دویچه وله: تصمیم ترامپ مبنی بر به رسمیت شناختن اورشلیم (بیت‌المقدس) به عنوان پایتخت اسرائیل اعتراض‌های جهانی را برانگیخت. کشورهای مسلمان و اتحادیه اروپا با تصمیم ترامپ مخالفت کردند. موجی از اعتراض‌های جهانی برانگیخته شد.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در واکنش به تصمیم ترامپ مبنی بر به رسمیت شناختن اورشلیم (بیت‌المقدس) به عنوان پایتخت اسرائیل اعلام کرد که از این تصمیم حمایت نمی‌کند.
اشتفان زایبرت، سخنگوی دولت آلمان چهارشنبه شب (۱۵ آذر/ ۶ دسامبر) اعلام کرد. «مرکل در واکنش به تصمیم رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرده که دولت فدرال آلمان از این تصمیم حمایت نمی کند.» زایبرت در توییتر خود از قول صدراعظم آلمان نوشت، به باور مرکل "وضعیت شهر اورشلیم باید از طریق مذاکره و در چهارچوب راه حل دو کشور مشخص شود".
دونالد ترامپ روز چهارشنبه (۱۵ آذر/۶ دسامبر) در سخنانی در کاخ سفید از وزارت خارجه این کشور خواست که برای انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به اورشلیم آماده شود. امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه هم تصمیم ترامپ را "تاسف آور" خواند.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم با صدور بیانیه‌ای صریحا اعلام کرد که اتحادیه اروپا "نگرانی جدی" درباره تصمیم ترامپ دارد. موگرینی ضمن فراخوان طرفین به "آرامش و خویشتن‌داری" گفت ازدیدگاه اروپا اورشلیم باید همزمان پایتخت اسرائیل و کشور مستقل فلسطینی باشد.
زیگمار گابریل، وزیر امور خارجه آلمان هم در مصاحبه با تلویزیون دولتی این کشور تصمیم ترامپ را "بنزین به آتش ریختن" توصیف کرد. گابریل گفت که تصمیم ترامپ خشونت را در منطقه دامن خواهد زد. او تاکید کرد، سیاست فعلی آمریکا درقیاس با سیاست‌های پیشین این کشور ۱۸۰ درجه چرخش داشته است.
نشست سران سازمان همکاری کشورهای اسلامی در استانبول
ترکیه اعلام کرد که روز چهارشنبه (۱۳ دسامبر) نشست سران سازمان همکاری کشورهای اسلامی در استانبول برگزار خواهد شد و تمامی رهبران کشورهای مسلمان برای پرداختن به موضوع بیت‌المقدس در آن شرکت خواهند کرد.
مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه با اشاره به تصمیم دولاند ترامپ رئیس جمهور آمریکا در شناسایی اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل اعتراض کرد و گفت: «با اظهارات یک دولت، قدس تبدیل به پایتخت اسرائیل نخواهد شد.»
وزیر خارجه ترکیه ضمن محکوم کردن تصمیم ترامپ خاطرنشان کرد: «این یک رویکرد اشتباه و خطرناک است. آمریکا و دیگر کشورها بهتر است به جای این قبیل سیاست‌های عوام فریبانه دنبال یک طرح پایدار و رسیدن به راه حل دو کشوری باشند.»
فلسطینی‌ها شرق اورشلیم را پایتخت کشور مستقل آتی خود می‌دانند. انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم عملا به معنای به رسمیت‌شناختن نظر اسرائیل است. سازمان فلسطینی حماس تهدید کرده که چنین کاری منشا انتفاضه‌ای جدید در مناطق فلسطینی خواهد بود.
بیش از دو دهه پیش کنگره آمریکا به طرحی رای داد که بر اساس آن آمریکا باید اورشلیم (بیت‌المقدس) را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد. یکی از بندهای این مصوبه به رئیس جمهور اجازه میدهد که هر شش‌ماه در باره عملی‌کردن این موضوع تصمیم بگیرد یا آن را به عقب بیاندازد. رئیس جمهور آمریکا این بار اورشلیم را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت.
از طرفی وزارت خارجه آمریکا خود از بروز درگیری‌های امنیتی نگران شده است. به گزارش تلویزیون اسرائیل، این وزارتخانه در هشدار به دیپلمات‌های آمریکایی گفته است که نه تنها به کرانه باختری و غزه، بلکه تا ۲۹ دسامبر به هیچ نقطه‌ای در اسرائیل سفر نکنند.
ادامه واکنش‌ها به تصمیم ترامپ در مورد اورشلیم
رادیو فردا: اعلام تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا در مورد به‌رسیمت شناختن اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل و آماده‌کردن شرایط برای انتقال سفارت ایالات متحده به این شهر با اعتراض‌ها و واکنش‌هایی در سراسر جهان روبه‌رو شده، اما در ساعت‌های گذشته این اعتراضات به خشونت نگرویده‌است.
دونالد ترامپ روز چهارشنبه، ۱۵ آذر، در جریان یک سخنرانی اورشلیم (بیت‌المقدس) را به عنوان پایتخت کشور اسرائیل به رسمیت شناخت و وعده داد که سفارت ایالات متحده را از تل‌آویو به این شهر منتقل کند. ←بیشتر بخوانید
تنها کشوری که در حال حاضر مستقیما از تصمیم دونالد ترامپ استقبال کرده، اسرائیل است که آن را «دلیرانه و درست» نامید. از سوی دیگر متحدان عمده ایالات متحده، از آلمان، بریتانیا یا اتحادیه اروپا تا عربستان سعودی، این تصمیم را محکوم کرده و یا به آن اعتراض کرده‌اند. معترضان می‌گویند تصمیم رئیس‌جمهوری ایالات متحده، چشم‌انداز دستیابی به صلح میان اسرائیل و فلسطینی‌ها را بیش از پیش تیره‌وتار می‌کند.
زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان، گفته است «این فرمان به عقب‌گرد در حال حاضر هم یک مشکل بزرگ است». آقای گابریل به تلویزیون دولتی آلمان گفته‌است که تصمیم آقای ترامپ «دمیدن در آتش» است و به «کشمش تازه‌ای میان به بحران اسرائیل و فلسطینی‌ها می‌انجامد».
فلسطینی‌ها و تشکیلات حاکم بر آن‌ها امیدوار بودند در صورت تشکیل یک کشور مستقل، پایتخت آن در شرق بیت‌المقدس (اورشلیم) بنا شود؛ امیدی که اکنون مقام ارشد مذاکره‌کننده این تشکیلات برای دستیابی به صلح، «ویران‌شده» توصیف کرده‌است.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردانی فلسطین، گفته آمریکا دیگر نمی‌تواند نقشی در تلاش‌ها برای دستیابی به صلح ایفا کند. گروه فلسطینی «حماس» از مسلمانان و اعراب خواسته‌است تا دست به «تضعیف» آمریکا در منطقه بزنند.
عربستان سعودی گفته اقدام آقای ترامپ «عاری از حس مسئولیت» بود و به «پسرفتی شدید در تلاش‌ها در روند صلح می‌انجامد». ریاض با اسرائیل رابطه دیپلماتیک ندارد.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اقدام دولت آمریکا را «به‌شدت محکوم» کرده و با نام بردن از اورشلیم/بیت‌المقدس با عنوان «بیت‌المقدس اشغالی» تصمیم آقای ترامپ را «نقض آشکار قطعنامه‌های بین‌الملی» نامیده‌است. تهران اسرائیل را به‌عنوان یک کشور به رسمیت نمی‌شناسد.
هشت عضو شورای امنیت سازمان ملل، در میان آن‌ها شماری از مهم‌ترین هم‌پیمانان آمریکا، مانند بریتانیا، فرانسه، ایتالیا و یا مصر، خواستار تشکیل نشست اضطراری این شورا در ۱۷ آذر ماه شده‌اند.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه تصمیم آقای ترامپ را «تاسف‌بار» توصیف کرده و می‌گوید پاریس از آن حمایت نمی‌کند. نخست‌وزیر بریتانیا نیز می‌گوید «کمکی به چشم‌انداز صلح در منطقه نمی‌کند». فرانسه و سران اتحادیه اروپا خواستار حفظ آرامش همه طرف‌ها شده و گفته‌اند از دست‌زدن خشونت باید دوری کرد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با تاکید بر مخالفت چندباره خود با موضوع انتقال سفارتخانه و پذیرش اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل، گفته «در این شرایطِ پراضطراب‌های، بگذارید روشن بگویم: جایگزینی برای تشکیل دو کشور وجود ندارد. طرح جایگزینی موجود نیست».
پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک در سخنرانی در واتیکان گفته بود اورشلیم/بیت‌المقدس شهری منحصر به فرد و دارای تقدس برای یهودیان، مسیحیان و مسلمانان است و باید جایگاه خاص آن در صلح و آرامش حفظ شود. او پیش از سخنرانی آقای ترامپ مخالفت خود را با تصمیم او ابراز کرده بود.
دونالد ترامپ روز چهارشنبه گفته بود اورشلیم «مرکز دمکراسی» است و یادآوری کرده بود که سازوکارهای اصلی دولت اسرائیل، در این شهر قرار دارند. به گفته رئیس‌جمهوری آمریکا روند صلح میان اسرائیل و فلسطینیان به رکود رفته و «نمی‌توان تمامی مشکلات را از طریق فرضیه‌های ناکام حل کرد». آقای ترامپ گفته بود، تصمیمی که اعلام کرده «شروعی برای یک رویکرد تازه نسبت به کشمکش‌های اسرائیل و فلسطینی‌ها» به امید «رسیدن به صلح عادلانه» است.
رئیس‌جمهوری ایالات متحده همچنین به وزارت‌خارجه خود دستور داده مقدمات انتقال سفارتخانه کشورش به اورشلیم را آماده کند. برآوردها نشان میدهد عملی‌کردن این موضوع ممکن است بین سه تا چهار سال به درازا بکشد.
مقام‌های دولت آمریکا تاکید کرده‌اند که هدف از پذیرش اورشلیم/بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل، ضربه‌زدن به نتیجه مذاکرات احتمالی در مورد آینده این شهر نیست. این تصمیم بازتاب‌دهنده «واقعیتی تاریخی» است که اروشلیم نقش مرکزی در باور یهودیان دارد و بنا بر «واقعیت امروزی» مرکز حضور دولت اسرائیل است.
بر پایه مصوبه کنگره آمریکا در سال ۱۹۹۵ ایالات متحده باید در نهایت سفارتخانه خود در اسرائیل را از تل‌آویو به اورشلیم/بیت‌المقدس منتقل کند. با این همه تا پیش از این تمامی رئیسان جمهوری آمریکا، چه جمهوری‌خواهان و چه دمکرات‌ها، هر شـش ماه یک‌بار فرمانی را امضا می‌کردند که در عمل اجرای این مصوبه را به تأخیر می‌انداخت.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، از تصمیم دولت آمریکا استقبال کرده و آن را «تاریخی» نام نهاده‌است. او از دیگر کشورهای جهان نیز خواسته همین مسیر را در پیش گرفته و سفارت‌خانه‌های خود را به اورشلیم ببرند.
رئوون ریولین، رییس‌جمهوری اسرائیل نیز گفته‌است «مسئله اورشلیم هیچ‌گاه مانعی بر سر راه صلح‌خواهان نبوده است».
بیشتر کشورهای جهان حاکمیت ارضی دولت اسرائیل بر سراسر شهر اورشلیم/بیت‌المقدس را به‌رسمیت نمی‌شناسند. اسرائیل از آغاز تأسیس خود در سال ۱۹۴۸ بخش غربی اورشلیم را در اختیار داشته و بخش شرقی بیت‌المقدس که تا سال ۱۹۶۷ در کنترل اردن بود، در جنگ همان سال به اشغال اسرائیل درآمد. این شهر دربرگیرنده برخی از مهم‌ترین اماکن مقدس و مذهبی برای یهودیان، مسیحیان و مسلمانان است.
