...
در سال ۱۹۷۵ در برنامه ای که دانشگاه جانز هاپکینز برای دادن دکترای افتخاری به خواهر شاه، اشرف پهلوی بعنوان نماینده زنان ایران ترتیب داده بود، دانشجویان عضو کنفدراسیون جهانی در شهر بالتیمور در ایالت مریلند همراه با افراد مترقی آمریکایی با اعتراض دردرون سالن محل برنامه و تظاهرات در بیرون، مراسم اهدای دکترا را به هم ریخته و مسؤلین برنامه مجبور به خارج کردن اشرف پهلوی و اردشیر زاهدی از در عقب محل برنامه شدند. خبر این اتفاق روز بعد در جراید و شبکه های خبری شهر واشنگتن و بالتیمور اعلام شد و باعث افشاگری جدی برای رژیم شاه بود.
اعضای سازمان دانشجویان کنفدراسیون در شهر واشنگتن و بالتیمور در ادامه این حرکت افشاگرانه تصمیم گرفتند که با یک برنامه ریزی منسجم و پیگیر، دانشگاه هاپکینز را از طریق جلب حمایت دانشجویان و اساتید آمریکایی و جمع آوری طومار امضاء وادار کنند که نماینده واقعی زنان ایران، مادر فدایی، رفیق مادر شایگان را به رسمیت شناخته و از مبارزات او حمایت کنند. همزمان با این برنامه رفیق مادر در زندان شاه بخاطر شکنجه های وحشیانه ساواک گوش و پاهایش از کار افتاده بود.
رفیق مادر پس از جان باختن فرزند مبارزش نادر شایگان در درگیری با ساواک، در سال ۱۳۵۲ به سازمان چریک های فدایی خلق پیوست و بعد از حمله ساواک دستگیر و تحت شکنجه های وحشیانه قرار گرفت. خبر شکنجه و مقاومت سرسختانه او در مقابل ساواک شاه، فداکاری و حفظ اسرار سازمان زبانزد جنبش شد. از آنجاییکه کنفدراسیون جهانی همواره دفاع از زندانیان سیاسی را در مرکز فعالیت های خود قرار داده بود، خبر دستگیری ، شکنجه و مقاومت شجاعانه مادر همگی دانشجویان مبارز را تحت تاثیر قرار داده و با دل و جان به دفاع از مبارزه قهرمانانه رفیق مادر برخاستند.
هدف از کارزار دفاعی دانشجویان، به رسمیت شناختن مادر شایگان به عنوان نماینده واقعی زنان ایران از طرف دانشگاه جانز هاپکینز بود. همزمان در چند دانشگاه دیگر شهر بالتیمور، دانشجویان کنفدراسیون به افشای شرایط زندانیان سیاسی و شکنجه های قرون وسطایی ساواک، اقدام نمودند.
در عرض کمتر از شش ماه و با تلاش شبانه روزی دانشجویان کنفدراسیون، هزاران امضاء از دانشجویان، استادان و کارمندان دانشگاههای جانز هاپکینز، تامسون، مورگان و کمپین جمع آوری شد. بعداٌ طی مراسم رسمی تمام این دانشگاهها با شرکت صدها نفر دانشجویان ایرانی و آمریکایی، لوحه های افتخار را به نام مادر شایگان به نمایندگان کنفدراسیون اعطا کردند. این کارزار مبارزاتی در دفاع از مادر شایگان و تمام مبارزان زن که برای آزادی و برابری در زندانها به سر میبردند، صورت گرفت.
مراسم اصلی بزرگداشت و اعطاء لوحه افتخار توسط بعضی از مقامات و استادان دانشگاه جانز هاپکینز و به ویژه پدر روحانی «ویکوایر» و همکاری بی شائبهٌ این فرد مترقی و انساندوست، برگزاری این برنامه را در دانشگاه هاپکینز امکان پذیر ساخت.
در این برنامه بیش از پانصد تن از دانشجویان ایرانی، آمریکایی و افراد مترقی سرشناسی که دعوت شده بودند، حضور داشتند.
پوستر های بزرگی از مادر شایگان سراسر سالن را پوشانده بود و هیجان بینظیری در بین دانشجویان کنفدراسیون موج میزد. حضور چهره های مترقی امریکایی ، ایرانی و بین المللی، نتیجه یک برنامه ریزی منظم و فعالیت پیگیر همگانی بود که با موفقیت برگزار شد. کسانی مانند الیزابت مک آلیستر فعال سیاسی و ضد جنگ ویتنام، نمایندگان مترقی سرخپوستان امریکایی، نمایندگان مترقی سیاه پوستان امریکایی کسانی مانند استوکلی کارمایکل از یاران مارتین لوترکینگ، دکتر علی شایگان یار راستین و وفادار دکتر مصدق، اساتید و روٌسای دانشگاه ها در این برنامه شرکت داشتند. هریک از سخنرانان همبستگی خود را با مبارزین در بند ابراز داشته و خواستار قطع شکنجه در زندانها و آزادی تمامی زندانیان سیاسی بودند.
پدر روحانی ویکوایر مسئولیت گرداندن این برنامه را برعهده گرفت و با سخنرانی خود در مورد شرایط خفقان در ایران و شکنجه زندانیان سیاسی به شرح حال مادر شایگان پرداخت و از تمام سازمانهای مترقی بین المللی برای دفاع از ایشان و بقیه زندانیان سیاسی در خواست کمک نمود. بعد از سخنرانی مهمانان برنامه، پدر روحانی ویکوایر به نمایندگی از طرف بخشی از دانشگاه جانز هاپکینز، لوحهٌ افتخار به مادر شایگان را به نماینده کنفدراسیون دانشجویان ایرانی اهداء کرد و آرزو نمود که روزی خود مادر لوحه را شخصاٌ دریافت کند. چند سال بعد با آزادی مادر شایگان و بقیه زندانیان سیاسی، تمام این لوحه ها به ایشان اهدا شد. این لوحه ها در جریان حملات پاسداران جمهوری اسلامی به خانه های تیمی چریکهای فدایی خلق از بین رفتند.
بعد از آزادی از زندان شاه در سال ۱۳۵۷، رفیق مادر همراه با سایر رفقای فدایی به مبارزه بر علیه جمهوری اسلامی برخاست. در ملاقات با بعضی از اعضای سابق کنفدراسیون دانشجویی، رفیق مادر از فعالیت های دفاعی دانشجویان در خارج قدردانی کرده و میگفت پس از کارزار افشاگرانه کنفدراسیون، ساواک شدت شکنجه ها را کاهش داد.
برای ما، رفیق مادر نماد مبارزی بود که درد و رنج و ستم طبقاتی را نه از طریق مطالعه کتب بلکه از زندگی مشقت بار از ابتدای کودکی اش، تجربه کرده بود. علیرغم از دست دادن سه فرزند عزیزش در راه مبارزه، همچنان به آرمان رهایی زحمتکشان وفادار باقی ماند.
یاد و نام رفیق مادر گرامی باد!
سعید توفیقی
۱۴ آوریل ۲۰۲۵
