سیستم مقابله کوبا با فجایع طبیعی چیزی جز تداوم همان نظام بهداشت رایگان و آموزش رایگان آن برای همه مردم نیست که در تمام دنیا نمونه ندارد. همانطور که مرگ آدمیان در اثر فجایع طبیعی در آمریکا ادامه همان نظام طبقاتی بهداشتی و آموزشی است که میلیونها نفر را حتی از دسترسی به ابتدایی ترین امکانات درمانی نیز محروم کرده است. اگر قرار بر این بود که با الگو برداشتن بتوان با فجایع طبیعی مقابله کرد، چرا همین توصیه برای بهداشت و آموزش عمومی صادر نمی شود؟ | |
گوستاو توفانی بود با شدت 4. آیک توفانی با شدت 2. گوستاو دو روز تمام بخش عظیمی از کوبا را در هم کوبید. هزاران خانه ویران شد و هزاران مسکن دیگر صدمه دید. گوستاو در ادامه مسیر خود به سمت آمریکا از شدت خود کاست، از کنار نیواورلئان رد شد و در مناطقی کم جمعیت به خاک آمریکا رسید. گوستاو در کوبا هیچ تلفات انسانی از خود بر جا نگذاشت. در جمهوری دومینیک 8 نفر، در هائیتی 76 نفر، در جامائیکا 11 نفر و در آمریکا 15 نفر جان خود را از دست دادند. آیک اما مسیری دیگر پیمود و کوبا را با خساراتی کمتر پشت سر نهاد و به خاک آمریکا رسید. آیک در کوبا 7 قربانی از خود بر جا گذاشت، در جمهوری دومینیک 1 نفر، در هائیتی 74 نفر و در آمریکا 63 جان خود را از دست دادند. گوستاو لااقل دوبرابر شدیدتر از آیک بود و منازل مسکونی آمریکا لااقل ده برابر مقاوم تر از بناهای رو به ویرانی کوبا. تنها گوستاو بیش از 86 هزار خانه را در کوبا ویران کرد. با این حال گوستاو و آیک در کوبا 12 برابر کمتر قربانی از خود بر جا گذاشتند تا در آمریکا.
این که طوفانی در هائیتی فلاکت زده و جامائیکا و دومینیک فقیر تلفات انسانی سنگین از خود بر جا میگذارد، جای تعجبی نیست. این تصویر هر روزه جهان امروز است. برای جهانی که هر فاجعه طبیعی در آن هزاران قربانی از خود بر جا میگذارد، مرگ 78 نفر در اثر دو طوفان در آمریکا نیز چندان تعجبی بر نمی انگیزد. سه سال قبل سیل نیواورلئان به مراتب بیش از این قربانی از خود بر جا گذاشته بود. آنچه اما حیرت انگیز بود تعداد کم تلفات انسانی در کوبا بود. این حیرت تا اندازه ای بود که سازمان ملل را به تحسین سیستم مقابله با فجایع طبیعی در کوبا و اعلام آن به عنوان الگویی برای سایر کشورها واداشت.
کارشناسان محترم سازمان ملل اما نمیگویند که سیستم کوبا قابل انتقال به آمریکا و هائیتی نیست. برای آنها موضوع چیزی بیش از ایجاد یک سازمان مؤثر مقابله با فجایع طبیعی نیست. سیستم نمونه کوبا به تخلیه به موقع ساکنین و اختصاص کافی منابع تقلیل می یابد و به سایر کشورها هم توصیه میشود. این واقعیت بدیهی اما به فراموشی سپرده میشود که آن سیستم مؤثر نتیجه سازمان دولتی نیرومند کوبا و امکانات مادی فراوان آن نیست. امکانات کوبا قابل قیاس با امکانات کشوری نیست که در کوتاهترین مدت قادر به انتقال 500 هزار سرباز با کل تجهیزات جنگی به دورترین نقطه زمین است. آن سیستم مقابله با فجایع به سادگی ناشی از این است که در کوبا جان آدمی ارزش دارد و در آمریکا و هائیتی نه. سیستم مقابله کوبا با فجایع طبیعی چیزی جز تداوم همان نظام بهداشت رایگان و آموزش رایگان آن برای همه مردم نیست که در تمام دنیا نمونه ندارد. همانطور که مرگ آدمیان در اثر فجایع طبیعی در آمریکا ادامه همان نظام طبقاتی بهداشتی و آموزشی است که میلیونها نفر را حتی از دسترسی به ابتدایی ترین امکانات درمانی نیز محروم کرده است. اگر قرار بر این بود که با الگو برداشتن بتوان با فجایع طبیعی مقابله کرد، چرا همین توصیه برای بهداشت و آموزش عمومی صادر نمی شود؟
سوسیالیسم کارائیبی کوبا از همان آغاز با سوسیالیسم پادگانی بلوک شرق تفاوت داشت. میتوان منتقد این سوسیالیسم بود، میتوان تحولات اقتصادی و سیاسی آن را مورد نقد قرار داد. میتوان رابطه دولت کوبا با رژیمهایی مثل ایران را به نقد کشید. اما نمیتوان منکر این واقعیت ساده شد که مردم کوبا پنجاه سال است که با شادی زندگی میکنند و کودکان کوبا از گرسنگی و اسهال نمی میرند. نسیم ملایم سوسیالیسم در این جزیره فقیر کارائیب زندگی را زیباتر کرده است. توصیه کارشناسان سازمان ملل با جدا کردن سیستم مقابله با فجایع در کوبا از نظام سیاسی – اقتصادی این کشور دقیقا همین نکته را پنهان میکند.
بهمن شفیق
29 شهریور 87، 19 سپتامبر 2008
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
