افزایش خشونت علیه پزشکان و کادر درمان در ایران و لزوم اقدامات فوری
Sat 16 11 2024
داوید پارسیان
قتل یک پزشک متخصص قلب در یاسوج (دکتر مسعود داوودی) موجی از شوک و اندوه را در جامعه پزشکی ایران به‌همراه داشته است. این حادثه ناگوار بار دیگر بر مخاطرات و چالش‌هایی که کادر درمان با آن مواجه هستند، تأکید می‌کند. پزشکان و پرستاران در محیط‌های بیمارستانی با استرس بالا، فشارهای کاری شدید و گاه با خشونت‌های کلامی و فیزیکی روبه‌رو هستند.
این حادثه نگرانی‌ها را در میان جامعه پزشکی افزایش داده و خواسته‌های مکرری برای ایجاد امنیت بیشتر در محیط‌های درمانی به همراه داشته است. پزشکان و فعالان حوزه سلامت بر این باورند که اقدامات پیشگیرانه، تقویت امنیت بیمارستان‌ها و ایجاد قوانین بازدارنده برای مقابله با خشونت علیه کادر درمان باید به‌عنوان اولویت‌های اساسی در دستور کار دولت قرار گیرد.
خشونت علیه پزشکان و کادر درمان در ایران به عنوان یک معضل جدی مطرح شده و این روند به ویژه در دوران همه‌گیری کرونا شدت بیشتری یافته است. بر اساس مشاهدات، بسیاری از پزشکان و پرستاران در محیط کار با انواع خشونت کلامی و فیزیکی مواجه هستند که این وضعیت بر کیفیت خدمات درمانی و سلامت عمومی تأثیر منفی می‌گذارد.
آمار و ابعاد خشونت علیه کادر درمان
خشونت علیه کادر درمان، پدیده‌ای جهانی است که عواقب روانی، اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای دارد. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، تا ۴۰ درصد از کادر درمان در کشورهای مختلف، در دوره کاری خود نوعی از خشونت را تجربه می‌کنند. در ایران، با توجه به عدم ارائه آمار شفاف، مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که پزشکان و پرستاران به ویژه در شرایط بحرانی مانند دوران شیوع کرونا، بیش از پیش با خشونت مواجه شده‌اند. این خشونت‌ها شامل حملات لفظی و حتی فیزیکی از سوی بیماران یا همراهان آنها بوده است.
تحلیل علل بروز خشونت
دلایل متعددی برای افزایش خشونت علیه کادر درمان در ایران وجود دارد:
1) عوامل فرهنگی و اجتماعی - عدم وجود فرهنگ تقدیر و احترام کافی به کادر درمان و عدم آگاهی عمومی نسبت به محدودیت‌ها و وظایف پزشکان از عوامل زمینه‌ساز برخوردهای خشن است.
2) عوامل اقتصادی - مشکلات مالی و فشارهای اقتصادی بر بیماران و همراهان آنها باعث افزایش تنش‌ها می‌شود و در مواقعی که هزینه‌های درمانی بالا باشد، کادر درمان را به عنوان مقصر می‌دانند.
3) استرس‌های ناشی از بحران‌ها - شرایط بحرانی مانند همه‌گیری کرونا، میزان استرس بر بیماران و کادر درمان را افزایش داده و موجب خشونت‌های کلامی و فیزیکی می‌شود.
پیامدهای خشونت بر کادر درمان
خشونت علیه کادر درمان پیامدهای جدی به همراه دارد:
1) تأثیرات روانی - پزشکان و پرستاران با تجربه خشونت دچار استرس و اضطراب می‌شوند که می‌تواند به کاهش انگیزه و فرسودگی شغلی منجر شود.
2) کاهش کیفیت خدمات - خشونت موجب می‌شود کادر درمان در انجام وظایف خود دچار تردید شوند و نتوانند بهترین خدمات را ارائه دهند.
3) هزینه‌های اقتصادی - خشونت علیه پزشکان منجر به افزایش هزینه‌های درمانی می‌شود، زیرا باید منابع بیشتری برای حفاظت از کادر درمان اختصاص یابد.
راهکارها و پیشنهادات
برای کاهش خشونت علیه کادر درمان در ایران، تجربیات جهانی و اقدامات عملی زیر توصیه می‌شود:
1) وضع قوانین حمایتی - ایجاد قوانینی که مجازات‌های سنگینی برای افرادی که به کادر درمان خشونت می‌کنند، در نظر بگیرد.
2) آموزش مهارت‌های مدیریت بحران - کادر درمان باید با مهارت‌های ارتباطی و مدیریت بحران آشنا شوند تا بتوانند در مواقع بحرانی شرایط را به نحو مؤثرتری کنترل کنند.
3) ایجاد واحدهای پشتیبانی روانی - ایجاد واحدهایی برای ارائه مشاوره روانی به کادر درمان ضروری است تا اثرات روانی خشونت کاهش یابد.
4) فرهنگ‌سازی و آگاهی‌بخشی عمومی - از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی می‌توان فرهنگ تقدیر و احترام به کادر درمان را ترویج داد.
افزایش خشونت همراهان بیماران علیه کادر درمان
در برخی از استان‌ها، شاهد موارد خشونت‌های فیزیکی و کلامی علیه پرستاران و پزشکان بوده‌ایم. گزارش‌های متعدد حاکی از حمله همراهان بیماران به پرسنل اورژانس و سایر بخش‌های بیمارستان‌هاست. این موارد به دلیل نبود نیروی انسانی کافی در بخش‌های اورژانس و فشار بر پرستاران و پزشکان رخ می‌دهد.
نیاز به زیرساخت‌های مناسب و حضور پلیس در مراکز درمانی
رئیس سازمان نظام پرستاری تأکید کرده است که در برخی استان‌ها نیاز به حضور پلیس در اورژانس بیمارستان‌ها وجود دارد. با توجه به افزایش خشونت، تأمین زیرساخت‌های انسانی و امنیتی در بیمارستان‌ها ضروری است. این زیرساخت‌ها می‌تواند شامل افزایش تعداد پرستاران و ایجاد فضای امن‌تر برای کادر درمان باشد.
جمع‌بندی و درخواست‌ها
با توجه به شرایط فعلی، لازم است که نهادهای مسئول به فوریت اقداماتی را برای حفاظت از کادر درمان انجام دهند. موارد زیر به عنوان مطالبات اصلی مطرح می‌شود:
* تدوین و اجرای قوانین حمایتی قوی برای محافظت از کادر درمان
* فراهم کردن آموزش‌های لازم در خصوص مدیریت بحران و مهارت‌های ارتباطی
* تأمین نیروی انسانی کافی و بهبود زیرساخت‌های بیمارستانی
توجه مبرم به وضعیت معیشتی و تأمین رفاه اقتصادی پرسنل و کادر درمان در سطح کشور
این نوشته با هدف جلب توجه مقامات و مردم به معضل خشونت علیه کادر درمان و لزوم اقدامات فوری برای کاهش این بحران ارائه شده است.
David Parsian - Wien/Austria – Nov. 2024
|
|
