majidsedghi@yahoo.com
اگر تماشای دو باره تراژدی مشهور شکسپیر (هملت) برای شما اکنون دیگربسیار تکراری شده می توانید با مشاهده یک نسخه ی هندی از این اثرکلاسیک که در آن هملت برخلاف لارنس اولیویه (بازیگرشناخته شده درنقش هملت در سینما - 1948 ) هم میخواند و هم میرقصد همچنان هملت شکسپیر را دوست داشته باشید !!
داستان هملت , حکایت یک شاهزاده دانمارکی است که از سفرخود به قصرخویش در هلسنبورگ دانمارک باز می گردد تا در مراسم خاکسپاری پدرش که به گونه مرموزی به قتل رسیده شرکت کند . هملت بزودی درمی یابد که مادر و عمویش با هم پیمان زناشویی بسته اند . وسوسه ها و تردیدهای هملت هنگامی آغاز می شود که روح شاه مقتول براو نمودار می شود وبه او می گوید که چگونه به دست برادرخود به هلاکت رسیده است .
در نسخه ی هندی هملت که ( حیدر ) نام دارد ,مرد جوانی به نام حیدر( با بازیگری شاهد کاپور ) پس از ناپدید شدن پدرش به کشمیر باز می گردد تا اورا بیابد ولی درمی یابد که پدرش توسط عمویش به قتل رسیده و مادرش غزاله ( تابو ) پس از مفقود شدن شوهرش با وی ازدواج کرده است .پس از چندی حیدر در صدد انتقام برمی آید …
فیلمساز موفق درگیشه
فیلم را Vishal Bhardwaj , 49 ساله ساخته که درضمن تهیه کننده , فیلمنامه نویس و آهنگساز اکثر فیلمهایش و منجمله این فیلم بوده است . وی متولد بجنور درایالت اوتارارپرادش یکی از ایالت های شمالی هندوستان است و تاکنون دو اقتباس دیگر از شکسپیر را کارگردانی کرده که هردو درگیشه موفق بوده : (مقبول) برمبنای تراژدی (مکبث) که داستان آن در دنیای زیرزمینی بمبئی اتفاق می افتد و فیلم OMKARA که یک (اتللو)ی هندی است و داستان آن در هند معاصراتفاق می افتد. فیلم اخیر در جشنواره کن 2006 به نمایش در آمد و سپس به جشنواره جهانی فیلم مصر راه یافت . گفته می شود این فیلم درنمایش جهانی خود با فروش بسیارخوبی همراه بود. اتللو نمایشنا مه ی عاشقانه و تراژیک شکسپیر در حدود سالهای 1603 و 1604 میلادی نوشته شد و به مضمون خیانت و عشق می پردازد. فیلم اتللو به کارگردانی و بازیگری اورسن ولز-1952- معروف ترین اقتباس سینمایی از این اثربشمار می رود. بد نیست بدانید که در ایران نیز برمبنای این اثر فیلمی به نام ( شورش ) به کارگردانی رضا میرلوحی درسال 1352 ساخته شد که فروش خوبی در سینما ها نداشت . اتللوی فیلم نیز ناصرملک مطیعی ( بازیگرنقش های جاهلی ) بود.
نمایش جهانی (حیدر)
( حیدر ) که نمایش جهانی آن از دوم اکتبرشروع شده طی هشت روز هشت میلیون دلار فروش کرده که البته هنوز نمایش آن در برخی از کشورها شروع نشده است . نشریه سینمایی ( هالیوود ریپورتر ) ضمن اعلام این خبریادرآورشد که ا ین فیلم در 1250 سینمای هندوستان به نمایش درآمده و تنها دریک روز 990 هزاردلار فروش کرده است .
مایک مک هیل در روزنامه ی گاردین نوشت :
" نسخه ی رادیکال هندی هملت زوایای یک داستان سیاسی را با شگفتی های موسیقی در هم می آمیزد و فیلم را ملموس جلوه می دهد."
راشل سالتز منتقد سینمایی نیویورک تایمز نیز در نقدی با عنوان ( انتقام شکسپیری دریک کشمیرخشن ) یاد آورشد که نا آرامی های کشمیر وخشونتی که در آن وجود دارد تم اصلی فیلم ا ست و هرچند پسزمینه سیاسی فیلم پررنگ است و درام خانوادگی فیلم را تحت الشعاع قرار داده ولی با این حال کارگردان تلاش می کند تا آنجا که ممکن است دراقتباس ازاین اثرشکسپیر وفادار باشد .وی درپایان نقد خود به این موضوع اشاره کرد که هرچند بازیگر نقش هملت چندان موفق نیست ولی مطمئنا فیلم یک گرترود خوب دارد . گرترود مادر هملت شکسپیراست که در فیلم حیدر بازیگر معروف هندی تابو درنقش مادرحیدر (غزاله) ظاهرشده است .