انتشار کتاب
زندگی به رغم تاريخ

در جوامع گوناگون دو وضع موجود را همواره بايد به خاطر سپرد: يكي آنكه اگر نسل های جديد، در مقابل سنتی كه از پدرانشان به ارث بردهاند، پیدرپی شورش نمیكردند و سر به عصيان برنمی داشتند، ما امروز هنوز در غارها زندگی می كرديم. دوم آن كه اگر روزی شورش و عصيان عليه سنتِ موروثی، همگانی و عام شود، جای ما دوباره در غارها خواهد بود.

پيروی از سنت و ايستادگی در برابر سنت به اندازه هم براي زندگی اجتماعی لازم و ضروری است. جامعه ای كه پيروی از سنت در آن پرقدرت شود و بر تمام شئون زندگی مسلط گردد، محكوم به ركود و سكون است. از سوی ديگر، جامعه ای كه شورش عليه سنت در آن همگانی شود، محكوم به نابودی است.

جوامع همواره هم ايجادكننده ذهنيت سنتگرايانه و هم پديدآورنده روح عصيانگر عليه سنت بوده اند؛ هر دو ضروری است. اما فراموش نكنيم كه اين دو هميشه فقط در تضاد و ناسازگاری، و نه در تركيب و آميزش، قادر به همزيستی با يكديگرند.

زندگی به رغم تاريخ
گفتارها و گفت وگوهايی از لِشِک کولاکوفسکی
به انتخاب و ترجمه ی خسرو ناقد
انتشارات جهان کتاب
تهران ۱۳۸۸