نماد استواری و پایداری

snakh@live.com
روزشنبه 1۱۳ نوامبر ۲۰۱۰ خانم آن سان سوچی، که در ۲۱ سال گذشته ۱۵ سال را بطور متناوب درزندان و بازداشت خانگی رژیم دیکتاتوری نظامی حاکم بر برمه (میانمار) گذرانده، بدون قیدوشرط آزاد شد.
داستان زندگی و کارنامه سیاسی زندگی خانم سوچی حکایتی آموزنده و شگفت انگیز است که می تواند سرمشقی برای همه مبارزان راه آزادی و دموکراسی خواهی باشد. برای آشنایی با شرح حال و زندگی این بانوی راست قامت، پابرجا و مقاوم به دانشنامه اینترنتی "ویکی پدیا" سرمی زنیم: آن سان سوچی درسال ۱۹۴۵ درشهر رانگون برمه به دنیا آمد. پدرش بنیانگذار ارتش مدرن برمه و طرف مذاکره امپراتوری بریتانیا درباره استقلال ۱۹۴۷ بود و درهمان سال – زمانی که آن سان کودکی ۲ ساله بود – توسّط رقبایش کشته شد.
در دولت نوپای پس از استقلال برمه، مادر آن سان سوچی به سمت سفیر برمه در هند و نپال منصوب شد. خانم سوچی تحصیلات خود را در رشته های فلسفه، علوم سیاسی و اقتصاد درسال ۱۹۶۹ به پایان رساند. پس از پایان تحصیلات ۳ سال در نیویورک اقامت گزید و در سازمان ملل به کار مشغول شد. درسال ۱۹۸۵ دکترای خود را از دانشکده مطالعات شرقی و افریقایی دانشگاه لندن دریافت کرد. خانم سوچی درسال ۱۹۸۸ به برمه بازگشت و جنبش هواداران دموکراسی را بنیان گذاشت.
خانم سوچی درسال ۱۹۷۲ با دکتر مایکل آریس ازدواج کرد و دارای ۲ فرزند شد. ورود خانم سوچی به عرصه سیاست برمه تصادفی بود. او درسال ۱۹۸۸ برای مراقبت از مادر بیمار خود به برمه رفت. در همان سال ژنرال "نه وین" رهبرنظامی حاکم بر برمه درگذشت و این موجب برپایی تظاهراتی گسترده برای درخواست دموکراسی شد. تظاهرات در ۸ آگست ۱۹۸۸ با خشونت سرکوب شد. در ۲۶ آگست خانم سوچی دریک سخنرانی دربرابر نیم میلیون نفر ارمردم خواستار یک حکومت دموکراتیک شد. در ماه سپتامبر یک گروه نظامی جدید قدرت را دردست گرفت. در ۲۴ سپتامبر "اتحاد ملّی برای دموکراسی" تأسیس و آن سان سوچی به دبیرکلّی آن برگزیده شد. در ۲۰ جولای ۱۹۸۹ خانم سوچی بازداشت خانگی شد به او پیشنهاد گردید که می تواند از کشور خارج شودامّا او این پیشنهاد را رد کرد.
درسال ۱۹۹۰ دارودسته نظامی حاکم یک انتخابات عمومی برگزار کرد که درآن "اتحادملّی برای دموکراسی" ۵۹ درصد مجموع آراء و ۸۰ درصد کرسی های مجلس را بدست آورد. با چنین پیروزی بزرگی، خانم سوچی می بایست سمت نخست وزیر را به دست می آورد. دارودسته نظامی حاکم نتیجه انتخابات را لغو و از تحویل قدرت به برنده انتخابات خودداری کرد. این امر موجب اعتراضات گسترده در سطح بین المللی شد و حکومت نظامیان خانم سوچی را در خانه اش زندانی کرد. آن سان سوچی درسال ۱۹۹۰ جایزه آندره ساخاروف برای آزادی اندیشه و سال پس از آن جایزه صلح نوبل را بدست آورد. او جایزه نقدی ۱.۳ میلیون دلاری صلح نوبل را صرف تأسیس بنیادی برای بهداشت و آموزش مردم برمه کرد. کمیته نروژی گزینش برنده جایزه صلح نوبل اعطای این جایزه به آن سان سوچی را به خاطر مبارزه بدون خشونت برای دموکراسی و حقوق بشر اعلام کرد و در بیانیه خود افزود که مبارزه خانم سوچی یکی از فوق العاده ترین نمونه های شجاعت مدنی دردهه های اخیر در آسیا بوده است.
فزون بر جایزه های ساخاروف و صلح نوبل، خانم سوچی در ۲۰ سال گذشته جایزه های معتبر دیگری نیز بدست آورده که شماری از آنها به شرح زیراند:
· جایزه سیمون بولیوار ۱۹۹۱
· جایزه جواهر لعل نهرو ۱۹۹۳
· جایزه بنیاد فرهنگی سازمان ملل "یونسکو" ۲۰۰۲
· جایزه اولاف پالمه ۲۰۰۵
· شهروندی افتخاری کانادا ۲۰۰۷
· مدال طلای کنگره امریکا ۲۰۰۷
· جایزه بین المللی برای صلح و آشتی مهاتماگاندی ۲۰۰۹
· دکترای افتخاری حقوق دانشگاه اولستر بخاطر قدرشناسی از خدمات آن سان سوچی به حقوق بشر ۲۰۰۹
· جایزه سفیروجدان توسّط سازمان عفوبین الملل ۲۰۰۹.
شخصیت و زندگی خانم سوچی سرشار از نمونه های ترجیح منافع و مصالح عمومی برعافیت جویی و منافع شخصی است. زمانی که خانم سوچی دربازداشت خانگی حکومت دیکتاتوری نظامی برمه بود، حکومت باوجود پادرمیانی کوفی عنان و پاپ ژان پل دوّم، از دادن ویزای ورود به برمه به همسرش که دچار سرطان پیشرفته پروستات شده بود خودداری کرد امّا به خانم سوچی که موقتا از زندان خانگی آزاد شده بود اجازه داد که برای دیدار همسر بیمار خود از کشور خارج شود. خانم سوچی از بیم آن که پس از خروج دیگر حکومت دیکتاتوری نظامی به او اجازه بازگشت به برمه را ندهد از سفر به خارج برای دیدار همسر بیمار صرفنظر کرد و دکتر مایکل آریس درسال ۱۹۹۹ درسن ۵۳ سالگی درگذشت.
در ۲۱ سال گذشته، خانم سوچی بارها مورد حمله اوباش حکومی قرارگرفت، بخاطر جایزه نقدی صلح نوبل به "فرار از پرداخت مالیات" متهم شد، به زندان افکنده شد و مورد محاکمه قرارگرفت. در ۱۱ آگست ۲۰۰۹ دادگاه فرمایشی حکومت دیکتاتوری نظامی خانم سوچی را به 3 سال زندان با اعمال شاقّه محکوم کرد امّا به دلیل اعتراضات گسترده بین المللی این محکومیت توسّط نظامیان به بازداشت خانگی تبدیل شد.
ممکن است کسانی، بویژه ازمیان اصلاح طلبان حکومتی برنگارنده خرده بگیرند که باوجود همتای وطنی خانم سوچی چرا به مدح و ستایش این بانوی آزاده پرداخته ام. پاسخ من به این خرده گیری این است که:
۱ - من درگذشته هرکجا که مورد یا مناسبتی بوده از همتای وطنی خانم سوچی نیز قدردانی و تمجید کرده ام و اگر این موارد فراوان نبوده اند دلیل آنرا باید در کارنامه و عملکرد خانم شیرین عبادی جستجو کرد.
۲ - خانم سوچی با وجود تحمّل 21 سال زندگی سخت، زندان و ذازداشت خانگی، دوری از همسر و فرزندان و... هرگز به مجلس فرمایشی خودکامگان نظامی نرفت و نخواست دست به اصطلاح نمایندگان آن مجلس را ببوسد.
۳ - آن سان سوچی هرگز درحالی که درزندان های کشورش آزادی خواهان شکنجه و سلّاخی می شدند و به آنان تجاوز می شد، ورد زبانش زندانیان زندان های گوآنتانامو و ابوغریب نبودند و با این کار خود آب به آسیاب خودکامگان حاکم نریخت.
۴ - خانم سوچی باوجود تحمّل سختی های فراوان و فشارهای شدید هرگز نگفت که دیکتاتوری نظامی با دموکراسی منافات و تعارض ندارد.
امروز مبارزات متین، موثر، بردبارانه و بدوراز خشونت خانم آن سان سوچی حکومت دیکتاتوری نظامی برمه را در وضعیتی مشابه سال های آخر حکومت ژنرال آگوستینو پینوشه در شیلی قرارداده و چشم انداز آینده ای روشن بروی مردم برمه لبخند می زند. وضعیتی که خودکامگان نظامی خود را درآن می بینند، شبیه به چیزی است که در شطرنج به آن "آچمز" می گویند و با وجود برگزاری یک انتخابات فرمایشی و کسب اکثریت درآن، چنان از بحران فقدان مشروعیت رنج می برند و عملا خود را دربن بست می بینند که درنهایت چاره ای جز عقب نشینی تدریجی و بازگذاشتن راه برای برقراری دموکراسی در برمه ندارند و این همه نتیجه باورمندی ژرف خانم سوچی به دستیابی به آزادی و دموکراسی با پرهیز از خشونت است.
جایگاه بلندی که امروز خانم آن سان سوچی درمیان مردم برمه و همه آزادی خواهان و هواداران حقوق بشر دنیا به آن دست یافته، عملا او را به عنوان نماد استواری و پایداری درآورده است.