تصرف عدوانی روزنامه منتقد دولت “زمان”
تاریخ در برخی بزنگاه ها مسائلی را به هم ربط می دهد که در حالت عادی هیچ رابطه ای با هم ندارند. ارتباط تنگاتنگ اوضاع سیاسی امروز ترکیه با بحران پناهجویان اروپا، از جمله این موارد است.
خبرهائی که در ماه های اخیر از ترکیه می رسد، همه از تلاش رئیس جمهوری و دولت اسلامگرا برای تحکیم پایه های یک استبداد مذهبی و ارتجاعی حکایت می کند. روندی که می تواند ترکیه را به متجاوز از یک قرن پیش و دوران سلاطین مستبد عثمانی بازگرداند.
مقاومت های مدنی در برابر این روند، یکی پس از دیگری در هم شکسته می شوند: ابتدا عدم پذیرش نتیجه انتخابات ژوئن سال ۲۰۱۵ که در آن حزب اسلامگرای عدالت و توسعه نتوانست به اکثریت مطلق برسد، سپس برگزاری انتخابات مهندسی شده نوامبر که به پیروزی مجدد این حزب انجامید، بلافاصله پس از آن آغاز سرکوب شدید کردها و حزب دموکراتیک خلق ها، و همزمان با آن دستگیری گروهی از روزنامه نگاران و تصرف عدوانی روزنامه منتقد دولت “زمان”.
آخرین خبر هم ممنوعیت برگزاری تظاهرات زنان به مناسبت روز جهانی زن در روز هشتم مارس است. دولت، از بیم آن که زنان ترکیه تظاهرات روز جهانی زن را به اعتراضی گسترده به سیاست های زن ستیز حزب عدالت و توسعه و دولت تبدیل کنند، برگزاری تظاهرات در این روز را ممنوع اعلام کرد. گروهی از زنان هم، تصمیم گرفتند برای برگزاری تظاهرات در روز ششم مارس فراخوان بدهند. در این روز، دست کم زنانی که از سیاست های ارتجاعی حزب و دولت اسلامگرا به ستوه آمده اند، در استانبول و ترکیه به خیابان ریختند، اما پلیس با خشن ترین روش به جان آن ها افتاد و کوشید آنان را به خانه هایشان بازگرداند. عکس هائی که از برخوردهای خشونت آمیز و وحشی پلیس منتشر شده، صحنه های سرکوب وحشیانه مردم ایران را در جریان جنبش سبز تداعی می کند. صحنه هائی که چهره ترکیه را به عنوان نامزد راه یابی به اتحادیه اروپا بیش از همیشه مخدوش و کثیف می کند.
سرکوب تظاهرات زنان ترکیه در گردهمایی هشت مارس
اما به راستی چه چیزی باعث شده است که رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری و احمد داوود اوغلو نخست وزیر اسلامگرای ترکیه چنان گستاخ شوند که دیگر هیچ اعتباری برای داوری افکار عمومی جهانی قائل نباشند و در دورانی که همه جزئیات سیاست های سرکوبگرانه آن ها بلافاصله به آگاهی جهانیان می رسد، چنین خشن عمل کنند؟
ماجرا روشن است: دولت اسلامگرا، حضور سه میلیون فراری سوری در خاک ترکیه را، به وسیله ای برای باج خواهی از اتحادیه اروپا تبدیل کرده و اروپائی های مدعی دفاع از دموکراسی و حقوق بشر نیز، از آنجا که برای غلبه بر بحران پناهجوئی بیش از همه به همکاری دولت ترکیه نیاز دارند، چشم بر این همه تجاوزگری آشکار دوخته اند.
همزمان با انتشار عکس های سرکوب خشونت بار زنان ترک در آستانه روز جهانی زن، شاهد عکس های احمد داووداوغلو با لبخندهای پیروزمندانه در کنار روسای کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل هم بودیم.
داوود اوغلو روز دوشنبه ۷ مارس به بروکسل رفت تا به مدت دوازده ساعت رو در روی بیش از ۲۵ رئیس جمهور و نخست وزیر اتحادیه اروپا بنشیند و دست آخر تنها بگوید که برای جلوگیری از گسیل پناهجویان سوری به خاک اروپا، به سه میلیارد دلار کمک اضافی نیاز دارد. منظور سه میلیارد دلار افزون بر هفت میلیارد دلاری است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا پیش از این برای نگهداری پناهجویان در خاک ترکیه و جلوگیری از مهاجرت آن ها به اروپا تعهد کرده اند.
نخست وزیر ترکیه، علاوه بر سه میلیارد دلار کمک اضافی، از اتحادیه اروپا خواست که در مقابل پس گرفتن افرادی که به طور غیرقانونی از ترکیه به یونان مهاجرت کرده اند، روند مذاکره برای پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا را از سر گیرد و از همین امسال ترتیبی بدهد که ترک ها بتوانند بدون ویزا به همه کشورهای اروپائی سفر کنند. سیاستمداران اروپائی نیز بدون آن که تاثیر چنین توافقی را برای اوضاع داخلی ترکیه بررسی کنند، دست کم به پیشنهاد از سرگیری مذاکرات مربوط به پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا روی خوش نشان دادند.
طبیعی است که در صورت برداشته شدن ویزای اتحادیه اروپا، موقعیت اردوغان و حزب او نزد افکار عمومی ترکیه بسیار تقویت خواهد شد و این امر می تواند سبب شود که دولت با اطمینان خاطر بیشتری نسبت به حمایت داخلی و خارجی سرکوب ها را تشدید کند.
روزنامه دی ولت آلمان، پس از نشست دوازده ساعته بروکسل در مقاله بلندی با عنوان “اردوغان برنده جنگ داخلی است” نوشت که تا پیش از اوج گیری بحران پناهجویان، دولت ترکیه در موقعیت بسیار ناگواری قرار داشت: آمریکا سرمایه سیاسی خود را به جای آنکارا صرف تهران کرد، با قوت گرفتن روسیه و مصر و ایران، سودای اردوغان برای برتری در منطقه در هم شکست و در تنش با روسیه، ناتو رسما اعلام کرد که در صورت درگیری نظامی میان ترکیه و روسیه، حاضر نیست با دفاع از ترکیه ریسک درگیری نظامی با روسیه را بپذیرد، اما با شکستن کمر اروپا در برابر بحران پناهجویان، اکنون اردوغان به بزرگترین برنده جنگ داخلی سوریه تبدیل می شود.
آیا درستی این دیدگاه سبب تقویت این نظر نمی شود که دولت اسلامگرای ترکیه که می کوشد زنان را خانه نشین کند، دهان رسانه ها را ببندد و خطر کردها را با سرکوب خونین آن ها ریشه کن کند، از تروریست های اسلامی در جنگ داخلی سوریه پشتیبانی کرده و احتمالا هنوز هم می کند؟ آیا ترس آنکارا از تشکیل یک کردستان مستقل دیگر در شمال سوریه و هم مرز با این کشور دلیل دیگری بر تقویت داعش به عنوان بزرگترین دشمن کردها نیست؟ آیا دولت ترکیه با همین هدف طی یک سال گذشته راه خروج مهاجران سوری، عراقی، افغانستانی، آفریقائی و ایرانی را به اروپا باز نگذاشت تا بعدا از بحران پناهجوئی بزرگ اروپا به نفع خود بهره برداری کند؟
تمام عکس هائی که از احمد داوود اوغلو در نشست روز ۷ مارس بروکسل و حواشی آن منتشر شده، او را در حال قهقهه زدن نشان می دهد. دیکتاتور کوچک اما پیروزمندی که به ریش حقوق بشر و جشن جهانی زنان و بیش از بیست و پنج سیاستمدار ظاهرا مقتدر مدعی طرفداری از حقوق بشر و دموکراسی می خندد.
در جریان بحث بر سر مهار بحران پناهجویان، هیچیک از سیاستمداران حاضر از داووداوغلو نمی پرسد که چرا دولتش کردها را می کشد، شهرهای کردنشین شرق کشور را به ویرانه تبدیل می کند، حزب مسالمت جوی دموکراتیک خلق ها را به صرف پشتیبانی از حقوق مدنی کردها زیر پا له می کند، ده ها روزنامه نگار را به زندان می اندازد، روزنامه منتقد “زمان” را به تصرف خود در می آورد و ماموران پلیس خود را با چنین خشونتی به جان زنان این کشور می اندازد؟
تنها پس از بازگشت داووداوغلو به آنکارا است که مارتین شولتس رئیس پارلمان اروپا در مصاحبه ای ابراز نگرانی می کند که ترکیه با برخورد خشنی که در برابر زنان نشان داده الحاق خود به اتحادیه اروپا را دشوار می کند.
دلایل سکوت سیاستمداران غربی روشن است. در سال گذشته میلادی تنها یک میلیون و صد هزار نفر به صورت غیرقانونی وارد آلمان شدند. فضای سیاسی این کشور در نتیجه هجوم پناهجویان چنان خراب شده است که حزب راستگرا و بیگانه ستیز “آلترناتیو برای آلمان” در مهم ترین مقر حزب سبزها ( ایالت هسن با شهر بزرگ فرانکفورت) این حزب را پشت سر می گذارد و با کسب ۲/۱۳ درصد آرای مردم وارد پارلمان های محلی می شود.
روز یکشنبه (13 مارس) در سه ایالت مهم بادن وورتنبرگ، راینلند فالتس و زاکسن آنهالت انتخابات پارلمان های ایالتی برگزار می شود. پیش بینی شده است که حزب راستگرا و خارجی ستیز “آلترناتیو برای آلمان”، دقیقا به خاطر مخالفت شدید با پناهجویان، در بادن 12 و نیم درصد، در راینلند ۹ درصد و در زاکسن، که قبلا جزو خاک آلمان شرقی بوده است، ۱۹ درصد آرای مردم را کسب کند و به پارلمان های محلی راه یابد.
رشد راستگرایان به آلمان محدود نیست. رهبران سیاسی مجارستان، لهستان، اسلواکی و چک، سیاست هائی بسیار راست تر از نژادپرستان آلمان پیشه کرده اند. در سایر کشورهای اروپائی نیز، احزاب دست راستی، با سوءاستفاده از بحران پناهجوئی، می کوشند صاحب نفوذ بیشتر شوند.
هراس از قدرت گرفتن راست، همه اروپا را فرا گرفته است و در این شرایط، رهبران کشورهای اروپائی ناگزیر شده اند چشم بر نقض شدید حقوق بشر و سرکوب شدید زنان ببندند، تا خود با کمک اسلامگرایان حاکم بر ترکیه از مهلکه بحران پناهجوئی جان سالم به در ببرند.
اما آن ها دارند مرتکب اشتباه بسیار بزرگتری می شوند که می تواند عواقبی بسیار سنگین تر از بحران فعلی پناهجوئی برای اروپا داشته باشد: اسلامگرایان ترکیه، در نتیجه بند و بست با اروپا جرات بیشتری برای سرکوب داخلی می یابند. در نتیجه بخش عظیمی از ترک هائی که در آینده خواهند توانست بدون ویزا وارد کشورهای عضو اتحادیه اروپا شوند، دیگر به میهنی که برایشان خطرناک شده است باز نخواهند گشت. آنوقت، رهبران اتحادیه اروپا باید باج های بزرگ تری بدهند تا ترک ها به خانه بازگردند. خانه ای که هم اکنون در نتیجه درگیری با کردها و تکرار عملیات تروریستی خونبار ناامن شده است، تا آنجا که وزارت خارجه آلمان اتباع این کشور را از سفر به ترکیه بر حذر می دارد.
در عصر سیاستمداران کوتوله؛ همه چیز به ضد خود تبدیل می شود!
*جواد طالعی، شاعر، نویسنده و روزنامه نگار آزاد با بیش از ۴۰ سال سابقه روزنامه نگاری حرفه ای از سال ۲۰۰ میلادی به این سو مسئولیت دفتر اروپائی شهروند را به عهده دارد. او همزمان با رسانه های معتبر فارسی زبان دیگر مثل بی بی سی، رادیو فرانسه، دویچه وله و سایت های اینترنتی متعدد همکاری داشته است.
منبع: شهروند (کانادا)
