majidsedghi@yahoo.com
مارشال مک لوهان، مطرح کننده مفهوم (دهکده جهانی)، تبلیغات را بزرگ‌ترین شکل هنری قرن بیستم نامیده بود. امروز با تماشای فیلم NO (نه)، این گفتهٔ مک لوهان به واقعیت بیشتر نزدیک می‌شود. فیلم نه به کارگردانی پابلو لارین فیلمساز ۳۶ ساله شیلیایی برشی کوتاه از تاریخ معاصرشیلی را به تصویرمی کشاند:
شیلی – سال ۱۹۸۸، آگوستو پینوشه، دیکتاتورشیلی دربرابرفشارهای جهانی موافقت خود را با برگزاری یک همه پرسی قانون اساسی ملی به شیوهٔ (آری) با (نه) برای ادامه و یا پایان قدرتش را اعلام می‌کند. در این میان رنه ساودرا (با بازی گائل گارسیا برنال)، سازنده تیزرهای تبلیغاتی تلاش می‌کند تا رهبران اپوزیسیون را برای ساخت تیزرهای تبلیغاتی - واین بار به منظوربسیج عمومی برای دادن رای منفی به دیکتاتور – متقاعد سازد. یک طرح جسورانه برای آزادسازی کشور از ستم و بی‌عدالتی و البته با وجود نظارت ثابت و همیشگی مردان پینوشه. این فیلم نشان می‌دهد که تبلیغ کردن تنها یک هنر نیست گاهی از تبلیغ می‌توان به عنوان یک روش برای بهتر زندگی کردن بهره برد.
پابلولارین کارگردان فیلم پیش از این سه فیلم فوگا (۲۰۰۵)، تونی مانیرو (۲۰۰۸)، و سانتیاگو۷۳ (۲۰۱۰) راساخته بود. او یکبار در مورد فیلم (نه) گفته بود: زمانی که این همه پرسی در کشورم انجام شد من دوازده سال بیشتر نداشتم ولی همواره نسبت به تاریخ وطنم کنجکاو بودم. فیلم من تصویری است از جامعه شیلی در سخت‌ترین سال دیکتاتوری اما آنچه که امروز در یاد‌ها مانده زخم دردناک این دوران است.
ژنرال آگوستو پینوشه که دهم دسامبر ۲۰۰۶ در نودویک سالگی در سانتیاگو درگذشت در یازدهم سپتامبر ۱۹۷۳ با یک کودتای نظامی دولت سوسیالیست سالوادور آلنده را سرنگون کرد. در پی این کودتا هزاران نفربه زندان افتادند وبسیاری نیز کشته شدند. نکته جالب در مورد این فیلم این است که در باره ظهور وسقوط پینوشه مدارک بسیاری جمع آوری شده بود ولی تاکنون در باره کسانی که زمینهٔ سرنگونی اورا فراهم کرده بودند نامی برده نشده بود. برنال بازیگراصلی فیلم در گفت‌و‌گویی با BBC با اشاره به این موضوع می‌گوید:
همه جهانیان می‌دانند که پینوشه با سرنگون کردن سالوادور آلنده به قدرت رسید ولی تعداد کمی می‌دانند که اوچگونه کنار رفت. حتی من که اهل آمریکای لاتین هستم بی‌خبراز این موضوع بودم. این فیلم در واقع اهمیت نقش تبلیغات را در این جنبش به تصویرمی کشد.
رنه ساودرا یعنی همان شخصیتی که برنال در فیلم بازی می‌کند مرد جوانی است که نه دست راستی و نه چپی است و تنها پدرش یک فعال مخالف پینوشه است. در واقع رنه به عنوان سازنده تیزرهای تبلیغاتی مظهر یک جامعه مصرفی است که در آن همه چیزحتی دموکراسی و آزادی برای فروش است ولی پس از اعلام همه پرسی است که رنه در برابر دیکتاتوری می‌ایستد و کلمه مفهوم دار NO را در پایان فیلمهای کوتاه تبلیغاتی‌اش می‌گذارد.
این نخستین بار نبود که برنال نقش مردی که در سرنوشت یک ملت تاثیرمی گذارد بازی می‌کرد. پیش از این در سال ۲۰۰۴ وی نقش ارنستو رافائل گوارا دلا سرنا را در فیلم (خاطرات موتورسیکلت) به کارگردانی والترسالس بازی کرد. این فیلم در باره مسافرت و خاطرات نویسی ارنستوی ۲۳ ساله سال‌ها پیش از رسیدن به شهرت جهانی‌اش به عنوان اسطوره انقلای مارکسیست به نام (چه گوارا) ست و روایتگر سیروسفری در سال ۱۹۵۲ است که توسط چه گوارا و دوستش آلبرتو گرانادو با موتورسیکلت آغاز شد و نقاط مختلف آمریکای جنوبی را پیمود.
