شادی مقولهای است که ربطی به پیر و جوان، دختر و پسر یا ایرانی و غیرایرانی، ندارد. اما باید پیشزمینههای شادی فراهم و منطبق باشد بر تعریف شادی و خوشنودی از دیدگاه جامعهشناختی و روانشناختی. بر اساس آمارهای موجود بینالمللی، ایران از نظر اندوه یکی از کشورهای بالای جدول جهان است؛ این یعنی که جامعه با شادییی که منطبق است بر تعریف جهانی آن، روبرو نیست.
در ایران امروز مردم مجالی برای شادی ندارند. از هر دیدگاهی که به جامعه نگاه میکنیم، زوال و شکست و رکود و ورشکستگی؛ اقتصادی، اجتماعی، روحی و روانی، سیاسی و انسانی، را شاهد هستیم. این همه موجب میشود که مردم تنها برای حل مشکلات روزمره خود تلاش کنند و مجالی برای شادی نماند.
شادی و نشاط از جمله نيازهای روحی و روانی انسان است که در جنبههای مختلف حيات وی ايفای نقش میکند و به عنوان يكی از ملزومات روح و روان انسان است و همان انبساط درونی است كه آدمی همواره با رسيدن به مطلوب و برآورده شدن مقصود، آن را به صورت حضوری در خود احساس و درك میكند. شادی و خرسندی، حالتی درونی است كه از آرامش خاطر و رضايت باطن حكايت میكند و چه كسی از افراد انسان میتواند بگويد به اين احساس رضايت باطنی و آرامش درونی نياز ندارد. اگر كسی به ارزش و اهميت اين مقوله آگاه باشد، هرگز نمیتواند اين نياز را انكار كند يا از آن چشم بپوشد، به گونهای كه هر صاحب خردی اذعان خواهد كرد شادی همچون نفس كشيدن، برای انسان ضروری است.
بنابراین نیاز است که سطح شادی در جامعه بالا برود تا میزان باروری جامعه نیز بیشتر شود.
-از دیدگاه تحلیل رفتار، ساختار جامعه مانند ساختار خانواده است و ساختار خانواده نیز شبیه ساختار فرد است. در نتیجه ساختار جامعه شبیه ساختار فرد است. جامعهای که شاد نیست، درست مانند انسانی است که شاد نیست. در خیلی از جوانها میبینیم که یک حالت دوگانگی بوجود آمده است. یعنی در بیرون لبخند نمیزنند اما به محض دور شدن از محیط، شروع به خندیدن میکنند. متأسفانه، تفاوت رفتار فرد در محیطهای مختلف مانند مدرسه، اجتماع و خانه آنقدر زیاد است که سبب تزلزل شخصیت او می شود و نهایتاً این تزلزل شخصیتی به جامعه نیز سرایت می یابد. آمار جالبی ، شادترین کشور دنیا را هندوستان نشان میدهد. پس این نشان می دهد که داشتهها عامل ایجاد و ابراز شادی نیستند، بلکه بودنها هستند که عامل شادیاند. افرادی که با وجود مشکلات زیاد، همچنان شادیهای خود را ابراز میکنند، کودک درونشان رهاست. در حقیقت ترمزهای شادی در چنین جامعهای وجود ندارد و هرکسی شادیهای مخصوص به خود را انجام میدهد. تا هنگامی که کودک درون شادیاش را ابراز کند، افراد، دل زندهاند. دل مردگی ناشی از پنهان شدن کودک درون است. آیا چنین پیشفرضی در جامعهای که کسی مانند مکارم شیرازی حتا خندیدن را هم به نوعی غیرمستقیم مجاز نمیداند، جاری و ساری است؟
اما این همه را گفتم تا بپردازم به شادی مردم ایران پس از باخت در برابر تیم فوتبال آرژانتین. کشوری که شاخص اندوه در آن بالا است، حتا در باخت تیم ملی فوتبالش میتواند شاد باشد. آنها به این خاطر که تیم ملی باخته است شاد نیستند، بلکه به این دلیل که در جامعه شادیهای زودگذر برنامهریزی شده از سوی حکومت تنها راهی است که میشود ابراز وجود کرد، شاد هستند. متأسفانه تن دادن به این نوع شادیهای برنامهریزی شده توسط دولت و حکومت اسلامی، بردگی در شادی است.
شاید حیرت کنید که چرا شادی بعد از باخت یا پیروزی تیمهای ورزشی را برنامه ریزی شده میدانم. به خلاصه بیانیههای پلیس و نیروی انتظامی تهران دقت کنید که آنها خود نیز آماده بودهاند تا مردم را بازی دهند:
سردار ساجدینيا رئيس پليس پايتخت نيز چندی قبل در مورد تمهيدات انتظامی و ترافيکی پليس در صورت برد بازی ايران مقابل نيجريه گفته بود که مشکل خاصی وجود ندارد و آمادگی براي شادی مردم پس از بازی را داريم و ما در خدمت مردم هستيم. (و همانگونه شد و مشکلي پيش نيامد.) . به دنیال بازی ایران و آرژانتین فرمانده انتظامی تهران بزرگ درباره شادی مردم پس از مسابقه فوتبال ايران مقابل آرژانتين اعلام کرد: خوشبختانه هيچ اتفاق خاصی نيفتاد و عوامل انتظامی و ترافيکی پايتخت تا ساعت سه بامداد نسبت به برقراری نظم و امنيت و تسهيل در عبور و مرور در خيابانها حضور داشتند.
سرانجام باید بگویم؛ بزرگ ترین موهبت برای هر انسان و هر جامعه شادی و شادمانی است و پرستاری از شادی مهمترین ستایش در زندگی هر فردی است.
ژان ژنه، نمایشنامهنویس بزرگی که سالهایی را در زندانهای بزهکاران به سر برده است، میگوید:
دوستی در بردگی دوستی نیست.
من نیز که سالهای بسیار سخت خودکامگی حکومت اسلامی را با جان و روان دریافتهام و هنوز درمییابم، با عشق به شادی و شادمانی میگویم:
شادی در بردگی شادی نیست.
ای کاش، آری ای کاش
اندکی از امیدها و شادهای گذرا، به انباشتی از انتخاب فردی و اراده ی عمومی یایدار تبدیل می شد
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد