فكر نكنم كسي با هدفمند كردن يارانه‌ها براي مصرف‌كننده مخالف باشد، اما عدم پرداخت يارانه به توليد‌كننده مساله‌اي است كه نمي‌توان به سادگي از آن گذشت. نگارنده به عنوان عضوي كوچك از جامعه كشاورزي كه هم توليد‌كننده و هم مصرف‌كننده كالاهاي اساسي در بخش يارانه‌اي است، نمي‌توانم مظلوميت اين بخش را ناديده بگيرم و بايد براي اين بخش كاري كرد. نان و سوخت كه عمده‌ترين هدف بخش هدفمند كردن يارانه‌ها هستند ارتباط تنگاتنگي با بخش كشاورزي دارند. نان عمده‌ترين غذاي مردم است. ايران در سال‌هايي نه چندان دور به بزرگ‌ترين واردكننده گندم تبديل شد. وقتي زحمت گذشتگان نتيجه‌بخش شد و چند سال پيش در توليد گندم به خودكفايي رسيديم، جشن ملي خودكفايي برگزار شد. اما جامعه كشاورزي مي‌دانست شيريني اين جشن ديري نخواهد پاييد، زيرا توليد گندم در منطقه‌اي خشك و كم‌آب به همت كشاورز و نگاه او به آسمان و نزول رحمت الهي بستگي دارد. سالي كه آسمان بر زمين بخيل شود خودكفايي قصه‌اي پرغصه خواهد شد. علت رويكرد كشاورزان به توليد گندم صرف‌نظر از حمايت دولت، در سادگي كاشت و داشت و مهم‌تر از همه تضمين خريد به وسيله دولت و پرداخت نقدي قيمت گندم بود. كشت گندم با ماشين‌آلات امروزي ساده است و مزارع ديم به امان خدا رها مي‌شوند و مزارع آبي هم با كمترين هزينه آبياري مي‌شوند. دولت هم گندم را در مزرعه تحويل مي‌گيرد و ظرف يكي دو روز نقداً پول آن را مي‌پردازد، نه واسطه‌اي و نه نوساني در قيمت، به همين اعتبار است كه با تغييري جزيي در واريته‌هاي كشت گندم، توانستيم تا مرز خودكفايي پيش برويم.
قيمت نهاده‌هاي كشاورزي از كود و سم و سوخت تحت حمايت دولت قرار دارد، گندم باصرفه‌ترين كالاي توليدي كشاورزي لقب گرفت، گندم وابسته‌ترين محصول توليدي به برق و گازوئيل است، گندم به صورت ديم است كه در بخش كاشت و برداشت و حمل به سيلو به گازوئيل وابسته است، تراكتور، كمباين و كاميون كه در مرحله كاشت و برداشت و حمل، مورد استفاده قرار مي‌گيرند تا اجراي قانون هدفمند كردن يارانه‌ها از گازوئيل 165 ريالي استفاده مي‌شد، گندم در مزارعي كه با آب پشت سد يا قنوات يا چاه‌هاي برقي كشت مي‌شود، در اين نوع كشت هم در مرحله كاشت و برداشت و حمل از گازوئيل استفاده مي‌شود. گندم در مزارعي كه هنوز با قدرت ديزل آب استحصال مي‌شود، كشت مي‌شود، در اين صورت گازوئيل هم در مرحله كاشت و هم در بخش آبياري و هم برداشت و حمل نقش اساسي و تعيين‌كننده‌اي را بر عهده دارد. دولت قيمت گازوئيل سهميه‌اي در بخش كشاورزي را 1500 ريال و گازوئيل آزاد را 3500 ريال تعيين كرده است. تا زمان نگارش اين مطلب خبري از گازوئيل سهميه‌اي در بخش كشاورزي نيست و تنها با توجه به اسناد و مدارك وسايل گازوئيل‌سوز در مزرعه، گازوئيل 3500 ريال به كشاورزان تحويل مي‌شود و هنوز دستورالعملي براي تحويل گازوئيل سهميه‌اي با قيمت 1500 ريال ظاهراً صادر نشده است. از طرفي قيمت گندم در سال گذشته سر مزرعه 3300 ريال بود و كشاورزان هر ساله در اين فصل منتظر اعلام قيمت جديد بودند كه ناگهان دولت از قيمت جهاني به مبلغ 2500 ريال خبر داد. اين خبر در بخش كشاورزي قابل پيش‌بيني نبود. كشاورزان در سال گذشته گندم را به قيمت 330 تومان مي‌فروختند و گازوئيل ليتري 165 ريال را مصرف مي‌كردند اما با اجرايي شدن قانون هدفمند كردن يارانه‌ها، گازوئيل به 350 تومان افزايش قيمت پيدا كرد و گندم در كمال ناباوري از330 تومان به 250 تومان تنزل قيمت پيدا كرد. با نگاهي به جداول تغيير قيمت‌ها كه توسط مسوولان امر بعد از اجرايي شدن قانون هدفمند كردن يارانه‌ها جهت اطلاع عموم منتشر مي‌شود تنها محصولي كه با كاهش قيمت روبه‌رو شده، گندم است. نگارنده طي دو سه روز گذشته با پرسش‌هاي توام با تعجب همكارانم در بخش كشاورزي مواجه شده‌ام كه مگر امكان دارد با توجه به افزايش قيمت 20 برابري گازوئيل مصرفي در بخش كشاورزي و افزايش قيمت كود و سم و روغن موتور و دستمزد كارگر و ده‌ها افزايش قيمت ديگر كه بالطبع بعد از پياده شدن كامل قانون هدفمند كردن يارانه‌ها متوجه بخش كشاورزي مي‌شود، عمده‌ترين توليد كشاورزي كشور و اتفاقاً استراتژيك‌ترين آن، يعني گندم با كاهش 80 توماني در هر كيلو روبه‌رو شود.
تقريباً همه با پرداخت يارانه به مصرف‌كننده مخالف هستند و كشورهايي كه يارانه مصرف‌كننده را حذف كرده‌اند بر پرداخت يارانه به توليد‌كننده اصرار دارند. امريكا و كانادا به عنوان بزرگ‌ترين توليد‌كنندگان گندم جهان تا 90 درصد به توليد‌كننده گندم يارانه پرداخت مي‌كنند و پرداخت يارانه به توليد‌كننده يكي از موانع كشورها در سازمان جهاني WTO است. كشوري مانند امريكا يا كانادا و اتحاديه اروپا كه بزرگ‌ترين توليد‌كننده گندم در جهان هستند نه تنها به كشاورزان گندم‌كار سوبسيد پرداخت مي‌كنند، بلكه خود را مكلف به خريد گندم توليدي مي‌دانند تا اگر اضافه توليدي داشته باشند نوساني در بازار جهاني گندم به وجود نيايد. روزهاي آغازين اجراي قانون هدفمند كردن يارانه‌ها را پشت سر مي‌گذاريم و نمي‌دانم كارشناساني كه بخش اقتصادي دولت را تغذيه فكري و كارشناسي مي‌كنند، چه نگاهي به بخش كشاورزي دارند؟ هنوز قيمت كود و سم و ديگر نهاده‌هاي كشاورزي كه مشمول يارانه مي‌شود اعلام نشده است. اگر نگاه مسوولان به بخش كشاورزي همانند قيمت‌گذاري گازوئيل و برق و تعيين قيمت گندم كه انحصار خريد آن در دست دولت است، باشد، نگارنده كه به علت تربيت روستايي و كويري خود هميشه نگاهي به جلو يا آينده‌اي روشن را در نظر مي‌گيرم، باور دارم جامعه كشاورزي با مشكل مواجه خواهد شد. دولت عربستان با صرف هزينه‌اي بالا و با شيرين كردن آب دريا طي سال‌هاي گذشته نه تنها به خودكفايي در توليد گندم رسيده است بلكه به جرگه كشورهاي صادركننده گندم نيز پيوسته. ايران كه مي‌رفت در توليد گندم به خودكفايي برسد، به يقين با توجه به عدم كشت گندم به وسيله كشاورزان، بايد بازار مطمئني براي خريد گندم دست و پا كند.
منبع: روزنامه شرق
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
