ترجمه متنی تحت عنوان گفتگوی دکتر مصدق با آندره بريسو ، خبرنگار فرانسوی در ١٥ ژوئيه ١٩٥١ ، در شماره ٢٦ نشريه سهند، چاپ پاريس ، نشريه ای که آقای رحيم شريفی ، صاحب امتياز و مدير مسئول آن می باشد، در اسفند ماه ١٣٨٦ (مارس ٢٠٠٨ ) چاپ شده است.(١)
آنچنانکه در نشريه سهند درج شده است،« مصاحبه گر تاکيد می کند که حسب خواست مصدق متن مصاحبه پس از مرگ او ميتوانست منتشر شود»
در رابطه با متن آن «سند» و توجه به نظرات دکتر مصدق برای نگارنده يکسری سئوالات مطرح است ودر رابطه با اين سئوالات به معتبربودن آن سند، شک دارم .
١ ـ آنانکه اطلاعاتی درباره خلقيات دکتر مصدق دارند، حتمأ با من توافق دارند که دکتر مصدق کمتر به بيگانگان اعتماد می کرده است. از سوی ديگر محتوی آن گفتار چيزی خطرناک نبوده است که در آن مقطع تاريخی طرح آن برای دکتر مصدق توليد اشکال نمايد!
٢ ـ اگر بنا بوده است که آن گفتگو بعد از فوت دکتر مصدق انتشار پيدا کند، دکتر مصدق در سال ١٣٤٦ فوت می کند، چرا و بچه دليل آن نوشته بعد از مرگ او در دوران رژيم شاه انتشار پيدا نکرده است؟
٣ ـ دکتر مصدق در آنزمان که گويا آن گفتگو با خبرنگار فرانسوی ـ آندره بریسو ـ انجام گرفته است ، خواست ها و سياست های فدائيان اسلام را تاييد نمی کرد و آن موضع سياسی برای آنها که با امور سياسی سرکار داشتند، موضعی کاملا شناخته شده بود، اما در همان زمان وی برای بسياری از روحانيون و شخصيت های مذهبی احترام قائل بود و حتی با برخی از آنها همسو و همراه بود!
٤ ـ در نوشته « آندره بريسو» که در ميان برخی از ايرانیان از جمله ناشرين نشريه سهند بعنوان يک سند تاريخی از آن نام برده شده است، به نقل از دکتر مصدق می خوانيم:
« امیدوارم سر کرده های شیعه قصد جدی برای ورود به عرصه سیاست نداشته باشند.» ، بنظر من (منصور بيات زاده) اين اظهار نظر هيچگونه شباهتی با طرز تفکر و چگونگی عملکرد دکتر مصدق و واقعيت حاکم بر آن دوران ايران ندارد. آنهم بدين خاطر که در همان مقطع تاريخی که آن باصطلاح گفتگو انجام گرفته است ، برخی از شخصيت های مذهب شيعه (سرکرده های شيعه) « درعرصه سياست» ايران حضور داشته اند و اصولا صحبت از « ورود به عرصه سياست» روحانيت نمی توانسته است از سوی دکتر مصدق مطرح شده باشد.
علاوه بر آيت الله سيد ابوالقاسم کاشانی که در آن مقطع تاريخی در « عرصه سياست» ايران ، آنهم در سطح بالا حضور داشت، اتفاقأ وی در آنزمان يکی از منتخبين مردم تهران برای نمايندگی هفدهمين دوره مجلس شورايملی بود. همچنين تعدادی از نمايندگان هفدهمين دوره مجلس شورايملی که معمم و آيت الله و حجت الاسلام بودند، از طرفداران دکتر مصدق و اعضای فراکسيون جبهه ملی بشمار می رفتند. همچنين بسياری از روحانيون طرفدار شاه و دربار، از جمله دکتر سيد حسن امامی ،امام جمعه تهران که همچنين رئيس مجلس شورايملی تا روز قيام سی تيربود، در« عرصه سياست» ايران حضور داشتند.(٢)
مصدق طرفدار حاکميت قانون بود و يکی از موارد اختلاف او با محمدرضا شاه در رابطه با اجرای قانون اساسی مشروطيت بود و در همان رابطه بود که وی از شعار« شاه بايد سلطنت کند و نه حکومت» پشتيبانی می کرد.
قانون اساسی مشروطيت برای روحانيت شيعه، حقوق ويژه ای را برسميت شناخته بود ، ازجمله حق وتوی قوانينی که از سوی نمايندگان مجلس تصويب می شدند.
تاريخ انقلاب مشروطيت بيانگر اين واقعيت است که جناحهای مختلف روحانيت ، در« عرصه سياست» ايران حضور داشته اند!
آيت الله سيد حسن مدرس يکی از «سرکرده های شيعه» در اوائل انقلاب مشروطيت بود که نقش بزرگی در امور سياسی وطنمان ايران داشت. مدرس طرفدار «سياست موازنه عدمی» بود، شخصيتی که مورد احترام دکتر مصدق بود!
با توضيحاتی که رفت ، من شک دارم که نوشته «آندره بريسو» ، مطلبی که ترجمه فارسی آن در نشريه سهند ـ پاريس چاپ شده است ، سندی معتبر باشد!
دکتر منصور بيات زاده
۲١ آبان ۱٣٨۷ - ۱١ نوامبر ۲۰۰٨
Dr.bayatzadeh@ois-iran.com
www.ois-iran.com
پانويس:
١ ـ به نقل از شماره ٢٦ نشريه سهند،صفحات ٨٥ تا ٨٧ ـ اسفندماه ١٣٨٦ (مارس ٢٠٠٨ ) ـ چاپ پاريس
گفتگوی دکتر مصدق با آندره بریسو، خبرنگار فرانسوی در ١٥ ژوئيه ١٩٥١
«مصدق به من گفت: در مورد ملی کردن نفت رودرروی انگلیسی ها قرار گرفته است و گفتگویش با هریمن رئیس جمهور آمریکا و جنگ سازمان های جاسوسی علبه ایران را پیش کشید.
پس از لحظاتی افزود: من پیر شده ام. فکر نمیکنم به سن هشتاد برسم (در آن زمان ٧١ ساله بود و ٨٧ سال عمر کرد). شاید هرگز نتوانم به آنچه برای کشورم آرزو میکنم بتوانم جامه عمل بپوشانم ولی مطمئنا دیگران خواهند آمد که پس از من این کار ها را به انجام خواهند رسانید. آنها امپریالیست ها و شوروی ها را بیرون خواهند کرد. شاه را یا از بین میبرند و یا اخراج میکنند. او با این که نرم خوست آرزوی بزرگش این است که جای کورش را بگیرد و همه کاره مملکت شود.
فکر نمیکنم حزب توده قادر به گرفتن و حفظ قدرت باشد.همینطور ارتش را توانا برای بر خاستن و بر پایی یک دیکتاتوری نظامی نمی بینم. امیدوارم سر کرده های شیعه قصد جدی برای ورود به عرصه سیاست نداشته باشند. اگر چنین شود ایران در آستانه وضعیت فاجعه آمیزی قرار خواهد گرفت که بدوا همسایگان ایران (عراق و سوریه و اردن) را در حالت جنگی با ما قرار میدهد. من واقعا از این تشکیلات مذهبی هراس دارم. درست است که ما مسلمان هستیم ولی در واقع عرب نسیتیم و رودرروی سنی ها قرار داریم. بدین ترتیب تشکیلات آخوند های شیعه با آن سلسله مراتب و امکانات اگر به قدرت دست یابد، ما در داخل مواجه با انقلابی خونین خواهیم شد و در خارج باید نتایج جهاد علیه عراق و اردن و سوربه را تحمل کنیم. فکر نمیکنم مصر و حتا اسرائیل مداخله کنند. به هر حال اگر این فرض آخری تحقق پیدا کند یک آیت اللهی وارد عرصه میشود و نهضتی مالامال از نفرت علیه غرب و حتا ضد یهود و در دشمنی با عرب های سنی راه خواهد انداخت و ای بسا که خیابان ها جای جسد و خون خواهد شد. »
Andre Brissaud, le Crapouillot. Nouvelle serie. Decembre 1986, La France
مصاحبه گر تاکید میکند که حسب خواست مصدق متن مصاحبه پس از مرگ او میتوانست منتشر شود و لازم به گفتن است که عليرغم تائيد مطالب مصدق مصاحبه گر نيز تحت تأنير مخالفان او را عوامفريب و اهل آشوب و افراط و همدست توده ايها معرفی می کند.».
٢ ـ اسامی بعضی از روحانيون که از همکاران و طرفداران سياسی دکتر مصدق بودند و در واقع در دوران دکترمصدق در « عرصه سياست» ايران حضور داشتند را می توان در فصل شانزدهم ، بخش مربوط به « دکتر مصدق و مسئله مذهب» ، صفحات ١٢١ تا ١٣٦، جلد اول کتاب «دکترمحمد مصدق و "راه مصدق"»، بقلم دکتر منصور بيات زاده ، خواند.
همچنين ضروريست خاطر نشان کرد که در دوران مصدق بسياری از روحانيون طرفدار سلطنت و دربار بودند، از جمله امام جمعه تهران، دکترسيد حسن امامی (پسر برادر همسر مصدق که آن فرد از مخالفين مصدق بود) در « عرصه سياست» ايران حضور داشت، او تا قبل از قيام سی تير ١٣٣١ رئيس هفدهمين دوره مجلس شورايملی بود. برای کسب اطلاعات بيشتر در اينمورد به فصل دهم ، بخش مربوط به ازدواج دکتر مصدق و توضيحات در باره امام جمعه های تهران ، صفحات ٤٥ تا ٥٠ ، کتاب «دکترمحمد مصدق و "راه مصدق"»، مراجعه نمائيد.برای دسترسی به مطالب آن کتاب از لينک زير استفاده کنيد:
سايت « راه مصدق»
www.rahe-mossadegh.ois-iran.com
نظرات خوانندگان:
مصدق مخالف دخالت مذهب در حكومت بود
نويد بصيري 2010-12-27 13:49:30
|
مصدق بارها اعلام كرده بود كه اول ايراني است بعد مسلمان و در بارة مذهب و روحانيون نظرات روشني داشت و براي نزديكي با آنها حد و مرزي قائل بود. مصدق مخالف دخالت مذهب در حكومت بود. برخوردش با كاشاني راهش را مشخص مي‌كند. |
مصاحبهء ادعائی دکتر مصدق
رضا 2008-11-15 14:13:43
|
سلام خدمت مسؤلین سایت ، سلام خدمت خوانندگان گرامی
چنین بنظر میرسد که کاربر محترم ، آقای فرزاد غفاری متأسفانه نه از تاریخ ایران و به تبع آن از قانون اساسی پیشین ایران اطلاعی دارند و نه با برخورد های آکادمیک با اسناد تاریخی آشنائی دارند. چنین پیدا است که ایشان به تبع تغییراتی که در دیدگاههای سیاسی شان بوجود میاید دوست دارند تاریخ گذشته را نیز با این دیدگاه جدید بازخوانی نمایند.
انچه که در نوشتهء آقای بیات زاده آمده است گوشه ای از تاریخ گذشتهء ایران است و با موضع سیاسی امروزی این شخص و یا آن شخص نمیتوان آنرا تغییر داد.علاوه بر آن ، بخشی از قانون اساسی گذشته که به حضور نماینگان پنج مجتهد جامع الشرائط برای تصویب نهائی مصوبات پارلمان اشاره مینماید، پس از پیروزی انقلاب 1357 تا امروز صدها بار در نوشته های اشخاص حقیقی و حقوقی ، در داخل و خارج کشور مطرح و مورد بحث قرار گرفته است .عدم اطلاع آقای غفاری از این حجم بالای مباحث در این زمینه ، نشان بی علاقه گی ایشان در پیگیری مسائل است والا طرح این گونه نظرات که یک سند و گوشه ای از تاریخ ایران مربوط میشود به نزدیکی انتخابات و یا غیر فصل بودن آن ارتباطی پیدا نمیکند همانطور که به منظور نزدیک شدن به این و یا آن گروه سیاسی ، نمیتواند تلقی گردد.
|
توضیح در بارهء یک سند
رئوف محمدی 2008-11-15 09:55:03
|
پس از گذشت اینهمه سالها،من نمیدانم که بعضی از دوستدارن دکترمصدّق کی میخواهند اصول بحث و گفتگوهای بی انگ و ننگ را یاد بگیرند.بحث آقای بیات زاده یک بحث تاریخی است که بسیار هم جالب است و نشان میدهد که برخی از دوستداران مصدق برای حفظ این «امام زاده»،حتّی حاضر به جعل سند و... میباشند
با احترام
رئوف محمدی |
توضيح در باره يک سند ـ پاسخ به آقای فرزاد غفاری
دکتر منصور بيات زاده 2008-11-15 05:28:57
|
آقای فرزاد غفاری متأسفانه به محتوی متن نوشته من اصولا توجه نکرده اند. والی می بايستی درک می کردند که مطالب آن نوشته مربوط به يک مقطع معينی از تاريخ گذشته وطنمان ايران ، يعنی 57 سال قبل می باشد و آن محتوی کوچکترين ربطی به نظام کنونی حاکم بر ايران ـ جمهوری اسلامی ـ ندارد .
من براين نظرم که بخاطر مخالفت با جمهوری اسلامی ،ما حق نداريم تاريخ گذشته وطنمان را آنچنانکه سياست و شعارهای روزمان طلب می کند بنگارش درآوريم.
خبرنگار فرانسوی ( آندره بريسو) به نقل از دکتر مصدق مطالبی را تحرير کرده است ، که آن مطالب از لحاظ تاريخی غلط و بی پايه می باشند. اشاره به اين اشتباه تاريخی ، نمی دانم چه ربطی به پشتيبانی از جناح «اصلاح طلب هيئت حاکمه» دارد؟
اين واقعيتی تاريخی است که در سال 1951 برعکس اظهارات خبرنگار فرانسوی که بغلط نوشته استت که، مصدق گفت « امیدوارم سر کرده های شیعه قصد جدی برای ورود به عرصه سیاست نداشته باشند.»، برخی از « سرکرده های شيعه» در «عرصه سياست روز» ايران حضور داشته اند. مبارزات ملی شدن صنعت نفت برهبری دکتر محمد مصدق که از پشتيبانی و حمايت بخشی از روحانيون آنزمان ايران، ازجمله آيت الله سيد ابوالقاسم کاشانی برخوردار بود، بهترين گواه بر غلط بودن آن ادعا می باشد. می توان با روحانيت مخالف بود، ولی نابخردانه است که واقعيت تاريخی آن دوران ايران را بخاطر امر مخالفت کردن با روحانيت، نفی کرد و سعی نمود تا برآن خط بطلان کشيد.
وانگهی نفی واقعيت تاريخی آن دوران، کارگشاه هيچ يک از مشکلات کنونی حاکم برجامعه نخواهد بود، در نهايت اتخاذ چنين موضعی ، بيانگر بی اطلاعی و نداشتن آگاهی از تاريخ معاصر ايران می باشد!
ما برای اينکه در مقطع کنونی بر امر «جدائی نهادمذهب ازنهاد دولت » تاکيد کنيم ، اصولا ضرورت ندارد تا تاريخ دوران دکتر مصدق را وارونه جلوه دهيم. در دوران دکتر مصدق ، خواست «جدائی نهاد مذهب از نهاد دولت» ، اصولا از سوی هيچ نيروئی هنوز در جامعه مطرح نشده بود تا چه برسد به اينکه ، آن شعار به يک خواست اجتماعی تبديل شده باشد! من در جلد اول کتاب دکترمحمد مصدق و «راه مصدق» به اين موضوع اشاره کرده ام.متأسفانه آقای فرزاد غفاری در باره موضوعی اظهار نظر کرده و حکم صادر نموده اند که اصولا در آن باره اطلاعاتی ندارند!
همچنين برای من روشن نيست که آقای فرزاد غفاری بر پايه چه معياری در رابطه با نوشته ای که به امضاء شحص من است ، پای جبهه ملی ايران ـ اروپا و يکی از فعالان آن تشکيلات، آقای ارس را در اعتراض و مقابله با من، بميان کشيده اند؟ آيا بهتر نبود که اين هموطن محترم در مرحله اول در رابطه با چگونگی روابط افراد و وابستگی سازمانی آنها کسب اطلاع می کرد، بعدأ حکم خود را در چگونگی پيوند ما با يکديگر صادر می نمود؟!
بنظر من با شعار و تهمت و برجسب و ناسزاگوئی نتوان هيچ مشکلی را حل کرد!
|
فرزاد غفاری 2008-11-14 22:25:33
|
در آغار که من تیتر مقاله آقای بیات زاده ( که ادعا می کنند مصدقی هستند ) را دیدم ، استنباط کردم هدف ایشان روشن کردن یک حقیقت تاریخی است. ولی پس از چند سطر مطالعه
دریافتم که خیر چنین نیست .هدف طبق معمول ، جانبداری غیر مستقیم از اصلاح طلبان درون حکومتی یا اگر خیلی به ایشان خوش بین باشیم طرفداری از تز ملی مذهبی ها است.
ایشان در این مقاله که با کمال تعجب در چندین و چند صفحه به نگارش در نیامده است در طرفداری از روحانیت سنگ تمام می گذارد( که مرا به یاد مقاله سال پیش دیگر هم رزم ایشان کمال ارس می اندازد که سال گذشته در مقاله ای که در سایت ایران امروز منتشر شد برای نجات ایران از روحانیت طلب کمک کرده بود !!!!!!!) و چنین می نویسد:
ـ3. دکتر مصدق در آنزمان که گويا آن گفتگو با خبرنگار فرانسوی ـ آندره بریسو ـ انجام گرفته است ، خواست ها و سياست های فدائيان اسلام را تاييد نمی کرد و آن موضع سياسی برای آنها که با امور سياسی سرکار داشتند، موضعی کاملا شناخته شده بود، اما در همان زمان وی برای بسياری از روحانيون و شخصيت های مذهبی احترام قائل بود و حتی با برخی از آنها همسو و همراه بود!
اصولا صحبت از «ورود به عرصه سياست» روحانيت نمی توانسته است از سوی دکتر مصدق مطرح شده باشد
. همچنين تعدادی از نمايندگان هفدهمين دوره مجلس شورايملی که معمم و آيت الله و حجت الاسلام بودند ( حتما چون دکتر مصدق انتخابات مجلس 17 را برگزار کرد)
قانون اساسی مشروطيت برای روحانيت شيعه، حقوق ويژه ای را برسميت شناخته بود ( چرا بر این داستان امروز تکیه می شود!!!!!!!)
در هر صورت کم کم به انتخابات فرمایشی و درون حاکمیتی جمهوری اسلامی نزدیک می شویم و آقایانی چون بیات زاده ها و دوستانشان
چون ارس( به شاد باش جبهه ملی اروپا به اوباما توحه کنید) باید همانطوری که با آمدن رفسنجانی طرفدار استحاله شدندو با آمدن خاتمی اصلاح طلب باید به گرم شدن تنور انتخابات و حمایت از ملی مذهبی ها از هم اکنون وارد کارزار انتخاباتی شوند و دیواری این روز ها کوتاه تر از دیوار آن مرد یگانه و بزرگ- دکتر محمد مصدق!!- پیدا نکرده اند!!!!
با سپاس از شما
فرزاد غفاری
آمستردام
|
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد
