majidsedghi@yahoo.com
راهی شدن به سوی جشنواره ی سینمایی کن برای دیدن فیلم ها و نیز رویدادهای حنبی حشنواره همواره برای دوستداران سینما یک حسرت ابدی وبرای آنهایی که جیبشان خالی است یک آرزوی دست نیافتنی بشمارمی آید. با این حال ,هرچند عشاق سینما بناچار از سفربه کن - که سکونت در هتل هایش مستلزم پرداخت هزینه ی سرسام آوری است - چشم پوشی میکنند , سینماهای فرانسه پس از پایان جشنواره مانند بسیاری از کشورهای دیگر به تدریج - و گاهی همزمان با حشنواره - اقدام به نمایش فیلمها می کنند . ولی در فرانسه علاوه براین , سینما تک پاریس نقش مهمی در نمایش زود بهنگام فیلمهای جشنواره کن دارد . این مرکز هنری – فرهنگی اخیرا اقدام به نمایش برخی از فیلمهای بلند و کوتاهی که در بخش ( هفته منتقدان ) کن به نمایش در آمده بود کرد. هفته منتقدان که از بخش های مهم کن بشمار می آید از سال 1961 و با هدف حمایت از ساخت فیلم و کشف فیلمسازان جوان پایه ریزی شد و می توان آنرا میدانی برای رقابت فیلمسازان جوان دانست . امسال حایزه بهترین فیلم بلند دراین بخش به فیلم ( پائولینا ) ساخته ی سانتیاگو متیره فیلمساز آرژانتینی داده شد . این فیلم که همراه با دیگرفیلمهای این بخش در سینما تک به نمایش در آمد حکایت زنی است که از حرفه ی وکالت کنارمی کشد و آموزگارمی شود ولی از سوی برخی جوان های شرور مورد آزار قرارمی گیرد .
نگاهی اجمالی به برخی فیلمهای نمایش داده شده این بخش درسینما تک می تواند سنجشی برای قابلیت های فیلمسازان جوانی باشد که تازه دراین راه گام برداشته اند و البته به هنگام نمایش فیلمها , علاوه برمنتقدان , استقبال و یا عدم استقبال تماشاگران میتواند در آینده حرفه ای فیلمساز تاثیر گذار باشد:
نه آسمان نه زمین
افغانستان – 2014 , با نزدیک شدن خروج سربازان فرانسوی ,کاپیتان بوناسیو ( با نقش آفرینی جرمی رنیه ) و بخش تحت فرماندهی اش به یک ماموریت کنترل از را ه دور و نظارت در دره ی (واخان) درمرز پاکستان مشغول می شوند . در ماه سپتامبر با وجود کوشش کاپیتان , کنترل بخش تحت فرماندهی اش به تدریح از دست آنها خارج می شود و سربازان به طورمرموزی ناپدید می شوند .
کلمان کوژیتوره , کارگردان فیلم متولد 1983 درفرانسه است و فیلمسازی را از 2006 با ساخت فیلمهای کوتاه و نیز مستند و سپس بلند آغاز کرد. این فیلم که به دلیل پرداختن به موضوع شرکت سربازان فرانسوی در افغانستان تازگی دارد نگاهی گذرا به نقش مذهب در کشورهای مسلمان – ودر اینجا پاکستان و افغانستان – دارد واین که چگونه افراط گرایی دینی می تواند روح و روان انسان های ساده دل را تسخیرکند.
کارگردان ,علاوه براستفاده از بازیگران فرانسوی و بلژیکی ( فیلم محصول مشترک فرانسه و بلژیک است ) از تعدادی بازیگرایرانی نیز درنقش های کوتاه سود برده است . دراین میان سام میرحسینی متولد ایران و ساکن پاریس که تاکنون دوبارقهرمان جهان دربوکس تایلند ی بوده نقش بیشتری دراین فیلم دارد . وی نقش مترجم گروه برای گفت و گو با افغانی هارا برعهده دارد . البته اشتباهی که کارگردان مرتکب شده درمورد لهجه ی بازیگران ایرانی است که در فیلم نقش افغانی ها را درفیلم برعهده دارند زیرا که اصلا لهجه ی افغانی ندارند . با این همه زمانی که نوبت صحبت کردن مترجم با افغانی ها می رسد طرز برخورد و نیز حرف زدنش با افغانی ها و سپس ترجمه آن به زبان فرانسه بگونه ای است که از بارجدی بودن فیلم می کاهد ودرواقع زنگ تفریح فیلم درهمین لحظه هاست .
آنارشیست ها
پاریس – 1899 , ژان فقیر و محروم از پدر برای یک گروه آنارشیست انتخاب میشود.برای او این انتخاب به معنای رفتن به جلوست . ژان از طرفی بدون خستگی شعرمیسراید ولی بعدها احساس می کند که به طورفزاینده ای تقسیم شده است , او از یک طرف باید به پلیس ( راپرت ) بدهد و از طرفی درگروهش کارکند.
فیلم دومین ساخته ی الی واژمن پس از ( علیا ) است که درضمن علاوه برکارگردانی نگارش فیلمنامه از اوست . آنارشیست ها از یک فیلمبرداری بسیار زیبا بهره برده است که منعکس کننده فضا و شخصیت های فیلم در آن زمان است . طاهر رحیم و آدل اگزاکوپولوس از بهترین بازیگران نسل نوی سینمای فرانسه بشمار می روند که هردو درفیلم می درخشند .
درابتدای فیلم از فیلمهای مستند ی درباره پیدایش آنارشیسم درفرانسه استفاده شده است .درتعریف آنارشیسم گفته شده : اقتدارگرایی یا آنارشیسم در زبان سیاسی به معنای نظامی اجتماعی وسیاسی بدون دولت با به طورکلی جامعه ای فاقد هرگونه ساختارطبقانی یا حکومتی است آنارشیسم برخلاف باورعمومی خواهان ( هرج و مرج ) و جامعه ی ( بدون نظم ) نیست بلکه همکاری داوطلبانه را درست می داندکه بهترین شکل آن ایجاد گروه های خودمختاراست .
ویران شده
نوارغزه – زمان حال , سالن زیبایی کریستین مملو از مشتری است یک زن طلاق گرفته عبوس , یک زن مذهبی خشکه مقدس , یک زن خل وضع , یک دخترحوان درآستانه ازدواج .... و درحالی که همه با یکدیگر مشغول صحبت و گاه مجادله هستند درکوچه ای که آرایشگاه درآن واقع شده صدای شدید تیراندازی به گوش میرسد .گروه حماس کوچه را آماج حملات خود قرارداده ودراین میان زن ها نمیتوانند از آرایشگاه بیرون بروند .
این فیلم یک ساعت و بیست و چهاردقیقه ای که توسط دوبرادر توامان , زاده فلسطین , به نامهای عرب و تارزان نا صرساخته شده ( نام واقعی شان محمد و ابوناصر است ) هرچند به پوچی جنگ و نیز مناقشه های میان اعراب اشاره دارد , ولی با این همه به قول سازندگان فیلم , سالن آرایشگاه درواقع تصویری از غزه است : یک بهشت کوچک در مرکز درگیریهای خونین . زنان فیلم مانند همه زن های دنیا دوست دارند که زیبا به نظربیایند . آنها به رغم تیراندازی هایی که دربیرون درجریان است گویی با آرایش کردن درمقابل آینه های آرایشگاه خشونت را به سخره میگیرند. سازندگان فیلم در گفت و گویی درباره دلیل ساخت این فیلم گفته بودند : درابتدا ما تصمیم داشتیم در باره فلسطن و کشتارمردم فیلم بسازیم ولی سرانجام متقاعد شدیم که صحبت کردن درباره زندگی بهتر و مهم تراز جنگ است .
مدیترانه ای ها
بورکینافاسو - 2010 , مردجوانی به نام آیی وا ,به طورقاچاقی به همراه دوستش عباس بورکینافاسو را برای یک زندگی بهتربرای خواهر و دخترش ترک می کند و از دریای مدیترانه می گذرد. آیی وا درایتالیا مجبوراست خود را باشرایط زندگی دراین کشور وفق دهد ولی زمانی که تنش هایی بوجود می آید وضع او نیز خطرناک می شود . او مصصم به ایستادگی است اما به چه قیمتی .
این نخستین فیلم بلند حوناس کارپیگنانو 31 ساله متولد نیویورک است که سال پیش فیلم کوتاه شیرهای حوان کولی را ساخته بود. کارگردان دراین فیلم نگاهی انساندوستانه به مساله مهاجرت دارد و تلاش می کند دشواریهایی که عرصه را بر مهاجران تنگ می کند موشکافی کند . کارگردان که از یک مادر آفریقایی – آمریکایی و پدری ایتالیایی متولد شده برای این فیلم از شورشی که درسال 2010 درایتالیا برعلیه تبعیض نژادی انجام شد الهام گرفت .
گرچه موضوع فیلم به اندازه کافی احساسی است ولی کارگردان در برخی از صحنه ها به تشدید بروز این احساسات در تماشاگر کمک می کند . جوناس گفته بود : به هرحال ا ین واقعیتی است که هرساله تعداد زیادی مهاجر با قایق به دنیای آزاد می روند . مهاجران مطرود نیستند آنها حتی بیگانه هم نیستند . آن ها به جهان تعلق دارند و بخاطرهمین است که عنوان فیلم من مدیترانه ای ها ست .
