هشدار پیرامون بحران زیست محیطی و امدادی کشور

وقوع طوفان ریز گرد ها در استان خوزستان و جاری شدن سیل در استان های هرمزگان، کرمان، فارس و بوشهر اتفاقات تلخ و غم انگیزی است که کام مردم ایران را تلخ ساخت. علی رغم خوشحالی از بارش برف و باران گسترده در 14 استان کشور، وجود کاستی های ساختاری در نبود بند ها و کانال های هدایت کننده در برابر طغیان آب و ضعف های اساسی در فعالیت های امدادی باعث شد تا خسارت های جدی بر منازل، مزارع، جاده ها، باغات ومرکبات، راه های ارتباطی و ... وارد گشته و همچنین به جان باختن برخی از هموطنان و مفقود شدن عده ای دیگر منجر شود.

از نگاه ریشه ای این اتفاقات که هیچکدام جدید نبوده و بازتاب دهنده مشکلات و معضلات قدیمی از دوران سلطنت پهلوی تا کنون هستند، محصول ناتوانی جمهوری اسلامی و نهاد های مختلف آن در چاره اندیشی و تدوین ساختار ها و رویه های موثر و کارامد برای حل مشکلات و یا حداقل کاستن از ابعاد خسارت ها است.

تجارب قبلی و الگو های بارش در مناطق مختلف جغرافیایی ایران از دهه ها پیش ایجاد شبکه ای از کانال ها وبند های اطراف رود خانه ها و ایجاد ساز و کار های مناسب برای مهار آبرفتگی را بایسته ساخته است. اما شوربختانه بعد از هر بلای طبیعی سیل، ماجرا به دست فراموشی سپرده شده تا افراد دیگری در آینده قربانی گشته و صدمات بزرگی به کشور و اموال عمومی وارد شود.

ضعف نیرو های امدادی در ادامه حادثه دلخراش آتش سوزی و فروریزی ساختمان پلاسکو این بار در مقیاسی گسترده تر در سطح کشور آشکار شد تا معلوم گردد ابعاد وژرفای این مشکل علیرغم جانفشانی های شخصی امداد گران فراتر از سهل انگاری و سوء مدیریت بوده و چالشی ساختاری را منعکس می سازد.

مقامات ارشد حکومت باید توضیح بدهند که چرا وضعیت فعالیت ها ونهاد های امدادی در کشور تا این میزان ناکارامد، کند و سترون است و توان پاسخگویی به انتظارات و نیازمندی ها را ندارند؟ طرح مسائلی چون نبود بودجه ویا ارجاع مشکلات به کوتاهی مقامات گذشته قابل قبول نیست.

سال ها است مردم مظلوم و تلاش گر استان خوزستان اسیر طوفان ریزگرد ها و آلودگی منابع آبی هستند که زندگی و سلامت آنها را به خطر انداخته است. این مشکل در سد سازی های بی رویه، بی اعتنایی به پیامد های زیست محیطی پروژه های عمرانی، صنعتی، فرسودگی و کهنگی روش های زراعت و ضعف دولت در اتخاذ راهکار های کوتاه مدت و میان مدت مناسب ریشه دارد. اساسا به نظر می رسد در مدیریت کلان کشور و فرایند های توسعه این مشکلات جایگاهی ندارند.

اما عدم توجه مسئولان به چاره اندیشی و اقناع شهروندان به وجود طرح ها و تدابیری برای پاک سازی هوا شرایط فاجعه باری بر عمده شهر های استان خوزستان و بخصوص شهر اهواز حاکم کرده است. مردم شریف استان خوزستان سزاوار آن هستند که از هوای پاک و آب سالم و تمیز بهره مند شوند. بسی مایه تاسف است بعد از 37 سال از انقلابی که به نام حل مشکلات مردم، محرومیت زدایی و بهبود وضعیت رفاهی مردم انجام شد، مردم خوزستان از سیر قهقرایی رنج برده و محکوم به تحمل این شرایط ناگوار شوند.

تداوم این وضعیت و عدم ترسیم چشم انداز امیدوار کننده آهنگ مهاجرت های درون کشوری را افزایش داده و ازاینرو بعد امنیتی هم به معضلات زیست محیطی خواهد داد که اینک مشکلی عینی و آنی بوده و زندگی روزمره مردم را تحت الشعاع قرار داده است.

بسی مایه تاسف است که حکومت این معضلات را نادیده گرفته ودر عوض با توجیهاتی ناموجه امنیت کشور را در مداخله های مخرب در سوریه، عراق و دیگر مناطق خاور میانه و گسترش بنیاد گرایی اسلامی شیعه محور جستجو می کند. پاکسازی استان خوزستان و توانمند سازی سخت افزاری و نرم افزاری ساختار فعالیت های امدادی کشور بر هزینه کردن در سوریه و عراق، لبنان و فلسطین برتری آشکار دارد.

ولی فقیه با فرار به جلو در حالی خود را طلبکار نشان می دهد که خود در جایگاه راس هرم قدرت، باید پاسخگوی کوتاهی های صورت گرفته باشد. 27 سال حکومت بلامنازع وی بر کشور مصیبت های متعددی را بر جامعه ایران به طور عام و مردم خوزستان به طور خاص تحمیل کرده است. در شرایطی او از جوابگویی می گریزد که عمال حکمرانی استبدادی وی آشکارا و بدون هیچگونه پروایی مداخله در سوریه را بر حل مشکل مردم خوزستان ارجح دانسته اند!

همبستگی برای جمهوری عرفی وحقوق بشر در ایران ضمن ابراز همدردی با خانواده های قربانیان سیل تصریح می کند که این وضعیت حق مردم ساکن استان خوزستان نیست و آنها هر چه زودتر باید از حق استفاده از آب و هوای پاک برخوردار شده و چاره ای برای مهار صدمات ناشی از طوفان های ادواری ریزگرد ها اندیشیده شود. همچنین به دولت و دیگر نهاد های حاکمیتی جمهوری اسلامی متذکر می شود که بدور از منازعات جناحی و برخورد های پوپولیستی با تخصیص منابع کشور به مشکلات داخلی به وظایف ذاتی خود عمل نموده و به جبران خطا ها بپردازند. در این راستا فعالیت های نهاد های مدنی و کوشندگان زیست محیطی و اجتماعی نقش مهمی در ایجاد حساسیت و تسریع فرایند حل مشکلات خواهد داشت.

هیات سیاسی و اجرایی همبستگی برای جمهوری عرفی و حقوق بشر در ایران

3 اسفند 1395