وقتی صنعت توانایی ایجاد اشتغال ندارد
"ب" مثل بیکاری
طی 33 ماه (فروردین 86 تا آذر 88) تراز شغلی صنعت ماهانه ایجاد 6 هزار و 333 شغل را نشان میدهد/ بخش صنعت تنها به حدود 27 درصد از اهداف پیشبینی شده برنامه چهارم در بحث اشتغال رسید.
Wed 3 03 2010
ایلنا: بخش صنعت در 33 ماه منتهی به زمستان سال 1388، تراز شغلی 209 هزار (کسر مشاغل از بین رفته به اشتغال ایجاد شده) را نشان میدهد که بیانگر دستیابی به کمتر از 27 درصد از اهداف محقق در برنامه چهارم اقتصادی است.
به گزارش ایلنا، جمعیت فعال ایران در سال 1385 برابر با 23 میلیون و 466 هزار نفر اعلام و نرخ بیکاری، 11.3 درصد اعلام شد. مطابق این آمار در سال 1385 حدود 20 میلیون و 814 هزار شاغل در کشور وجود داشت که با احتساب نرخ 31.75 درصدی صنعت در اشتغال، به این معنا بود که 6 میلیون و 608 هزار نفر در صنعت مشغول به کار بودند.
مطابق آمار اعلامی از سوی مرکز آمار ایران، نرخ بيكاري سال 1386 با 0.7 درصد كاهش نسبت به سال 85 به 10.6 درصد رسيد. اين نرخ در بهار سال 86 برابر 10.7 درصد، تابستان 9.9 درصد، پائيز 9.8 درصد و زمستان 11.9 درصد بود. همچنین بررسي اشتغال در بخشهاي عمده اقتصادي در گزارش مرکز آمار ایران در سال 87، نشان ميداد كه بخش خدمات با 48.2 درصد بيشترين سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است و در مراتب بعدي بخشهاي صنعت با 32.2 و كشاورزي با 19.5 درصد قرار دارند و بررسي نرخ بيكاري جوانان 24 - 15 ساله حاكي از آن است كه 25.6 درصد از جمعيت فعال 24 - 15 ساله بيكار بودهاند. با توجه به جداول بانک مرکزی که جمعیت فعال سال 1386 را 23 میلیون و 579 هزار نفر اعلام میکرد، مشخص است که 21 میلیون و 103 هزار نفر در این سال شاغل بودهاند که از این تعداد، 6 میلیون و 816 هزار نفر در بخش صنعت مشغول به کار بودهاند.
از بین رفتن 7 هزار فرصت شغلی صنعتی در سال 1387
در ابتدای سال جاری مركز آمار ايران نرخ بيكاري سال 87 كل كشور را 10.4 درصد اعلام كرد كه نسبت به سال 86 كاهش نشان ميداد. در این گزارش با اعلام نتايج طرح آمارگيري از نيروي كار در زمستان 1387 تصريح شده بود که بررسي نرخ بيكاري افراد 10ساله و بيشتر نشان ميدهد 12.5 درصد از جمعيت فعال (شاغل و بيكار)، بيكار بودهاند. بررسي روند تغييرات اين نرخ حاكي از آن است كه اين شاخص، نسبت به زمستان 1386 معادل 0.6 درصد و نسبت به پاييز 1387 حدود 3 درصد افزايش داشت. مطابق گزارش مركز آمار بررسي نرخ بيكاري جوانان 15 تا 24 ساله حاكي از آن بود كه در زمستان 1387 معادل 27.4 درصد از جمعيت فعال اين گروه سني بيكار بودهاند. بررسي تغييرات فصلي نرخ بيكاري جوانان 15 تا 24ساله نیز نشان ميداد اين نرخ نسبت به زمستان 1386، 1.8 درصد و نسبت به پاييز 1387، 5.9 درصد افزايش داشته است. همچنين بررسي اشتغال در بخشهاي عمده اقتصادي نشان ميداد، در زمستان 1387 بخش خدمات با 48.2 درصد بيشترين سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. سهم بخش صنعت 33.2 درصد و بخش كشاورزي 18.5 درصد بوده است. با احتساب جمعیت فعال در این سال؛ یعنی 22 میلیون و 892 هزار نفر معلوم میشود که 20 میلیون و 511 هزار شاغل در سال 1387 وجود داشته که از این تعداد، 6 میلیون و 809 هزار نفر در بخش صنعت به فعالیت پرداختهاند. به عبارتی فرصتهای شغلی در سال 1387 در بخش صنعت نسبت به سال گذشته از یک کاهش 7 هزار نفری برخوردار بوده است و در مقابل ایجاد فرصتهای شغلی جدید در بخش صنعت، از بین رفتن اشتغال روند شتابانتری داشته است.
براساس نتایج این طرح در تابستان 1388، بررسی نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 10 ساله و بیشتر نشان میدهد که 39.7 درصد جمعیت در سن کار از نظر اقتصادی فعال بودهاند؛ یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفتهاند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور حاکی از افزایش 1.7 درصدی این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (تابستان 1387) و کاهش 0.8 درصدی آن نسبت به فصل گذشته (بهار 1388) است. بررسی نرخ بیکاری جمعیت 10 ساله و بیشتر در تابستان 88 نشان میدهد که 11.3 درصد از جمعیت فعال، بیکار بودهاند. براساس این نتایج، نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری کل کشور نشان میدهد که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل 1.1 درصد افزایش و نسبت به فصل گذشته 0.2 درصد افزایش یافته است. بررسی نرخ بیکاری جمعیت 15 ساله و بیشتر نشان میدهد که 11.4 درصد از جمعیت فعال، بیکار بودهاند. براساس این نتایج، نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی اشتغال در بخشهای عمده اقتصادی نشان میدهد که بخش خدمات با 46.2 درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخشهای صنعت با 31.9 و کشاورزی با 21.9 درصد قرار دارند. بررسی نرخ بیکاری جوانان 24-15 ساله حاکی از آن است که 22.7 درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بودهاند. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری جوانان 24-15 ساله کل کشور نشان میدهد که این شاخص نیز نسبت به فصل مشابه در سال گذشته 0.4 درصد کاهش و نسبت به فصل قبل 0.3 درصد افزایش یافته است. نرخ بیکاری جوانان 29-15 ساله نیز حاکی از آن است که 20.4 درصد از جمعیت فعال 29-15 ساله بیکار بودهاند. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری جوانان 29-15 ساله نشان میدهد که این شاخص نیز نسبت به فصل مشابه در سال گذشته 0.1 درصد کاهش یافته و نسبت به فصل قبل تغییری نکرده است.
مطابق جدول اعلامی از سوی معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور، جمعیت فعال در تابستان 1388 به 24 میلیون و 323 هزار نفر رسیده است؛ یعنی در تابستان سال جاری، 21 میلیون و 574 هزار نفر شاغل بودند که از این تعداد، 6 میلیون و 882 هزار نفر در بخش صنعت مشغول به کار بودهاند.
اما آنچه آمار مربوط به نرخ بیکاری را نگرانکننده کرد گزارشی از مرکز آمار بود که درباره نرخ بیکاری در 3 فصل نخستین سال جاری منتشر شد. مرکز آمار ایران در آخرین گزارش خود از افزایش 1.8 درصدی نرخ بیکاری در فصل پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد. نتایج اجرای طرح آمارگیری نیروی کار در هر فصل نشان میدهد که در پاییز 1388 معادل 11.3 درصد از جمعیت فعال کشور (شاغل و بیکار) بیکار بودهاند. برهمین اساس، این شاخص نسبت به پاییز پارسال 1.8 درصد افزایش و نسبت به تابستان 1388 هیچگونه تغییری نداشته است. همچنین نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله منعکس در این گزارش حاکی از آن است که 24.1 درصد از فعالان این گروه سنی در پاییز 1388 بیکار بودهاند که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل 2.6درصد افزایش و نسبت به تابستان سال 88 حدود 1.44 درصد افزایش یافته است. بررسی اشتغال در بخشهای عمده اقتصادی نیز نشان میدهد که در پاییز 1388، بخش خدمات با 48.6 درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخشهای صنعت با 31.6 درصد و کشاورزی با 19.8 درصد قرار دارند. با فرض اینکه جمعیت فعال طی فصل پاییز تا زمستان تغییری نکرده باشد، به این نتیجه خواهیم رسید که تعداد شاغلان در همان سطح 21 میلیون و 574 هزار نفری باقی خواهد ماند، ولی جمعیت شاغل در بخش صنعت به 6 میلیون و 817 هزار نفر تنزل پیدا کرده است.
به گزارش ایلنا، مقایسه رقم 6 میلیون و 817 هزار نفری شاغل در بخش صنعت با رقم 6 میلیون و 608 هزار نفر شاغل بخش صنعت در پایان سال 1385 این نتیجه را مستفاد میکند که طی سالهای 86، 87 و سه فصل نخست سال 1388، تراز شغلی در بخش صنعت (مشاغل ایجاد شده در برابر شغلهای از بین رفته) برابر رقمی معادل 209 هزار شغل خواهد بود. به عبارتی در 33 ماه مورد محاسبه، تراز شغلی صنعت ماهانه عدد ایجاد 6 هزار و 333 شغل را نشان میدهد.
این در حالی است که جهرمی، وزیر پیشین کار ایجاد ماهانه 100 هزار فرصت شغلی را حداقل نیاز کشور میخواند و در برنامه چهارم توسعه ایجاد سالانه 900 هزار فرصت شغلی (ماهانه 75 هزار فرصت شغلی) را هدف برنامه خوانده بود. حال اگر سهم صنعت را همان 31 یا 32 درصد در بحث اشتغال محدود کنیم، آمار نشان میدهد بخش صنعت تنها به حدود 27 درصد از برنامههای خود پایبند بوده که کارشناسان دلایل متعددی از جمله کاهش سرمایهگذاری در این بخش، کاهش صرف اقتصادی در بخش تولید، بدتر شدن سالانه فضای کسب و کار در کشور و... را برای توضیح این ناکامیهای ارائه میکنند.
|
|