عصر نو
www.asre-nou.net

تشیع سیاسی،از جبل عامل تا حشدالشعبی


Fri 26 04 2019

یدالله بلدی

yadollah-baladi02.jpg
درروزهای فاجعه سیل ویرانگر که چندین استان کشوررا دربرگرفت، درحین اخبارویرانیها وبیخانمانیهای هموطنان سیل زده، اخبارورود سپاه حشدالشعبی وگروه وابسته اش" النجبا" به خوزستان وسپاه فاطمیون به لرستان خشم ونگرانی مردم خوزستان ولرستان را برانگیخت وبه حضور این مهمانان ناخوانده در خاک وطن اعتراض کردند.، حضور سپاه حشد الشعبی درخوزستان وفاطمیون در لرستان نشانگر این واقعیت است که این دوسپاه ودیگر نیروهای مسلح شیعی منطقه تخت نفوذ وتسلط سپاه قدس قراردارند، ورود این سپاهیان بیگانه با دستاویز یاری به سیل زدگان به ایران بدون شک بافرمان سپاه قدس بوده است همچنین حضور آنان درایران نشانه قدرت نمائی سپاه پاسداران واثبات این دیدگاه است که اتکای سپاه پاسداران نه به مردم ایران بلکه به نیروهای مسلح شیعی تحت تسلط خود در منطقه است، چنلنکه غضنفر آبادی ریاست دادگاههای انقلاب تهران اعلام کرد "اگر ما انقلاب را یاری نکنیم حشد الشعبی عراق، فاطمیون افغانی ، زینبیون پاکستان وحوثی های یمن خواهند آمد وانقلاب مارایاری خواهند کرد
سپاه حشد الشعبی که از اتحاد چندین گروه شبه نظامی شیعه پدید آمده است با سازماندهی وحمایت سپاه قدس وفتوای آیت اله سیستانی بزرگترین مرجع شیعیان عراق درسال2014 تشکیل شد.
پدید آمدن جریانات بنیاد گرای اسلامی با کارنامه انسان ستیز وشقاوت بار داعش ، القاعده ،طالیان، حشد الشعبی وبو کوحرام ورهبران قسی القلبی مانند بن لادن، الظواهری ، ملاعمروابوبکربغدادی هرچند ریشه درباورها وآموزه های اسلام دارد اما عوامل دیگری نیز این گونه جریانات را بر مردم کشورهای اسلامی تحمیل کرده است.
عوامل پدید آمدن اسلام بنیاد گرا.
الف: شکست ناسیونالیسم عربی: گرایشات ناسیونالیسم درجهان عرب در زمان بقدرت رسیدن افسران ارتش مصر برهبری جمال عبد الناصروارد مرحله نوینی شد ، پیروزی مصر در جنگ کانال سوئز که منجر به ملی شدن کانال سوئزگردید غرور ملی را در کشورهای عربی اعتلا بخشید وناسیونالیسم درجهان باوج رسید وجمال عبد الناصر به قهرمان ملی ومحبوبترین رهبر جهان عرب تبدیل شد ولقب "بطل الوحده العربیه ". یعنی قهرمان وحدت عرب را از ملیونها عرب دریافت کرد ، ناصر بارها عنوان کرده بود که زنده یاد مصدق الهام بخش او درملی کردن کانل سوئز بوده است، موج ناسیونالیسم درجهان عرب دیری نپایید که با شکست مصر در جنگ 6 روزه با اسرائیل درسال1967 ودر گثشت ناصر دچار افول شد ، اخوان المسلمین نیرومند ترین جریان مذهبی مصر پس از سوقصد بجان ناصر منحل شد ، اما اسلام گرایان وابسته به اخوان المسلمین مخفیانه فعالیت داشتند وجامع الازهر بزرگترین مرکز آموزش تعالیم دینی جهان اسلام همچنان فعال بود وهزاران جوان داوطلب فراگیری تعالیم دینی را آموزش میدادو از مقبولیت برجسته ای درکشورهای اسلامی برخورداربود وفارغ التحصیلان آن اکثرا وابسته به اخوان المسلمین بودنداز چنانکه پس ازجنبش بهارعربی وبرگزاری انتخابات درمصر محمد مرسی عضو برجسته اخوان المسلمین به ریاست جمهوری انتخاب شد.
ب: شکست بعثیسم، بنیانگزار حزب بعث در جهان عرب میشل افلق مسیحی اهل سوریه بود که اساسنامه واهداف وخط مشی این حزب را درسال1947 تدوین کرد، آرمان حزب بعث برپایه های ناسیونالیسم عربی وسوسیالیسم استواربود، این حزب فقط در دوکشور سوریه وعراق بقدرت رسید، حافظ اسد وصدام حسین رهبران حرب بعث بودند که بشدت با یکدیگر اختلاف داشتند ومیشل افلق که به صدام تمایل بیشتری داشت به عراق پناهنده شد ، احزاب بعث درهرد وکشور با مشت آهنین برمردم حکومت میکرد ندوکمونیستها ، کردها ومسلمانا ن بنیاد گرا را بشدت سرکوب کردند، این حزب نه تنها در دیگر کشورهای عرب پایگاهی نداشت بلکه درکشورهای عراق وسوریه نیز فاقد پایکاه مردمی بود، پس از سقوط صدام وجنگ داخلی سوریه حزب بعث نیز اعتبار خودرا از دست داد اما درسالهای حکومت بعثیان اسلام بنیاد گرا همچنان درجذب جوانان بویژه شیعیان موفق بود ، درزمان حمله عراق به کویت ودخالت امریکا شیعیان دست یشورش زدند امابشدت سرکوب شدند این شورش نشانگر سازماندهی مخفیانه شیعیان بود
ج: حمایت همه جانبه امریکا از تجاوزات اسرائیل از آغاز تاسیس اسرائیل تاکنون امریکا وکشورهای غربی ازسیاستهای تجاوزاکارانه وپایمال کردن حقوق مردم فلسطین توسط اسرائیل پشتیبانی کرده اند وامریکا تمام قطع نامه های محکومیت اسرائیل را در شورای امنیت وتو کرده است، یکی از دلایل رشد اسلام بنیاد گرا حمایت بی حد وحصر امریکا از اسرائیل است.
د: تقویت نیروهای بنیاد گرای اسلامی از سوی امریکاواسرائیل، دولت امریکا از سرکوب مردم فلسطین توسط اسرائیل وهمچنین از دیکتاتورها درجهان اسلام حمایت میکنداما براساس منافع خود در بعصی مناطق ودر برخی برهه ها بنیاد گرایان اسلامی را تقویت میکند یا به ایجاد آن یاری میرساند ، دردهه هشتاد که احزاب مارکسیستی برافغانستان حکومت میکردند به تقویت نیروهای واپسگرای مجاهدین افغانی پرداخت البته دلارهای نفتی عربستان وژنرالهای فاسد وتبهکار پاکستان هم در بقدرت رسیدن مجاهدین نقش داشتند، خانم کلینتون وزیر خارجه دولت اوبا ما اعتراقف کرد که "داعش را ما بوجود آوردیم" اسرائیل نیز درایجاد دو جریان حماس وجهاد اسلامی نقش داشت هدف امریکا واسرا ئیل از تقویت وایجاد جریانات اسلام گرا تقابل با نیروهای چپ گرا وملی وایجاد تشنج واختلاف در منطقه خاورمیانه است .
افزون برعوامل ذکرشده ودیگر عوامل تاثیر گذار که باعث تقویت جنبشهای اسلامی شدند ، وقوع انقلاب اسلامی درایران وفعالیتهای آن برای ایجاد نیروهای مسلح شیعی درمنطقه موجب گسترش سازمانهای مسلح شیعی شد، در آغاز انقلاب یکی از اهداف رژیم نوپا صدودرانقلاب به دیگرکشورهای اسلامی وتقویت جنبشهای اسلامی بود وبهمین مناسبت کنفرانسهایی را باشرکت نهضتهای اسلامی ترتیب میداد که ریاست ان با محمد منتظری ومهدی هاشمی بودوبا ایجاد موسسه" دارالتقریب اسلامی" ودعوت از یاسر عرفات که درجهان اسلام مقبولیت داشت وهمچنین ایجاد فرستنده های تلویزیونی بزبانهای گوناگون تلاش میکر د که مسلمانان را بسوی خود جلب کند اما انقلاب اسلامی بعلت اینکه اکثریت مسلمانن پیرو مذهب تسنن هستند نتوانست درمیان مسلمانان غیر شیعی پایگاهی ایجاد کند اما باحمایت مالی موفق شد گروههای مسلح شیعی را سازماندهی کند.
اولین ومهمترین پایگاه جمهوری اسلامی درمیان شیعیان جنوب لبنان بود زیرا این منطقه با شیعیان ایران پیوندی دیرینه داشتند، پیوند میان شیعیان ایران ولبنان از زمان صفویه آغاز میگردد، دولتهای صفویه که با دولت عثمانی ستیز ودشمنی داشتند برای تهییج وبسیج مردم برعلیه دولت عثمانی که پیروان مذهب تسنن بودند درصدد تقویت باورهای شیعی بر آمدند وچون با کمبود مبلغ وواعظ روبرو بوند ازاینرو عده ای از ملایان شیعه ساکن جبل عامل لبنان را بایران دعوت کردند و واین عده به ترویج عقاید شیعی وذم مذهب سنی پرداختند.
دردهه های 50 و60 میلادی کشور لبنان از دولت مرکزی توانمندی برخوردار نبود ازاینرو قدرتهای جهانی ومنطقه ای تلاش میکردند تا دراین کشور نفوذ کرده و پایگاهی برای منافع خودایجاد کنند ، حوزه های دینی درایران نیز برای سازماندهی شیعیان جنوب لبنان امام موسی صدر را که دارای نیاکان لبنانی بود درسال 1338به لبنان اعزام داشتند ، رژیم شاه نیز از فرصت استفاده کرده وامام موسی صدررا موردحمایت قرار داد د امام موسی صدر با هزینه رژیم درجنوب لبنان چندین مدرسه وبیمارستان ساخت ودر کارهای عمرانی نیز خدماتی انجام دادو همچنین سازمان "حرکت المحرومین "را ایجاد کرد که بازوی نظامی آن" امل "نام داشت، در اواخر دهه 40 واوایل دهه 50 "منصور قدر" سفیر ایران در کشورهای اردن ، سوریه ولبنان که افسر ساواک بود بعلت حمایت اما م موسی صدر ازجنبش فلسطین وهمکاری باچمران وقطب زاده دچار اختلاف شد وکمک های مالی رژیم به امام موسی صدر قطع شد.
پس از انقلاب عده ای از رهبران جمهوری اسلامی که با جنبش امل ارتباط داشتند ارتباط خودرادرتمام عرصه هابااین جنبش گسترش دادند ، بیشتر اعضای امل درسال 1982 حزب اله را پایه ریزی کردند واین حزب که توسط سپاه پاسداران سازماندهی شد از کمک های مالی وتسلیحاتی رژیم بهره مند شد واعضای ان که در ایران آموزش دیده بودند به سلاح مدرن وموشک مجهز شدند، حزب اله با داشتن 50 هزار عضو مسلح بیکی از نیرومند ترین ارتشهای غیر دولتی منطقه تبدیل شد. حشدالشعبی که از ترکیب چندین گروه شبه نظامی شیعه پدید آمده است بافتوای آیت اله سیستانی بزرگترین مرجع تقلید شیعیان عراق وبا سازماندهی وحمایت مالی سپاه قدس با100هزار عصو مسلح بازوی سپاه قدس درعراق است، اعضای حشد الشعبی درجنگ علیه داعش شرکت داشتند ودر زمان همه پرسی اقلیم کردستان درشهر کرکوک به کشتار وآزار واذیت کردهایی که خواهان استقلال بودند دست زدند وخانه ها ی آنانرا باتش کشیدند وبر سر درادارات تصاویر خمینی وخامنه ای را نصب کردند، حشد الشعبی در برخوردبا دشنمنان در بیرحمی وشقاوت با داعشیان تفاوتی ندارد.
درکشورهایی که اکثریت آنرا مسلمانان تشکسل میدهند بعلت سرکوب احزاب ونیروهای چپ و مترقی، سازمانهای آرمانخواه امکان فعالیت نداشتند، اماسازمانهای اسلامی برآمد کردند ، در فلسطین دهها سازمان با اندیشه های مارکسیستی درحال مبارزه بودند وسازمانهایی با گرایشات اسلامی فعالیت نداشتند اما اکنون غیر از سازمان آزادیبحش فلسیطن دوسازمان حماس وجهاد اسلامی که هردو اسلام گرا هسنتد درفلسطین حضور دارند ودررای گیریها بالا ترین آرا را بدست میاورند.
بقا، تضعیف ، ادغام یاانحلال حشدالشعبی ، فاطمیون ، زینبیون وحوثی های یمن بستگی به سیرتحولات منطقه ودخالت قدرتهای بزرگ واعتلای جنبشهای دموکراسی خواه ، عالتخواه وسکولار درمنطقه دارد وبیش ازهمه به وضعیت سیاسی واقتصادی جمهوری اسلامی که آفریننده این سپاهیان مزدوراست بستگی دارد اما درشرایط خیزش مردم برای آزادی، این جریانات گوش بفرمان سپاه مسلمادرسرکوب مردم شرکت خواهند کرد