موفقیت دولت در مراجع بینالمللی سبب شد كه مردم تهران از این پیشرفتها آنقدر به خود ببالند و در خود احساس شخصیت كنند كه روز 30 تیر آنچنان فداكاری نمایند تا مرا به جای سابق بنشانند و این هم یكی از بزرگ ترین مراحلی بود كه ملت ایران در راه آزادی و استقلال خود طی نمود.» تحلیل دكتر مصدق در قیام سیام تیر
در تاريخ معاصر کشور ما ایران ، روزهایی فراموش نشدنی به ثبت رسيدهاند که با سرنوشت سیاسی - اجتماعی مردم عجین شده است. روزهايی که مردم سراسر کشور در غم و شادی، امید و نا امیدی آن سهیم بودند. قیام 30 تير 1331 روزی که مردم ايران يکپارچه عليه استبداد بپاخاستند و يکصدا خواهان بازگشت نخست وزير مورد علاقه شان شدند ؛از جمله همين روزهای سرنوشت ساز ملت ایران است. 30 تير نقطه عطفی در مبارزات نهضت ملی شدن صنعت نفت و از جنبشهای اصيل سياسی ـ اجتماعی تاريخ معاصر ايران است . تجربهای گرانبها بود که تجلی همبستگی ملی و پيروزی انديشه آزادیخواهی بر استبداد و استعمار بود.
با ملی شدن صنعت نفت در سال 1330 توسط نخست وزیر وقت دکتر محمد مصدق در ايران، از شرکت های نفتی انگیسی خلع ید شد و دولت ایران بر تمامی منابع نفتی و پالایشگاه شهر آبادان تسلط یافت .با رفتن انگیسی ها مسئله نفت ایران در سطح بین المللی مطرح شد. در نیمه دوم سال 1330مجلس هفدهم برگزار شد و دکترمصدق با تجربه تاریخی میدانست که دربار و شاه در وزارتخانهها و مجلس اعمال نفوذ میکنند و مایلند نمایندگانی به مجلس شورای ملی راه یابند که با نهضت ملی شدن صنعت نفت موافق نيستند. طبق قانون اساسی بايد دولت اعضای کابینه خویش را به مجلس معرفی کند و برای تاييد آنان از مجلس رای اعتماد بگيرد. معمولا شاه ایران تعيين وزرای جنگ و کشور را بر عهده خویش می پنداشت. از آنجائیکه هدف دکتر مصدق جلوگیری از دخالت شاه و ارتش در امور سیاسی کشور بود، خواستار به عهده گرفتن وزرارت جنگ شد و چون با مخالفت شاه روبرو گشت از نخست وزيری استعفا داد .
خبر استعفای دکترمصدق، روز پنجشنبه ۲۶ تير در روزنامه های کشوراعلام شد. با اعلام استعفای مصدق خشم مردم را در سراسر کشور برانگيخت. صبح روز جمعه راديو اعلام کرد شاه، قوامالسلطنه را به جای مصدق به نخست وزيری منصوب کرده است. صبح روز جمعه حرکت خودجوش مردم و جوانان و دانشجويان آغاز شد. عصر جمعه خبر اعلاميهای که قوامالسلطنه به عنوان نخستوزير صادر کرده بود در راديو خوانده شد. اعلاميه قوامالسلطنه، آتش خشم مردم را که شعلهورتر کرد . در این اعلامیه آمده بود : دوران عصیان سپری شده و روز اطاعت از اوامر و نواهی حكومت فرا رسیده است. كشتی بان را سیاستی دگر آمد...
از صبح روز شنبه در تمام شهرهای بزرگ تهران جنبش عليه قوامالسلطنه و به نفع مصدق شروع شد و بازار تهران و شهرهای بزرگ بسته شد و مردم هم در خيابان شعار میدادند و خواستار بازگشت دکتر محمد مصدق بر مسند قدرت سیاسی کشور بودند. فعاليتهای و رهبری فراکسيون نهضت ملی که متشکل از نمايندگان تهران و چند نماينده ديگر شهرستان ها بودند در ايجاد فضای اعتراضآميز بسيار نقشی اساسی داشت .در روز 30 تير بر اساس خبرهای رسمی حدود ۲۵ نفر جان با ختند.
می توان گفت قیام ملی 30 تیر ویژگیهای پند آموزی برای مبارزات آزادی خواهانه ملت ایران به همراه داشت. نخستین ویژگی قیام سیام تیر شكست مجموعه نیروهای مخالف نهضت ملی متشكل از دولت انگلستان، دربار و سیاستمداران هواداران آنها در مقابل فداكاری ، ایستادگی و مقاومت مردم بود . ویژگی دیگر مدیریت، روشن بینی و اتخاذ سیاست درست رهبری نهضت ملی ایران و حمایت تعدادی از نمایندگان واقعی و برگزیده ملت ایران بود که خواستهای بر حق ملت ایران را وجه المصالحه منافع زود گذر خود قرار ندادند و با بی باکی مثال زدنی ِ تا احقاق حقوق موکلین خود از پای ننشستند.
قیام ملی 30 تیر که اوج عظمت جبهه ملی ایران و بزرگترین و گویا ترین شاهد قدرتش بود نشان می دهد که ملت بزرگ ایران
بر خلاف گفته های بد خواهان و مستبدان ، ملتی شایسته دمکراسی است و قادر است به خاطر مصالح ملی و خواستهای بر حقش فداکاری و جانفشانی کند ، از حقوق اساسی خود پاسداری نماید و حاکمان مستبد را وادار به عقب نشینی کند.
جبهه ملی ایران_ آلمان معتقد است ، در این ایام تاریک استبداد مذهبی ،اگر نسل جوان و پویای این مرز بوم با خرد ورزی، خود را وجه المصالحه جناح های درون حکومتی قرار ندهد و از تجربه گرانبهای مبارزات سده اخیر بهره گیرد، استقرار دمکراسی و حاکمیت ملی با اعتقاد راسخ به اعلامیه جهانی حقوق بشر و تمامیت ارضی ایران، بیشتر از هر زمان دیگری میسر و دست یاقتنی است.
جبهه ملی ایران – آلمان
تیر ماه 1389 خورشیدی
نظر شما پس از بازبینی توسط مدير سايت منتشر خواهد شد