دویچه وله: ایران پیشنهاد اتحادیه اروپا مبنی بر گفتوگوی مستقیم با ایالات متحده را رد کرده است. ایران بر لزوم "رفع تمام تحریمها" پیش از هر گفتوگویی تأکید کرده اما آمریکا قبل از هر چیز گفتوگوی رویارو با ایران را ضروری دانسته است.
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در واکنش به خبرهای مبنی بر پیشنهاد گفتوگوی مستقیم با آمریکا گفته است: «هنوز هیچ تغییری در مواضع و رفتار ایالات متحده صورت نگرفته و دولت بایدن نه تنها سیاست شکست خورده فشار حداکثری ترامپ را کنار نگذاشته، بلکه حتی تعهد خود به اجرای کلیات وظایفش در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ را اعلام ننموده است.»
به گزارش خبرگزاری مهر، سخنگوی وزارت خارجه ایران امکان مذاکره بیشتر درباره توافق هستهای (برجام) را رد کرده و مفاد توافق را قطعی دانسته است.
او در پایان گفته است: «آمریکا باید به تحریمهای غیرقانونی و یکجانبه خود خاتمه دهد و به تعهدات برجامی خود بازگردد. این امر نه به مذاکره احتیاج دارد نه به قطعنامه در شورای حکام.»
پیش از این روزنامه "وال استریت ژورنال" از قول دو دیپلمات غربی که نام آنها را ذکر نکرده گزارش داده بود که مقامهای ایران پیشنهاد اتحادیه اروپا مبنی بر دیدار و گفتوگوی مستقیم با ایالات متحده را رد کردهاند. آنها اصرار داشتهاند "آمریکا باید تضمین دهد که برخی از تحریمها را بیدرنگ لغو میکند".
بنا به گزارش این روزنامه، آمریکا موافقت خود را با دیدار با نمایندگان جمهوری اسلامی در خاک اروپا اعلام کرده بود، اما از دادن تضمینی برای رفع تحریمها پیش از دیدار رویارو با مقامهای ایران خودداری کرده است.
دیپلماتهای یادشده گفتهاند که مخالفت ایران با شرکت در گفتوگوی مستقیم با آمریکا، به معنای برباد رفتن تمام امیدها به برقراری گفتوگو در ماههای آینده نیست؛ چون ایران اکنون به دنبال تقویت موضع خود در گفتوگوهای آینده است.
بنا به گزارش یادشده با این که وضعیت کنونی به افزایش تنش میان ایران و آمریکا دلالت دارد، اما گفتوگوها میتواند پیش از سال نو ایرانی (نوروز – ۲۱ مارس) شروع شود.
اروپا در راستای احیای برجام
دونالد ترامپ در مه ۲۰۱۸ با اعلام خروج یکجانبه از توافق هستهای (برجام) به سیاست فشار حداکثری بر ایران روی آورد.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا برخلاف ترامپ به فکر بازگشت به توافق برجام است. دولت بایدن اعلام کرده که حاضر است در کنار قدرتهای بزرگ برای بازگشت به توافق اتمی سال ۲۰۱۵ و رد قاطعانه سیاست فشار حداکثری ترامپ که هدف آن انزوای جمهوری اسلامی بوده، با ایران مذاکره کند.
ایران اما گام نخست را رفع تحریمها از سوی آمریکا میداند. جمهوری اسلامی از روز سوم اسفند، به تصویب مجلس، پروتکل الحاقی توافق هستهای (برجام) را متوقف کرد. مدیرکل آژانس روز دوم اسفند به تهران سفر کرد تا با ایران به توافقی برای ادامه بازرسیها دست یابد.
وزیر خارجه آمریکا با بریتانیا، آلمان و فرانسه بر سر برجام گفتگو کرد
بریتانیا و آلمان و فرانسه، سه کشور بزرگ اروپا، در جهت حفظ برجام و احیای آن به برکت بازگشت ایالات متحده تلاش میکنند.
هفته گذشته هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، سهشنبه (۲۳ فوریه / ۵ اسفند) به همراه دومینیک راب و ژان ایو لودریان، همتایان بریتانیایی و فرانسوی خود در بیانیهای از جمهوری اسلامی خواستند که به طور کامل با آژانس بینالمللی انرژی هستهای همکاری کند و از اقداماتی که شفافیت را زایل میکند، بپرهیزد.
کشورهای موسوم به تروئیکای اروپایی در ادامه بیانیه خود تاکید کردهاند که هدف آنها همچنان پشتیبانی از تلاشهای دیپلماتیک کنونی برای یافتن راهحلی از طریق مذاکرات است که زمینهساز بازگشت ایران و آمریکا باشد و پایبندی کامل به توافق هستهای را فراهم سازد.
اظهار تاسف کاخ سفید از پاسخ منفی ایران برای مذاکره مستقیم با آمریکا
رادیو فردا: کاخ سفید از پاسخ منفی ایران برای حضور در نشستی غیررسمی به منظور احیای توافق هستهای ابراز ناامیدی کرد، اما همزمان تاکید داشت که واشینگتن آماده دیپلماسی هدفمند برای حل و فصل این موضوع است.
یک سخنگوی کاخ سفید روز شنبه ۱۰ اسفند گفت: «ما از پاسخ ایران ناامید شدیم، اما آماده یک دیپلماسی هدفمند برای بازگشت دوجانبه به تعهدات برجامی هستیم.»
ساعاتی قبل از این اظهارات گزارشی از وال استریت جورنال منتشر شده بود که در آن به نقل از دو منبع مطلع گزارش شده ایران پیشنهاد آمریکا و اتحادیه اروپا برای مذاکره مستقیم با ایالات متحده بر سر برجام در هفتههای آینده را رد کرده است.
این گزارش با تایید غیرمستقیم سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، همراه شد که عنوان کرد برای بازگشت ایران به تعهدات برجامی نیازی به مذاکره با آمریکا وجود ندارد.
با این حال چنان که دیپلماتهای غربی به وال استریت جورنال گفتهاند رد پیشنهاد آمریکا از سوی ایران هنوز به معنی از بین رفتن امیدها به مذاکرات مستقیم میان تهران و واشینگتن در ماههای آتی نیست و احتمالا ایران تلاش میکند اهرمهایی برای مذاکرات آتی به دست آورد.
سخنگوی کاخ سفید نیز در ادامه سخنان خود خاطرنشان ساخت که آمریکا با اعضای برجام شامل بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین برای انتخاب بهترین رویکرد در حال مشاوره است.
پیش از این اعلام شده بود که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، تلاشهایی را برای مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا آغاز کرده و خواسته بود که در آینده نزدیک نشستی غیررسمی میان اعضای باقیمانده برجام و آمریکا برگزار شود.
اما سخنگوی وزارت خارجه ایران میگوید، لغو تحریمهای آمریکا «نه به مذاکره احتیاج دارد نه به قطعنامه در شورای حکام».
ماه گذشته آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، شرط بازگشت ایران به برجام را لغو تحریمهای آمریکا و راستیآزمایی آن عنوان کرد و گفت این سیاست قطعی کشور است.
ایران در پی خروج واشینگتن از برجام که با دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده، صورت گرفت، گام به گام از تعهدات هستهای خود عدول کرده است. دولت جو بایدن تاکید دارد که شرط آمریکا برای لغو تحریمها اجرای کامل تعهدات هستهای ایران است. حال آن که جمهوری اسلامی با توقف اجرای پروتکل الحاقی و اعمال محدودیت برای بازررسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در روزهای اخیر به گامهای خود شتاب بیشتری داه است.
در این شرای آمریکا از اعضای شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی درخواست کرده است که یک قطعنامه توبیخی علیه جمهوری اسلامی تصویب کند. جلسه شورای حکام هفته آینده در وین برگزار خواهد شد.