عصر نو
www.asre-nou.net

اجلاس رهبران کشورهای اسلامی در ریاض

بن‌سلمان از جامعه جهانی خواست اسرائیل را ملزم به رعایت حاکمیت ایران کند


Mon 11 11 2024



بی‌بی‌سی: رهبران کشورهای اسلامی برای یک نشست اضطراری در عربستان سعودی گردهم‌ آمده‌اند تا در مورد جنگ غزه و لبنان گفتگو کنند. رهبران شرکت‌کننده در این اجلاس خواهان پایان فوری عملیات نظامی اسرائیل علیه حماس و حزب‌الله لبنان هستند. در همین حال پیش‌بینی می‌شود که نشست ریاض در سایه انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوی آمریکا قرار بگیرد که از اسرائیل قاطعانه حمایت می‌کند و احتمال می‌رود موضع سرسختانه‌تری علیه ایران اتخاذ کند.

در سخنرانی افتتاح این نشست، محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، خواهان آتش‌بس فوری در غزه و لبنان شد.

ولیعهد عربستان در باره ایران گفت: «ما از جامعه جهانی می‌خواهیم با توقف فوری حملات اسرائیل به برادرانمان در فلسطین و لبنان، به مسئولیت خود در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی عمل کنند و اسرائیل را ملزم کنند به حاکمیت جمهوری اسلامی ایران احترام بگذارد و از حمله به قلمروش خودداری کند.»

تحلیلگران این اظهارات محمد بن‌سلمان را تازه‌ترین نشانه بهبود روابط بین ریاض و تهران دانستند که مدت‌ها رقیب منطقه‌ای بودند.

نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان، هم در این اجلاس از جامعه جهانی خواست از دولت این کشور حمایت کنند، نه گروه‌ها و دسته‌های فعال در این کشور. او همچنین در کنایه‌ای تلویحی به ایران، از کشورها خواست دخالت در امور داخلی لبنان را متوقف کنند.

آقای میقاتی گفت: «کشورها نباید در امور داخلی ما با حمایت از این یا آن گروه دخالت کنند، و باید در عوض از لبنان به عنوان یک کشور و کلیت حمایت کنند.»

رهبران کشورهای عربی و اسلامی از جمله محمود عباس، رئیس تشکیلات فلسطینی، تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، بولا احمد تینوبو، رئیس‌جمهور نیجریه، و محمدشیاع سودانی، نخست‌وزیر عراق، از حاضران در این اجلاس هستند.

بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، به دیگر رهبران کشورهای عربی و مسلمان در نشست اضطراری سازمان کشورهای اسلامی در عربستان سعودی پیوست.

خبرنگار بی‌بی‌سی در ریاض می‌گوید در حالیکه ایالات متحده نقش کمتری در خاورمیانه ایفا می‌کند و عربستان سعودی و ایران اختلافات گذشته را کنار گذاشته‌اند، حضور رهبر سوریه نشان‌دهنده تغییرات قابل‌توجهی در این منطقه است.

به گزارش سانا، خبرگزاری دولتی سوریه، بشار اسد، رئیس‌جمهور آن کشور در سخنرانی خود تاکید کرد که «اکنون اولویت توقف کشتار و نسل‌کشی و پاکسازی قومی توسط رژیم صهیونیستی و تلاش برای احیای حقوق مشروع مردم فلسطین است.»

براساس این گزارش، آقای اسد گفت: «ما با یک کشور به معنای حقوقی آن سر و کار نداریم، بلکه با یک نهاد استعماری غیرقانونی سروکار داریم. ما با مردمی به معنای متمدنانه آن سر و کار نداریم، بلکه با گروهی از شهرک‌نشینان سر و کار داریم که به وحشی‌گری نزدیک‌تر هستند تا به انسانیت.»

به گزارش خبرگزاری رسمی عربستان، حسین ابراهیم طه،‌ دبیرکل سازمان همکاری اسلامی، برگزاری اجلاس فوق‌العاده عربی و اسلامی را با توجه به «تداوم تجاوزات رژیم اشغالگر» به اراضی فلسطینی و محاصره و کوچ‌ اجباری اهالی غزه، مهم توصیف کرد.

او در سخنرانی خود در نشست مقدماتی این اجلاس در باره «پیامدهای وخیم» اقدامات اسرائیل علیه آژانس پناهندگان فلسطینی سازمان ملل (اونروا) هشدار داد و نقش این نهاد را در ارائه خدمات اساسی به آوارگان فلسطینی حیاتی دانست.

بنابر گزارش خبرگزاری عربستان، آقای ابراهیم طه همچنین بر لزوم افزایش تلاش‌های فردی و جهانی برای جلوگیری از «تدوام جنایات رژیم اشغالگر» علیه فلسطینی‌ها و منع گسترش دامنه جنگ در منطقه تاکید کرد.

به گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور آن کشور، در این نشست اعلام آمادگی کرد که تمامی پیشنهادات «ملموس و واقع‌بینانه» را به اجرا گذارد که باعث شود «دولت نتانیاهو درک کند که اشغال سرزمین‌های فلسطین هزینه دارد».

به گفته آقای اردوغان، «در حالی که تعداد انگشت‌شماری از کشورهای غربی همه گونه از اسرائیل حمایت می‌کنند، ناتوانی کشورهای مسلمان در نشان دادن واکنش باعث شده است تا وضعیت به این نقطه برسد.»

در این اجلاس، آقای اردوغان را هاکان فیدان، وزیر امور خارجه و آکیف چاغاتای قلیچ، مشاور ارشد سیاست خارجی و امنیت رئیس‌جمهور ترکیه همراهی می‌کنند.

شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، هم در راس هیئتی بلندپایه در این نشست حاضر شده است. گزارش‌ها حاکی است که آقای شریف از ایجاد «کشور مستقل فلسطین» در محدوده مرزهای ۴ ژوئن ۱۹۶۷ حمایت می‌کند.

در پنجم ژوئن ۱۹۶۷ (۱۵ خرداد ۱۳۴۶)، اسرائیل در یک عملیات نظامی هماهنگ و گسترده با مصر و اردن و سوریه وارد جنگ شد. اسرائیل این حمله را یک اقدام پیشگیرانه در قبال تحریکات نظامی همسایگانش خواند. این درگیری شش روز طول کشید و به نبرد شش روزه مشهور شد.

در این نبرد، اسرائیل کنترل کرانه باختری رود اردن و شرق بیت‌المقدس را از اردن، صحرای سینا را از مصر، و بلندی‌های جولان را هم از سوریه گرفت.

عارف خواهان برگزاری «همه‌پرسی» در میان فلسطینی‌ها شد

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور ایران، که برای شرکت در دومین نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب به عربستان سعودی سفر کرده است در ابتدای سخنانش در این اجلاس از «اقدام شایسته» دولت عربستان سعودی برای برگزاری این «نشست مهم در شرایط حساس منطقه» قدردانی کرد.

او همچنین راهکار پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران را برگزاری یک «همه‌پرسی در میان تمامی فلسطینیان» دانست و گفت: «به نظر می‌رسد کماکان این تنها راهکار دموکراتیک حل و فصل دائمی موضوع فلسطین و بازگرداندن حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین باشد.»

آقای عارف در ادامه این سخنان، «ساز و کارهای سازمان ملل متحد و شورای امنیت را به واسطه حمایت تمام‌عیار و بی قید و شرط آمریکا و چند دولت غربی از رژیم اشغالگر، ناتوان از پایان دادن به نسل‌کشی فلسطینیان و کشتار وسیع مردم لبنان دانست.»

معاون اول رئیس جمهور ایران همچنین ترور رهبران حماس و حزب‌الله لبنان از سوی اسرائیل را «تروریسم سازمان‌یافته» توصیف کرد و گفت: «عملیاتی که با عبارت فریبنده قتل هدفمند مفهوم‌سازی می‌شود و طی آن نخبگان فلسطینی و رهبران دیگر کشورهای منطقه یک به یک یا دسته‌جمعی کشته می‌شوند، چیزی جز بی‌قانونی و تروریسم سازمان یافته نیست.»

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، به دلیل «مسائل اجرایی» در این نشست شرکت نکرده است. خبرگزاری دولتی ایرنا گفت که مسعود پزشکیان در تماس تلفنی با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، مسائل اجرایی را دلیل شرکت نکردن در این اجلاس ذکر کرده است.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، روز یکشنبه برای شرکت در جلسه وزیران خارجه کشورهای عربی و اسلامی به ریاض سفر کرده بود، نشستی که برای آماده‌سازی حضور سران بیش از ۵۰ کشور اسلامی و عربی برگزار شد.

آقای عارف پیش از عزیمت به عربستان گفت: «به دنبال توقف جنگ، امدادرسانی به آوارگان، ‌و برقراری آتش‌بس در فلسطین و لبنان هستیم.»

به گزارش خبرگزاری ایرنا، نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی به پیشنهاد ایران و تلاش‌های آقای عراقچی تشکیل شده است.

تحولات غزه و لبنان و احتمال تنش بیشتر میان اسرائیل و ایران، و موضع این کشورها از جمله محورهای گفتگوی وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه او به کشورهای منطقه بود.