logo





سرمایه داری دولتی-مافیایی

دوشنبه ۱ خرداد ۱۴۰۲ - ۲۲ مه ۲۰۲۳

بیژن باران

bijan-baran.jpg
به آسانی می توان فهمید که چه کسی بر شما حکومت می کند؛ ببینید از چه کسی نمی توانید انتقاد کنید. ف. ولتر

مافیا شبح فاشیزم است. جمهوری اسلامی از دولت اصلاحات خاتمی به بعد در جهت طرد جناجهای دیگر و تحکیم دولت مافیایی بود. در 1402 به جنگ باندهای مافیا رسید. آیا جناح مافیا کشور را اشغال کرده؛ بنا بر سلیقه فردی راس، جیبها را پر از ارز کرده، زمینها را تصاحب کرده، از رانتها برخوردار بوده، مردم را سرکوب کرده؛ در منطقه تضادها را تشدید کنند؟ آیا جناحهای دیگر می توانند با رفراندوم، اصلاحات، از خلع رهبر، براندازی نظام، فساد ساختاری با انتصاب بجای شایسته سالاری، کنترل مافیا جلوگیری کنند؟

رفاه زحمتکشان برتر از استقلال نظام است. احمدزاده در 1349 مبارزه مسلحانه هم استراتژی هم تاکتیک، ایران را سرمایه داری کمپرادور خواند که در لوای تیرانی/ جباریت بود. این نوع سرمایه داری در 40 سال گذشته در مکزیک، شیلی، برزیل، تایوان، کره جنوبی به دمکراسی رسید. ولی در ایران به انقلاب اسلامی بنیانگرا رسید. پس از انقلاب به رانتیر و اکنون به مافیا گذار کرده؛ آینده سرمایه داری مافیایی را سرنوشت روسیه پس از پوتین می نویسد.

جامعه ایران را اقتصاد اسلامی نامند. بنا بر "راه رشد غیرسرمایه داری" اولیانوف، اصل 43 و 44 در قانون اساسی نوشته شد. ولی ساختار مالی، تجاری، تولیدی آن سرمایه داری دولتی است که از کمپرادور به رانتیر، و اکنون مافیایی گذار کرد. کشورهای رانتیر عربستان، امارات، کویت هنوز به نظام چند حزبی نرسیده اند. استبداد به رفاه مردم سنگاپور، عربستان، امارات انجامید.

ایران کمپرادور و رانتیر به دمکراسی نرفته؛ با دولت بمثابه کلان صاحب کار و دارنده کانهای فراوان، راس قوه قهریه به مافیایی با روبنای بنیانگرایی شیعی رسید. البته آمریکا هم به گلوبالیزاسیون، سرمایه گذاری، دادن جواز تولید کالا به چین و ویتنام در مشارکت بضد شوروی رسید. ریزش ترس از کمونیسم با فروپاشی اردوگاه در حکومتهای 3 قاره عدم دخالت و اجازه دمکراسی را گزید. این فنآوری و سرمایه داری در شرق 500 میلیون انسان را از فقر نجات داد.

آیا تحریمها نظام را در سراشیب فرسایشی اندازند. یاغیگری در مقابل سرمایه جهانی تحریم تسلیحات، صادرات، کمک اقتصادی، تجارت، ابزار چند منظوره را در سطح کشور، نهاد، افراد نظام ببار آورد. سیاست خارجی بجای تجارت، همکاری، سرمایه گذاری به دشمن تراشی، یاغیگری، ترور فردی یا نیابتی، دخالت در امور همسایگان پردازد.

با دید تقویمی مافیا از کلان شهرهای آمریکای سده 20 آغاز شد. به روسیه عهد فروپاشی به دولت سرایت کرد. سپس به ایران در گذار از رانتیر رسید. در ایران ملغمه ای از نهادهای شیعی، قضایی، مافیایی در هم تنیده اند. سعید امامی، قتلهای زنجیره ای، ربودن برخی فعالان در خارج، اعدام جوانان اعتراضات زن زندگی آزادی- تقویت مافیا در حاکمیت ولایی را ترسیم کنند. اکنون اکثریت جامعه یعنی زنان، 10-15 میلیون سنی، اقلیتهای عقیدتی دیگر در منصبهای زیر نمی توانند باشند: ولی فقیه، رییس قوه قضاییه، شورای نگهبان، تشخیص مصلحت، خبرگان. آنها را نهادهای استصوابی خبرگان، نگهبان، تشخیص مصلحت از حاکمیت حذف کنند. لذا ساختاری اکثریت جامعه از روند انتخابات حذف اند؛ حاکمیت اقلیت رای را دارد.

قانون اساسی 1776 آمریکا سنتز زیربنا و روبنا دلیل مانایی و انطباق با تغییرات آتی را در بر دارد. چون پس از ج ج 2 آمریکا به فاشیزم نرفت؛ زیرا سامانه بانکی، ارزی، تراکنش سویفت جهانی را دلار کرد. اگرچه در مرحله امپریالیسم بود. در کوچک کردن دولت ریگن و پس از فروپاشی اردوگاه در 1991 آمریکا به سرمایه داری مافیایی مانند روسیه نرفت. چون نهادهای مدنی در آمریکا ریشه دارند. مافیای سیسیل و آمریکا با مهاجرت اروپاییان به ویژه پس از ج ج 1 آمریکا رشد کرد.

سازمانهای تبهکار در نیویورک در اقتصاد و سیاست نفوذ داشتند. آنها از مشروب، قمار، روسپی آغاز کردند؛ به هرویین از منابع تایلند و کلمبیا رسیدند. در فیلمها زندگی، ترور، فساد، اختلاف خونین درونی، عمل ضدقانون آنها تصویر شده اند. سریال تلویزیونی کاپیتالیسم گنگستری آمریکا 2019-2021 این 3 گانه را تصویر کرد: ورود دانشگاه / کرونی با اعمال نفوذ، جری فالول رای کلیسا برای نامزد راست در انتخابات، اتحادیه ملی تفنگ/ ان آر ای حافظ منافع اسلحه سازان.

در آمریکای آغاز سده 20 مافیا با اتحادیه کارگری، پلیس و قوه قضاییه با سرمایه داران همکاری داشتند. نمونه: 3 فیلم 1978 هولیوود مربوط به مافیا، اولی FIST/ فدراسیون بین ایالتی کامیوندارن بود. ستلون در نقش رهبر اتحادیه در کلیولند- اوهایو از مافیا پشتیبانی گرفته؛ در مقابل از صندوق تعاون کارگران وام بدون وثیقه و بهره کم در ساختن هتل و کازینو به مافیا داد. در برابرش، سرمایه داران پشتیبانی پلیس در سرکوب اعتصابات را داشتند.

پدرخوانده 3گانه 1972، 1974، 1990 را ماریو پوزو نوشت. در باره 3 نسل مافیایی خانواده کورلیون از سیسیل تا نیویورک است. این ژانر گانگستری بازه زمانی 1945-1975 تمثیلی از مدیران شرکتهای صنعتی با رقابتها، سودپرستی، شقاوت است. رابطه سیاست مداران، قضات، پلیس، مافیا را نشان دهد.

مرد ایرلندی 2019 مثلث سیاست- مافیا- اتحادیه بود. دنیرو در نقش کامیوندار، پچینو در نقش رهبر کارگری جیمی هوفا، پشی در نقش مافیا در ترور و سوزندان جنازه هوفا در 1975 بودند. در این فیلم انتخاب کندی کاتولیک با حمایت اتحادیه های کار، تسلیح کوباییها برای حمله از فلوریدا، وام از صندوق تعاون کارگری برای کازینوهای لاس وگاس، عفو قاتل هوفا بوسیله نیکسون آمده اند.

نتایج سرمایه داری مافیایی: 1- رشد خدمات و مستغلات لاکچری. 2-رقابت درشت مهره ها با افشاگری رسانه ای، قوه قضاییه، مجلس. 3- گره خوردن با تبهکاران بین المللی. 4- ماجراجویی در منطقه، حمله به قرارگاه های آمریکا، اسراییل، عربستان. علل علاقه باند تبهکار به ایران، اینها یند: پولشویی، پوشش دیپلماتیک، پول هنگفت، مکان امن. کارتل جهانی کیناهان پدر و 2 پسر ایرلندی با حزب الله، جهاد اسلامی، سپاه، گروه تبهکار ایتالیا، کارتل مخدرات کلمبیا، مکزیک، مافیای روسی، پسرش در 2023 به تهران پناهنده شد.

قرار داد 1906 دارسی با دولت، ایران را راه سرمایه داری دولتی شبیه روسیه انداخت که با انقلاب 1917 به سرمایه داری دولتی گام گذاشت. در سده 21 هر دو به سرمایه داری مافیایی رسیدند. اگر قرارداد با بخش خصوصی و انقلاب اکتبر روی نداده بودند؛ ایران و روسیه به مسیر سرمایه داری لیبرال شاید می رسیدند. سرمایه داری دولتی واسطه برای سرمایه داری مافیای هر دو شد. توهمات، خیال، آرزو فقط در محافل روشنفکری نبودند. انور خوجه، آلبانی را دژ انقلاب پرولتاریا انگاشت. طنز تاریخ پس از فروپاشی اردوگاه، مردم در خیابان برای افت بورس نه انقلاب جهانی، تظاهرات کردند.

در 2 دهه پساانقلاب شیوه تولید به سرمایه داری رانتیر و اکنون به سرمایه داری مافیایی چون روسیه گرایش دارد. هنوز فرگشت انواع سرمایه داری سده 20 مانند اقتدارگرایی سنگاپور و عربستان، رانتیر مانند امارات و قطر، مافایی مانند روسیه و ایران در تاریخ ثبت نشده. آیا به لیبرالیسم مانند شیلی و سلواکی در 5-10 سال یا براندازی مانند سودان البشیر پیش روند؟ برای این گذار امنیت سرمایه، شفافیت تجارت، آزادی رسانه ها برای چک و بالانس لازم ند.

رشد سرمایه داری خصوصی-با وجود سرمایه داری دولتی، بازار سنتی شهرها، ضعف توریسم، شریعت بزور، عدم امنیت سرمایه و فرار به بیرون، حذف اصلاحطلبان از حاکمیت- کند شد. این کمبودها به اقتصاد مخلوط و نوع مافیای روسی در ایران، عدم رقابت، شعارهای شیعی، امتیازات رانتیر منجر شدند. قهر، مهاجرت، ممنوع الخروجی، ممنوع کار، ممنوع المصاحبه، ترور، اعدام برای منقدان ردیف شدند. شعار اصلی انقلاب بهمن 57، استقلال "نه شرقی نه غربی" به دشمن تراشی آمریکا و اسراییل، همپالگی با روسیه در جنگ اوکراین ختم شد.

در دهه 1350 شرکتهای خودروسازی، محصولات مصرفی، صنایع نفت، فولاد، پتروشیمی، تراکتور در ایران با سرمایه خارجی، دولتی، یا مخلوط با ایرانی فعال بودند. لذا 2 دلیل عمده انقلاب نه سازمانهای انقلابی، نه دولت با گسترش صنایع بنا بر تصریح دکتر عالیخانی وزیر اقتصاد وقت بوده؛ بلکه ذات ضدمدرنیته انقلاب با شعار استقلال یعنی رفع کاپیتولاسیون و ضد غربزدگی در جمهوری اسلامی بود. البته لایه های شهری و روشنفکران خواهان دمکراسی همراه بودند.

در ایران با انقلاب بهمن 57 تولید افت کرده؛ یک دوره استقلال با عدم رابطه سیاسی/ قهر بودن، با سرمایه جهانی تا امروز ادامه دارد. پس مرحله سرمایه داری رانتیر و مافیایی با روبنای ولایت فقیه، مانند عربستان با روبنای وهابی رسید. با طرد جناح های اصلاح طلب و اعتدال گرا به سرمایه داری مافیایی منطقه خلیج فارس تا دریای مدیترانه، با ساکنان امل پیشامدرن اکنون رسیده. تحریمهای اتمی سپس در 1400 حقوق بشری، مافیا را تقویت کرده؛ مردم را تضعیف و از حاکمیت جدا کرده؛ طبقه متوسط را کوچکتر کردند.

مافیا در چشم هم چشمی با هم برندهای لوکس، تصاویر مجالس خوشگذرانی، سفرهای خارج در فرهنگ بورژوایی، در تضاد با فرهنگ امل بنیانگرای شیعی داخل را در شبکه های مجازی برای خودنمایی نمایش دهند. جوانان با دیدن تصاویر، کلیپ، ویدیوی نوکیسه ها در شبکه های مجازی، این دوگانگی رفتار در داخل و خارج از نطام زده کند. نرخ‌ بهره ارزان تر از نرخ‌ تورم، احتکار را دامن زند. مافیا از بورس سهام هم با مدیریت غیرقانونی سود زیاد برند. لذا آنها در بورس، ارز، اوراق بهادار، امور بانکی نفوذ دارند.

وامگیران کلان گاهی اصل را هم ملاخور کنند. تهدید به افشای نامشان در رسانه‌های گروهی هم کارساز نیست. در سده 21 تشدید تحریم‌ غرب، مداخلات دولت با تاکتیک اقتصادی، ناکارآمدی دادگستری، نبود رسانه های آزاد، تعهد دولت در حقوق بازنشستگان، کارگران، آموزگاران- اعتراضات را دامن زده اند. همزمان مافیای کالاهای گران و اجزای مورد نیاز امور نظامی با قیمت دستوری سود هنگفتی برد. تبلیغات مسکن، مبارزه با تورم، سقوط تومان را گاهی رییس دولت به سخره گیرد: "اگر دولتهای گذشته مسکن کافی ساخته بودند؛ اکنون این کمبود نبود."

علل تغییر شیوه تولید یا روبنای سیاسی بستگی به عوامل خارجی وضع جهانی و داخلی کارگران، مرحله صنعتی، سرمایه در یک کشور دارد. در سده 21 یک رکن مهم زنجیره محصول است. نمونه: آیفون اپل در 10 کشور جزء سازی تا بسته بندی شود. چرخه تولید مصنوعات توزیعی در جهان با پیوند از منابع تا بازار با فنآوری دیجیتال، اعضای سازمان تجارت جهانی، قراردادهای بین شرکتها است. کشورهای سنگاپور، امارات، قطر از آن سود سرشار برند.

عامل خارجی در انقلاب بهمن 57، کودتای جمهوری و ضد شاهی افغانستان، ترس آمریکا از حکومت چپی در ایران، فروپاشی اردوگاه، رفع خطر سرخ برای سرمایه جهانی، مماشات با ایران بود. عامل داخلی سلیقه رهبر مطلقه با 4 خط قرمز حجاب زن، رابطه با آمریکا، رفع حصر، نهادهای استصوابی به ترکیب 2 جناح اصولگرا و سپاه و حذف جناح اصلاحگرا از قدرت با مهندسی انتخابات و سرکوب اعتراضات اجتماعی و اقتصادی مردم اند.

ثروت از دلالی، دزدسالاری، تصاحب زمینهای مشاع، مصادره سرمایه ها و کارخانجات با انقلاب در نهادهای شیعی مستضعفان و خط امام، قاچاق مواد و اسلحه، افشای انگلیس و آمریکا با مصادره کشتیهای ایرانی در دریای سرخ با محموله های مخدرات و اسلحه را گزارش کنند. پولشویی افزایش یابند. شبکه های مافیایی کشوری، منطقه ای، جهانی اند. اکنون با خصولتی کردن بنگاههای دولتی خودیها چپاول کنند.

سرمایه داری مافیایی ادامه سرمایه داری دولتی بیرمق و فاسد است. مرحله پیش از مافیا در شوروی، اوکراین، ایران- سرمایه داری دولتی بود. آیا این آینده برای چین، ویتنام، کوبا خواهد آمد؟ مصر، سوریه – چطور؟ پیدایش آن تدریجی بوده؛ در شوروی بازار سیاه، کا گ ب، بوروکراسی عاملان اصلی بودند. با فروپاشی دولت شوروی، مافیا به اموال کلان عمومی دست انداخت. این نوع سرمایه داری نوعی رتق و فتق مالی ثروت دیگران با دستمزد نجومی است، طفیل است؛ کارآمد نیست؛ با جهان آزاد مثلا نروژ رقابت نتواند کند. لذا در پایان به زوال محکوم است.

دولت مافیا از 4 فاز رشد، سلطه، نزاع، زوال گذار کند. در فاز 1 با دست اندازی به سرمایه دولتی، امتیازات ویژه/ رانت، ارز ناشی از کانهای کشور فربه شود. در ایران در عصر تحریمهای شکننده جهانی بر یک کشور عناصر فاسد حاکمیت به اموال عمومی دستاندازی کردند. آنها حامی تحریمها یند چون برایشان بازار سیاه، درآمدهای نجومی، قاچاق گمرکی در دوره تحریمها، کاغذبازی بانکی، طفیل خودروسازی، داروسازی، شاید گوشت سودآور اند.

فاز 2 سلطه با سرکوب همراه است. فاز 3 نزاع خونین بین باندهای مافیایی است. مانند تصویه 5 فامیل مافیا در آمریکا بین 2 جنگ جهانی. فاز 4 با تضادهای درونی مانند گانگسترهای نیویورک دهه 1920 همدیگر را ازبین برده؛ اف بی آی در دهه 1960 آنها را زدود. مافیای آمریکا در کارهای غیرقانونی، نه در حاکمیت بود. فروپاشی شوروی در جهت انکشاف مافیا بود. شلتون ادلسون 1 بیلیون دلار کمک کرد به کارزار ترامپ با 2 خواسته: سفارت آمریکا در اورشلیم و بیرون آمدن از برجام. سرمایه داران کلان و لابی شرکتهای دارویی، اسلحه، هواپیمایی به 2 حزب چندین بیلیون دلار کمک مالی به کارزار انتخاباتی نامزدها کمک کنند.

از درآمد ملی و برنامه های عمرانی دزدی کنند. تبلیغ وجود دشمن خارجی، نیروهای خودی را بسیج کنند. تداوم در حاکمیت را با مهندسی انتخابات، کارهای غیرقانونی در منطقه، با آوردن ارز دولتی و فروش به نرخ آزاد در صرافیها، قاچاق اسلحه به منطقه، حتی داشتن گمرکات مرزی، هواپیمای محمولات خود تضمین کنند. نوعی دولت در دولت اند.

منابع غربی با شخصیتهای سیاسی اروپا و داده های تاریخی، گذار از فاشیزم به دمکراسی لیبرال را تبیین کرده اند. ادرین کرای روسیه را سرمایه داری مافیایی خوانده که با رشوه و تهدید، قانون را دور زند. گویا این مرحله بی قانونی سرمایه داری برای انباشت سرمایه در روسیه ضروری است. با قرار سرمایه و نخبگان بخارج سرعت گیرد. مارکس در باره انباشت آغازین نوشت: تاریخ واقعی نشان دهد: فتح، بردگی، دزدی، قتل برای دوره کوتاهی اهمیت دارند."

آمریکا سده 19 با تصاحب زمینهای مشاع سرخ پوستان، دخالت در آمریکای جنوبی بنا بر دکترین مونرو، ساختن راه آهن– انباشت سرمایه غیرقانونی را اثبات کنند. البته نوآوریهای نفت در پنسیلوانیا، برقرسانی ادیسون، گاوداری و کشاورزی هم خلاقیت این ملت را نشان دهند. دکت دکترین۱۸۲۳ مونرو رئیس‌جمهور وقت آمریکا مخالف استعمار اروپا در کشورهای آمریکا بود. وقوع جنگ یا فعالیت استعماری در قاره آمریکا را به عنوان حرکتی خصمانه تلقی کرد. در جنگ آمریکا برای پایان استعمار اسپانیا در ۱۸۹۸ دکترین به اوج رسید،

اقتصاد سرمایه داری روبنای سیاسی جمهوری اسلامی، پادشاهی سعودی، جمهوری وراثتی سوریه و کره شمالی، جمهوری مافیایی روسیه، حتی سوسیالیسم شوروی دهه 1980 را می تواند داشته باشد. ایران و روسیه در گذشته سرمایه داری دولتی ناکارآمد داشتند. انقلاب ایران آهسته در 2 دهه و فروپاشی تند شوروی مافیا را در حاکمیت علنی و مسلط کردند.

در ایران بخش خصوصی سنتی بازار با گذشته چند هزار ساله برعکس روسیه بود. در انقلاب بهمن 57 بازار هزینه تکثیر نوار، شبنامه، اعلامیه را داد. آیا شعار زن، زندگی، آزادی برای رهایی از سرمایه داری مافیایی به لیبرال است؟ شاید این نوع سرمایه داری به لیبرال گذار نکند. وقتی دیکتاتوری یک واقعیت است، انقلاب یک وظیفه است. از فیلم قطار شب به لیسبون.

با وجود سانسور رسانه ای و مخفیکاری، جزییات حیات مافیا، شکست آنها در آمریکا و سیسیل در تاریخ ثبت شده اند. شکست آنها نشان دهد که سرمایه داری مافیا ثبات ندارد. اخبار قتل خبرنگاران پژوهشی زندگی مافیای روسیه به بیرون درز کردند. در روسیه مافیا کنترل رسانه ها، قوه قضاییه را داشته؛ قضات را ترساند. رسانه بومی اختلافات مافیا را نشر نکرده؛ ولی این اختلافات در غرب رسانه ای شوند. هر از گاهی خبرنگاری شجاع سر به نیست شود.

در بانکهای جزایر کاراییب پول خود را پارک کند. با زد و بندهای مشکوک، منافع شخصی را بر کشور اولویت دهند. از ارز خارجی با نرخ دولتی منتفع شوند. در سده 20 برخی از این دولتهای روسیه، اوکراین، ایران مافیایی بودند. ویژگیهای زیر را دارند:

1-کاربرد ترور در نابودی مخالفان. در روسیه با پلوتونیوم و ایران با چاقو مخالفان ترور شدند.
2-صاحبان نهادهای کلان خصوصی با اطلاع از برنامه ریزی ملی از رانتها سود نجومی برند.
3-منافع و سلیقه الیگارشی بر جامعه تحمیل شود. بنابراین ایده الوژی بنیانگرایی شیعی سلیقه رهبر بر جمهوری حاکم است. ماجراجوییهای منطقه ای ببار آمده؛ آن را به لیست یاغیگر نسبت به سرمایه جهانی کشاند.
4-صاحبان چند کسب باهم مراودات بانکی تنگاتنگ دارند. این کشورها عضو FATF ‬‎/ گروه ویژه اقدام مالی فرادولتی است که سیاست‌ و استاندارد مبارزه با جرایم مالی، پولشویی، تامین مالی تروریسم را طراحی و ترویج کند.‬‬‬
5- خودکامگی، سرکوب رسانه ها، نبود رقابت حزبی، مهندسی انتخابات رایج اند. باندها بر قوه قضاییه، اطلاعات، مجلس، برخی وزارتخانه ها سلطه دارند.
6- خرافات عامه، عوامفریبان، مداحان، اربابان دینی راس قدرت را قبضه کردند. نمونه: برلوسکونی در ایتالیا، ترامپ در آمریکا،
7- با قیام عمومی و قهرآمیز استبداد سرنگون شود. نمونه: خودکامگی قذافی در لیبی، استبداد دینی البشیر در سودان.
8-فساد در دولت همه گیر شود. لذا سرمایه داری مافیایی در رقابت با جهان ناکارآمد شود. سانسور و سرکوب بکار برد.

مافیا فعالیت غیرقانونی اقتصادی داشته؛ در سیاست هم گماشتگان خود را دارد. اگر در سطح یک کشور اثرگذار باشد؛ سرمایه داری مافیایی است؛ مانند روسیه. مافیای جهانی در اروپا، آمریکا، استرالیا در توزیع مواد مخدر، پولشویی در رستوران، املاک، ماشین شوییها هم سهم دارد. یک نمونه فامیل آندرانگتا در جنوب ایتالیا ست که شبکه های اروپا و آمریکا آن در تور اینترپل افتادند. رک دویچه وله 040523. در این تور 100 نفر با تلفن همراه رمزنگاری شده دستگیر شدند. در روسیه تانکرهای نفتی مافیا آن را به همسایگان قاچاق کنند.

سرمایه داری دولتی اردوگاه در دهه 1990 فروپاشید؛ برخی کشورها به سرمایه داری مافیایی کنونی رسیدند. بدون نهادهای حزبی، صنفی، مدنی- براندازی، مافیای جدید را جانشین کند. سرمایه داری مافیایی به کجا رفته؛ آتیه آن چیست؟ در روسیه در 3 دهه تکوین یافت.

با فروپاشی شوروی سرمایه‌داران بومی یلتسین را به فروش بنگاههای دولتی نفت و کانها به آنها تحریض کردند. با قراردادهای خصوصی‌سازی این سرمایه‌ گذاران به میلیاردر تبدیل شوند. البته مشاور دانشگاه هاروارد به یلتسین توصیه فروش بنگاههای دولتی را به بخش خصوصی کرد. این توصیه برای رشد سرمایه داری خصوصی لیبرال منجر به ظهور مافیا و جباریت پوتین شد- نمونه دیگر از شکست سیاست خارجی آمریکا. در ایران هم برنامه خصوصی سازی به خصولتی و افت درآمد دولت انجامید.

در زمان پوتین شرکت‌های 2 الیگارش‌ خودورکوفسکی و برزوفسکی را دولت مصادره کرد. افرادی که پیش‌‌تر جاسوس بوده‌اند، غالبا آنها را اداره ‌کنند. دومی پس از مخالفت با پوتین به انگلستان پناه برده؛ در حومه لندن مقیم شد. در ۲۰۱۳ جسدش در منزلش پیدا شد. اولی با گذراندن چندین سال حبس به اتهام دزدی نفت و پولشویی، در ۲۰۱۳ ناگهان عفو و از زندان آزاد شد. با خانواده‌اش در لندن اند. https://www.dw.com/fa-ir/ 240423

آینده سرمایه داری مافیایی ایران بستگی به مدل روسی دارد. شاید بتوان گفت سرمایه داری اقتدار گرای نونه مجارستان، دارنده بمب اتم نمونه کره شمالی، دارنده پهباد نمونه ترکیه، دارنده موشک نمونه ایران ممکن است به فاشیزم برسد یا در جهان چند قطبی دلار، یورو، لیره/ پاوند، یوان راه جدیدی پیدا شود. یا با فروپاشی درونی به لیبرال دمکراسی مانند اسراییل و شیلی برسد. اولی با وجود صیهونیسم در ضمیمه کردن فلسطین، اشغالگر هم هست. بجز اروپای شمالی، کشورهای مهم لیبرال دمکراسی دیگر ایالات متحده، کانادا، استرالیا، ژاپن اند.

در دمکراسی در 30-40 کشور مانند اروپای شمالی، کانادا، ایالات متحده، استرالیا اینها مراعات شوند: رقابت احزاب، نهادهای مدنی، سندیکاهای کارگری، دولت انتخابی و ادواری، آزادی رسانه ها، حقوق بشر، حق اقلیتها، مالکیت، کسب، دین. چالش اسلام در الجزیره، سودان، ایران، پاکستان آینده را پیش بینی ناپذیر کند. آینده سرمایه داری دولتی بنا به مدل چین و ویتنام به سرمایه داری مخلوط دگردیسی کند.

در اوکراین قاچاق تا ثلث تجارت ملی است. نفوذ گسترده گروهی از الیگارش ها در جامعه، صنعت، سیاست سد توسعه اوکراین است. الیگارش‌های بیشتر دارایی های خود را با تبانی با مقامات، خصوصی سازی های فاقد شفافیت، پنهانکاری از رسانه ها صاحب شدند. از دهه 1990 کنترل کلان سیاسی در کسب شان بسیار مهم بوده. آنها کسب و کار را خلق نکرده؛ آن را از دولت به غنیمت گرفتند. تعرفه، مالیات، جواز، رشوه ندید گرفته شوند. پوتین با تسخیر کریمه، سپس دو منطقه جدایی طلب دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین بنام "جمهوری های مردم" برای دور نگهداشتن ناتو از مرزش در 2022 به کیف حمله کرد.

الیگارشی در ازمنه و کشورها انواع زیر را دارد: رهبر، پیشوا، مطلقه، خودکامه، سردسته، فاشیست، جبار/ تیرانی، اقتدارگرا، دیکتاتور. در روسیه از 1400 تا کنون الیگارشیهای گوناگون حاکم بوده اند. اشراف نخبگان بوده. الیگارش ها با ثروت نجومی را رسانه ها "دوستان صمیمی" پوتین خوانند. آنها به دولتمردان نزدیک اند. الیگارش ها اکنون در مناقشه بین روسیه، اوکراین، ناتو گرفتار شده‌اند. پس از آن که روسیه اشغال اوکراین را آغاز کرد، غرب تحریم های اعمال شده علیه بانک های روسیه، الیگارشها، دولتمردان روس را تشدید کرد.

در دهه 1960 مافیا خدمات و کالای لوکس به رهبری نظامی، حزبی، مدیریتی رساند. آنها هم بزه مافیا را ندید گرفتند. سازمانهای مافیا برخی اعضای افسران اطلاعات، دولتیها، پلیس را در جیره داشته؛ با بوروکراسی، کا گ ب، گمرک در هم تنیده؛ پس به اقتصاد نفوذ دارند. آنها مقررات سخت و مالیات سنگین کسبداران را کاهش دهند.

در سرمایه داری دولتی/ بوروکراسی شوروی رشوه، زورگیری، بازار سیاه در جواز رانندگی، خرید اجناس مصرفی، درمان پزشگی، ورود دانشگاه نهادینه بودند. بادیگارد/ محافظ فرد مهم در روسیه مرسوم است. در آغاز سده 21 بنا بر منابع دیگر 10 هزار بادیگارد یا 3 برابر بیشتر محافظ وجود دارند. کسبداران کلان، بازیکنهای هاکی، ثروتمندان در تهدید به دادن نقدی، به پلیس مراجعه نکرده؛ به مافیای رقیب پناه برند.

سرمایه داری مافیایی/ گنگستری بیقانون است. مافیاهای روسیه در کسب شرکتهای امنیتی وارد شدند. آنها رشوه، ترور، تلافی خونین، آتش سوزی، جنایت، گروگانگیری بکار برند. در گمرک، مالیات، جواز آتشنشانی، بهداشت، ایمنی، پولشویی، وام بانکی دست دارند. پاسخگوی رشد انتظارات و رقابت نیستند.

مافیا در کنترل فحشا، دزدی، کلاهبرداری، خودرو دزدی، قتل خبرنگاران، تهدید مدیران نفت، بورس، مجوز صید ماهی، طلا را دارند. آنها واسطه کسبداران با بوروکراتها، قاضیها، نفوذیها یند. خرج مجوز را از 12 هزار به 2 هزار روبل کاهش دهند. وزرات داخله روسیه زمان یلتسین 1998 و خدمات درآمد داخله/ آی آر اس ایالات متحده نوشتند: حدود 9 هزار باند تبهکار با 100 هزار شغل در 4 تا از 5 شرکت روسی را دوشیدند/ پول زور گرفتند. در قتلهای مافیایی 8 هزار نفر ناپدید شدند.

دوره یلتسین الیگارشی آغاز شد. آنها نزدیک به قدرت سیاسی بوده؛ اموال دولتی را با قیمتهای نازل تصاحب کرده؛ با باندبازی در بانکهای روسی و آلمانی وامهای خرید شرطی دریافتند. الیگارش ها صاحب رسانه های گروهی، میدان های نفتی، کارخانجات فولاد، شرکت های مهندسی بوده؛ غالبا % ناچیز منفعت به دولت پرداخت کنند. در ۱۹۹۶، هزینه انتخابات رییس جمهوری یلتسین را دادند. الیگارشهای نزدیک به پوتین امپراطوری های بازرگانی و مالی داشته؛ فاسد و بی انصاف اند.

در عصر پوتین الیگارشها فرمانبر شدند. حتی یکی از آنها در حمله به اوکراین انتقاد نکرد. مافیا اکنون راس کارتلهای تجاری و قدرت بلامنازع پوتین است. یهگار حیدر، تزار اقتصادی یلتسین را پروفسور جفری ساک در موسسه بین المللی هاروارد مشاوره داد تا برای گذار به اقتصاد بازار، نهادهای تولید دولتی خصوصی شوند.

در 2022 ثروت ابرثروتمندان روسی ۱۵۲ میلیارد دلار افزایش یافت. مجله "فوربس" روسی نوشت: به ۱۱۰ میلیاردر روسیه ۲۲ نام جدید افزوده شدند. کل ثروت آنها در۲۰۲۲ این سال از ۳۵۳ میلیارد دلار به ۵۰۵ میلیارد دلار در ۲۰۲۳ رسید. کل ثروت الیگارش‌ها تا ۲۰۲۱ و پیش از آغاز جنگ اوکراین ۶۰۶ میلیارد دلار ‌بود. اگرچه اقتصاد روسیه در 2022 در نتیجه تحریم‌ها نیم % کوچک شد.

در سده 21 برخی از 39 کشور با 8000 تحریم آمریکا اینها یند: روسیه با 2000 تحریم، سوریه، ایران، بلاروس، میانمار، کره شمالی، ونزوئلا، زیمبابوئه، کوبا. برخی دیکتاتوری تک حزبی با سرمایه داری دولتی یا مخلوط، ثبات سیاسی، ولی ناکارآمدی اقتصادی چون کوبا دارند. چین، هند، کشورهای خاورمیانه عمده خریداران تولیدات نفتی، گازی، منابع طبیعی روسیه در 2022 بودند. چین، ویتنام، سنگاپور، مالزی رشد اقتصادی خوب دارند.

با سرمایه کل 120 میلیارد دلار عهد پوتین این 10 الیگارش اند: رومن آبراموویچ، اولگ دریپاسکا، میخاییل پروخوروف، علیشر عثمانوف، ویکتور وکسلبرگ، لئونید میخلسون، آرکادی روتبرگ، گنادی تیمنکو، آندره گوریف، ویتالی مالیکین. آبراموویچ، مالک باشگاه فوتبال چلسی است. ثروتش ۱۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار از تصاحب بنگاههای دولتی شوروی سابق پدید آمد. انگلستان او را تحریم و دارایی‌ او را توقیف کرد. الیگارش مشهور لِبِدف، بانکدار و مامور سابق کا گ بِ/ سرویس اطلاعات و امنیت شوروی سابق است. پسرش یوگنی روزنامه ایونینگ استاندارد، شهروند بریتانیا، عضو مجلس اعیان است.

دولت بریتانیا 2 برادر روتنبرگ را در جنگ اوکراین تحریم کرد. بریتانیا، اوکراین، آمریکا، اتحادیه اروپا، استرالیا، ژاپن هم الیگارش های روسیه را تحریم کرده؛ که با تجاوز روسیه به اوکراین تشدید شدند. قوم چچن مافیای قوی خود را دارد که از متحدین پوتین است. در جنگ اوکراین نیروی چچنی برای رعب شهروندان رفت. اقتصاد روسیه در ردیف اسپانیا ست. اقتصاد ایران در بدترین رده فساد و ناکارآمدی در 200 کشور سازمان ملل است. بی بی سی 100523

منابع. ‏2023‏/05‏/21 فاکتها از ویکی پیدیا با ویراست آورده شدند.
https://www.bbc.com/persian/world-features-60594193 الیگارش کیست؟


نظر شما؟

نام:

پست الکترونیک(اختياری):

عنوان:

نظر:
codeimgکد روی تصویررا اينجا وارد کنيد:

نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد