majidsedghi@yahoo.com
به بهانه ی بزرگداشت یکصدمین سالگرد زاد روز فرانک سیناترا , خواننده خوش صدا و مشهور آمریکایی نمایشگاهی در پاریس برپاشده که تا بیستم ژانویه ادامه دارد. سیناترا اگر تا ۱۲ دسامبر ۲۰۱۵ زنده می ماند , صد ساله می شد . اما او درخاطره ها ماند : مردی با چشمان آبی درخشان و صدایی صاف و دلنشین که موجب شد تا به او لقب (آقای صدا) دهند هرچند می توان اورا ( یک نماد آمریکایی ) نیز نامید ( برگرفته ازعنوان نمایشگاهی درباره ی سیناترا درموزه گرامی لس آنجلس ).
سیناترا با نام اصلی اش فرانسیس آلبرت سیناترا 12 دسامبر 1915 درهایوکن – شهری در ایالت نیوجرسی آمریکا- از خانواده ا ی ایتالیایی مهاجر به دنیا آمد و 14 مه 1998 درهشتادو دوسالگی دروست هالیوود لس آنجلس ایالت کالیفرنیا درگذشت . سیناترا در زمان تولد چنان نحیف و لاغربود که همه در زنده ماندن او تردید داشتند ولی انگاراین نوزاد نوپا که تاساعاتی مدید نفس نمی کشید نمیخواست خاموش و بی صدا دنیا را ترک کند.
او خواننده ,ترانه سرا , بازیگر , تهیه کننده و کارگردان ویکی از محبوب ترین چهره های هنری درزمینه ی موسیقی درقرن بیستم بود .بیش از 150 میلیون صفحه از آهنگهایش در جهان بفروش رسید.و به عنوان خواننده تک آوز نخستین باربا انتشار صفحه هایش توسط کلمبیا درسال 1943 قدم به دنیای موسیقی نهاد . نخستین آلبومش به نام ( صدای فرانک سیناترا ) درسال 1946 به بازار عرضه شد دراوایل سالهای 1950 و زمانی که به لس آنجلس رفت کارحرفه ا ی خودرا جدی تراز گذشته دنبال کرد و چندی نگذشت که به اعضای گروه از بازیگران و خوانندگان RAT PACK پیوست . دیگراعضای این گروه دین مارتین , سامی دیویس جونیور, جوی بیشاب و پیترلاوفورد بودند .گروه مزیور که اغلب در لاس وگاس برنامه داشتند چند فیلم با یکدیگر بازی کردند که از جمله می توان به یازده یاراوشن , و رابین و هفت هود درسالهای 1960 و 1964 اشاره کرد
فرانک شیفته موسیقی جاز بود ودرواقع ورود به موسیقی را سالها پیشتر ودر دوران طلایی SWING با نام آورانی چون هری جیمز و تامی دورسی ( از نوازندگان سرشناس و معروف ترومپت ) آغاز کرد. سوئینگ به معنای سبک معینی از جاز است که در دهه های 1930 و 1940 بسیار رایج و محبوب بود وی در دوران فعالیتش بیش از 1400 ترانه اجرا کرد و 10 بار جایزه معتبرگرامی را دریافت کرد .این جایزه که نخستین بار مراسم آن در چهارم مه 1959 برگزارشد همه ساله توسط آکادمی ملی علوم و هنرهای ضبط به دستاوردهای برجسته در تولید موسیقی تعلق می گیرد. ترانه هایی که سیناترا اجرامی کرد همواره جزو ترانه های محبوب نه تنها آمریکایی ها بلکه درسراسرجهان بود . به یاد بیاورید ترانه ی بیگانگان درشب ( که نخستین بار درسال 1966 اجراشد ) , مرا به سوی ماه پرواز ده , نیویورک نیویورک , راه من و یا سال خیلی خوبی بود. ترانه ی اخیر درواقع می تواند ترانه نوستالژیک مردانی باشد که دوران جوانی را سپری کرده اند وچنان که سیناترا می خواند : اکنون درخزان عمرخودهستند.
ازاینجا تا ابدیت
سیناترا درسینما نیز موفق بود وهرچند فعالیتش درسینما به اندازه ی موسیقی نبود ولی نمیتوان منکر استعداد بازیگری او شد. سیناترا درسال 1953 درفیلم معروف از اینجا تا ابدیت ساخته فرد زینه مان خوش درخشید و باعث شد تا اسکاربهترین بازیگر مکمل مرد و نیز جایزه گلدن گلوب نصیب او شود .اودراین فیلم که به زندگی سربازان آمریکایی در دوران جنگ دوم جهانی می پردازد نقش یک سرباز آمریکایی – ایتالیایی به نام آنجلو ماجیو را برعهده داشت که به دلیل خصومت مافوقش ( با بازی ارنست بورگناین ) که یک گروهبان سادیست ضد ایتالیایی است در زندان میمیرد. لحظه ی مرگ سیناترا دراین فیلم که سرباز دیگری ( مونتگمری کلیفت ) اورا درآغوش گرفته همچنان یکی از صحنه های بیاد ماندنی فیلم بشمارمی رود .
فیلم دیگری که به سیناترا درسینما اعتباربخشید , فیلم مشهور ( مرد بازوطلایی ) ساخته ی اتوپرمینگردرسال 1955 بود. سیناترا دراین فیلم نقش فرانکی ماشین را برعهده داشت مردی که دردام اعتباد می افتد . این فیلم نخستین فیلم هالیوودی بود که به شکل مستقیم به مواد مخدر و تاثیرات مخرب آن می پرداخت . فصل هایی از فیلم که سیناترا مواد مخدر به خود تزریق می کند برای تماشاگران در آن سالها بسیار تکان دهنده بود . جالب آنکه چندی بعد شایعاتی نیز درمورد اعتباد سیناترا به مواد مخدر در نشریات به چاپ رسید . بجز اعتیاد به مواد مخدرو مشروبات الکلی سیناترا مدتی نیز درمظان ارتباط با گروه های مافیایی نیز بود. هرچند این فیلم بسیارتلخ و به نوعی گزنده بود فیلم دیگری که سیناترا دراین سال بازی کرد به نام ( جوانها و عروسکها ) ساخته ی جوزف ال. منکیه ویچ یک کمدی موزیکال شاد بود که درضمن برنده جایزه گلدن گلوب بهترین فیلم موزیکال یا کمدی شد . سیناترا دراین فیلم نقش یک قمارباز به نام ناتان دترویت را بازی میکرد .
بازی در فیلم ( پال جویی ) ساخته ی جرج سیدنی -1957- براساس نمایشنامه ای به همین نام باعث شد تا سیناترا جایزه گلدن گلوب را به عنوان بهترین بازیگرموزیکال یا کمدی را دریافت کند . سیناترا دراین فیلم نقش یک خواننده درجه دوم درسانفرانسیسکو را بازی میکرد . همبازیهای او دراین فیلم ریتاهیورث و کیم نوواک بودند . نقدهای مثبت درباره ا ین فیلم بسیار نوشته شد واز جمله نشریه معتبر ورایتی چاپ آمریکا از آن به عنون یک فیلم قوی نام برد و نیویورک تایمز نوشت : این بزرگترین شوی فرانک سیناترا ست .
به رغم فیلمهای موفق دیگری که سیناترا درآنها بازی کرد ( مانند کانیدای منچوری , جامعه اشراف و...) بسیاری از منتقدان سینمایی بهترین فیلم سیناترا را ( تونی رم ) ساخته ی گوردون داگلاس می دانند . یک فیلم نوآر کارآگاهی درباره یک کارآگاه خصوصی در میامی به نام تونی رم که سیناترا نقش آن را برعهده داشت . فیلم مزبور که محصول 1967 است به عنوان بهترین فیلم سیناترا شناخته شده است . بازیگران دیگراین فیلم جیل سنت جان , سولیون و جنارولندز بودند .