ویژه نامه مجه آرش:
رابطه روشنفکران و قدرت
حبیب ساعی، عبدی کلانتری، بهروز شیدا، خسرو پارسا، داریوش آشوری، اسد سیف، داریوش آشوری، رامین جهانبگلو، علیرضا ثقفی، رضا مرزبان، نجمه موسوی، توکل، ناصر کاخساز، اصغر سروری، مهدی استعدادی شاد، تراب ثالث، مسعود نقرهکار و مهرداد مشایخی،
Wed 16 12 2009
یک نکته
هر از گاهی بر آن می شویم ویژه نامه ای در رابطه با موضوعی که به نظرمان اهمیت خاصی دارد تهیه کنیم. در این رابطه اکثراٌ سئوالاتی را طرح و به پرسش میگذاریم.. از آنجا که چند تن از خوانندگان، ما را در این رابطه مورد سوال قرار دادند، بر آن شدیم توضیحی چند بر این روش بدهیم.
در ابتدا باید بگوییم که سوژهی این همه پرسیها ابتدا با چند تن از همکاران دائمیمان مورد مشورت قرار میگیرد. به حدی در این مسئله وسواس داریم که ترتیب سوالها و لیست افرادی که صاحب نظر یا مدعی ابراز عقیده در رابطه با موضوع مطرح در همه پرسی هستند نیز مورد مشورت قرار میگیرد.
چون بر این اعتقاد هستیم که هر کسی بخشی از حقیقت را می شناسد بر همین اساس سراغ دوستانی چند می رویم و از آن ها که به نظر ما صاحب حرفی و یا اندیشهای هستند سوال میکنیم.
نکتهی دیگر این که ما باور داریم که یکی از مبانی ژورنالیسم دمکراسی است. دمکراسی به معنی وسیع کلمه. این به این معنیست که ما نه خود را و نه هیچ یک از نظردهندگان را پرچمدار همهی واقعیت نمیدانیم. بر این اعتقادیم که هر یک از این دوستان می توانند منظری از یک موضوع را به خواننده نمایش دهند. هر یک می تواند در حین پاسخ، به جلوهای از جلوه های متنوع و متفاوت یک بحث بپردازد؛ و درست در استفاده از همین روش است که ما خود را در طیف معتقدان به دمکراسی می دانیم، زیرا این حق را برای خوانندگان خود قائلیم که همهی این نظرات را بخوانند و بدانند و سپس خود با علم و آگاهی و اشراف در مورد صحت و سقم آن قضاوت کنند. در همین راستا هم هست که مجلهی آرش در طی این سالها عموما بر این کوشش پا فشرده که انعکاس دهندهی نظرات و طیفهای فکری متفاوت باشد. از آن جا که هر یک از این پاسخها با اسم و امضای نویسندگان است طبعاً مسئولیت پاسخگویی در قبال آن نیز به عهدهی خود نویسندگان میباشد، مسئولیت ما نیز در انعکاس این نظرات و ثبت آن هاست.
ما بر این باوریم که با این اندک، میتوانیم و میخواهیم سهمی در رشد اندیشهی عمومی جامعه برداریم اگرچه این سهم بسیار کوچک باشد.
تهیه ی پروندههای این شماره نیز بر همین مبنا استوار است.
همکاران این شمارهی ما : حبیب ساعی، عبدی کلانتری، بهروز شیدا، خسرو پارسا، داریوش آشوری، اسد سیف، داریوش آشوری، رامین جهانبگلو، علیرضا ثقفی، رضا مرزبان، نجمه موسوی، توکل، ناصر کاخساز، اصغر سروری، مهدی استعدادی شاد، تراب ثالث، مسعود نقرهکار و مهرداد مشایخی،
و اما،
رابطه ی روشن فکران و قدرت را در آینه ی پرسش های بسیاری می توان نگریست، از جمله :
روشن فکر کیست؟ آیا میتوان به تعبیری روحانیون را روشنفکرانی از نوع سنتی قلمداد کرد؟ نقش روشن فکر چیست؟ قدرت را چه گونه تعریف می کنیم؟ آیا قدرت تنها در قدرت سیاسی ی حاکم متبلور می شود؟ آیا قدرتِ سیاسی ی مشروع وجود دارد؟ آیا روشن-فکرانی را که با قدرت های سیاسی هم راهی می کنند می توان کماکان روشن فکر خواند؟ در جهانی که سایه ی قدرت بر بخش بزرگی از نهادها گسترده است، آیا روشن فکران می توانند مستقل بماند؟ قدرت های سیاسی روشن فکران را چه گونه وادار به سکوت می کنند؟ قدرت های سیاسی در جهان غرب روشن فکران را چه گونه در نظم حاکم حل می کنند؟
حکومت های دیکتاتوری روشن فکران را چه گونه به خدمت می گیرند؟ آیا عضویت در حزب یا گروه سیاسی استقلال روشن فکر را خدشه دار نمی کند؟ آیا گروه های اپوزیسیون خود سازوکارهای قدرت را بازتولید نمی کنند؟ رابطه ی روشن فکران ایرانی با قدرت های جهانی را چه گونه می توان ارزیابی کرد؟ رابطه ی روشن-فکران ایرانی با جمهوری ی اسلامی را چه گونه می توان ارزیابی کرد؟
ونیز رابطه ی روشن فکران و قدرت را از منظرهای بسیاری می توان نگریست:
از منظرِ ترفند های قدرت ها، روان شناسی ی روشن فکران، نقش رسانه ها، روند شکل گیری ی گفتمان ها، ذات قدرت، سازوکارهای ساختارهای طبقاتی، سازوکارهای ویژه ی جهان سرمایه داری، رابطه ی فرد و جمع، ترس ها و توان های انسانی، سرشتِ قدرت.
پس، در عصری که: اراده ی معطوف به قدرت، صعود از هرم سیستم های مستقر، غیاب هم دردی، هم شکلی های انسانی را به عنوان عناصری از گفتمان رسمی تبلیغ می کند، رابطه ی روشن فکران و قدرت شاید بیش از هر زمان دیگر پرسش ما است؟ در این خرید سیستماتیک، بهای روشن فکران چیست؟
تحریریه آرش
|
|
