انتشارگزارشی درباره کارخانه ایریکو وکارگرانش

انتشارگزارشی درباره کارخانه ایریکو وکارگرانش به بهانه رسانه ای شدن خرید ریل باس از کره جنوبی

اخباروگزارشات کارگری-24مهر1396:روزدوشنبه24مهر،خبرگزاری مهربنقل از عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی ازخرید ریل باس از کره جنوبی خبرداد.
وزیر راه و شهرسازی ایران با اشاره به مذاکرات طرفین در حوزه حمل‌ونقل و شهرسازی گفت: در حوزه ریلی ساخت و توسعه راه‌آهن اصفهان- اهواز، خرید ریل‌باس و سرمایه‌گذاری در فرودگاه‌های ایران مورد گفت وگو میان طرفین قرار گرفت.
در خلال ماه جاری میزگردهایی درباره کارگران کارخانه ایریکو* درگروه تلگرامی تین نیوز برگزارشدوتعدادی از کارگران این کارخانه ودیگرشرکت کنندگان دراین میزگرد مجازی نظراتشان را ابرازکردند.
اخبار وگزارشات کارگری در رابطه با رسانه ای شدن خرید ریل باس از کره جنوبی بخش هایی از این میزگرد را بقرار زیر باطلاع می رساند:
تعداد تقریبی کارکنان ایریکو چقدر است؟
-یکی از کارکنان ایریکو: تعداد پرسنل فعلی حدود ۳۰۰ نفر که از این تعداد حدود ۲۴۰ نفر قدیمی و بالای ۸ سال سابقه در شرکت دارند و همگی دارای مطالبات بسیار زیادی هستند.
قرارداد کاری، فیش حقوقی و میزان مرخصی معلوم نیست. با قوانین سخت‌گیرانه پادگانی، بر خلاف قانون کار فقط در حال اذیت کردن پرسنل و راندن اجباری آنها از شرکت هستند. به طوری که از هر نفر حداقل ۷-۲۰ میلیون در سنوات بسته به سابقه و پست میزنند.
این شرکت با این همه پروژه در دست اجرا، به جای استفاده از پرسنل باسابقه و تجربه در حال فراری دادن آن‌ها و جذاب نیروی صفر و بدون تجربه است. برای افراد موجود هم هیچ انگیزه‌ای برای کار نیست، طوری که کیفیت کار در ۶ ماه اخیر افتضاح بوده است. شرکت بیشتر به کمیت به جای کیفیت توجه کرده است.
مطالبات پرسنل «ایریکو» چقدر است؟
-حمید جایز از پرسنل سابق ایریکو: من از اولین کارکنان ایریکو هستم که به‌عنوان مأمور از ایران‌خودرو به ایریکو منتقل شدم. به این ترتیب همه سنوات ایران‌خودرویی من به ایریکو منتقل شد. از سال 82 تا 92 به مدت 10 سال در شرکت بودم و 92 از شرکت بیرون آمدم و تا الان هنوز با من تسویه حساب نشده است. با وجودی که مدیرعامل هم این ماجرا می‌دانستند، مدارک پرسنلی من از ابهر خارج شده تا کسی به پرونده‌های پرسنلی من دست پیدا نکند.
من در طول چهار سال اخیر هم هیچ سنواتی دریافت نکرده‌ام. در صورتی‌که این محاسبات در زمان توسعه ترابر بوده و و بعداً به سهامدار جدید انتقال یافته است. درواقع حقوق من جزو دیون سهام‌دار جدید است. مقداری در زمان توسعه ترابر به من پرداخت شده و سهام‌دار جدید به این دلیل که فکر می‌کند طبق محاسبات سال ۹۶ بیش‌تر از حقم به من پرداخت شده، به دنبال این است که از من شکایت کند در صورتی‌که اگر با توجه به تورم حساب می‌کردند، حدود دو برابر، بیشتر از آن مبلغ هم باید به من پرداخت می‌شد. کسی که سال‌ها قبل از ایریکو رفته، حدود ۲۵ میلیون گرفته و الان بعد از چند سال آن هم با افزایش حقوق، قرار است به بنده فقط ۱۸ میلیون تومان بدهند!
منظور شما این است که سنوات ۴ سال از عمر خدمت شما پرداخت نشده است؟
-جایز: منظورم این است که من در ایریکو، سابقه کاری۱۲ ساله دارم و با توجه به سنوات انتقالی ایران‌خودرو در ایریکو، پس از ۴ سال هنوز سنواتم را کامل نپرداخته‌اند.
-یکی از پرسنل ایریکو: سرمایه‌گذار جدید ایریکو با شروع سال جدید، حقوق پرسنل را به دو قسمت تقسیم و مقداری را در فیش آورده و مقداری را هم به صورت پشتِ لیستی، معاف از مالیات و بیمه و بدون هیچ مدرکی پرداخت می‌کند که ممکن است هر لحظه آن را قطع کنند. ضمناً هیچ قرارداد یا فیش حقوقی به کارمندان نمی‌دهند لذا حق بیمه پرسنل جهت استفاده از مزایای آن مثل بازنشستگی و بیمه بیکاری کاهش شدید داشته است.
-ناشناس: به نظر بنده از رقم پرداختی به‌عنوان حق سنوات بسیار کاسته شده است. قرار بود که همین سنوات از خرداد تا تیر ماه سال بعد، تدریجا و ماهانه به ۱۵ نفر پرداخت شود و فقط یک ماه پرداخت شد و بعد متوقف شد. این در حالی است که در چند ماه اخیر میلیاردها تومان وارد شرکت شده و کل سنوات براساس حساب‌رسی‌های قدیمی شاید به ۲ میلیارد هم نرسد.
دلایل این تعویق‌های حقوقی چه مسائلی هستند؟
-کمبود نقدینگی علت اصلی این تعویق اما با توجه به اینکه اوایل این موضوع برای همه روشن بود، کمتر کسی به اداره کار شکایت می‌کرد و الان با توجه به سیاستی که سهامدار جدید در پیش گرفته شکایت‌ها زیاد شده است.
درباره سیاست سهام‌دار جدید که می‌فرمایید بیشتر توضیح بدهید، چون گویا به اعتقاد پرسنل، ایریکو هرروز یک قرارداد جدید منعقد می‌کند و همه اینها یعنی وجود نقدینگی در شرکت.
-ناشناس:در اینکه حقوق پرسنل از نظر زمانی بهتر پرداخت می‌شود هیچ شکی نیست و تمام گلایه پرسنل از نحوه پرداخت و میزان محاسبه سنوات و مطالبات آنها و وجود قوانین دست‌وپاگیر مثل چگونگی مرخصی و اضافه کار و... است که باعث کاهش و فرار افراد از مجموعه خواهد شد.
-ناشناس:در طول سالیان گذشته برخی مدیران نالایق که هنوز هم هستند با حقوق‌های کلان تنها به مجموعه ضربه زدند و امروز همین افراد با مشاوره‌های اشتباه به صاحبان شرکت، ضربات جبران‌ناپذیری به بدنه شرکت و پرسنل آن وارد کردند.
- ناشناس: پرداخت حقوق آن‌قدر به تعویق افتاده که پرسنل کاملا بی‌انگیزه شده‌اند. دوستانی که می‌گویند ایریکو در مسیر پیشرفت قرار گرفته است، چگونه این مسئله را می‌بینند و تحلیل می‌کنند؟! پرسنل با تجربه به همین دلایل از شرکت‌ خارج شده‌اند و فقط ۲۴۰ نفر کارمند با سابقه مانده است.
-ناشناس: اینطور نیست. برخی سنوات ۵۰-۶۰ میلیونی گرفته‌اند و این حق را برای کارگران قائل نیستند. همه باید به حقوق خود دست یابند. چه کسانی که رفته‌اند و چه کسانی‌که هنوز در کارخانه هستند. به نظر من باید سنوات امثال آنها که ۲میلیون اضافه کار ثابت ماهانه می‌گرفتند و در سنوات هم به تعداد سال سنوات‌شان را دریافت می‌کردند، قطع می‌شد نه سنوات قانونی کارگر و کارشناس!
- ناشناس: موضوع اصلی این است که یک کارخانه خوب با شرایط بسیار سخت و با تلاش همه افراد توانسته خودش را سر پا نگهدارد و در عین حال با دانش و هوشمندی مناسب توانستند مدیران ارشد کشور را متقاعد کنند که دو پروژه بسیار خوب و سودآور را برای شرکت تصاحب کنند؛ حالا بعد از یکی دو ماه و با اشتباه استراتژیک مدیرانش و با دارایی‌ حدود 30 میلیارد تومن نمی‌تواند از عهده پرداخت پرسنل خود برآید.
- ناشناس: مدیران ایریکو این همه پول را در طول دو ماه که در تاریخ صنایع ریلی سابقه نداشته دریافت کردند و به حقوق کارکنان مظلوم خود نمی‌رسند. من از کسانی که خودشان حقوق چند میلیونی و سنوات چند ده میلیونی گرفته‌اند و امروز حق کارگر را نادیده می‌گیرند دفاع نمیکنم.
- ناشناس: من از کارکنان ایریکو نیستم و فقط یک نظارگر بحثم ولی در این سخن مطلبی بیان شد که برای بنده سؤال شد و دوستان اگر اطلاعی دارند خواهش می‌کنم روشنگری کنند. در این متن گفته شده ماهی یک ریل‌باس در ایریکو تولید می‌شود. آیا این گفته صحت دارد؟
- ناشناس: خیر اینطور نیست. شاید هم مشکل مشترک کارخانجات تولیدکننده ناوگان، این باشد که برای یک پروژه خاص فعال شده و با پایان یافتن پروژه تازه دردسرهای آنان شروع می‌شود. این در حالی است که با یک مدیریت متمرکز و با قدرت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری می‌شد از ظرفیت کارخانجات موجود استفاده کرد. مثلاً ایریکو برای پروژه اتوبوس ریلی و مپنا برای پروژه لکوموتیو زیمنس کارکنان زیادی را استخدام کردند و با پایان هر پروژه حجمی از نیروی انسانی متخصص و متعهد بدون کار مفید باقی مانده است.
طبیعتاً نگهداری سخت افزار و مغزافزار این پروژه‌های خاتمه یافته هزینه‌های گزافی را بهمراه دارد که عواقب آن بطور ملموس مشاهده می‌شود.آیا سنوات تک‌تک کارگرانی که از ایریکو بیرون رفتند، باتوجه به میزان کم آن، پرداخت شد؟ این نکته بسیار مهم است. بنظر شما برای ایریکو، دقیقاً همین اتفاق افتاده یا دلایل دیگری هم برای این حجم از نارضایتی وجود دارد؟
م.ر عابد: مشکل نارضایتی فراتر از ایریکو بوده و در سطح وسیعتری وجود دارد. شرکت ایریکو فقط برای ریل‌باس طراحی نشد، هدف از ساخت آن، کارخانه‌ای برای تولید انواع واگن با بردکوتاه از قبیل مترو، LRV مونوریل و ریل بأس بود. کارخانه در فاز اول با نیمی از ظرفیت راه‌اندازی شد و با توجه به قراردادهای آتی، وارد فاز دوم و ساخت مابقی سوله‌ها شد. تولید ریل‌باس با توجه به مشکلات رجا و راه‌آهن به تعویق افتاد. متروی کرج و شیراز هم با توجه به نوع قرارداد ارزی و ریالی و افزایش نرخ تسعیر در سال ۹۰ با مشکل عدم تأمین مالی کارفرماها روبه‌رو شد. یعنی مشکلات بیرونی ایریکو بیش‌تر از درونی آن موجب بروز این اتفاقات شد.
جواد موسوی: ایریکو یک دوره بسیار سخت داشت. در آن دوران سخت، مدیران ایریکو تلاش‌شان را کردند که تعدیل نیرو نکنند. حقوق‌ها دیر می‌شد اما هیچکس اعتراض نمی‌کرد. دلایل اعتراض‌های فعلی به نظرم دو مساله است. یکی اینکه همه می‌دانند که اوضاع مالی شرکت بد نیست و دیگری اینکه پرسنل توقع برخورد بهتری از مدیرای فعلی ایریکو داشتند. همه کسانی‌که از بدو تاسیس ایریکو در این کارخانه حضور داشتند، زحمت بسیاری کشیدند و گرنه ایریکو به اینجا نمی‌رسید. همه کمک کردند تا کارخانه‌ای بزرگ را بر پا کنند و الان هم درست نیست که آنها را بدون اینکه از همه مسائل داخلی مطلع باشیم، متهم کنیم.
بازه زمانی دوره‌ای که می‌فرمایید تا کی بوده است؟
-تقریبا تا یک سال بعد از دولت آقای روحانی اوضاع واقعا بد بود. پولی وجود نداشت و بخشی از همان اندک پول را هم که از بازسازی واگن‌های فرسوده به دست می‌آمد، برای خرید قطعات استفاده می‌کردند و بخش دیگر را هم برای پرداخت حقوق. هرچند در آن زمان حقوق‌ها خیلی دیر پرداخت می‌شد اما همه با هم در اوج دوستی و مهربانی بودند و الان واقعا اینطور نیست و ما قضاوت‌های غیرمنصفانه زیادی می‌بینیم.
* شركت توسعه صنایع ریلی ایرانیان ( ایریکو ) از شركت هاي تابعه گروه سرمايه گذاري توسعه ترابر ايرانيان،در تير ماه سال 1382 بمنظور توليد خودروهاي ريلي درون شهري و حومه اي تاسيس گرديد.
جهت اجراي اين طرح زميني به مساحت حدود 52 هكتاردر استان زنجان کيلومتر 17 جاده ابهر-تاکستان،روبروي شهرک قروه،خيابان ساينا در سال 1384 انتخاب و از اوایل سال 1385 شروع ساخت کارخانه آغاز گردید. خطوط توليد، انبارهاي محصول و قطعات و ساختمانهاي جنبي و اداري در مساحتي بالغ بر 46 هزار متر مربع در نظر گرفته شده است. در تیرماه سال 1387 ساخت آزمایشی واگن شروع و در دی ماه همان سال کارخانه ایریکو با ظرفیت تولید 200 دستگاه درسال (در فاز اول) رسما افتتاح گردید.