صف آرایی جریان های سیاسی کرد در گذشته
و همزمان با "انتخابات" ٨٨ در ایران!

جریانات سیاسی ملت کرد در همان آغاز تشکیل جمهوری اسلامی همانند سایر جریانات سراسری درایران بر له وعلیه حکومت مرکزی موضع گیر های متناقضی بروز دادند.شکل ابتدایی این اختلافات در غالب دونیروی سکولار ومذهبی در سایه رادیکالیسم ،ظاهرگشت که نیروهای سکولارومتمایل به چپ ازجمله حزب دمکرات وکومله و شاخه کردستان سازمان فداییان که بعد ها از سوی سازمان فداییان منحل گردید با توسل به مبارزه مسلحانه در جهت تحمیل شرایط خود بر جمهوری اسلامی بر آمدند.
در مقابل جمهوری اسلامی با مسلح کردن مذهبیون سنی و شیعه کرد طرفدار جمهوری اسلامی در سنندج ، کرمانشاه ،قروه ، بیجار و آذربایجان با در اختیار قراردادن پول ، امکانات مالی و تسلیحاتی از جمله طرفداران مفتی زاده به مقابله با هواداران سکولار جنبش ملت کرد بر آمدند.
فاز اصلی این مقطع با شدت گرفتن سرکوب ازسوی جمهوری اسلامی وبهره گیری از شرایط جنگی میان ایران وعراق در کردستان دراواخرسال های٦٦و ٦٧ به اتما م رسید . مفتی زاده رهبر مذهبی انقلابیون مسلمان در قبل از انقلاب در پی آن همه خدمتی که به جمهوری اسلامی با وعده خود مختاری اسلامی انجام داده بود. توسط جمهوری اسلامی به بازداشت خانگی در آمد، آن هم نه در شهر سنندج محل زندگیش بلکه در کرمانشاه ودر نهایت درحصارخانگی "جان" باخت . گروه کوچکی از طرفدارا ن وی قصد اقدام به تشکیل لشکری به نام عمر داشتند که در همان آغازین روزهای شکل گیری بازداشت شدند.
میان حزب دمکرات و کومله در سال ١٣٦٣ درگیری بر سر هژمونی و رهبری ملت کرد جنگ خونینی در گرفت که تا سال ١٣٦٧ ادامه داشت .
حزب دمکرات و کومله در کشورعراق مستقر و شهید قاسملو برسر عشق به راه حل مسالمت آمیز در اتریشروز جمعه ٢٣تیر ١٣٦٨ در پای میز مذاکره به دست گروهای ترور جمهوری اسلامی به شهادت رسید. کومله در حزب کمونیست ادغام گشت و به شعارهایی تمایل پیدا کرد که مسئله کردرا ناسیونالیستی می دانست که باید از آن دوری جسته می شد. البته بودند کسانی که مخالف این گونه سیاست نسبت به مسئله کرد در درون حزب کمونیست بودند .
پایان این دوران برای کردها یکدوران شکست در پی امید به انقلاب ٥٧ تلقی می شود. رکود حاصل از ایندوران به انشعاب دیگری در حزب دمکرات انجامید، که برخلاف انشعاب اول که به پیروان کنگره چهارم شهرت داشته و از ضد امپریالیست بودن جمهوری اسلامی حمایت می کرد ند، بیشتر به خاطر مبارزه قدرت بود که میان شهید قاسملو و گروه منشعبین کنگره ٨ متشکل از افرادی بنام های حسن رستگار، جلیل گادانی، حسین مدنی و غیره رخ داد.
با قتل رهبران کردها از جمله دکتر قاسملو،صدیق کمانگر و دکترشرافکندی مبارزه جریانات سیاسی کرد وارد مرحله دیگری گشت . موج عزیمت کردهای مخالف به اروپا نیزدر همین دوران به وقوع پیوست.
در این مرحله وحدت میان دو گروه جدا شده حزب دمکرات توسط ملا عبدالله حسن زاده که بعد ها با حمایت انشعابیون به رهبری حزب دمکرات رسید دوباره برقرار و کردهای ادغام شده در حزب کمونیست ایران در شکل کومله سابق سازماندهی شده واز حزب کمونیست ایران جدا گشتند،بگذریم که کومله بعد ها نیز به دو دسته با رهبری جداگانه تقسیم شدنداز جمله جناح عبدالله مهتدی از یک سو و جناح عمر ایلخانیزاده از سوی دیگر .
با شروع اصلاحات وبر روی کار آمدن خاتمی امید به اصلاحات با توجه به رشد سیاسی وتجربه بر آمده از آن ، ملت کرد نیز در داخل ایران دوباره طرح خواسته های خود را در غالب اعتماد به اصلاحات مطرح کردند.
گرو هایی از کردها که به اصلاحات خاتمی امید بسته بودند پا به میدان گذاشتند و علاوه بر ان که جبهه متحد کردها را در اوایل سال ١٣٨٤بنا ساختند١ ، در رواج و نشر فرهنگ کرد نقش به سزایی را ایفا نمودند. در همین دوران سازمان های حقوق بشر و زنان و دانشجویان نیز به استفاده از پسوند کرد شکل گرفتند .نشریات فرهنگی به زبان کردی و مادری رواج بیشتری یافت وتلاش برای باز یابی هویت خویش را به منظر عموم گذاشتند.
تاثیرات سیاسی دوران اصلاحات و سرنگونی صدام حسین و ورود نیروهای آمریکایی در منطقه و تشکیل دولت فدرال در عراق علاوه بر اینکه خواست ملت کرد برای شناسایی حقوق خویش را دوباره در دستور کار قرار داد بلکه سبب شد تا حزب دمکرات از شعاردیرینه خود یعنی خود مختاری برای کردستان و دمکراسی برای ایران فاصله بگیرد و به شعار ایران فدرال برسد.
مبارزه مسلحانه را با حفظ شعار سر نگونی جمهوری اسلامی به خاطر ملاحظاتی نسبت به حکومت اقلیم کردستان در عراق مسکوت بگذارد.کومله جدا شده از حزب کمونیست نیز دچار انشعاب ومتعاقب آن حزب دمکرات باز هم بر سررهبری میان دبیر کل سابق حزب آقای عبدالله حسن زاده ورهبر بعدی حزب آقای مصطفی هجری به اختلاف کشانده شد.
حزب دمکرات کردستان ایران با اشکال های جدی در سایر مناطق کردستان از جمله کرمانشاه و ایلام به عنوان مهمترین نماینده ملت کرد روبرو ست و وضع کومله نیز بهتر از حزب دمکرات در مناطق نا مبرده نیست . آنان دارای نفوذ کمی در مناطق کردستان جنوبی هستند و دلیل آن نیز شاید اختلاف بر سر سازش بیشتر فرهنگی این مناطق با مرکز ایران و مذهب تشیع و اختلاف نظر این مناطق با نوع و شیوه مبارزه این دو سازمان و شمال کردستان باشد.
به نظر می رسد در انتخابات رئیس جمهور ولایت فقیه اخیر که در خرداد ١٣٨٨ برگزارمی شود صف آریی های جدیدی نیز در حال شکل گیری است که در جریانات مختلف نمود حاصل کرده است .ا
جبهه متحد کرد چنانکه از زبان پایه گذاران آن گفته می شود علاوه بر اینکه خود را یک حزب نمی داند خود را مقید به قانون اساسی جمهوری اسلامی ، خواهان مبارزه سیاسی بدونه خشونت با اصلوب شناخته شده دمکراسی است . بعد از عقب نشینی خاتمی در پیش برد برنامه های اصلاح طلبانه بدنه این جریان همچون سایر نقاط دیگر دچار ریزش و ناامیدی گشت.
جبهه متحد کرد را می توان بخشی از لیبرال های ملت کرد دانست که به خاطر رشد بورژزوازی ملت کرد و جلوگیری از فرار سرمایه ها ی مناطق کردنشین بقای خود را در فعالیت در چار چوب قوانین جمهوری اسلامی و آرامش در منطقه می داند. فراموش نکنیم در سال های اوایل انقلاب بهمن نبرد میان نیروهای مسلح کرد وپاسداران شرایط نا امنی برای رشد اقتصادی منطقه به ارمغان آورده بود.
موضع حزب دمکرات در ارتباط با انتخابات ٨٨ همان موضع سابق است یعنی اینکه از درون جمهوری اسلامی امکان اینکه فردی بر خیزدکه بتواند دست به اصلاحات بزند امکان پذیر نیست .حزب دمکرات یک نیروی سرنگون طلب است و شعار سرنگون باد جمهوری اسلامی مدت سی سال است پیوسته داده میشود و به مبارزه مسلحانه معتقد است ودرست این نقطه مقابل جریان جبهه متحد است که خود را پایبند به قانون اساسی جمهوری اسلامی می داند واز خشونت دوری می جوید. موضع کومله نیز چندان فرقی با حزب دمکرات در ارتباط با اصلاحات ندارد .کومله از هم اکنون همانند سال های گذشته از تحریم انتخابات سخن به میان می آورد . فرق اساسی ایندو در جانشین کردن حکومت آینده به جای سرنگونی جمهوری اسلامی است .حزب دمکرات معتقد به جانشین کردن حکومت فدرال وتشکیل حکومت ملل فدرال است وکومله هرچند که به ظاهر از این نوع حکومت حمایت می کند اما خود را یک حزب انقلابی می داندو سودای انقلاب سوسیالیستی را در سر می پروراند.
این اختلافات اساسی با جبهه متحد کرد نشان از اختلافات ١٨٠ درجه ای است که در ارتباط با رهبری جنبش ملت کرد برای رسیدن به حقوق حقه خویش دارد . نقطه اختلاف دیگر با جبهه متحد کرد در تعریف تمامیت ارضی ایران است با اینکه جبهه متحد کرد از تمامیت ارضی سخن میگوید وعملا"هیچ گونه موضعی درارتباط با تقسیم حکومت به طوری که کردها دارای نوعی فدرالیسم شوند را اظهار نمی کند.
درحزب دمکرات و کومله شعار حق تعیین سرنوشت که تمایل به جدایی طلبی را می رساند همچنان مطرح است این در حالی است که آنها همیشه بیان میدارند که قصد جدایی را ندارند.
درمیان بسیاری از کردها همچون سایر مناطق ایران که از اصلاحات خاتمی دلسرد شده اند وبرداشت آنان درارتباط با اصلاحات بر حذف ولایت فقیه ویا کنترل آن بود و جمهوری اسلامی مبتنی بر دمکراسی را فهم می کردند به این نتیجه رسیده اند که جمهوری اسلامی با بودن ولایت فقیه اصلاح پذیر نیست و باید دگرگونی های عمیقی صورت بگیردودر آن صورت نیز دیگر جمهوری با محتوی امروزیش معنا ندارد.
از منظر این جریان، ازآنجا که دست زدن به انقلاب های خشونت آمیز وسرنگون طلبی های مورد نظر گروهای شناخته شده به نفع جنبش دمکراسی خواهی ایران که دارای ملل مختلف با ویژگی های خاص می باشد ،نیست چاره کار را پرداختن به نوعی انقلاب میدانند که جمهوری اسلامی آنرا مخملی میداند ،که تجربه ای شناخته شده به دنبال فروپاشی کشورهای اروپای شرقی است . علاوه براینکه از موج انتقام گیری و اقدامات غیر قانونی جلوگیری می نماید بلکه به دنبال استقرارقانون و سپردن مجرمین به دادگاهای قانونی است میتواند در بسیج توده ها برای آزادی مثمر ثمرتر باشد.
در حال حاظر هراس جمهوری اسلامی از این گونه انقلاب در ایران به طورروزافزونی افزایش یافته است.
جریان های مدنی وفرهنگی به کار طاقت فرسا و مبارزه سخت با دادن قربانی دراین حیطه مشغول فعالیت هستند. جمهوری اسلامی برای جلوگیری از این انقلاب بسیج را مسئول سرکوب این جریانات اعلام کرده است ودر مناطق کرد نشین سعی می کند با اجبار و دادن پول اندک بر خی را به ورود به بسیج وادار کند . این سیاست چیزی نیست جز قرار دادن مردم در مقابل هم . مردمی با سطح دانش و آگاهی سیاسی بالا در اکثریت ، در مقابل بسیجی که از عمیقترین لایه های اجتماعی سازماند هی می شوندودامن گیرفقر و نا آگاهی هستنداز اقلیت جامعه .کار روشنگرانه در میان این قشر میتواند سیاست رژیم را که تجربه ای از سال های اوایل انقلاب در سرکوب آزادیها و روشنفکران ،با بهره گیری از این نیرواست ،را خنثی کند.
جریانات میانه رو کرد که از سوی دیگر خواهان حذف ولایت فقیه و استقرار جمهوری مبتنی بردمکراسی و شرکت دادن کردها در تقسیم حکومت آینده ایران در اداره امورخویش هستند. نسبت به نوع مبارزه مسلحانه سایر نیروهای شناخته شده با تردید می نگرندو معتقد هستند در شرایط اعتقاد به اسلحه ، این سیاستمداران کرد نیستند که حرف آخررا میزنند ،بلکه آن نیرویی صاحب صلاحیت است که اسلحه در دست دارد و میتواند تصمیم گیری نهایی را بنماید.
گروههای معتقد به مبارزه مسلحانه خواست فدارالیسم را برای خود امری تمام شده میدانندواین در حالی است که فدرالیسم اگر قرارباشد در ایران اجرا شود باید مورد قبول فارس ها که نقش تعیین کننده را در ایران حال و آینده بازی می کنند نیز باشد که در حال حاظر چشمانداز روشنی از آن دیده نمی شود. آشکاراست برای رسیدن به فدرالیسم می بایستی کار سیاسی کرد، اما تا چه اندازه جریانات سیاسی مسلح کرد به آن اعتقاد دارند امرمشخصی نیست .
به دلیل همین روشن نبودن سیاست آتی کردها و تشدد آراء در سیاست های کلی و شیوه مبارزه خویش درقبال نیروهای سیاسی آینده ای که در ایران ممکن است بر سرکار بیایند زمینه اعتماد چندانی فراهم نیست.
فراموش نکنیم که حزب دمکرات کردستان آنانی که ازحزب مادر جدا شده اند. از به کار گیری کلمه ایران درکنار نام حزب صر فنظر کرده اند بدونه اینکه در جایی توضیح بدهند که هدف از این کار چیست.مسلما" این انتخاب نمی تواند به اعتماد سازی کمکی کند.
هرچند که انتخابات سال ٨٨ برای کردها همانند گذشته دست آوردی در ظاهر ندارد اما زمینه ساز جبهه بندی ها و پرداختن به سیاست های کلان است که باید از آن به نحو احسن استفاده کرد کم نیستند در میان جریانات غیر کرد که آمادگی خود را برای دست یابی به یک برنامه و سیاست واحد در قبال جمهوری اسلامی اعلام کرده و پا به میدان گذاشته اند که متاسفانه به دلیل خود محوری در شیوه تلقی از دمکراسی و شیوه مبارزه امکان هم کاری های نزدیک تر تا به حال میسر نشده است.آینده نشان خواهد داد که با مقداری شهامت، شفافیت و پای پیش گذاشتن برای اتحاد میتوان بر مشکلات پیروز شد.

٢٠ اسفند ١٣٨٧

١- به سایت جبهه متحد خلق رجوع شود.
http://www.kurduf.com