آغاز ِپایان تحریم‌ها
یک گام تا بسته‌شدن پرونده ١٢ ساله
Sat 17 10 2015
یک گام تا بسته‌شدن پرونده ١٢ ساله
آغاز ِپایان تحریم‌ها
شرق: با جدیدترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فقط یک گام تا بسته‌شدن پرونده ١٢ساله هسته‌ای ایران فاصله داریم. عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام، پیرو گزارش آژانس، با اشاره به آغاز تدوین گزارش مدیرکل آژانس به‌عنوان ارزیابی نهایی این نهاد از «پیامدی» (مطالعات ادعایی) و ارائه آن به شورای حکام گفت: «پس از آن شورای حکام گزارش را بررسی می‌کند و طبق برجام، کشورهای ١+٥ پیش‌نویس قطع‌نامه را با هدف بستن پرونده پیامدی به شورای حکام ارائه می‌دهند. به‌این‌ترتیب ما یک گام تا خاتمه‌یافتن و بسته‌شدن پرونده پیامدی فاصله داریم؛ پرونده‌ای که ١٢ سال کشور را درگیر خود کرده بود، به چالشی میان ایران و آژانس و کشورهای غربی تبدیل شده بود، بهانه‌ای برای اتهام‌زنی به ایران شد، توجیهی برای تحریمهای ایران بود و در مجموع پایه‌ای شده بود برای بحران ساختگی هسته‌ای». آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده است ایران تاکنون به همه اقداماتی که متعهد شده بود برای رفع ابهام از برخی جنبه‌های برنامه هسته‌ای خود انجام دهد، عمل کرده است.
در بیانیه آژانس که روز پنجشنبه منتشر شده، آمده است «در بازه زمانی منتهی به امروز، ۱۵ اکتبر ۲۰۱۵ (٢٣ مهر ٩٤)، همه اقدامات مندرج در نقشه راه و شفاف‌سازی مسائل مربوط به برنامه اتمی ایران که از گذشته و حال باقی مانده بود، به صورت کامل انجام شده است». مدیرکل آژانس تا ۱۵ دسامبر (٢٤ آذر) گزارش نهایی خود را در این زمینه به شورای حکام ارائه خواهد کرد. برمبنای توافق وین، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، داور راستی‌آزمایی تعهدات ایران است و در مقابل آن کشورهای ١+٥ باید به تعهدات خود عمل کنند. در ازای اجرای محدودیت در برنامه هسته‌ای ایران، طرف مقابل باید تحریمهای ایران را لغو کند.
در جریان توافق هسته‌ای وین در تیرماه ٩٤، توافقی محرمانه بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منعقد شد که بر مبنای یک دستورکار مشخص ایران باید به اتهامات مطرح‌شده گذشته، پاسخ دهد. این اتهامات جزء مسائل باقی‌مانده حدود ١٢ سال پیش بود که اکنون با عنوان مطالعات ادعایی (پیامدی) شناخته می‌شود. در جریان این تلاش‌ها، یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دو بار به تهران سفر کرد و علاوه بر انجام دیدارهای فنی، بازدیدی از سایت پارچین داشت. با جدیدترین گزارش آژانس، امید به بسته‌شدن پرونده ایران که در سال‌های گذشته به اشکال مختلفی بازنمایی شده و فقط عنوان جدیدی گرفته است، فزونی یافت. نماینده ایران در آژانس، بعد از انتشار این گزارش ابراز امیدواری کرده است که پرونده ایران در آژانس بسته شود. رضا نجفی به «فارس» گفته است: «جمهوری اسلامی ایران با حسن‌نیت به تعهدات خود عمل کرد و اینک آژانس در موقعیتی قرار دارد که می‌تواند با ارائه ارزیابی نهایی خود این پرونده را برای همیشه مختومه اعلام کند». عراقچی نیز در این باره تأکید کرد «در مرحله بعد ان‌شاءالله پرونده بسته خواهد شد».
یکشنبه روز اعلام لغو تحریم‌ها
در هفته پیش‌رو برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) وارد فاز جدیدی می‌شود. مهلت ٩٠ روزه بررسی و تصویب توافق در مجالس کشورها به پایان رسید و طبق برنامه ازپیش‌تعیین‌شده، روز تصویب فرارسیده است. عراقچی دراین‌باره به «ایرنا» توضیح داده است «با توجه به اینکه روال قانونی در ایران طی شده و روال قانونی در کشورهای ١+٥ هم پیش‌ازاین طی شده بود، روز یکشنبه را رأس موعد ٩٠ روزه، روز تصویب یا - Adoption Day - اعلام خواهیم کرد. در این روز آقای ظریف و خانم موگرینی بیانیه مشترکی صادر می‌کنند و طبق برجام در همان روز شورای وزیران اتحادیه اروپا، تحریمهای اروپا را لغو می‌کند و رئیس‌جمهور آمریکا هم دستورات اجرائی را لغو و اجرای تحریمهای کنگره را متوقف خواهد کرد. اینها رسما اعلام خواهد شد. قوانین لغو تحریم‌ها زمانی اجرائی خواهد شد که ایران هم اقدامات خود را انجام دهد و پس از آن در «روز اجرائی‌شدن»، لغو تحریم‌ها جنبه عملی به خود خواهد گرفت». او ابراز امیدواری کرد این روز، ظرف یک تا دو ماه آینده باشد.
دوشنبه نخستین نشست کمیسیون مشترک
عراقچی ادامه داد: «بنا داریم روز دوشنبه، اولین روز بعد از روز تصویب، نخستین جلسه کمیسیون مشترک را در وین تشکیل دهیم. در این روز رسما کمیسیون مشترک ایران و ١+٥ شروع به کار خواهد کرد. این کمیسیون در سطح معاونان وزیران خواهد بود». عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایران درباره دستور کار نخستین نشست این کمیسیون گفت: «اعلام تشکیل کمیسیون، مرور آخرین تحولات برجام، مرور نحوه اجرای تعهدات طرفین در فاصله «روز تصویب» و تعیین «روز اجرائی‌شدن» در دستور کار نخستین نشست کمیسیون مشترک است». جان کری، وزیر خارجه آمریکا، نیز گفته بود «شروط بنیادین توافق هسته‌ای با ایران تا سه روز آینده اجرائی می‌شود».
ظريف، وزیر امور خارجه ايران، در همين زمينه به «خانه ملت» گفت: «اجرای برجام از روز دوشنبه می‌تواند صورت گیرد، البته یک‌سری کارها و اقدامات زمینه‌ای مانند بازسازی نیروگاه اراک ازسوی وزارت خارجه برای اجرای برجام در حال انجام‌شدن است. به نظر من از نظر قانون از روز دوشنبه می‌توان روند اجرای برجام را کلید زد».