بی بی سی: احزاب کرد می گویند که قصد اعلام یک سیستم تازه فدرال در بخش های تحت کنترل خود در شمال سوریه را دارند.
کردها از قبل در سه ناحیه هم مرز ترکیه - عفرین و کوبانی در استان حلب و جزیره در حسکه - "خودگردانی" اعلام کرده بودند.
این سیستم فدرال همچنین شامل نواحی عمدتا عرب و ترکمن نشین که از گروه موسوم به داعش گرفته شده خواهد بود.
اما این ایده از سوی مذاکره کنندگان دولت سوریه در مذاکرات صلح ژنو و همچنین دولت ترکیه رد شده است.
هر دو آنها بر نیاز به حفظ وحدت ملی سوریه و تمامیت ارضی این کشور تاکید کردند.
'تصمیم یکجانبه'
کردها ۷ تا ده درصد جمعیت ۲۴.۵ میلیون نفری سوریه تا پیش از جنگ داخلی را تشکیل می دادند.
هرچند آنها از حقوق اولیه محروم بودند و برای چند دهه از سرکوب سیاسی دولت سوریه رنج بردند، بیشترشان در موج بزرگ اعتراضات عمومی که پنج سال پیش سراسر سوریه را فرا گرفت، بی طرف ماندند.
زمانی که در اواسط سال ۲۰۱۲ نیروهای دولتی از نواحی کردنشین عقب کشیدند تا بر نبرد با شورشیان عرب تمرکز کنند، شبه نظامیان کرد به سرعت کنترل این نواحی را تحت هدایت یگان های مدافع خلق، یپگ، وابسته به حزب اتحاد دموکراتیک به دست گرفتند.
در ژانویه ۲۰۱۴، این حزب و سایر احزاب کرد دولت خودگردان را در سه "کانتون" عفرین، کوبانی و جزیره برقرار کردند.
آنها در آن زمان تاکید کردند که قصد استقلال از سوریه را ندارد، بلکه خواهان "دولت دموکراتیک محلی" در یک چارچوب فدرال هستند.
در سپتامبر ۲۰۱۴، گروه جهادی داعش به کوبانی حمله کرد و باعث فرار ده ها هزار نفر به ترکیه شد. یگان های مدافع خلق با کمک حملات هوایی آمریکا کنترل شهر را پس از چهار ماه نبرد پس گرفتند.
از آن زمان تاکنون یگان های مدافع خلق رشته شکست هایی را به داعش تحمیل کرده و بنابه یک تخمین ۲۶ هزار کیلومتر مربع خاک سوریه از جمله ۴۰۰ کیلومتر در طول مرز ترکیه را تحت کنترل خود در آورده اند.
طرح ایجاد یک سیستم فدرال برای اداره این سه کانتون و نواحی خارج شده از کنترل داعش روز چهارشنبه پیش از نشست ۲۰۰ نماینده کرد در شهر رمیلان توزیع شد.
ادریس نسان از مقام های کرد به خبرگزاری رویترز گفت که یک آرایش فدرالی "چارچوب خودگردانی که کردها و سایرین تشکیل داده اند" را گسترش خواهد داد و شامل همه گروه های قومی خواهد بود.
به گزارش دیدبان حقوق بشر سوریه که در بریتانیا قرار دارد اعلامیه رسمی در این زمینه قرار بود روز چهارشنبه منتشر شود اما به "دلایل لجستیکی" و به دلیل نگرانی جوامع عرب و سوری محلی، عقب انداخته شد.
سرپرست تیم مذاکره کننده دولت سوریه در نشست ژنو در پاسخ به سوالی درباره طرح کردها گفت که او درباره "بیانیه های یکجانبه که از این طرف و آن طرف صادر می شود نظر نخواهد داد."
اما افزود: "شرط بندی بر ایجاد هر گونه شکاف میان سوری ها به شکست کامل منجر خواهد شد."
ترکیه که از مخالفان سوریه حمایت می کند و حزب اتحاد دموکراتیک را به حزب کارگران کردستان، پکک، وابسته می داند هم این طرح را رد کرد.
وزیر خارجه ترکیه به رویترز گفت: "وحدت ملی و تمامیت ارضی سوریه برای ما اهمیت بنیادی دارد. به علاوه، تصمیم های یکجانبه اعتباری ندارد."
آمریکا با تصمیم کردهای سوریه در اعلام نظام فدرال 'مخالف است'
وزارت خارجه آمریکا تصمیم کردهای سوریه برای اعلام نظام فدرال را غیرقابل قبول دانسته است.
پس از آنکه روز گذشته اعلام شد که احزاب کرد سوریه در نظر دارند در مناطق تحت تسلط خود در شمال آن کشور نظام فدرال اعلام کنند و تشکیلات خودگران مستقر سازند، مارک تونر، از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری خود چنین اقدامی را غیرسازنده و بی موقع توصیف کرد.
آقای تونر در پاسخ به سئوالی در مورد دیدگاه دولت آمریکا نسبت به ایجاد مناطق خاص اقلیتهای قومی و مذهبی سوریه، مانند کردها، علوی ها و سایرین درچارچوب یک نظام فدرال گفت که ایالات متحده تاکید میکند که بهیچوجه ایجاد حوزههای خودمختار، خودگردان یا نیمه خودگردان در خاک سوریه را به رسمیت نمیشناسد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا افزود که تصمیم اخیر کردها از سوی شرکتکنندگان در نشست ژنو، شامل نمایندگان دولت و مخالفان، مردود دانسته شده و ترکیه نیز آن را غیرقابل قبول دانسته است.
یکی از شرکت کنندگان در نشست خبری مارک تونر یادآور شد که از زمان واکنش خشونت آمیز دولت سوریه به حرکت اعتراضی مردم و تلفات انسانی ناشی از آن، ایالات متحده بر این نظر بوده که اکثر مردم سوریه با ادامه حکومت بشار اسد موافق نیستند و راه حل جنگ داخلی آن کشور، کنارهگیری وی از قدرت است. او پرسید از آنجا که بشار اسد در برابر چنین راه حلی مقاومت کرده و ضمنا، بخشی از جمعیت سوریه نیز از او حمایت میکند، آیا تنها راه حل این بحران، تجزیه سوریه به مناطق مختلف و ادامه زمامداری خانواده اسد بر یکی از این مناطق نیست؟
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که مردم سوریه حق دارند در مورد آینده و نظام سیاسی کشورشان تصمیمگیری کنند اما این تصمیم باید توسط تمامی مردم سوریه گرفته شود و تنها یک گروه از شهروندان نمیتوانند سرنوشت آینده تمامی کشور را تعیین کنند. وی تاکید کرد که اگر نمایندگان تمامی مردم سوریه سرانجام به این نتیجه برسند که ایجاد یک نظام فدرال برای کشورشان مناسبتر است، آنگاه آمریکا خود را ملزم به احترام به تصمیم آنان میداند ولی در هر حال، ایالات متحده به تمامیت ارضی سوریه متعهد است.
آقای تونر درعین حال تاکید کرد که موضع آمریکا در مورد بشار اسد تغییر نکرده اما نباید کنارهگیری یا برکناری او با انهدام ساختار حکومتی سوریه همراه شود به خصوص اینکه مردم سوریه، پس از چندین سال جنگ داخلی، نیازمند تشکیلات اداری فعالی خواهند بود که بتواند بازسازی این کشور را مدیریت کند.
به گفته ناظران، یکی از انتقاداتی که به عملکرد آمریکا در عراق وارد شده این بوده که آمریکاییان در برنامهریزی جنگ علیه صدام حسین، به لزوم برجا ماندن نوعی تشکیلات اداری و حتی نظامی برای اداره امور و حفظ امنیت آن کشور پس از جنگ توجه نکردند و نتیجه آن، بروز هرج و مرج و نا امنی بوده که تبعات ناگواری را برای آن کشور و منطقه داشته است.
تصمیم به اعلام نظام فدرال در سوریه با مخالفت شدید ترکیه مواجه شده که نگران آثار آن بر مناطق کرد نشین این کشور است. روز گذشته، وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز نسبت به تجزیه سوریه هشدار داد و گفت که چنین تحولی باعث ناامنی طولانی مدت در تمامی منطقه خواهد شد. وزیر خارجه ترکیه نیز بر حفظ تمامیت ارضی سوریه تاکید نهاده و گفته است که اقدامات یکجانبه گروههای خاص در آن کشور اعتباری ندارد.
در عین حال، مقامات روسیه پیشتر گفته بودند که با توجه به اختلافات قومی و مذهبی در سوریه، ایجاد یک نظام فدرال میتواند راه حل قابل قبولی برای پایان دادن به جنگ داخلی آن کشور باشد.
در مقابل، برخی از مدافعان تصمیم اخیر کردهای سوریه گفتهاند که با توجه به شرایط داخلی این کشور، کردها در مناطق تحت تسلط خود دارای تشکیلات خودگردان هستند و اعلام نظام فدرال تاثیری در این وضعیت ندارد.
در جریان حرکت اعتراضی مردم سوریه علیه حکومت بشار اسد، کردها موضعی بیطرفانه اتخاذ کردند و در مقابل، از حملات ارتش سوریه مصون ماندند. با قدرت گرفتن گروه دولت اسلامی - داعش - در سوریه و عراق، کردهای سوریه به عنوان یکی از نیروهای عمده در برابر این گروه از حمایت آمریکا برخوردار بودهاند.