اهدای جایزه سالانه کنگره رسانه های آلمان به طراح دانمارکی کاریکاتور های پیامبر اسلام، بار دیگر به بحث در باره رابطه حق نقد و هزل با پدیده تقدس دامن زده است.
طرح های جنجال برانگیز "کورت وسترگارد" کارکاتوریست سرشناس دانمارکی در باره پیامبر اسلام، از زمان انتشارشان، که به چند سال پیش برمیگردد، تا امروز هر از چند گاه به بهانه ای برای بحث و جدل در رسانه های جهان بدل شده اند
همه بیاد می آورند که اولین واکنش ها در این باره بویژه در کشور های مسلمان، از جمله در ایران با تظاهرات خشونت آمیزی همراه شد و در مواردی به بسته شدن سفارت خانه های دانمارک و تحریم کالاهای این کشور انجامید. حتی با تهدید برخی از افراطیون مسلمان جان کورت وسترگارد هم در معرض خطر قرار گرفت.
آخرین حادثه در این باره اهدای جایزه سالانه کنگره رسانه های آلمان به این طراح دانمارکی است. سرانجام پس از آنکه در هفته های گذشته بارها کورت وسترگارد از سوی شخصیت های سیاسی و فرهنگی آلمان، از جمله خانم آنگلا مرکل صدراعظم این کشور، مورد تشویق و پشتیبانی قرار گرفت، این جایزه هفته گذشته-هشتم اکتبر- به او اهدا شد.
حادثه ای که در این مراسم جلب نظر کرد، دعوت دو شخصیت ایرانی به این مراسم بود. خانم شیرین عبادی برنده جایزه نوبل و آقای اکبر گنجی نویسنده ایرانی برنده همین جایزه در سالهای گذشته، هر دو میهمان این کنگره بودند، بی آنکه خبر داشته باشند که برنده امسال جایزه این سازمان کاریکاتوریست مشهور دانمارکی است. مطابق اخبار رسیده خانم عبادی طی سخنرانی خود اعطای این جایزه را مورد انتقاد قرار داده و اکبر گنجی نیزدر اعتراض به پنهان ماندن نام برنده امسال جایزه، مراسم را ترک کرده است. او در گفتگو ئی که خواهید شنید بر حق خود در انتخاب مراسمی که باید در
آن شرکت کند، تاکید دارد.
میز گرد این هفته ما، بمناسبت این حادثه، به بحثی در باره مناسبات میان رواداری و حق نقد و تمسخر اختصاص یافته است.
در این میز گرد آقایان اکبر گنجی نویسنده و فعال سیاسی در آمریکا و تورج اتابکی پژوهشگر و استاد دانشگاه در هلند شرکت دارند.
اکبر گنجی در این گفتگو تاکید می کند که اگر اهانت و فحاشی را و تهمت زدن بی اساس و بی مبنا را آزادی بیان فرض نکنیم، آزادی بیان از نظر او هیچ حد و حدودی ندارد. او می گوید " تمام باور ها، تمام اعتقادات، تمام عقاید، تمام مدعیات و تمام گزاره ها را میشود بیرحمانه نقد کرد و باید هم بیرحمانه نقد کرد. هیچ کس نباید با اسطوره سازی، جائی را حریم ممنوعه اعلام کند. آزادی بیان و آزادی نقد هیچ حدی نمی شناسد."
اکبر گنجی در این گفتگو هم چنین اذعان می کند که " گروهی از متدینین، با کاریکاتور مشکل دارند. " او معتقد است که باید با آنها بحث کرد و برایشان روشن کرد. گنجی یادآوری می کند که نوعی نارواداری در مقابل کاریکاتور، در میان پیروان ادیان – همه ادیان – دیده می شود.
تورج اتابکی در این گفتگو درک خود از آزادی بیان را تشریح می کند: "بگمان من یکی از دستاورد های ما در قرن بیست و یکم این است که سقف تسامح ما به بلندائی رسیده است که می توانیم بی محابا به نقد آرا و عقاید بنشینیم" او اضافه می کند که مطمئناً در این نقد، کسانی هستند که این عقاید را ارزشمند و گاهی مقدس میدانند و رنجیده می شوند.
با این حال تورج اتابکی تاکید دارد که به هر صورت "آزادی بیان یعنی تحمل بالا برای شنیدن آراء مخالف، حتی اگر بگونه ای به سخره آراء و عقاید ما بنشینند".
تورج اتابکی در قسمت دیگری از این گفتگو اشاره می کند که اگر دامنه آزادی بیان و اظهار عقیده را گسترش دهیم تا نقد تمام پهنه فلسفه و سیاست و اجتماع را در بر گیرد، آنوقت قبول کرده ایم که انسان ها می توانند به آراء و عقاید سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، و دینی بپردازند و بزرگان این آئین ها را هم به سخره گیرند. او البته تاکید می کند که "کارنامه این حوزه از نقد، از حوزه پرداختن به انسانهائی که هوادار و دلبسته این آئین ها هستند، متفاوت است".
زمینه ها و زمانه ها را بشنوید
