وحشت از مرگ در سوریه جدید
Sun 9 03 2025
نوشته‌ی محنّد النجّار، سوزانه کولبل و دنیا رمضان
به نقل از اشپیگل آنلاین
در سوریه خطر یک جنگ داخلی جدید در کمین است: حامیان سابق اسد درگیر نبردهایی با جنگجویان سنی شده‌اند. غیرنظامیان علوی از کشتارهایی گزارش می‌دهند که ظاهراً به قصد انتقام انجام شده است.
وحشت از مرگ در سواحل مدیترانه سوریه
در این روزها، وحشت از مرگ بر سواحل مدیترانه سوریه سایه افکنده است. این منطقه به‌عنوان پایگاه اصلی اقلیت مذهبی علویان شناخته می‌شود. ساکنان آن در گفت‌وگو با اشپیگل از صحنه‌های هولناکی گزارش می‌دهند.
یک زن ۲۴ ساله از روستایی کوچک در نزدیکی جاده فرودگاه در حوالی جَبْله، روایت می‌کند که چگونه جنگجویان خارجی به روستای آنها حمله کرده‌اند. او به همراه خانواده‌اش به مناطق کوهستانی لاذقیه گریخته و سرانجام در روستایی دیگر نزد یک خانواده دوست پناه گرفته است.
صدای اِلی، زنی ۲۵ ساله از بانیاس، نیز آکنده از وحشت است. او که در یک فروشگاه کار می‌کند، از همسایگانی می‌گوید که کشته شده‌اند و از جنگجویانی که خانه‌به‌خانه پیش رفته و هیچ‌کس را زنده نگذاشته‌اند. در شبکه‌های اجتماعی تصاویری از اجساد، از جمله زنان و کودکان، منتشر شده است، اما صحت آنها به‌طور مستقل قابل تأیید نیست.
گروه صلح مدنی در حمص، که پس از سقوط بشار اسد تأسیس شد، شمار قربانیان را بیش از ۷۰۰ نفر برآورد می‌کند.
تنها چند هفته پیش، سوری‌ها بر وحدت خود تأکید می‌کردند.
چه اتفاقی افتاده است؟ تنها چند هفته پیش، زنان و مردان سوری آزادی تازه‌یافته خود را جشن می‌گرفتند و پس از دهه‌ها سرکوب توسط خاندان علوی اسد، بر وحدتشان تأکید داشتند. بشار اسد، دیکتاتور دیرینه سوریه، اوایل دسامبر به روسیه گریخت. اما تنها چند روز پس از حمله‌ی برق‌آسا به رهبری گروه اسلام‌گرای هیئت تحریر الشام (HTS)، اقلیت‌های کشور از اقدامات انتقام‌جویانه هراس داشتند، به‌ویژه علویان که بشار اسد نیز به آنان تعلق دارد. آنان به‌طور کلی به‌عنوان هواداران رژیم اسد شناخته می‌شوند، هرچند که در میان علویان نیز مخالفان رژیم وجود داشته‌اند.
روز پنجشنبه، واحدهای سابق رژیم اسد تشکیل «شورای نظامی برای آزادی سوریه» را اعلام کرده و به نیروهای امنیتی دولت انتقالی جدید حمله کردند. از آن زمان، درگیری‌های مسلحانه بین گروه‌های مختلف شدت گرفته و دیگر گروه‌های سنی به مناطق ساحلی سرازیر شده‌اند. در پی این تحولات، اقدامات انتقام‌جویانه علیه غیرنظامیان علوی صورت گرفت.
هواداران اسد دولت جدید دمشق به رهبری احمد الشراء را فاقد مشروعیت می‌دانند. ناظران به اشپیگل گزارش داده‌اند که این حمله به‌طور سازمان‌یافته و غافلگیرکننده انجام شده و به نظر می‌رسد که پشت آن، سرتیپ سابق، غیاث سلیمان دالا، قرار داشته باشد. او از اعضای لشکر چهارم بدنام بود، یک نیروی نخبه که تحت فرماندهی ماهر اسد، برادر کوچک‌تر بشار اسد، قرار داشت اما در واقع توسط ایران هدایت می‌شد. تهران که یکی از حامیان اصلی اسد به شمار می‌رفت، ظاهراً نمی‌خواهد از دست دادن نفوذ خود را بپذیرد. ناظران بر این باورند که ایران شیعه ممکن است پشت حمله اخیر علیه دولت جدید سنی باشد.
برای رئیس‌جمهور موقت احمد الشراء، این اولین آزمایش بزرگ است. او صدها جنگجو و خودروهای زرهی را به منطقه ساحلی فرستاد. او در سخنرانی‌ای به ملت سوریه هواداران اسد را به تسلیم شدن فراخواند و بر وحدت سوری‌ها تأکید کرد. او گفت که جنگجویان علوی باید قبل از آنکه دیر شود تسلیم شوند. «آنها علیه تمام سوری‌ها قرار گرفتند و خطای غیرقابل بخششی مرتکب شدند. ضربه متقابل آغاز شده است.» شرا اعلام کرد که هر کسی که حملاتی علیه غیرنظامیان انجام دهد، مجازات سنگینی خواهد دید. «ما هیچ قدمی به عقب نخواهیم برداشت»
هنادی زحلوت از سه برادرش می‌گوید که همه آنها کشته شده‌اند
هنادی زحلوت، فعال سوری که در دوران حکومت اسد در زندان بود، اکنون در فرانسه زندگی می‌کند. زحلوت به اشپیگل می‌گوید که مردان مسلح به خانه چندطبقه خانواده‌اش در روستای السنوبار در استان لاذقیه حمله کرده و سه برادرش را با خود بردند. این مردان اعضای گروه «سلطان سلیمان شاه» بودند، یک گروه مورد حمایت ترکیه که توسط یک سردار جنگی بدنام به نام ابو امشه رهبری می‌شود.
زحلوت گزارش می‌دهد که مردان مسلح همچنین مادر ۸۸ ساله‌اش را تهدید کرده و از او سرقت کرده‌اند و تمامی خودروها و موتورسیکلت‌های منطقه را دزدیده‌اند. او می‌افزاید که حالا متوجه شده که سه برادرش کشته شده‌اند. همسایه‌اش اجساد آنها را دیده است.
زحلوت می‌گوید که با نیروهای امنیتی دولت انتقالی تماس گرفته و آنها به او اعتراف کرده‌اند که ابو امشه به تلاش‌های تماس آنها واکنشی نشان نمی‌دهد. این می‌تواند نشانه‌ای باشد که برخی از شبه‌نظامیان سنی بر اساس دستورات دولت دمشق عمل نمی‌کنند.
ابراهیم احمد ۳۵ ساله نیز از ترس و ناامیدی می‌گوید. او که اهل لاذقیه است و در واقع نام دیگری دارد، از ترس انتقام‌جویی‌ها علیه خانواده‌اش از بیان نام واقعی‌اش خودداری می‌کند. او می‌گوید که مخالف رژیم اسد بوده و با امید به روزهای بهتر در 8 دسامبر ۲۰۲۴، زمانی که بشار اسد از کشور فرار کرد، چشم دوخته بود. او در گفت‌وگو با اشپیگل می‌گوید که مدت‌هاست شایعاتی شنیده بود مبنی بر اینکه هواداران اسد در حال برنامه‌ریزی برای ضربه متقابل هستند، اما به آن اعتقادی نداشت. اینکه حالا غیرنظامیان علوی باید بهای این اتفاق را بپردازند، ضربه‌ای سخت است. «من به یک سوریه جدید اعتقاد داشتم، سوریه‌ای که اسلام مدرن و معتدل را در منطقه به نمایش می‌گذارد.» او باور ندارد که دولت جدید بتواند شبه‌نظامیان سنی را به خاطر اقداماتشان محاکمه کند.
فریادهای وحدت در گوش خانواده‌های قربانیان همچون تمسخر به نظر می‌رسد.
وزارت دفاع سوریه روز شنبه اعلام کرد که جاده‌ها به سمت ساحل مسدود خواهد شد تا از وقوع حملات بیشتر جلوگیری شود. طبق گزارش خبرگزاری رسمی سانا، وزارت دفاع همچنین از ایجاد کمیته اضطراری برای ارجاع جنگجویان سنی که دستورات را نقض کرده‌اند به دادگاه نظامی خبر داد.
در پایان هفته، رهبران مذهبی و مدنی اقلیت علوی در لاذقیه نیز به تحولات اخیر واکنش نشان دادند. آنها خواستار آن شدند که مجرمان از هر طرف به محاکمه کشیده شوند و تنها نهادهای دولتی اجازه داشته باشند که سلاح در اختیار داشته باشند. همچنین، آنها سخنرانی احمد الشراء را ستودند. شرا تنها در اواسط فوریه برای اولین بار از زمان آغاز به کارش به لاذقیه سفر کرده بود و مورد استقبال جمعیت زیادی قرار گرفته بود.
با این حال، بسیاری از فعالان حقوق بشر ماه‌هاست که از دولت انتقالی خواسته‌اند تا جنایتکاران رژیم اسد را به محاکمه بکشاند. فریادهای وحدت و شروعی دوباره در گوش خانواده‌های قربانیان همچون تمسخر به نظر می‌رسد، آنها خواستار بررسی و عدالت هستند. فعال حقوق بشر سوری، عمر الشوگره، پس از حوادث اخیر گفت: «ما نمی‌توانیم در امنیت زندگی کنیم، وقتی که جنایتکاران در میان ما هستند.» او افزود که همزمان، به‌عنوان جامعه، دولت و ارتش، مسئولیتی داریم که از ایجاد همان نفرت فرقه‌ای که زمانی علیه خودمان هدایت می‌شد، جلوگیری کنیم.
روزهای آینده نشان خواهند داد که آیا سوریه جدید قادر است تاریخ را به طور کامل پشت سر بگذارد یا اینکه باز هم از آن پیروی خواهد کر
|
|