بزرگداشت سیاهکل و دو جریان پر اهمیت از فدائیان خلق ایران

بعد از سی سال، در 19 فوریه 2011 ، برای اولین بار چهلمین سالگرد بنیانگزاری جنبش فدائیان خلق، توسط دو جریان مهم جنبش فدائی با حضور نزدیک به 500 نفر از ایرانیان، علاقمندان و دوستداران دو سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران و سازمان فدائیان خلق ایران اکثریت در کشور آلمان در شهر کلن، برگزار شد و بدین ترتیب اولین اقدام موفق و مشترک بیرونی میان دو سازمان پر اهمیت در جنبش فدائی – که به سالروز تاسیس آنها مربوط می شود - واقعیت عینی پیدا کرد. بعد از تلاش های زیادی که توسط مسئولین دو سازمان مربوطه صورت گرفت بالاخره آنها موفق شدند این بار برای گرامیداشت سالروز سیاهکل، فرصتی را فراهم آورند که دو جریان مهم از جنبش فدائی بتوانند با وجود داشتن تفاوت ها، اختلافات و اشتراکات موجود میان خود، تلاشی مشترک را برای برگزاری مراسمی از یکسو برای تجلیل از یاران مبارزی که برای بهروزی و سعادت مردم کشورشان مبارزه کردند و جانشان را در راه آن از دست دادند و برای سعادت مردم کشورشان سختی‏ها، شکنجه‏ها، زندان ها، اعدام ها و انواع دیگر تبعیض و ستم را در آن سال های دیکتاتوری تحمل کردند و از سوی دیگر با بزرگداشت چنین سالگردی بتوانند امکان انتقال تصویری از تجربیات و مبارزات خود به نسل جوان کنونی کشور در جهت پیوند با مبارزات آنها و نیز برای یافتن راه های غلبه بر وحدت چپ دمکرات و بویژه فدائیان خلق برای هر چه موثرتر بودن در جامعه، بوده است.



قابل توجه است که بزرگداشت سیاهکل در زمانی صورت می گیرد که سال های بسیاری است که دو جریان مهم از جنبش فدائی دیگر به مشی چریکی و مبارزه مسلحانه اعتقادی ندارند و نیز سالیان مدیدی است که سیمای این دو جریان فدائی بعنوان جریانات سیاسی که به مبارزه مسالمت آمیز و مدنی، به حقوق بشر، تجدد، عدالت اجتماعی، آزادی و... اعتقاد دارند آمیخته شده است. البته لازم است که گفته شود سیما و رویکرد مدرن و سیاسی دو جریان فدائی در مبارزه کنونی به منزله نفع موجودیت گذشته خود نمی باشد. در واقع سالروز سیاهکل بخشی از زندگی و حیات دو سازمان فدائی است و نمی شود هشت سال مبارزه مسلحانه سازمان چریک های فدائی خلق ایران را که جزیی از تاریخ جریانات متعلق به این جنبش است را بسادگی نادیده گرفت و آنرا انکار کرد.
در اعلامیه مشترک دو سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران و فدائیان خلق ایران اکثریت می خوانیم": هر دو سازمان تاکید دارند که فدائیان خلق به عنوان وسیع ترین بخش فعالان چپ می توانند نقش شایسته خود را در وحدت چپ دمکرات و سوسياليست ایران حول برنامه و اهداف روشن در جهت استقرار دمکراسی و عدالت اجتماعی در ایران و همراهی با تمامی نیروهای دمکرات و آزادیخواه کشورمان ایفا کنند. کشور ما برای رهائی از بختک استبداد مذهبی و برای استقرار یک جمهوری دمکراتیک و سکولار در ایران، نیازمند یک چپ قدرتمند و موثر در حیات سیاسی کشور است. گذار به دمکراسی و استقرار عدالت اجتماعی و تحقق اهداف سوسیالیستی که بر سرلوحه برنامه جنبش فدائیان خلق از همان آغاز حک شده است، به خودی خود تحقق نخواهد یافت. تحقق هر برنامه ای در گرو سازماندهی و بسیج نیرو برای پیشبرد آن است. ما بر این باوریم که جنبش چپ ایران، امروز بیش از هر زمان دیگری برای آن که بتواند نقشی در خور در تحولات آتی جامعه ایفا کند، نیازمند برآمدی متحدتر و با قدرت عمل بیشتر در صحنه سیاسی کشور است. چپ متحد و قدرتمند تضمینی برای استقرار یک جامعه آزاد و عادلانه است. در چهلمین سالگرد بنیانگذاری جنبش فدائیان خلق، ما بار دیکر با وظیفه سازماندهی وحدت چپ مواجهیم و معتقدیم که فدائیان خلق، به مثابه بزرگ ترین طیف فعالان چپ، می توانند همگام با دیگر نیروهای چپ دمکرات و سوسیالیست نقش برجسته‏ای در تحقق چنین وحدتی ایفا کنند و با الهام از بنیانگذاران این جنبش موانع بر سر راه شکل‏گيری یک چپ قدرتمند و موثر در سیاست ایران را بر طرف سازند. وحدت چپ دمکرات و سوسياليست مهم ترین چالش پیش روی فدائیان خلق و همه محافل چپ دمکرات و آزادیخواه ایران است". با چنین نگرشی بود که سالگرد جنبش فدائی در چهل سالگی اش، مشترکاً توسط دو جریان فدائی، سازمان داده شد. سالن بزرگذاشت برنامه با شعارهای وحدت طلبانه میان جریانات چپ دمکرات وعکس های بنیانگذاران جنبش فدائی و نیز تابلوی نقاشی بسیار زیبا و بزرگی که به مناسبت چهل سالگی جنبش فدائی تهیه شده بود، تزئین یافت. در بیرون از سالن در جلوی در ورودی میز مشترکی از کتاب ها و اعلانات جدید دو سازمان مربوطه در اختیار علاقمندان گذاشته شد. در پشت میز کتاب، عکس هایی از جانباخته گان فدائی و نیز تصاویر زیادی از مبارزات جوانان و زنانی که در دو سال اخیر در جنبش اعتراضی و مدنی شرکت کرده و حماسه های بیشماری آفریدند، تهیه و برای همبستگی با مبارزات داخل کشور بر دیوار در ورودی نصب شده بود.

شروع برنامه

برنامه سالگرد به دو بخش سیاسی و هنری تقسیم شده بود. در بخش اول برنامه آقای علی ستاری مجری برنامه با خواندن متنی، یک دقیقه سکوت بیاد همه جانباختگان جنبش مردمی ایران، اعلام کرد و سپس از خانم میهن جزنی و آقای ایرج نیری برای سخنرانی دعوت کردند که برای بیان سخنان خود حضور یایند. آن سروران سخنان خود را برای حاضرین بیان کردند. سپس نوبت به دیگر دعوت کنندگان رسید و آقایان بهروز خلیق و مجید عبدالرحیم پور از سازمان فدائیان خلق ایران اکثریت، پرویز نویدی و مسعود فتحی از سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران و نیز امیر ممینی و رسول آذرنوش به عنوان شخصیت های جنبش فدائی دعوت بعمل آوردند که برای سخنرانی حضور بیابند. برنامه پیشبرد بحث های میزگرد به عهده خانم فرزانه عظیمی گذاشته شد. به هرسخنران پانزده دقیقه وقت داده شد که صحبت های خود را تنظیم و بیان کند و سپس به حاضرین در برنامه زمانی برای طرح سوالات، بصورت کتبی از سخنرانان داده شد.

حضور نیروی جوان در بزرگداشت سالگرد جنبش فدائی

در برنامه طیف نسبتاً خوبی از جوانان 22 تا 40 ساله شرکت داشتند و حرف های سخنرانان که متعلق به طیف های مختلف فدائی بود را شنیدند. متاسفانه برنامه از چند جهت جذابیت زیادی برای جوانان شرکت کننده ایجاد نمی کرد. اولاً میانگین سنی اغلب سخنرانان بالای 60 سال بود و می شود گفت که تقربیاً تمام سخنرانان متعلق به نسل اول فدائیان بودند و از فعالین نسل های بعدی پس از انقلاب فدائیان در پانل سخنرانی، دعوت بعمل نیآمده بود. صحبت های پیش کسوتان جریانات فدائی برای جوانانی که در مراسم سالگرد حضور داشتند و به جنبش فدائی به دلایل متنوع و متفاوت علاقمند بودند متاسفانه از طراوت و تازگی جوانی برخوردار نبود. برای آنها معلوم نبود که در این گونه مراسم ها چرا فقط باید هر ساله فقط ترکیبی از شخصیت های مسن، قدیمی و اولیه جنبش فدائی برای سخنرانی دعوت بعمل میآید و اینکه چرا به نسل های جوانتر فدائیان در اینگونه پالن ها فرصت داده نمی شود؟ در ضمن جا داشت که توسط مسئولین برنامه از جوانانی که خود را به جنبش سبز متعلق می دانند یک یا دو نفر را نیز دعوت می کردند که نگاهشان را به جنبش فدائی و نقشی که جریانات فدائی در لحظه کنونی می توانند در جنبش اعتراضی ایران بازی کنند را ارائه می دادند. اما سازماندهندگان برنامه ترجیح دادند که به روش سنتی و همشیگی سخنرانان را از نسل 40 و 50 شمسی تعیین و انتخاب کنند و باز هم متاسفانه حرف ها و حدیث ها در بحث های مربوط به گذشته باقی ماند و گاه سوالات و ارزیابی هایی که ربط چندانی به جنبش کنونی و اعتراضی کشور نداشت در پالن سخنرانی ها بازتاب پیدا کرد. با این احوال موضوع وحدت میان دو سازمان فدائی از جمله مواردی بود که توسط بعضی از سخنرانان و حاضرین در مراسم بدفعات مطرح شد.



در اینجا شاید یادآوری این واقعیت تاریخی بی اهمیت نباشد که جنبش فدائی از جوانان دهه 40 و 50 که اغلب 20 تا 30ساله بودند تشکیل شده بود. بعد از انقلاب هم نیروی بسیار جوانی به سازمان پیوست که سن اغلب آنها بین 15 تا 30 سال بوده است. نیروی جوان یکی از مولف های مهم سازمان چریک ها و بعد فدائیان خلق ایران اکثریت تا سال 1362 بوده است. اما به دلایل مختلف و بویژه سرکوب جمهوری اسلامی نیروی جوان در سازمان های مختلف فدائی و از جمله دو سازمان فدائی سازماندهنده مراسم سالگرد جنبش فدائی رو به کاهش شدیدی رفته است. در صورتی که ایده و برنامه های دو جریان فوق به لحاظ سیاسی و اجتماعی مدرن و امروزی است و در صورت بوجود آمدن امکان و فرصت مناسب می توانند نیروی بزرگی از جوانان را حول خود گرد آورند. البته لازم به گفتن است که برای جلب نیروی جوان ضرورت دارد که فدائیان در ترکیبات مسئولین و رهبران کنونی خود تغییرات زیادی را ایجاد کنند و با جوان سازی هر چه بیشتر رهبران و سخنگویان خود و پیشبرد برنامه و پروژه های سیاسی و اجتماعی که سمتگیری آزادیخواهانه و عدالت جویانه و حقوق بشری آن هر چه بیشتر برجسته باشد، رابطه خود را با نسل جوان ایران در داخل و خارج از کشور با انجام حرکت های مستقل و مشترک میان اپوزیسیون دمکرات،آزادیخواه، لائیک و جمهوریخواه گسترش دهند. یکبار دیگر تاکید می کنم که یادمان نرود که اساس نیروهای فدائیان خلق ایران از قشر جوان تشکيل شده بود. در سال های بعد از انقلاب با پيوستن نيروی جوان و نوجوان، سازمان توانست در ایران به یک سازمان سراسری و بزرگ تبدیل شود. در آن زمان وضعیت سنی تشکیلات سازمان چریک ها و بعد فدائیان بین 18 تا 35 سال بوده است و علاوه بر سازمان چریک ها ما با سازمان جوانان پیشگام نيز مواجه بودیم که عمده نیرویش را دختران و پسران 15 تا 20 ساله، تشکیل می دادند و اینکه عمده نيروی های سازمان جوانان پیشگام، نیز از میان دانش آموزان دبیرستان های ایران بوده است. اما امروز به دلایل مختلف، جوانان زیر چهل سال در تشکیلات های فدائیان حضور ندارند. با آنکه علاقمندی به این جنبش در بخشی از جوانان 20 تا 40 سال دیده می شود اما با وجود این علاقمندی نیروی جوان همچنان با فاصله با جریانات فدائی حرکت می کند. روشن است که آنها نیاز به زمان و اعتمادسازی دارند. باید شرایط و فرصت لازم برای ایجاد چنین فضایی را در میان جوانان کشور بوجود آورد و ما می دانیم که بخشی از این فضاسازی از طریق ایجاد تغییرات ساختاری، نظری و فکری فراهم می شود و گسترش چنین تغییراتی می تواند دمکراتیسم هر چه بیشتر و تازگی را برای ایجاد فرصت های مناسب در دو سازمان فدائی تقویت کند.

شرایط داخل کشور و نیروی جوان

شرایط موجود در جنبش اعتراضی داخل کشور و حضور صدها ها هزار جوان (دختر و پسر) در این جنبش می تواند ما را دوباره برای ایجاد ارتباط با نیروی جوان یاری رساند. امروزه می شود با استفاده مناسب و به موقع از امکانات تکنولوژی های اطلاعاتی حتی با وجود سرکوب، سانسور و اختناق در کشور، امکان این را بوجود آورد که برای شناساندن تاريخ، ديدگاه ها، برنامه و مواضع سياسی برای نسل جوان کشور بویژه دختران و پسران دانشجو و دیگر فعالین سیاسی و اجتماعی کشورمان گام های موثر و اساسی برداشت. باید هر چه بهتر از شرایط و موقعیت جدید بهره مناسب برد و نیروی خود را هر چه بیشتر جوان کرد. با ایجاد چنین شرایطی است که قدرت تاثیرگذاری ما در میان اپوزیسیون و جامعه جوان کشور فراهم و افزایش می یابد.
در برنامه چهل سالگی جنبش فدائی نمایندگان زیادی از احزاب و سازمان های جمهوریخواه شرکت داشتند و پیام هایی را برای بزرگداشت جنبش فدائی تهیه و در اختیار مسئولین جشن قرار دادند. متاسفانه فرصت برای قرائت پیام ها در مراسم بوجود نیآمد. به علاوه برنامه سیاسی از طریق برنامه پالتاک در اینترنت بطور مستقیم پخش شد و بدین طریق دیگرانی که در جشن حضور نداشتند در جریان بحث های انجام گرفته، قرار گرفتند.
بعد از پایان بخش سیاسی، زمانی برای استراحت داده شد؛ سپس برنامه هنری متنوعی برای حاضرین به اجرا در آمد. در بیرون از سالن در میان شرکت کنندگان بحث های زیادی در خصوص جنبش سبز، وحدت چپ و بویژه وحدت دو سازمان فدائی، اتحاد سازمان های جمهوریخواه، حوادث اخیر ایران و تظاهرات اعتراضی اول اسفند در ایران، صورت گرفت. فضای برنامه صمیمی، رفیقانه بود و همه به اشکال گوناگون نگران حوادث پیش روی ایران بودند و اینکه چگونه می توانند به مردم، جوانان و زنان مبارز ایران یاری رسانند.
برگزاری سالگرد جنبش فدائی توسط دو سازمان فدائی با توجه به انتقادهایی که به آن وجود دارد نشانگر این واقعیت نیک بود که دو جریان فدائی از چنان بلوغ سیاسی برخوردار شده اند که می توانند با وجود داشتن تفاوت ها و اختلافات اما نیز بر سر اشتراکات با هم تلاش و فعالیت مشترک سازمان دهند و بدین طریق اشتراکات را در میان خود گسترش دهند و از این طریق بر تفرقه موجود در میان چپ ایران و بویژه فدائیان خلق فائق شوند و راه های مشترکی را برای حضور هر چه پررنگتر و عینی تر فدائیان و یا کلاً چپ دمکرات ایران را در جنبش سیاسی ایران بیابند و بدین ترتیب در جایگاه مناسب خود که همان دفاع از آزادی، عدالت و حقوق بشر است قرار گیرند.

- عکس ها از سایت های اخبار روز و کار آن لاین برداشته شده است.

20 فوریه 2011-02-21
علی صمد