه "یهودستیز" است که اسلام گرایان؟» برگردان: علی شبان، جمعه ۴ آوریل ۲۰۲۵، عصرنو (۱) مصداق بارز نکته بالا است. در زیر به مهمترین نکاتی که از ادعای بالا دفاع میکند، میپردازم. چندماه پیش، مصاحبه لوموند با روبر هیرش (۲۸ ژوئن ۲۰۲۴) مؤلف کتاب «چپ و یهودیان» را خوانده بودم؛ در نتیجه با انتساب برخی موضعگیری ها به او در ترجمه یاد شده در بالا، به حیرت افتادم. هیرش که مورخ و دبیر تاریخ در دبیرستان های فرانسه [و نه استاد دانشگاه های فرانسه] است، در مصاحبه ۲۸ ژوئن می گوید «نمی توان چپ را یهودستیز نامید ولی انحراف های مهمی وجود دارد » (۲). او «همواره» خود را «کنشگر چپ» معرفی می کند. شایسته ی یادآوری است که در انتخابات سراسری مجلس ملی فرانسه در ژوئیه ۲۰۲۴، ائتلاف چپِ «جبهه نوین مردمی» بیشترین رأی مردم را کسب کرد و طبق سنتِ دموکراتیک در فرانسه، رئیس جمهور می بایست نخست وزیر آینده را از میان این «جبهه» برمی‌گزید. اما، امانوئل ماکرون پس از مانورهای فراوان و با زیر پا گذاشتن رأی مردم، با استفاده از سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن، میشِل بارنیه سیاستمدار کهنه کار از حزب محافظه کار «جمهوری خواهان» را که فقط ۵۷/۶ درصد رای ها را کسب کرده بود، به نخست وزیری منصوب کرد. امانوئل ماکرون برای انجام این "کودتای حکومتی"، دروغی رایج در عرصه سیاسی و رسانه ای فرانسه را به کار گرفت. او ادعا کرد که حزب «فرانسه نافرمان» و رهبر آن ژان-لوک ملانشون «آنتی سمیت» [یهودستیز] اند. این دروغ برای توجیه کنار گذاشتن ائتلاف بزرگ چپ بود که بزرگ ترین گروه پارلمانی در اجلاس جدید مجلس ملی فرانسه بود. حمله به فرانسه نافرمان بر هیچ سند و واقعیت ملموس متکی نبود، مگر تبلیغات دور و دراز سخنگویان راست و راستِ افراطی و شخصیت های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این دو جناح و از جمله در شبکه های گسترده رسانه های راست و راستِ افراطی. سِرژ حَلیمی و پییِر اَمبِر، روزنامه نگاران «لوموند دیپلماتیک» زیروبم های این ادعاهای مفتضحانه را در مقاله ای با عنوان «هنر بدنام کردن سیاسی» (۳) به بهترین شکلی توضیح داده اند. گوئی کافی است که سوءظن ها، بدگوئی ها و بدخواهی ها را گردهم‌آورد تا مدرکی برای اثبات یک اتهام بزرگ دروغین ساخته شود. واقعیت مهم دیگر این است که در سال های اخیر ، هر پشتیبانی از مقاومت مردم فلسطین و هر انتقادی از سیاست های دولت اسرائیل را در رسانه های عمده ی وابسته به قدرتمندان و لابی قدرتمند هوادار اسرائیل، مترادف با آنتی سمیتیسم دانسته و می دانند تا از این راه، صدای هواداران آزادی و حقوق فلسطین را خفه کنند. کشتار وحشیانه مردم فلسطین را مبارزه با سازمان به غایت ارتجاعی حماس جلوه میدهند. محکوم کردن جنایات جنگی و عملیات حمله به اشخاص غیر نظامی و گروگانگیری غیر نظامیان اسرائیلی، آن گونه که در رأی مقدماتی دیوان لاهه آمده ، یک چیز است و کشتار دهها هزار کودکان و زنان و مردمان عادی چیزی دیگر! نمایندگان عضو حزب فرانسه نافرمان با برافراشتن پرچم فلسطین در نشست مجلس ملی با اعلام همبستگی با مردم غزه و مطالبه ی آتش بس فوری برای جلوگیری از ادامه نسل کُشی، با واکنش خشم آلود رئیس مجلس و گروهی از نمایندگان جناح راست و تنبیه انضباطی روبرو شدند. مجلسی که رئیس ماکرونیست آن بلافاصله پس از حمله خونبار ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل سفر کرده و سپس اعلام پشتیبانیِ بی قیدوشرط از اسرائیل کرد [که پس از ۱۸ ماه در هفته گذشته نسبت به ادای این مطلب اظهار تاسف کرد!]. فضائی که دولت ماکرون و به ویژه رسانه های محافظه کار و راست افراطی ایجاد کرده، امکان می دهد هر مخالفت با سیاست های تجاوزگرانه اسرائیل و هر انتقادی از صهیونیسم را برابر با یهودستیزی تلقی کنند. روبر هیرش در مصاحبه با لوموند از «استفاده ابزاری» ( انسترومانتالیزاسیون) از مفهوم آنتی سمیتیسم صحبت می کند که موتور و عامل آن به طور عمده راست افراطی است و در این رهگذر به «اشتباه های» فرانسه نافرمان نیز اشاره می کند. او هرگز چپ یا حزب فرانسه نافرمان را آنتی سمیت نمی‌نامد و برنامه ی آن ها را شاهد می گیرد. هیرش چند اشتباه برخی از رهبران این حزب را بسیار برجسته می کند و اشتباه های لفظی را به حساب باورهای آن ها می گذارد. هیرش بخشی از شخصیت های حکومتی را زیر نقد قرار می دهد که چرا "جبهه نوین مردمی" و "اجتماع ملی" مارین لوپِن را هم تراز می شمارند. او با اشاره به انحراف های بخشی از چپ، به آن ایراد می گیرد که پس از سال های دهه ۲۰۰۰، مبارزه با یهودستیزی را به حد‌کافی جدی نگرفته اند. البته می توان به راحتی نظرهای او را به نقد کشیده و برخی را نفی کرد، همچنانکه خود «متهمان» بارها به آن پرداخته اند و من در این زمینه وارد نخواهم شد . هیرش از "جبهه نوین مردمی" سپاسگزاری می کند که با لحنی قاطع مبارزه با آنتی سمیتیسم را در برنامه خود قرار میدهد. او در پایان این مصاحبه، از آنتی سمیتیسم به عنوان شرِ مطلق یاد می کند و هرگونه نژادپرستی را کریه می شمارد و می گوید: «زمان آن رسیده که این مسئله را به خاطر سپاریم». هیرش در ستون بحث آزاد ۲ مارس ۲۰۲۵ (لوموند) ، در برخورد به ملانشون و فرانسه نافرمان تندتر برخورد کرده است. عنوان روزنامه لوموند چنین است: روبر هیرش: «حمله خونین حماس، به انحراف آنتی سمیتیستی "نافرمان" شتاب داد». این عنوان را با تیتر ترجمه فارسی این مقاله که در اول این نوشته آمده مقایسه کنید. هیرش هرگز نه در این مقاله و نه در مصاحبه یادشده در بالا، از "چپ پوپولیستی" استفاده نکرده است. او به انتشار کوتاه مدت یک کاریکاتورِ مسئله ساز از سیریل هانونا ، مُجریِ تلویزیونی و مُبلِغ راست افراطی و نژاد پرست که بر روی شبکه ی X متعلق به فرانسه نافرمان ظاهر شد و خیلی زود حذف شد، به شدت حمله می کند و ملانشون را متهم می کند که «امکان ندارد در جریان وجود این آفیش در سال های ۴۰-۱۹۳۰ نبوده باشد». این فرضیه هیرش قابل اثبات نیست. بیشتر مسئولان فرانسه نافرمان نیز از این حرکت در رسانه‌ها نکوهش کردند. در مورد این کاریکاتور، هیرش در این مقاله نوشته است: «آفیش سیریل هانونا از آسمان نیفتاده است. این کار نتیجه ی یک ربع قرن اشتباه و همچنین انحراف های بخشی از چپ است که از درک بازگشت آنتی سمیتیسم و گستردگی آن ناتوان مانده است». در نسخه ی فارسی یاد شده، این جمله ترجمه نشده است و نه فقط این جمله. از جمله: «او [ملانشون] از بی رحمی حمله ی تلافی جویانه اسرائیل به ۷ اکتبر برای ترویج غیرمستقیم آنتی سمیتیسمی استفاده می کند که آسیب زیادی به آرمان فلسطین وارد می کند. او هیچ اشاره ای به اسلامیسم ندارد. یکی از اصل های مهم و ابتدائیِ ترجمه، امانت داریِ مترجم است. هر واژه ای در متن های سیاسی، می تواند بار ویژه یا معنای خاصی داشته باشد. عنوانی که مترجم برای مقاله گذاشته، کوچکترین ربطی به نوشته هیرش ندارد. او نه به اسلام گرائی اشاره می کند و نه مردم فلسطین را «مسلمانان فلسطین» می خواند. در ترجمه یادشده، بسیاری از واژه ها بدون ارتباط واقعی با مفهوم نوشته، ترجمه شده اند تا سمت و سوئی پیداکنند که مترجم باور دارد و نه نویسنده. نمونه گویای بی صداقتی و بی مسئولیتی مترجم نسبت به نوشته و نویسنده آن، آخرین پاراگراف مقاله است که مستقیماً از متن چاپ شده در "عصرنو" منتقل می کنیم: «در سال ِ ۱۸۹۸، با پیوستن ِ امیل زولا Emile Zola [نویسنده و روزنامه‌نگار فرانسوی۱۸۴۰-۱۹۰۲] و ژان ژورس Jean Jaurès [ نماینده مجلس فرانسه ۱۸۵۹-۱۹۱۴ ] در دفاع از کاپیتان آلفرد دریفوس Alfred Dreyfus، چپ ها از ظلمی که در حق یک یهودی انجام شده بود، گرد هم آمدند. و این‌همه با توجه به گستردگی یهودستیزی ی حاکم در آن زمان، کار آسانی نبود. چپ ها در آن دوره، در کنار دریفوس، به رهائی بخشی انقلاب فرانسه ادامه دادند.ما باید این سنت را، بی چون وُچرا و افراط وُ تفریط ِ چپ پوپولیست، از هرکجا که یهود ستیزی دامن زده می شود، پاس بداریم. همانگونه که باید در برابر هر نوع راسیسم؛ از هر کجا که سر در می‌آورد، به مبارزه برخیزیم. اگر قصد ما اینست، باید از پیوستن به جرگه ی چپ ِ پوپولیست دوری گزینیم که آینده ای پُر مخاطره را انتظار می کشد.» و حال ترجمه دقیق این پاراگراف را که از متن فرانسه مستقیماً ترجمه شده ، در زیر می خوانید: «در سال ۱۸۹۸، چپ فرانسه با همراهی با امیل زولا و ژان ژورس در دفاع از سروان آلفرِد درِفوس، علیه بی عدالتیِ روا شده نسبت به یک یهودی، گردهم آمد. این کار بدون دردسر نبود، زیرا در آن دوره، پیشداوری های یهود‌ستیزانه، سنگینی می کرد. چپ با پشتیبانی از درفوس، کار رهایی بخش انقلاب فرانسه را ادامه می داد. باید با محکوم کردن بی پروای انحراف های ملانشونیستی، این سنت را دوباره زنده کرد. و با آنتی سمیتیسم، منشاء‌اش هرچه باشد، همان گونه مبارزه کرد که می بایست با همه نژادپرستی ها مبارزه کرد. آینده چپ به آن وابسته است» معلوم نیست با کدام معجزه، در زیر قلم مترجم مقاله چاپ شده در«عصر نو» ( که همین جا باید بگویم نشریه ای وزین و معتبر است و درست به همین جهت باید در مطلب های ارسالی به آن فوق‌العاده دقت کرد)، این مطلب به صورت زیر درآمده است: «... اگر قصد ما این است، باید از پیوستن به جرگه چپ پوپولیست دوری گزینیم که آینده ای پر مخاطره را انتظار می کشد». در آخر توجه خواننده را به نکته‌ای مهم جلب میکنم: یهودستیزی نوعی نژادپرستی است و در فرانسه و بسیاری از کشورهای غرب قابل تعقیب در دادگاه میباشد؛ ضدیت با صهیونیسم، نقدی است بر حق بر بنیاد مذهبیِ دولت اسرائیل. زمان درازی است که شاهد ملغمه ای از این دو هستیم که بخش قابل توجهی از جهان فرهنگ و سیاست با استفاده ابزاری از «آنتی سمیتیسم» درصدد خاموش کردن صدای رسای طرفداران جنبش مقاومت فلسطین و منتقدان سیاست استعماری اسرائیل است. چگونگی مبارزه با یهودستیزی، بهانه ای به دست نیروهای محافظه کار و راست افراطی داد که با نیروهای چپ و رادیکال که از هیجده ماه پیش کشتار و نسل کُشی و پاکسازی در غزه را محکوم کرده، با آن مبارزه می کنند، تسویه حساب کند. این برخورد خصمانه را باید محکوم کرد ولی در این رهگذر ضروری است که برخوردهای نادرست درون چپ، را قاطعانه به نقد کشید و در این راستا، فریب کاران را نیز افشا کرد. در این زمینه میتوان بسیار گفت و نوشت؛ به سادگی میتوان نشان داد که امروزه آنتیسمیت های واقعی را باید در میان راست افراطی در اروپا و صهیونیست‌های اوانجلیک مسیحی جستجو کرد؛ فقط به این جهت که آنان طرفدار دولت اسرائیل هستند، به راحتی از گذشته آنان و عقیده و باورهای مذهبی آنان چشم پوشی می‌گردد. به یقین اینان و طرفداران با یا بی جیره و مواجب آنان نیستند که درسی در مخالفت و مبارزه با آنتی‌سمیتیسم برای نیروهای چپ داشته باشند! چند یادآوری: * ترجمه دقیق نام حزب France Insoumise "فرانسه نافرمان" است. بخشی از مترجمان ان را "فرانسه تسلیم ناپذیر" ترجمه می کنند که البته غلط نیست ولی نخستین معناهای واژه Insoumis(e) نافرمان، سرکش، متمرد، یاغی و نامطیع است. مناسب ترین ترجمه برای نام این حزب همان "نافرمان" می باشد. ** در کتاب «یک نژاد تخیلی؛ تاریخچه مختصر یهودی هراسی» نوشته شلومو ساند ، مورخ اسرائیلی و استاد بازنشسته تاریخ در دانشگاه تل آویو، ترجمه بهروز عارفی-تقی تام به ریشه های یهودستیزی پرداخته شده و از جمله "نوزائی" آن و نیز وضعیت یهود هراسی در قاره اروپا توضیح داده شده است. این کتاب را می توان در سایت لوموند دیپلماتیک (فارسی) مطالعه کرد: https://ir.mondediplo.com/article4951.html *** در نوشته ی هیرش به نکوهش جامعه حقوق بشر و «شبکه اقدام علیه یهودستیزی و همه شکل های نژادپرستی (Raar)» از «آنتی سمیتیسم آشکارِ فرانسه نافرمان» اشاره شده است. مترجم فارسی مقاله در ترجمه این بخش نیز امانت داری را کاملاً رعایت نکرده است. شایسته ی یادآوری است که مدیر شبکه یاد شده، خود روبر هیرش است. در سایت این شبکه https://raar.info مقاله هایی در همبستگی با "فلسطینی های کرانه باختری اشغال شده" نیز وجود دارد. زیرنویس ها: 1- https://asre-nou.net/php/view.php?objnr=64980 2 -https://www.lemonde.fr/politique/article/2024/06/28/l-historien-robert-hirsch-on-ne-peut-pas-qualifier-la-gauche-d-antisemite-mais-il-y-a-des-derives-importantes_6245038_823448.html 3 – هنر بدنام کردن سیاسی https://ir.mondediplo.com/2024/10/article5082.html 4 - https://www.lemonde.fr/idees/article/2025/03/21/robert-hirsch-l-attaque-sanglante-perpetree-par-le-hamas-a-accelere-la-derive-antisemite-insoumise_6584347_3232.html نظر شما؟
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد |
|
