پیام روز جهانی تئاتر ۲۰۱۶

ترجمه ناصر رحمانی نژاد
Tue 29 03 2016

پیام روز جهانی تئاتر ۲۰۱۶

پیام روز جهانی تئاتر امسال توسط کارگردان و استاد تئاتر روس آناتولی واسیلیف ایراد شد. واسیلیف یکی از کارگردان های برجسته و بنیانگذار مدرسه تئاتر و هنرهای دراماتیک مسکو است. او را بزرگترین کارگردان نسل خود دانسته اند.
برای اطلاعات بیشتر به این لینک مراجعه کنید:http://www.world-theatre-day.org/author_2016_en.html

آناتولی واسیلیف
ترجمه ناصر رحمانی نژاد

آیا ما به تئاتر نیاز داریم؟

این سوالی است که هزاران حرفه ای نومید شده در عرصه تئاتر و میلیون ها مردم عادی که از تئاتر خسته شده اند، از خود می پرسند.
برای چه به تئاتر احتیاج داریم؟
آن هم در سال هایی که صحنه اهمیت خود را از دست داده است، هنگامی که با میدان های شهر و زمین های دولتی، مکان هایی که در آن تراژدی اصیل زندگی واقعی بازی می شود، مقایسه می کنیم.

تئاتر برای ما چیست؟
سرسراها و بالکن های آب طلا کاری شده سالن های تئاتر، صندلی های مخملی، پشت صحنه های کثیف، صدای پالایش یافته بازیگران - یا برعکس، چیزی که ظاهراَ متفاوت بنظر می آید: تئاترهای جعبه ای، با لکه های خون و گل، با یک مشت اندام های عریان عصیان زده در داخل آن.

تئاتر چه می تواند به ما بگوید؟
همه چیز!
تئاتر می تواند درباره همه چیز به ما بگوید.
خدا چگونه در بهشت مسکن کرد، و زندانیان چگونه با رنج خود در غارهای زیرزمینی به فراموشی سپرده می شوند و شور انسانی چگونه می تواند ما را تعالی ببخشد، و عشق چگونه می تواند ویران کند، و چگونه هیچ کس در این جهان به آدم خوب نیاز ندارد، و فریب چگونه حکم می راند، و مردم چگونه در آپارتمانها زندگی می کنند در حالی که کودکان در کمپ های پناهندگان می پژمرند، و این کودکان چگونه مجبور می شوند به بیابان برگردند، و ما چگونه هر روزه ناگزیر می شویم از دلبندان خود جدا شویم، - تئاتر می تواند همه چیز بگوید.

تئاتر همیشه بوده و برای همیشه خواهد ماند.

و اکنون، بویژه در این پنجاه یا هفتاد سال گذشته، بودنش ضروری است. زیرا اگر به عرصه هنرها نگاهی بیاندازید، بلافاصله می توانید متوجه شوید که تنها تئاتر است که چیزی به ما می دهد - کلامی از دهانی به دهانی، نگاهی از چشمی به چشمی، حرکتی از دستی به دستی، و از بدنی به بدنی. تئاتر به هیچ میانجی یی برای ارتباط بین انسانها احتیاج ندارد - تئاتر از شفاف ترین ویژگی روشنایی تشکیل شده، نه به جنوب متعلق است، نه به شمال، نه به شرق، و نه به غرب - آه نه، تئاتر خود گوهر روشنایی است، از چهار سوی جهان پرتو می افکند، و به وسیله هر آدمی، خواه دشمن خواه دوست، بلافاصله قابل تشخیص است.

و ما به تئاتری نیاز داریم که همواره متفاوت بماند، به انواع تئاترهای متفاوت.

با وجود این، من فکر می کنم که در میان انواع فرم ها و شکل های ممکن تئاتر، ثابت شده که شکل های ابتدایی تئاتر عموماَ مورد تقاضاست. شکل های آیینی تئاتر نباید به طور تصنعی در برابر شکل های تئاتر ملل «متمدن» قرار داده شود. حالا که فرهنگ سکولار بیش از پیش تضعیف گردیده، باصطلاح «اطلاعات فرهنگی» تدریجاَ نهادهای ساده را کنار زده و جانشین آنها شده، این امید همچنین وجود دارد که نهایتاَ روزی به آن دست یافت.

اما من می توانم اکنون به روشنی ببینم که: تئاتر درهایش را تماماَ می گشاید. ورود آزاد برای همه و هر کس. کامپیوتر و این ابزارها گورشان را گم کنند - فقط به تئاتر بروید، تمام ردیف ها و صندلی ها را در سالن ها اشغال کنید، به کلمات گوش دهید و به تصویرهای زنده نگاه کنید! - این تئاتر است در برابر شما، از آن غافل نشوید و فرصت شرکت در آن را از دست ندهید - شاید این با ارزش ترین فرصتی است که ما در زندگی تهی و شتابنده خود با هم سهیم می شویم.

ما به همه انواع تئاترها نیاز داریم.

تنها یک نوع تئاتر است که مسلماَ هیچ کس به آن نیاز ندارد - منظورم تئاتر بازی های سیاسی است، تئاتر «تله موش های» سیاسی، تئاتر سیاستمداران، تئاتر عبث سیاست. آنچه مسلماَ ما نیاز نداریم، تئاتر ترور روزانه است - چه فردی و چه جمعی. آنچه ما بدان نیاز نداریم، تئاتر اجساد و خون بر کف خیابان ها و میدان های پایتخت ها یا شهرستان ها است، تئاتر درگیری های ساختگی و عمدی میان مذاهب و گروه های قومی…